سایر


2 دقیقه پیش

جمهوری آذربایجان با گرجستان و ترکیه مانور مشترک نظامی برگزار می کند

ایرنا/ جمهوری آذربایجان روز یکشنبه قبل از آغاز مذاکرات وین با حضور نمایندگان منطقه قره باغ کوهستانی، اعلان کرد که قصد دارد تمرین های نظامی با مشارکت گرجستان و ترکیه برگزار ...
2 دقیقه پیش

ژنرال فراری سوری از رژیم صهیونیستی درخواست کمک کرد

العالم/ ژنرال سابق و فراری ارتش سوریه که به صف مخالفان بشار اسد پیوسته، از رژیم صهیونیستی خواست که در مقابله با رییس جمهوری سوریه، مخالفان مسلح (تروریست ها)را یاری کند!.به ...



پاسخ خاورميانه‌اي امريکا به روسيه در آسياي مرکزي


پاسخ خاورميانه‌اي امريکا به روسيه در آسياي مرکزي

روزنامه جوان/ متن پيش رو در روزنامه جوان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

پس از اوکراين و سوريه، ‌اين بار آسياي مرکزي به جديدترين صحنه رقابت سياسي- ژئوپليتيکي ميان روسيه و امريکا تبديل شده است. واشنگتن سعي دارد با نفوذ در حياط خلوت روسيه حلقه امنيتي دور مسکو را تنگ‌تر کند. سفر جنجالي جان‌کري، وزير خارجه امريکا به آسياي مرکزي، آن‌ هم در بحبوحه تشديد تنش‌ها با مسکو، نگراني‌هاي کرملين را نسبت به برنامه‌هاي جديد غرب در اين منطقه تشديد کرده است. هر چند وزارت خارجه امريکا، اهداف اصلي سفر جان کري به آسياي مرکزي را گسترش روابط دوجانبه اعلام کرده، اما با توجه به اهميت آسياي مرکزي و نقش مؤثر آن در امنيت روسيه، سفر کري مسلما داراي اهداف اعلام نشده‌اي نيز هست که در ميان تلاش براي افزايش روابط خود با کشورهاي منطقه دنبال مي‌کند و به همجواري اين منطقه با رقباي امريکا، يعني چين و روسيه بازمي‌گردد.
مسکو کشورهاي مشترک‌المنافع را خارج نزديک خود مي‌داند و هرگونه نفوذ غرب در اين مناطق را تهديدي براي منافع ملي و خط قرمز خود مي‌داند. روسيه در جنگ 2008 گرجستان و بحران اوکراين اين پيام را به غرب ارسال کرد که حاضر است براي حفظ منافعش در اين مناطق حتي وارد فاز نظامي با غرب شود. غرب پس از بحران اوکراين حضور نظامي خود را در مرزهاي غربي روسيه تقويت کرده سعي دارد سناريوي مهار روسيه را در مرزهاي جنوبي مسکو نيز اجرا کند.
برخي کشورهاي منطقه، از جمله ازبکستان و ترکمنستان، سياست دوري از روسيه و نزديکي به غرب را در سياست خارجي خود دنبال مي‌کنند ولي به دليل محصور بودن اين کشورها در خشکي و ترس از فشارهاي روسيه حاضر به علني کردن آن نشده‌اند و کري با سفر به منطقه سعي دارد ميزان نفوذ مسکو در اين کشورها را بررسي کند تا پس از مطمئن شدن از نيات رهبران آسياي مرکزي نسخه جديدي براي منطقه بپيچد. از سوي ديگر، شرايط نه چندان مناسب اقتصادي جمهوري‌هاي آسياي مرکزي اين فرصت را براي امريکا ايجاد کرده تا با ارائه بسته‌هاي مالي و کمک‌هاي مختلف، حضور سياسي و اقتصادي خود را تقويت کند، اما روسيه باتوجه به پروژه انقلاب‌هاي مخملي غرب در اوکراين و ضد روسي شدن گرجستان نگران فعاليت‌هاي کاخ سفيد براي نفوذ بيشتر در آسياي مرکزي است. بخش پنهان برنامه‌ها و اهداف کري که بلافاصله پس از پايان نشست چند جانبه سوريه در وين، راهي کشورهاي آسياي مرکزي شده است، مي‌تواند تلاش وزارت خارجه امريکا براي زمينه‌سازي گشودن جبهه سياسي در مقابل روسيه باشد که اين منطقه را حياط خلوت سياسي و امنيتي خود مي‌داند.
از سوي ديگر، سفر کري به منطقه بي‌ارتباط با حضور نظامي روسيه در سوريه نيست، چراکه روسيه به عنوان بازيگر اصلي در خاورميانه ظاهر شده است، منطقه‌اي که به طور سنتي تحت نفوذ غرب بود. سفر کري به منطقه‌اي که سال‌هاست روسيه تلاش مي‌کند حضور خود را در آن حفظ کند، در زماني صورت مي‌گيرد که تهديد تروريسم شدت گرفته و احتمال دارد کشورهاي اين منطقه از بيم نفوذ تروريست‌ها از افغانستان دست به دامان مسکو شوند. از همين روست که بسياري از کارشناسان حضور کري در آسياي مرکزي را تلاشي براي برطرف کردن نگراني اين کشورها و همچنين افزايش نفوذ واشنگتن در اين منطقه مي‌دانند.
برخي ناظران سفر کري را نوعي بازي شطرنج بين روسيه و غرب در آسياي مرکزي مي‌دانند و بر اين باورند که سفر کري پاسخ واشنگتن به حضور قدرتمند روسيه در خاورميانه است. امريکا با نشانه رفتن منافع مسکو مي‌خواهد شکست‌هاي خود در خاورميانه را در آسياي مرکزي جبران کند. واشنگتن به شدت نگران تقويت مواضع روسيه در خاورميانه است جايي که امريکا موقعيت ضعيفي دارد و ممکن است که اين منطقه را نيز از دست بدهد. به همين منظور، امريکا به دنبال اين است که با نفوذ در آسياي مرکزي، روسيه را وادار به تجديد نظر در سياست‌هاي جهاني‌اش کند. همچنين امريکا به بهانه مبارزه با تروريسم بين‌المللي سعي دارد جاي پاي خود در آسياي مرکزي را محکم و از نزديک سياست‌هاي مسکو را رصد کند.
از طرف ديگر، سفر کري در شرايطي انجام شده است که طالبان در يک‌ماه گذشته توانسته برخي مناطق شمالي افغانستان را تصرف کند و برخي ناظران اين پيشروي‌ها را پاسخ غرب به حضور نظامي روسيه در سوريه مي‌دانند. امريکا سعي دارد با انتقال تروريست‌ها از خاورميانه به آسياي مرکزي مرزهاي جنوبي روسيه را ناامن کرده و با درگير کردن اين کشور به مرزهاي جنوبي خود از نقش جهاني مسکو بکاهد. واشنگتن تا همين اواخر آسياي مرکزي را تنها در رابطه با مسئله افغانستان در نظر مي‌گرفت ولي اکنون که مقابله با نفوذ روسيه در فضاي شوروي سابق به هدف مهم سياست خارجي امريکا تبديل شده است، آسياي مرکزي نيز در چارچوب فضاي شوروي در نظر گرفته مي‌شود و باتوجه به تنش‌هاي جهاني روسيه و غرب شاهد رقابت شديد دو طرف در آسياي مرکزي خواهيم بود.

*روح الله صالحي


ویدیو مرتبط :
امام خامنه ای:پاسخ كوبنده و ویرانگر ایران در پاسخ به هر تجاوز احتمالی