موسسه کارنگی : مردم کشورهای عربی از وضعیت خود بسیار ناراضی اند

به گزارش ایرنا ، این نویسنده نوشت :نتایج قطعی تحقیق جالب توجهی که اخیرا از سوی بانک جهانی انجام شده نشان می دهد که در آغاز بهار عربی در اواخر سال 2010 میلادی، کشورهای عربی در مقایسه با سایر مناطق، عملا از پیشرفت مناسب و کافی در بخش اقتصاد خُرد برخوردار بودند؛سرانه درآمد این کشورها، متاثر از دلارهای نفتی، بالا بود، سطح فقر مفرط در حال کاهش و شاخص های گسترده توسعه انسانی در حال بهبود بود اما برخلاف این شرایط، عرب ها در فهرست ناراضی ترین مردم جهان قرار داشتند چرا که به دلیل کمبود شغل مناسب، کیفیت خدمات عمومی و عدم پاسخگویی دولت ، مردم در تنگنا قرار داشتند.
پرری کمک افزود : سقوط فزاینده منطقه در گرداب خشونت و افراط گرایی، در چندین دهه حکومتداری فاجعه بار ریشه دارد و این مدت ها است که بر همگان آشکار شده اما پیوسته مورد بی توجهی قرار گرفته و یا رسیدگی به آن غیرعملی و ناممکن تلقی شده است. برای عرب ها، فرار از این گرداب فرورونده ، مستلزم تمرکز فوری بر حکومتداری بهینه سازی شده و پاسخگو است.
نویسنده اضافه کرد : در کنفرانسی که از سوی موسسه کارنگی در 29 اکتبر تحت عنوان 'شناخت نیروهای محرکه ناپایداری در جهان عرب' برگزار شد، بر اهمیت این چالش های حکومتداری تاکید شد.
چند عامل باعث شده است زنگ خطر با فوریت روزافزون به صدا درآید و در خصوص ضرورت مهار بحران حکومتداری در دنیای عرب هشدار دهد. گزارش توسعه انسانی جهان عرب در سال 2002 میلادی نشان داد که این منطقه در باتلاق سرکوبگری فرورفته و 'بیش از آنکه توسعه یافته باشد، ثروتمند است.' بیداری عربی سال 2011 میلادی تسلیم خشونت شد و به منبع تغذیه ای برای تفاسیر افراط گرایی (از اسلام) تبدیل شد سپس ظهور داعش در سال 2014 میلادی نشان داد که فساد و تباهی موجود در بطن برخی دولت های عربی بسیار فراتر از تصورات بود.
' متاسفانه برخی دولت های عربی هنوز به شرایط نادرست و غیرقابل دفاع فعلی وفادار باقی مانده اند و توانایی رسیدگی به بی عدالتی و نارضایتی های اجتماعی و اقتصادی زیربنایی را که در وهله نخست به ظهور داعش منجر شد، ندارند، دولت ها با توسل به سرکوبگری و نوعی راهبرد امنیتی که می تواند موقتا راه نجاتی باشد اما با مرور زمان به انزوای بیشتر عموم مردم منجر می شود ٬ در واقع ریسک رویکردی که با آن آشنایی داشتند را دوبرابر کردند.'
سلام فیاض، نخست وزیر سابق فلسطین، در کنفرانسی در کارنگی گفت: 'شکست حکومتداری عاملی کلیدی است.، تا زمانی که برای حکومتداری الگویی درست وجود نداشته باشد ،داعش و ساختارها یا سازمان هایی نظیر داعش همواره جایی برای ظهور خواهند داشت.'
نویسنده افزود : در این شرایط قدرت مرکزی در سراسر منطقه در حال فرسایش و نابودی است،علی رغم اینکه ارزیابی دقیق مشروعیت حاکم ناممکن است، دادوستدهای استبدادی دهه های گذشته –که به موجب آن رژیم ها مشاغل دولتی و امنیت فیزیکی را در ازای حصول توافقات سیاسی معامله می کردند- به وضوح در حال نابودی است ، اغلب دولت ها قادر به ایجاد مشاغل کافی در بخش دولتی، متناسب با رشد جوانان، نیستند و مردم این کشورها به طور روزافزون از استثمار فرصت های اقتصادی طبقه متوسط از سوی نخبگان غارتگر به ستوه آمده اند و در این شرایط به جز تونس در سایر کشورهای عربی ، دولت های پس از گذار نتوانسته اند عملکردی بهتر از پیشینیان خود داشته باشند.
این بحران قدرت در شرایط مختلف به اشکال گوناگون ظاهر می شود؛ به عنوان مثال مجلس بی دوام مصر در سال 2012 میلادی، زمان و انرژی قابل توجهی را صرف مسائل ایدئولوژیکی نظری کرد اما قادر نبود حتی یک قانون مرتبط با نیازهای اجتماعی-اقتصادی ملت را تصویب کند.
پرری کمکی خاطر نشان کرد حکومت های کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در مقایسه با همتایان جمهوری خواه خود در مقابل فشارهای اجتماعی انعطاف پذیرتر بوده اند اما اگر خاندان حاکم بر این کشور ها نتوانند نیازها و آرزوهای مردم خود را محقق کنند ، آن ها نیز دچار مشکل خواهند شد.
در سراسر منطقه نابسامانی در نهادها، کمبود امنیت و حاکمیت قانون، درب را به سوی نیروهای قبیله ای، قومی و فرقه ای برای پرکردن شکاف موجود بازکرده است و اگرچه گروه های تروریستی حضور بلندمدتی در خاورمیانه داشته اند، اما فقط از زمان اشغال عراق توسط آمریکا در سال 2003 میلادی بود که آن ها توانستند تعداد زیادی از جنگجویان خارجی را در قلب منطقه به استخدام درآورند، مناطق گسترده ای از سرزمین های مختلف را تحت کنترل خود بگیرند و در چنین منطقه گسترده ای، به ویرانگری و کشتارهای یکپارچه بپردازند.
این نویسنده در ادامه نوشت : دولت های عربی نیز به طور روزافزون به دنبال بکارگیری راه حل های نظامی برای مشکلاتی هستند که اساسا چالش های سیاسی می باشند ، در حال حاضر تقریبا تمام کشورهای خاورمیانه به نحوی در جنگ های داخلی لیبی، یمن، سوریه و عراق مشارکت نظامی دارند اما شواهد اندکی وجود دارد که نشان بدهد رویکردهای نظامی در رسیدگی به دلایل ریشه ای افراط گرایی شانس موفقیت بیشتری دارند.
یزید صایغ، رابط مرکز خاورمیانه موسسه کارنگی در بیروت در این خصوص می گوید : ' کم اثرترین واکنش در برابر داعش، این است که برای مبارزه با آن ، با نیروهای نظامی خود به این مناطق برویم ، کشورهای مختلف هواپیماهای پیشرفته خود را برای مبارزه با داعش می فرستند اما مساله، جنگیدن در این مناطق نیست، بلکه مساله این است که دولت ها در داخل چه کاری می توانند و باید انجام بدهند.'
نویسنده در ادامه نوشت : در گذشته، بسیاری از جوامع عربی فاقد حلقه های بازخوردی معنادار بین دولت ها و شهروندانشان بودند که این مساله مانع بزرگی برای پیشرفت بود اما دولت های عربی با گذشت زمان نمی توانند از گرایش جهانی به سمت اختیارات و قدرت های فردی که حاصل رشد فناوری، دستیابی به تحصیلات بالاتر و رشد طبقه متوسط می باشد در امان بمانند.
فادی غندور (Fadi Ghandour)، کارآفرین مشهور عقیده دارد که فرصت های ایجاد شده از سوی فناوری های جدید و اقتصاد دیجیتالی در جهان عرب نیز به اندازه سایر مناطق متحول کننده خواهند بود ، مناطق خاورمیانه و آفریقا در جهان سریع ترین رشد ترافیک داده های سیار را تجربه می کنند که این مساله باعث تحول فرصت های اقتصادی، تعاملات اجتماعی و روابط با قدرت های حاکم در این مناطق می شود، در یک اقتصاد دیجیتالی، جوانان دیگر منتظر نظام های آموزش و پرورش عمومی ناکارآمد و ضعیف کشورهای خود نیستند و به ابزارهای آموزشی و کارآفرینی، دسترسی فوری دارند.
نویسنده این مقاله در ادامه نوشت : حفاظت از منافع اصلی آمریکا به امنیت شرکا و متحدان منطقه ای واشنگتن بستگی دارد اما نظامی سازی سیاست آمریکا طی یک ربع قرن گذشته کمکی به ایجاد ثبات منطقه ای نکرده است؛ بر اساس دیدگاه بسیاری از عرب ها، تمرکز سرسختانه واشنگتن بر امنیت و همکاری های ضدتروریستی به قیمت مشارکت در ایجاد آن دسته از کمبودها و ناکارآمدی های اجتماعی و اقتصادی در این کشورهای عربی تمام شده که گسترش افراط گرایی را به دنبال داشته اند.
نویسنده در پایان نوشت :اگرچه شهروندان و دولت های عربی خود باید راه حل مشکلات نظام مند اجتماعی-اقتصادی و سیاسی فراوان منطقه خود را بیابند ، اما کشورهای دیگر نیز به شدت نیازمند خط مشی مثبت و جامع تری برای خاورمیانه هستند ، باید دانست فرایند ایجاد یک خاورمیانه پایدارتر، پروژهای چند دهه ای است اما به نظر نمی رسد که ناآرامی ها و اغتشاشات امروزی بتوانند مرزهای سیاسی شکننده منطقه را مراعات کنند وکشورهایی که تمایل یا توانایی این را ندارند که به طور جدی فرایند ایجاد نظام های سیاسی پاسخگو را آغاز کنند ، دیر یا زود خواهند فهمید که اشتباهی تاریخی مرتکب شده اند.
خاورم**2041**

انتهای پیام /*

ویدیو مرتبط :
گزارش وضعیت سربازی در کشورهای مختلف جهان