معرفی کتاب/ کتاب‌هایی درباره امام علی‌‌النقی (ع)

خبرگزاری کتاب ایران/ سومین روز ماه رجب، سالروز شهادت دهمین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت، امام علی‌النقی (ع) است. در این گزارش براساس اطلاعات ثبت شده در سایت موسسه خانه کتاب، جدیدترین کتاب‌هایی که درباره امام هادی (ع) در پنج سال اخیر در کشور منتشر شده‌اند به علاقه‌مندان معرفی شده است.

ابوالحسن علی بن محمد بن علی بن موسی (۲۱۲-۲۵۴ قمری) مشهور به امام هادی (ع)، فرزند امام جواد(ع) و دهمین امام شیعیان است. از ایشان با عنوان امام علی‌النقی(ع) نیز یاد می‌کنند. این امام همام از سال ۲۲۰ تا ۲۵۴ هجری قمری به مدت ۳۴ سال امامت شیعیان را به عهده داشت.

تولد آن حضرت بنا به روایت کلینی، شیخ مفید، شیخ طوسی و ابن اثیر، در نیمه ذی‌الحجه سال  ۲۱۲ هجری قمری و در منطقه‌ای به نام صریا در نزدیکی مدینه   بوده است. بعضی تولد آن حضرت را دوم یا پنجم ماه رجب دانسته‌اند.

شیخ مفید و دیگران روایت کرده‌اند که امام هادی (ع) در ماه رجب سال  ۲۵۴  پس از ۲۰ سال و ۹ ماه اقامت در سامرا دارفانی را وداع گفت. برخی منابع شهادت ایشان را روز سوم رجب و برخی دیگر  ۲۵  یا  ۲۶  جمادی‌الثانی ذکر کرده‌اند.

زیارت جامعه کبیره؛ اثری جاودان از امام هادی (ع)
دهمین ستاره تابناک آسمان ولایت، امام هادی(ع) زیارتی به نام «زیارت جامعه» به دوستداران خاندان پیامبر (ص) هدیه کرده است. شیوایی کلام و والایی مضمون و دانش و معرفتی که در آن موج می‌زند، خود گویای اصالت و معرّف دانش سرشار گوینده والامقام آن است.

مباحثاتی در موضوعات مختلف از امام علی‌النقی (ع) باقی‌مانده است. چند متن و اظهار کوتاه (حدیث) در زمینه امور اعتقادی، تفسیر قرآن، فقه و اخلاق نیز به ایشان نسبت داده می‌شود که به همت ابن شعبه حرانی جمع‌آوری شده‌اند. زیارت «غدیریه» نیز منسوب به امام هادی (ع) است.

کتاب‌هایی معطر به نام دهمین خورشید آسمان امامت
در گزارش پیش‌رو برخی از تازه‌ترین کتاب‌ها درباره امام هادی(ع) که در پایگاه اطلاع‌رسانی موسسه خانه کتاب به ثبت رسیده‌اند، به خوانندگان ایبنا معرفی شده‌اند. بدیهی است که این گزارش معرف تمامی کتاب‌های منتشر شده در این زمینه نیست.


• «امام هادی (ع): الگوی زندگی»
حبیب‌الله احمدی؛ ناشر: فاطیما؛ تعداد صفحه: 292؛ قطع: رقعی؛ نوبت چاپ: 4؛ محل نشر: قم؛ شمارگان: 1000 نسخه ؛ قیمت: 9 هزار و 500 تومان.

کتاب «امام هادی (ع): الگوی زندگی» نوشته حبیب‌الله احمدی، درآمدی بر سیره‌نگاری دارد. خوانندگان در این کتاب در قالب چهار بخش با «سیری در زندگی امام هادی(ع)»، «برخی فضائل امام هادی (ع)»، «آموزه‌های عرشی» و «امام هادی (ع) و جریان‌های اجتماعی» آشنا می‌شوند.

• «فرهنگ شهادت معصومین (ع): در شهادت امام زین العابدین - امام محمد باقر - امام جعفر صادق - امام موسی کاظم - امام رضا - امام جواد - امام هادی - امام حسن ع»
گروه حدیث پژوهشکده باقر‌العلوم (ع)؛ محمود شریفی، سید علی‌رضا جعفری، محمود لطیفی، محمود احمدیان؛ ناشر: پژوهشکده باقرالعلوم؛ تعداد صفحه: 790؛ قطع: وزیری؛ نوبت چاپ: 1؛ محل نشر: تهران؛ شمارگان: 1000 نسخه؛ قیمت: 21 هزار تومان.

این اثر توصیفی از چگونگی شهادت امام سجاد(ع)، امام محمد باقر(ع)، امام جعفر صادق(ع)، امام موسی کاظم(ع)، امام رضا(ع)، امام جواد(ع)، امام هادی(ع)، امام حسن عسکری(ع) و توصیف زندگانی حضرت مهدی(ع) در دو مقطع غیبت و ظهور است. در کتاب حاضر ضمن توصیف ابعادی از زندگانی و شخصیت علمی، اخلاقی، اجتماعی و معنوی این امامان بزرگوار، به تبیین جنبه‌هایی از رنج‌ها و مصایب آنان پرداخته شده و پیشگویی‌هایی از آنان در مورد شهادت خویش و وصایای ایشان به فرزندان و اطرافیان خود، درج شده است.

نویسنده در ادامه گزارشی از تاریخ شهادت، کیفیت آن، لحظه شهادت و احتضار این امامان به جز امام زمان (عج) ارائه کرده و چگونگی وفات، مراسم دفن و کفن و حوادث بعد از رحلت یا شهادت آنان را وصف و مطالبی به‌صورت نثر و نظم در سوگ این معصومان (ع) درج کرده است.

• «سیره امام هادی (ع) با حاکمان قصر و قاضیان عصر»
کامل سلیمان، ترجمه استاد سیدمحمد صالحی؛ ناشر: یاس بهشت؛ تعداد صفحه: 352؛ قطع: وزیری؛ محل نشر: تهران؛ شمارگان: 3000 نسخه؛ قیمت: 20 هزار تومان.

نویسنده در این اثر که دربردارنده شرح سیره امام هادی (ع) با حاکمان و قاضیان در قالب 12 فصل است، پس از اشاره به فضیلت خاندان عترت (ع)، به دلایل دستگیری امام و انتقال ایشان از مدینه به دربار سلاطین پرداخته‌ و وقایع دوران امامت ایشان را شرح داده است. معجزات و نشانه‌های امامت آن حضرت، احادیث و اندیشه‌های فلسفی امام، کلمات حکیمانه و معرفی بعضی از اصحاب و یاران، از دیگر مطالب مندرج در این اثر است.

در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: «امام هادی (ع) در حالی عهده‌دار امامت شد که بیش از نه سال از عمرش نگذشته بود. در آن زمان، بین بزرگان عصر و فقهای بزرگ آن زمان مجلس فتوا برقرار می‌کرد و با علم و عمل خویش، اذهان را آگاه می‌ساخت و بار مسئولیت را در طول 33 سال در عصر ظلم، ستم و نفاق به دوش کشید.»

• «هادی امت: برگزیده‌ای از سیره امام هادی (ع) (برگرفته از کتاب چهارده آینه خورشید)»
ابوالفضل هادی‌منش؛ ناشر: بهار دل ها؛ تعداد صفحه: 48؛ قطع: پالتویی؛ نوبت چاپ: 3؛ محل نشر: قم؛
شمارگان: 5000؛ قیمت: یک‌هزار و 800 تومان.

سیره امام علی‌النقی (ع)، سرچشمه دانش، دانای سر درون، بر توسن سخن، مهربانی‌های او، با دانشوران، سینای بخشش، سخت‌کوش و بالنده، بردبار و شکیبا، تلاش برای نیازمندان و گلبرگی از کرامات از مهم‌ترین موضوعات و مباحث مطرح شده در کتاب «هادی امت: برگزیده‌ای از سیره امام هادی (ع) (برگرفته از کتاب چهارده آینه خورشید)» هستند.

• «داستان‌هایی از زندگانی امام هادی النقی (ع)»
گردآورنده: فرزانه حیدری؛ ناشر: بهار دل‌ها؛ تعداد صفحه: 80؛ قطع: رقعی؛ نوبت چاپ: 1؛ محل نشر: قم؛ شمارگان: 5000 نسخه؛ قیمت: 2 هزار تومان.

آشنایی اجمالی با شخصیت معنوی و سیره اخلاقی امام هادی(ع) در قالب داستان‌هایی از زندگی ایشان زمینه اصلی این کتاب است. در این نوشتار به گوشه‌هایی از عبادت، سخت‌کوشی، احاطه علمی به مسایل مختلف دینی و غیردینی، مهربانی، سخاوت، بردباری، آگاهی از علم غیب، سخنوری و کرامات و معجزات امام هادی (ع) اشاره شده است. شرکت آن امام در مناظرات مختلف، مبارزه ایشان با انواع انحرافات و فکری و دینی در زمان خویش، تربیت شاگردانی چون حضرت عبدالعظیم حسنی و بیان آموزه‌هایی از فقه شیعه از دیگر محورهای بحث در این اثر است.

• «برگزیده کتاب خورشید رهنمای: پژوهشی در زندگانی و سیره امام هادی (ع)»
ابوالفضل هادی‌منش؛ ناشر: بهار دل ها؛ تعداد صفحه: 64؛ قطع: رقعی؛ نوبت چاپ: 1؛ محل نشر: قم؛ شمارگان: 5000 نسخه؛ قیمت: 2 هزار تومان.

این اثر، پژوهشی اجمالی در زندگانی و سیره اخلاقی و معنوی امام هادی (ع) است. در کتاب حاضر با رویکردی روایی و نقل داستان، به ابعادی از شخصیت و عملکرد امام هادی (ع) در دوران حیات ایشان اشاره و دیدگاه‌های آن امام در مورد برخی از معارف و آموزه‌های دین اسلام تبیین شده است. نویسنده همچنین به گوشه‌هایی از معجزات و کرامات امام هادی (ع) و نمونه‌هایی از اخلاق ایشان مانند مهربانی، سخاوت، بردباری، هیبت علمی و معنوی، شجاعت، کرامت، حق‌محوری، آگاهی از علم غیب، سخنوری و خیرخواهی برای عموم مردم به ویژه شیعیان اشاره کرده است.



• «خورشید رهنمای: پژوهشی در زندگی و سیره امام هادی (ع)»
ابوالفضل هادی‌منش؛ ناشر: بهار دل‌ها؛ تعداد صفحه: 160؛ قطع: رقعی؛ نوبت چاپ: 1؛ محل نشر: قم؛ شمارگان: 5000 نسخه؛ قیمت: 6 هزار تومان.

مروری بر زندگانی، شخصیت معنوی، معجزات و نیز سیره اخلاقی و اجتماعی امام هادی(ع) موضوع اصلی کتاب حاضر است. در ابتدای این اثر به‌صورت شناسنامه‌‫ای به معرفی امام هادی (ع) پرداخته شده و نصوص امامت ایشان و دلایل مختلف مربوط به آن ارائه شده است.

نویسنده در ادامه به ویژگی‌های اخلاقی این امام مانند عبادت، ساده‌‫زیستی، دانش، سخنوری، مهربانی، بخشش و سخاوت، سخت‫‌کوشی، بردباری و شکوه و هیبت اشاره کرده و مبارزات فرهنگی امام هادی (ع) و مقابله با گروه‫‌های منحرف و خرافه‫‌پرستان و نیز تربیت شاگردان متعدد در حوزه علم کلام را به تصویر کشیده است. وی در بخش دیگری از کتاب به مبارزات سیاسی امام هادی (ع) مانند مدیریت جنبش‌‫های مخالف حکومت عباسیان، تقویت نهضت علویان، زیر سئوال بردن مشروعیت حکومت عباسیان و به چالش کشاندن این حکومت پرداخته و چگونگی تبعید ایشان و در نهایت شهادت آن امام را بیان کرده است.

• «پیشوایان معصوم (ع): پژوهشی کوتاه در زندگی پیشوایان معصوم (ع): امام جواد (ع)، امام هادی (ع)، امام حسن عسکری (ع)»
آیت‌الله سیدعلی حسینی میلانی؛ ناشر: الحقایق؛ تعداد صفحه: 104؛ قطع: رقعی؛ نوبت چاپ: 1؛ محل نشر: قم؛ شمارگان: 1000 نسخه؛ قیمت: سه هزار و 700 تومان.
این کتاب رویکردی اجمالی در مورد ابعادی از زندگانی، شخصیت و کرام&a