الاخبار: استراتژي اسرائيل در برابر حضور روسيه در سوريه چيست؟

الاخبار: استراتژي اسرائيل در برابر حضور روسيه در سوريه چيست؟

ديپلماسي ايراني/ متن پيش رو در ديپلماسي ايراني منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

تا کنون هيچ موضعي رسمي از سوي اسرائيل درباره دخالت نظامي روسيه در سوريه اعلام نشده است. اکنون رفته رفته روشن مي شود که اسرائيل هيچ دليل روشني براي اين که بتواند در اين باره موضع گيري کند، ندارد. يعني نمي تواند با توجه به گزارش هاي ميداني توصيفي از اوضاع ارائه دهد و ارزيابي صحيحي از تحولات داشته باشد و به موجب آن موضعي روشن اتخاذ کند. اين صحيح است که اسرائيلي ها از دخالت مستقيم نظامي روسيه در سوريه انتقاد کرده اند اما اين دخالت را در چارچوب تامين منافع روسيه مي بينند و فعلا چيزي فراتر از آن نتوانسته اند بيان کنند.
به تازگي مرکز مطالعات امنيت ملي اسرائيل در تلاويو گزارشي ارائه داده که در آن تلاش کرده واقعيت هاي جاري در سوريه و عواقب دخالت نظامي روسيه در آن را ارزيابي کند. در اين گزارش سعي شده سناريوهاي مختلف بررسي شوند و مواضع اسرائيل در قبال هر کدام از آنها بيان شود. تهيه کنندگان اين گزارش همچنين توصيه کرده اند که تلاويو بايد با طرف هاي منطقه اي و بين المللي همکاري کند تا حکومت بشار اسد، رئيس جمهوري سوريه سرنگون شود و هم زمان به «محور راديکال» که تهديد اصلي و استراتژيک براي اسرائيل است ضربه وارد آيد. منظور از محور راديکال همان محور مقاومت است که در اين گزارش با اين عنوان از آن نام برده شده است.
اهميت اين گزارش در اين است که تلاش کرده سوء تفاهم و سوء برداشت از موضوع «هماهنگي ميان تلاويو و مسکو» درباره سلامت حريم هوايي و امنيت جنگنده ها در آسمان سوريه را نيز مورد بررسي قرار دهد. در اين گزارش تاکيد شده که بهتر است وانمود شود مشارکتي اسرائيلي – روسي در عمليات جنگي و حمله هوايي به افراد مسلح در شمال سوريه به عمل آيد تا آن جا که اين گونه برداشت شود که محور مقاومت و اسرائيل با يکديگر هماهنگ عمل مي کنند، در اين صورت مي توان افکار عمومي را مشوش کرد، ناداني محض را بر طرف هاي ذي نفوذ در امور سوريه مستولي کرد و اذهان را منحرف ساخت.
اين گزارش را عاموس يدلين، رئيس فعلي مرکز مطالعات امنيت ملي که در گذشته رئيس شاخه امنيت نظامي در ارتش اسرائيل بوده تهيه کرده است. مهمترين نکاني که در گزارشش آورده به شرح زير است:
ورود روسيه به عرصه بازي سوريه تحولي ديناميکي در اوضاع به شدت پيچيده سوريه و خاورميانه محسوب مي شود. اين تحول الزاما به معناي رويارويي روسيه با داعش نيست، اما اين دخالت مي تواند آثار و عواقب مهمي را بر سرنوشت سوريه، منطقه و اسرائيل بگذارد.
از نگاه دولت اسرائيل، مهمترين خطر در عرصه سوريه از جانب حزب الله و ايران است، در حالي که چنين تهديدي از سوي حکومت بشار اسد و شبکه داعش کمتر احساس مي شود. با اين حال، بايد تهديد اسد را نيز به همان اندازه سابق تهديدي براي اسرائيل قلمداد کرد. چرا که حکومت اسد اجازه مي دهد حزب الله و ايران در سوريه رشد کنند و قدرت بگيرند، براي همين سرنگوني او از قدرت مي تواند باعث تضعيف اين محور شود.
منطق اين که چه هدف يا اهدافي را روس ها در سوريه دنبال مي کنند و استراتژي آنها دقيقا چيست، براي ما روشن نيست، اما حضور روسيه در سوريه واقعيتي است که اسرائيل بايد بازتاب آن را به دقت بررسي کند و در شيوه رويارويي با تهديدها بعد از ورود مستقيم نظامي روسيه به سوريه بازنگري کند. همچنين بايد فرصت ها را به دقت زير نظر بگيرد.

در اين ميان چهار سناريو قابل پيش بيني است:
سوريه بسيار کوچک: اين سوريه حکومت اسد را بر «کشور علوي» در غرب سوريه تضمين مي کند، حداقل حفظ منافع روسيه را نيز در سواحل مديترانه تامين مي کند. حجم قدرت روسيه در سرزمين سوريه نشان مي دهد که روس ها مي توانند فراتر از اين عمل کنند.
سوريه کوچک: حکومت اسد بتواند علاوه بر دمشق بر حمص و حلب و حماه نيز کنترل داشته باشد و همه تلاش خود را بر نابودي نيروهاي مخالف در شمال و شرق و سوريه بگذارد. گزارش ها حاکي از آن است که نيروي هوايي روسيه و نيروهاي ويژه اين سناريو را ترجيح مي دهند.
سوريه سال 2011: حکومت اسد بتواند بر کل جغرافياي سوريه در سال 2011 تسلط داشته باشد. به اين معنا که بتواند پيروزي قاطعي بر مخالفان داشته باشد و شبکه داعش را شکست نظامي دهد و هيچ امکاني براي بقاي شبه نظاميان مخالف اسد باقي نگذارد. براي رسيدن به اين هدف بايد روسيه نيروهاي بيشتري را به سوريه بفرستد از جمله ارسال نيروهاي زميني که بتوانند در سطحي بالا شراکت بالايي با نيروهاي ارتش سوريه داشته باشند.
سوريه بدون اسد: علي رغم اين که اسد براي حفظ حکومت اسد بر اساس سه سناريوي بالا تلاش مي کند اما بعيد نيست در صورتي که منافعش تامين شود سوريه بدون اسد را بپذيرد.
اسرائيل از ابتدا از ورود به جنگ سوريه خودداري کرد. تمرکز خود را فقط بر جلوگيري از انتقال سلاح هاي پيشرفته به حزب الله گذاشت. اين سياست اشکالاتي در خود داشت، از لحاظ امنيتي بقاي اسد باعث تقويت وجود حزب الله و ايران در سوريه به ويژه در جولان شد. اگر در گذشته تصور مي شد که با تداوم جنگ سوريه حکومت اسد بدون دخالت اسرائيل سرنگون مي شود اکنون دخالت روسيه و ايستادن آن در کنار اسد اين تصور را از بين برده است.

از لحاظ تحليل محتواي تهديدها شبکه داعش در مرحله فعلي از مرزها دور است و توانايي نظامي محدودي دارد. در عين حال تهديد استراتژيکي نيز محسوب نمي شود. در مقابل حزب الله، توانايي هاي بسيار بالايي دارد، از جمله موشک هاي پيشرفته دوربردي در اختيار دارد که مي تواند هر نقطه از اسرائيل را هدف قرار دهد، مي تواند از امکانات نظامي روسيه در سوريه استفاده کند و حتي خود را در اين رابطه قدرتمندتر کند.
در مورد ايران و اسد، دخالت روسيه را بايد از بعد ديگري بررسي کرد. اکنون ايران با دخالت روسيه ديگر تنها بازيگر در سوريه نيست. محوري که ايران هدايت مي کند شامل سوريه و حزب الله است. حداقل در اين مرحله انتظار مي رود که روسيه اين محور را تقويت کند.
اگر پيش بيني ها بر اين منوال پيش رود و حمايت روسيه و ايران از او همچناد ادامه يابد حکومت اسد فعلا باقي خواهد ماند و اسرائيل خود را در وضعيت جديدي خواهد ديد که بايد فکري به حال آن کند.
مگر اين که اسرائيل از فرصت ها استفاده کند. دخالت روسيه اين فرصت را به وجود آورده که اسرائيل همکاري خود را با کشورهاي سني مذهب در منطقه، در راس آنها عربستان و ترکيه با مشارکت و رهبري امريکا تقويت کند. اکنون خشم اين کشورها از اسرائيل از بين رفته و به اسرائيل به چشم ثروتي استراتژيک مي نگرند. اگر ائتلاف غربي نتواند اسد و داعش را از بين ببرد اسرائيل بايد سناريوي سوريه بدون اسد را پيش ببرد، اين بار با توافق و مشارکت روسيه.
در هر صورت اسرائيل بايد براي سرنگوني نظام اسد تلاش کند تا به دنبال آن محور استراتژيک ايران و حزب الله تضعيف شود و به حداقل توانايي هايش برسد.

*ترجمه سيد علي موسوي خلخالي

ویدیو مرتبط :
اعلام احتمال حضور یا عدم حضور وزرا در کابینه دولت دوازدهم