معرفی کتاب/ «میکروفیکشن»؛ چند داستان کوتاه زیبا

حضور/ « میکروفیکشن » نامی است که به داستان های بسیار کوتاه داده می شود. اما در «ایران» این اصطلاح جای خود را هنوز باز نکرده است. عده ای معتقدند «میکروفیکشن» داستانی است که به طور متوسط از «۵۵ کلمه» ساخته شده باشد. «میکروفیکشن» را به «داستان ریزه» یا «داستانک»(داستان کوتاه کوتاه) نیز ترجمه کرده اند. ژانری هم که «مینی مالیسم» نامیده می شود، نقطه های مشترکی با چنین داستان هایی دارد. چرا که «مینی مالیسم» هم ، زواید غیر ضروری زبان را حذف می کند. در این سبک، خالق اثر از متن حذف می شود یا از متن فاصله می گیرد. پیدایش داستانک ها متناسب با کشیده شدن جوامع به سمت مدرن و ماشینی شدن و محدودیت وقت افراد است که با توجه به میزان کم مطالعه در جامعه ی خودمان، شاید بتوان گفت ضرورت چنین داستان هایی چندان دور از ذهن نیست. البته جامعه ی ادبی ما با این گونه ی ادبی، چندان بیگانه نیست. چرا که بعضی از حکایت های موجود در ادبیات کلاسیک ما- مخصوصن حکایت های «سعدی»- به ویژه از نظر حدود و تعداد کلمات تشکلیل دهنده ی آن، شباهت ساختاری به این داستانک ها دارد.

از نظر لغوی معادل فارسی «میکرو» ریز، خرد، کوچک و معادل فارسی «فیکشین» افسانه و داستان ساختگی است. در این گونه داستان ها، «ایجاز» حرف اول را می زند. الزامی هم نیست که آن ها را زیر مجموعه ی «مینی مالیسم» به حساب آوریم. همان طور که از حدود کلمات مشخص است در این نوع داستان ها از عناصری چون پیرنگ خبری نیست. فضا سازی ها در این قبیل آثار، فضاهایی ساده و بی پیرایه است. قسمتی از فضا سازی ها هم بر عهده ی مخاطب است تا با کمک گرفتن از ذهنیت خود به آن بپردازد.

شخصیت پردازی نیز در داستانک ها با معیار تعیین شده ی رمان و داستان کوتاه انجام نمی شود. بل که به جای شخصیت از کلمات و نام هایی استفاده می شود که مخاطب از قبل، ذهنیتی نسبت به آن ها داشته باشد. گاهی این کلمات نمادین و در کل برای مخاطبین ملموس و آشنا هستند. از آن جمله می توان به کاربرد کلمات شناخته شده و آشنایی مانند: سرباز، بچه، نانوا، آدم و حوا، قاضی و… در چنین داستان هایی اشاره کرد.

«جیمز توماس» – که داستان هایش تقریبن با ۷۵۰ کلمه نوشته می شدند- در مقدمه ی برگزیده ی داستان هایش به نام «درخشش داستانی»گفته است:«تمامی داستان های با ارزش، موفقیت خود را نه به طول داستان، بل که به ژرفا، دقت و روشنی دید، مفاهیم انسانی و… مدیون هستند که خواننده ی آن ها بتواند مسائل اساسی حیات را در آن ها بیابد.»



با کانال تلگرامی «آخرین خبر» همراه شوید

منبع: