تاثیر حمله به پایگاه هوایی هند بر مذاکرات جامع دهلی نو-اسلام آباد

گروه بین الملل- علی کاوسی نژاد: تروریستها درهفته اخیر با یورش به پایگاه هوایی «پتان کوت» درایالت پنجاب هند ۷ تن از نیروهای امنیتی هند را کشتند و در جواب نیروهای امنیتی ۶ تن ار تروریستهای مهاجم رابه هلاکت رساندند. این حملات پس از آن صورت گرفت که «نارندرا مودی» نخست وزیر هند، به روسیه، افغانستان و پاکستان سفر کرد و می توان این حمله را واکنشی از سویی مخالفان سیاستهای مودی در خصوص ارتباط با پاکستان و شروع مذاکرات جامع با اسلام آباد دانست.

تحولات اخیر هند و پاکستان توجه جامعه جهانی را به خود جلب نموده است بخصوص بعد از آنکه نارندرا مودی در سفری غیر منتظره در راه بازگشت از افغانستان به دهلی نو با هواپیمای نیروی هوایی هند در فرودگاه بین المللی علامه اقبال شهر لاهور فرود آمد و مورد استقبال رسمی «نواز شریف» نخست وزیر پاکستان قرار گرفت. تمام رسانه های خبری از این سفر غیر منتظره حیرت زده شدند اما باید دانست سفر نارندرا مودی سفری ناگهانی نبود و تاجری هندی بنام «سجل چندل» غول تجارت آهن آلات هند مقدمات این سفررا با نواز شریف برنامه ریزی کرده بود و خود در هتلی در لاهور اقامت داشت.

نارندا مودی به محض ورود به لاهور به اقامتگاه خانوادگی نواز شریف در منطقه «رائیوند» رفت و با خود هدایایی به رسم یادبود به مناسبت ازدواج نوه دختری نواز شریف بنام» مهر النسا» برد.  نارندرا مودی قبل از این سفر یکبار بطور مخفیانه در هتلی در نپال و با وساطت «سجل چندل» و یکبار نیز در جاشیه اجلاس آب و هوایی پاریس با نواز شریف دیدار و گفتگو کرده بود و بعد از این دیدارها قرار شد هر دو در کنفرانسهای بین المللی هر جا مناسب دیدند با هم دیدار غیر رسمی داشته باشند.

بعد ازسفر نارندارا مودی به لاهور و دیدار او با نواز شریف فصل جدیدی در روابط هند و پاکستان در حال شکل گیری بود و قرار بو در ۱۴ ژانویه دبیر کل امور خارجه هند به اسلام آباد سفر کندو با همتای پاکستانی خود در خصوص چگونگی شروع مذاکرات جامع بین هند و پاکستان رایزنی هایی انجام شود و برای انجام این مذاکرات برنامه ریزیهای لازم انجام شود اما حمله تروریستها به پایگاه هوایی «پتان کوت» نزدیک مرزهند با پاکستان روند سفر دبیر کل امور خارجه هند به اسلام آباد و دیدار با مقامات پاکستانی را دچار مشکل کرد. از سویی گروهی در هند و پاکستان مخالف انجام مذاکرات جامع بین دو کشور هستند و معتقدند که با حل نشدن مسئله کشمیر نمی توان به تنیجه این مذاکرات خوش بین بود.

از سوی دیگر نواز شریف نخست وزیر پاکستان که این روزها برای سفری سه روزه به سریلانکا رفته است قرارداد فروش ۸ جنگنده «جی اف ۱۷» را با این کشور به امضا رسانده است. در پی این اقدام «اجیت دوول» مشاور وزیر دفاع هند پیشتر در تماس تلفنی با رئیس جمهور و نخست وزیر سریلانکا نگرانیهای خود را از قرارداد پاکستان و سریلانکا ابراز داشته است. وی در تماس تلفنی خود به سران کشور سریلانکا هشدار داده است که اگر این قرارداد با پاکستان به نتیجه برسد و جنگنده های «جی اف ۱۷» از پاکستان خریداری شوند سریلانکا باید منتظر عواقب سنگین این کار خود باشد.

گروه مجاهدین کشمیر مسئولیت حمله به پایگاه هوایی هند را به عهده گرفته است و مشاور امنیت ملی هند طی تماس با همتای پاکستانی خود مکالماتی ضبط شده را به ارایه کرده است که طبق آن هند مدعی شده است تروریستها از شهر «سیالکوت» پاکستان تماس تلفنی داشته اند و این موضوع سران هند و پاکستان را بیشتر نگران کرده است. پاکستان حملات تروریستی به پایگاه هوایی هند را به شدت محکوم کرده است و نواز شریف نخست وزیر در تماس تلفنی خود با نارندرا مودی قول مساعد داده است که مستندات ارایه شده به اسلام آباد در مورد حمله تروریستی مذکور را به دقت مورد بررسی قرار می دهد و نتایج آنرا به دهلی نو ارایه می دهد. نواز شریف همچنین حمله تروریستی را محکوم کرده و خواهان انجام مذاکرات جامع هند و پاکستان شده است.

طبق گزارش ها تروریستها در حمله اخیر به کنسولگری هند در شهر «مزار شریف» افغانستان قصد ورود به ساختمان کنسولگری و انجام اقدامات تروریستی را داشتند که با انجام عملیات نیروهای امنیتی افغان این حمله تروریستی ناکام ماند. طی درگیری بین نیروهای امنیتی افغان و ترورستها ۳ نفر از تروریستها کشته و ۹ نفر دیگر نیز زخمی شدند. این تروریستها روبری ساختمان کنسولگری هند کمین کرده بوند و به سوی ساختمان تیر اندازی می کردند. در این حمله آسیبی به کارمندان کنسولگری هند نرسید. نارندرا مودی در سفر خود به افغانستان ساختمان جدید مجلس افغانستان را که با مشارکت دهلی نو ساخته شده بود افتتاح کرد و در خصوص تحویل باگردهای نظامی هند به افغانستان نیز بین سران کابل و دهلی نو موافقت به عمل آمد.

با نگاهی به تحولات منطقه شبه قاره هند و پاکستان می توان گفت سران دولت اسلام آباد و دهلی نو عزم راسخی برای انجام مذاکرات جامع دارند و در کنفرانس «قلب آسیا» که به میزبانی اسلام آباد برگزار شد «سوشما سوراج» وزیر خارجه هند با سفر به پاکستان خواهان شروع مذاکرات جامع شد و با نواز شریف و «سرتاج عزیز» مشاور امور خارجه پاکستان نیز دیدارهایی جداگانه ای داشت. بعد از بازگشت سوشما سوراج به دهلی نو وی در پارلمان ملی هند حاضر شد و ضرورت شروع مذاکرات جامع را به نمایندگان این کشور توضیح داد هر چند وی با مخالفت بعضی از نمایندگان حزب مخالف روبرو شد اما باید دانست که علاوه بر مقامات سیاسی هند ملت دو کشور نیاز به مذاکرات جامع چشم امید دارند.

اسلام آباد از سویی با مشکل تروریسم در کشور و نبرد ارتش و نیروهای امنیتی با تروریستها در مناطق هم مرز با افغانستان روبروست و خواهان از سرگیری دوباره مذاکرات صلح بین دولت افغانستان و طالبان به میزبانی اسلام آباد است.  اسلام آباد امید دارد مذاکرات صلح بین طالبان و دولت افغانستان که بعلت منتشر شدن خبرمرگ «ملا عمر» رهبر طالبان به حالت تعلیق در آمده بود دوباره شروع شود وقرار است چین و آمریکا نیز در این مذاکرات حشور داشته باشند.

حمله به پایگاه هوایی هند در اصل با هدف مخدش کردن روابط هند و پاکستان و بوجود آوردن مانع در راه شروع مذاکرات جامع بین این دو کشور انجام شده است. در سفر نواز شریف و «راحیل شریف» فرمانده ستاد مشترک ارتش پاکستان به آمریکا و دیدار این دو با مقامات سیاسی و نظامی واشنگتن، مقامات آمریکا از اسلام آباد خواستند که مناقشات مرزی خود با دهلی نو و نیر مسئله کشمیر را با انجام مذاکرات مسالمت آمیز حل نماید و پاکستان ازروند افزایش سلاحهای اتمی خود دست بکشد.

«پرویز مشرف» رئیس جمهور اسبق پاکستان و «خورشید قصوری» وزیر خارجه وقت پاکستان بارها اعلام کرده اند مذاکراتی ۲۰۰ ساعته را در «کاتماندو» و «دوبی» با مقامات سیاسی هند انجام داده اند و حاصل آن تهیه پیش نویس توافقنامه ای است که به امضا سران دو کشور نرسیده است. «مانموهان سینگ» نخست وزیر سابق هند پیش نویس این توافقنامه را تقدیم  نارندار مودی نخست وزیر حال حاضر هند کرده است و امید می رود در مذاکرات آتی بین دو کشور این پیش نویس مورد بررسی قرار گیرد.

روزنامه های هند در تیترهای متعددی خواهان انجام این مذاکرات هستند و در پاکستان انجام مذاکرات با اقبال خوبی روبروست. حمله به پایگاه هوایی «پتان کوت» در نزدیکی مرز پاکستان شاید تا حدودی شروع این مذاکرات جامع را به تعویق بندازد اما با توجه به اشتیاق شدید سران سیاسی دو کشور انجام مذاکرات امری ضروری است و باید نگاهی خوش بینانه به شروع  این مذاکرات داشت چون از طرفی پاکستان در انجام پروژه کریدور اقتصادی خود با چین نیاز به برقراری امنیت درمنطقه دارد و از سویی دیگر انجام این مذاکرات به ثبات سیاسی دولت اسلام آباد کمک می کند و این خود نوعی پیروزی برای دولت نواز شریف به حساب می آید.

 

ویدیو مرتبط :
حمله هوایی به پایگاه تروریست ها در سوریه