کاهش تولید تریاک در افغانستان، راه طولانی نابودی کشت خشخاش

به گزارش روز سه شنبه ایرنا، مسئولان وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان می گویند: سطح زیر کشت خشخاش از سال 2014 تا 2015 میلادی از 224 هزار هکتار به 183 هزار هکتار کاهش یافته و در مجموع 19 درصد کاشت این محصول نیز کم شده است.مبارزه با مواد مخدر مانند مبارزه با تروریسم یکی از اولویت های دولت افغانستان است و قوانین این کشور هرگونه فعالیت در زمینه کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر را جرم دانسته و یکی از پنج محور اساسی سیاست های اصلاح امنیتی افغانستان که در سال 2004 میلادی پس از روی کار آمدن حامد کرزی رییس جمهور پیشین پایه ریزی شد، مبارزه با مواد مخدر است.ماده چهارم قانون اساسی افغانستان تصریح کرده است «دولت از هرگونه فعالیت تروریستی، کشت و قاچاق مواد مخدر و تولید آن و مصرف مواد الکلی، جلوگیری به عمل خواهد آورد.»وزارت خانه های مبارزه با مواد مخدر، احیا و توسعه روستاها، بهداشت عمومی افغانستان و دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد، مسئولیت اصلی سیاست های مبارزه با مواد مخدر را برعهده دارند و در سال های گذشته توانسته اند بخشی از اهداف و برنامه های خود را با وجود افزایش ناامنی ها، عملی سازند.پلیس مبارزه با مواد مخدر با بیش از 2 هزارو 500 نیرو که شماری از آنان آموزش های تخصصی را در کشورهای خارجی از قبیل روسیه فراگرفته اند، در صف مقدم این مبارزه قرار دارند و تاکنون در این راه ده ها قربانی داده اند. علاوه بر این نیروی ویژه مبارزه با مواد مخدر افغانستان در عملیات کشف و ضبط موارد مخدر با پلیس مبارزه با مواد مخدر همکاری تنگاتنگ دارد.همکاری های مرزبانان افغان با همسایگان یکی دیگر از دلایل موفقیت نهادهای مبارزه با مواد مخدر در کاهش چشمگیر تولید تریاک و کشت خشخاش در این کشور است و افغانستان در نظر دارد ارتباط آنلاین با پلیس مرزی کشورهای همسایه از جمله ایران برقرار کند تا بتواند قاچاقچیان بزرگ بین المللی را بدون اتلاف وقت در مناطق مرزی به دام بیندازد.مجموع این برنامه ریزی ها موجب کاهش 48 درصد تولید تریاک و 19 درصدی زمین های زیر کشت خشخاش از یک سو و افزایش کشف و ضبط مواد مخدر و دستگیری قاچاقچیان از سوی دیگر شده است.وزارت مبارزه با مواد مخدر اعلام کرده است که یک رویکرد متعادل، جامع، پایدار و هماهنگ را در راه مبارزه با مواد مخدر اتخاذ کرده است که کشت جایگزین و تخریب مزارع کشت خشخاش و درمان معتادان، در صدر این برنامه ها قرار دارد.این وزارت خانه، ارتقای آگاهی شهروندان از زیان های مواد مخدر را بسیار با اهمیت می داند و در نظر دارد همایش بزرگ بسیج ملی مبارزه با مواد مخدر را در اوایل سال 2016 با مشارکت عالمان دینی، استانداران، رسانه ها، فعالان مدنی، افراد و نهادهای تاثیر گذار بر روی مردم و جوانان برگزار کند و از آنان برای مبارزه با این پدیده کمک بگیرد.افغانستان دارای 2.5 میلیون نفر جمعیت معتاد است. نزدیک به دو میلیون نفر این افراد را برخلاف بسیاری از کشورهای جهان، معتادان سالخورده تشکیل می دهند.بر اساس گزارش های منتشر شده توسط وزارت مبارزه با مواد مخدر یک سوم خانواده های افغان به نحوی متاثر از مواد مخدر هستند و در مناطق روستایی این نسبت افزایش نشان می دهد و مشتقات تریاک در بین سالخوردگان معتاد، استفاده بیشتری دارد.میزان مواد کشف شده در افغانستان از ماه مارس سال 2014 تا مارس 2015 میلادی از 119 هزارو 960 کیلوگرم به 128 هزار و 79 کیلوگرم رسیده است و ضبط تریاک و هروئین در این مدت به ترتیب 14 و 32 درصد کاهش یافته، اما کشف و ضبط «حشیش»، 81 درصد افزایش یافته است.افزایش قیمت تریاک گویای کاهش چشمگیر تولید و توزیع این ماده مخدر در افغانستان است. قیمت تریاک 30 درصد در سال 2015 میلادی افزایش داشته و از 131 دلار در هر کیلوگرم به 170 کیلوگرم رسیده است.این نخستین بار است که بعد از برکناری طالبان از قدرت در افغانستان، کشت خشخاش تا این حد کاهش می یابد و دولت کوشیده است با الگوبرداری از کشورهای دیگر تولید محصولات غیر افیونی را جایگزین کشت خشخاش کند. تولید گلاب و زعفران از عمده ترین محصولاتی است که دولت توانسته آن را جایگزین بخشی از تولید تریاک در این کشور کند.این طرح ها به دلیل درآمدزایی بالا و اشتغال به کار آسوده تر، با استقبال زمین داران در استان های مختلف مواجه شده، اما گروه های مسلح مخالف که تحت عناوین شناخته شده و یا ناشناخته در افغانستان فعالیت می کنند، به دلیل کسب درآمدهای هنگفت از قاچاق مواد مخدر، از اصلی ترین موانع تحقق برنامه های دولت برای جایگزین کردن کشت خشخاش به حساب می آیند.بخش اعظم تریاک تولیدی افغانستان به سایر کشورهای جهان قاچاق می شود و قاچاقچیان بزرگ بین المللی دست از منافع هنگفت خود در این کشور برنمی دارند. برخی از این قاچاقچیان بزرگ عضو گروه های مسلح مخالف هستند و یا با این گروه ها ارتباط نزدیک دارند.ژنرال «عبدالحمید حمید» یکی از فرماندهان ارتش افغانستان می گوید: قاچاقچیان مواد مخدر در هماهنگی کامل با تروریست ها عمل می کنند. آنان جنگ افزارهای مورد نیاز تروریست ها را تامین می کنند و در مقابل از آنان می خواهند تا تسهیلات لازم را برای قاچاق این مواد فراهم کنند و یا خود آنان دست به کار قاچاق مواد مخدر می زنند.تروریسم و مواد مخدر در افغانستان با هم عجین شده اند و دولت در چنین شرایطی توانسته با کمک سازمان ملل، از سطح زمین های زیر کشت خشخاش و تولید مواد مخدر بکاهد، اما تعامل و همکاری قاچاقچیان و تروریست ها که هر دو طرف را به اهداف خود نزدیک می سازد، کار را برای نابودی کامل مزارع کشت خشخاش در این کشور دشوار و پرهزینه کرده است.آساق **291 *1610 **1446 *