جاذبه های دیدنی ساوه، از مناطق نمونه گردشگری تا بناهای تاریخی و آبشارهای طبیعی

آثار بر جای مانده از دوران پیشین و اشیای تاریخی ساوه، گنجینه ای گرانبها و میراثی نفیس از زندگی، آداب و رسوم و سنن گذشتگان و چگونگی شکل گیری تاریخ و تمدن این خطه است که ظرفیت مناسبی برای بهره مندی مسافران نوروزی است.مناطق طبیعی و روستاها، آبشار، محوطه و روستاهای زیبا و سرسبز نیز از دیگر جاذبه های گردشگری شهرستان ساوه به شمار می روند.

** منطقه نمونه گردشگری روستاهای سنگستان و خلیفه کندیاین منطقه واقع در 75 کیلومتری شهر ساوه در بخش نوبران و در دهستان بیات قرار گرفته و با روستاهای دورزان ، تجره، جوشقان ، جلکبر، فستق احاطه شده است.جاده اصلی منتهی به این روستاها تقریباً در هفت کیلومتری از شهر نوبران به سمت همدان قرار گرفته که بعد از طی مسیر از روستای دورزان نمایان است.بانیان اولیه این روستا، طایفه خلیفه لو از ایل شاهسون بوده اند که امروزه اکثر آنها به شهرهای بزرگ مهاجرت کرده اند.رودخانه مزلقان چای شاهرگ آبادانی و حیات روستاهای بخش نوبران به خصوص روستای خلیفه کندی است و حاشیه زیبا و سرسبز رودخانه و باغ های خرم و سرسبز روستا از جاذبه های طبیعی و گردشگری آن محسوب می شود.این روستاهای سرسبز در بهار دارای هوای متعادل و در زمستان هوایی سرد است و شکوفه های بهاری باغ ها و درختان تمشک و آلبالوی وحشی این منطقه، چشم هر بیننده ای را خیره می کند.در قسمت شمالی روستا نیز ارتفاعات دو هزار متری بر زیبایی منطقه افزوده و می تواند برای ورزش مفرح کوهپیمایی مورد استفاده گردشگران نوروزی قرار گیرد.

**منطقه نمونه گردشگری روستاهای کهک و بالقلوروستاهای کهک و بالقلو در 45 کیلومتری جاده ساوه به همدان و از توابع بخش نوبران است.پس از گذشت حدود 45 کیلومتر از ساوه، شهر غرق آباد نمایان می شود و پس از گذشت چهار کیلومتر به سمت جنوب، روستای بالقلو خودنمایی می کند.روستای بالقلو دارای آب و هوای معتدل و دارای باغات پرمیوه از قبیل گوجه سبز، گردو، انگور، آلبالو و شاه توت است.از جاذبه های گردشگری روستای بالقلو وجود امام زاده نوح و کوه بزرگی است که در کنار این امام زاده دیده می شود و دارای چشمه ای است که آب آن از دل کوه تامین می شود.امامزاده نوح از نوادگان امام موسی الکاظم(ع) بوده و تاریخ ساخت بقعه آن به قرن نهم هجری و دوره صفویه باز می گردد.مناظر طبیعی بکر و چمنزارهای سبز این روستاها از جمله جاذبه های طبیعی و گردشگری منطقه به شمار می آید .

** منطقه نمونه گردشگری روستای سامانسامان نام روستایی در شمال غربی شهرستان ساوه است که در 19 کیلومتری شمال غربی بخش نوبران، در مجموعه دهستان قره چای و در دامنه جنوبی کوه های خرقان قرار دارد.رود سامان در تمامی فصول دارای آب است و دارای جاذبه های طبیعی فراوانی مانند آبشارهای بزرگ و کوچک، چرخ آب، دیواره های بسیار بلند، درختان کهن و پوشش گیاهی خاص منطقه است.در طول مسیر رودخانه، چند آسیاب آبی قدیمی وجود دارد که اولین آن به قازان بیگ ( دیگ بزرگ ) مشهور است .قلعه سامان در غرب منطقه قرار دارد و مشرف به قلعه صلصال و شاهزاده مسلم است که راه تلگرافی و امنیتی بین سه منطقه راهبردی بوده است.بافت منطقه بسیار قدیمی و از میراث فرهنگی و تاریخی کهن پیشینیان برخوردار است و موقعیت بکر و طبیعت چشم نواز آن برای کوهپیمایی بسیار مناسب است.

**منطقه نمونه گردشگری روستای باغ شیخباغ شیخ روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان ساوه است که در هشت کیلومتری شهر ساوه (بر سر راه ساوه به باقرآباد قم) بین دو روستای احمد آباد و طراز ناهید قرار گرفته است.باغ شیخ از جمله روستاهای کویری به شمار می رود و معماری بافت تاریخی روستا نیز مطابق با ویژگی معماری شهرهای کویری است.از جمله آثار تاریخی روستا، کاروانسرای عبدالغفارخان است که در سمت غرب روستا واقع شده و تاریخ بنای آن به سال 1240 هجری قمری و دوران فتحعلیشاه قاجار باز می گردد که خود، می تواند یکی از دلایل شکل گیری روستا باشد.این کاروانسرا از زیباترین کاروانسراهای واقع در دشت فلات است که دارای یک حیاط مرکزی و چهار ایوان بزرگ در جوانب آن است. در چهار گوشه حیاط ، اصطبل هایی که به نام شترخوان معروف بوده اند قرار دارند، اتاق مسافران در اطراف حیاط مرکزی واقع شده که چند پله هم از کف حیاط بالاتر است تا هم از آب و گل و هم از گرد و خاک کف حیاط دور باشند.مصالح ساختمانی به کار رفته در بنا، آجر بوده و تزئینات آن عبارت است از نماکاری های آجری در پیشانی جلوخان کاروانسرا و ایوان های بزرگ و ورودی حیاط که به صورت لوزی های متقاطع و در هم و دندانه دار و برجسته خونمایی می کند.همچنین مقرنسکاری های گچی نیمه طاق غرفه، بدنه هشتی و دو طرف جلوخان ورودی کاروانسرا به طرز زیبا و جالبی تزئین شده اند .تکیه باغ شیخ در مرکز بافت روستایی با طرحی شبستانی و با 10 ستون استوانه ای با آجر اجرا شده و در محل تلاقی سه گذر اصلی ساخته شده است که حد خارجی آن با تبعیت از بافت ارگانیک به بدنه خانه ها و گذرها محدود شده و حلقه مرکزی آن یک شش ضلعی منتظم را تشکیل می دهد.در شرق روستای باغ شیخ محوطه وسیعی در حدود 500 متر مربع قرار دارد که با توجه به آثار سفال های فیروزه ای رنگ مکشوفه از این منطقه، مربوط به دوره اسلامی و خصوصا دوره های سلجوقی و ایلخانی و تا اواسط قرن هشتم هجری قمری است.

** منطقه نمونه گردشگری شهر زیرزمینی آوهشهر آوه در بخش مرکزی شهرستان ساوه و در حاشیه آزادراه ساوه ـ سلفچگان در جنوب شرقی شهر ساوه واقع شده که از جنوب به کوه قدمگاه و از غرب به کوه پلنگ آباد محدود می شود .در کتاب مرآت البلدان، ساخت شهر تاریخی آوه به اردشیر بابکان نسبت داده شده و وجود محوطه باستانی، آب انبار قدیمی، کاروانسرای صفوی و آستان مقدس امامزاده عبدالله در شمال این شهر با 220 هکتار عرصه، بزرگترین محوطه تاریخی استان مرکزی به شمار می آید .محوطه تاریخی آوه یکی از شهرهای مهم دوره اسلامی است که در دوره مغول به دلایلی که هنوز مشخص نشده، متروک و پس از گذشت سال ها در زیر خاک مدفون شد.در دامنه تپه باستانی آوه که نزدیک به 30 متر ارتفاع دارد و بقایای برج یا ساختمانی مرتفع به نظر می سد، حجم بالایی آجر مربوط به ساخت و سازهای محوطه، از سطوح فوقانی به پائین ریخته شده است.طی بررسی ها و مطالعات باستان شناسی، سفال های مکشوفه از این منطقه مربوط به عصر مفرغ، آهن و دوره میانی اسلامی است. کاروانسرای موجود در محوطه، یکی از آثار زیبای دوره صفوی است که به شکل چهار ایوانی و قرینه سازی کامل ساخته شده است.این کاروانسرا در حدود دو هزار و 800 مترمربع وسعت دارد و آب انباری در مقابل دروازه ورودی آن قرار دارد که مصالح به کار رفته در آن، شباهت زیادی با مصالح به کار رفته در کاروانسرا دارد و به نظر می رسد برای تامین آب مورد نیاز مسافران ساخته شده است.یکی دیگر از آثار تاریخی این منطقه بقعه امامزاده عبدالله است که ساختمان ساده ای دارد و از آثار دوره سلجوقی است .در سال های اخیر محوطه تاریخی آوه تعیین حریم شده و با استقرار پایگاه یگان حفاظت آثار تاریخی و فنس کشی، محافظت می شود.

** بنای قیز قلعهبنای قیزقلعه در بخش مرکزی شهرستان ساوه در 23 کیلومتری جنوب غربی ساوه و مجاور روستای قیز قلعه بر روی صخره ای بلند واقع شده است.یکی از مسیرهای دسترسی به قلعه از جاده قدیم ساوه به همدان و مسیری است که به سد الغدیر منتهی می شود، پیش از رسیدن به سد ، از طریق روستای آسیابک بند و روستای قیزقلعه می توان به بنا دسترسی یافت.برای رسیدن به قلعه می توان با وسیله نقلیه سواری تا پای دامنه صخره رفت و سپس، مسافتی حدود ‎ 300متر را پیاده طی کرد تا به دروازه اصلی ورودی به قلعه رسید.در بیشتر موارد در نزدیکی قیز قلعه ها ، بناهای منسوب به پسر ( قلعه پسر یا اوغلان قلعه ) یافت می شود. مصالح ساختمانی بکار رفته در اکثر آنها لاشه های سنگ با ملات ساروج است .قصر، عبادتگاه و دژ دفاعی قلعه دختر، بر روی صخره بلندی مشرف به دشت ساوه بنا شده که از سه طرف شرق، غرب و جنوب به وسیله صخره های متعدد دیگری احاطه شده است.بنا کاملا بر دشت ساوه مسلط بوده و دارای چهار برج دیده بانی در ضلع شمالی، غربی و شرقی است که از میانه صخره تا بالای آن با سنگ و ساروج کار شده است.ورود به قلعه از طریق چند راه پله سرپوشیده صورت می گرفته که با مهارت ویژه ای استتار شده اند و استتار راه پله ها با ساختن دیواری از لاشه سنگ و ساروج، درست در امتداد دیواره های صخره صورت گرفته است.پنج راه پله پشتی بنا و دو راه پله در غرب بنا که در کنار پرتگاه در ارتفاع چند متری از سطح رودخانه ساخته شده، به اتاق های تعبیه شده در دل صخره منتهی می شوند.از پله های پشت بنا برای ورود و خروج محافظان و نگهبانان و از پله های غربی برای ورود و خروج مقامات به داخل قلعه و حمل آذوقه استفاده می شده است .در اطراف کاخ اصلی حفره های متعددی برای ذخیره آب ساخته شده و لوله های سفالی شکسته ای در این مجموعه یافت شده که نشانگر استفاده از شبکه آبرسانی و فاضلاب است.بنای قیز قلعه در سال 473 هجری قمری، اهمیت و رونق خاصی پیدا کرد و به دستور حسن صباح و توسط هم کیشان او مورد بازسازی، تعمیر و مرمت قرار گرفت و محل استقرار اسماعیلیان ساوجی شد.محوطه و فضای طبیعی و کوهستانی آن به همراه چشمه ای زیبا، فضایی مناسب برای ورزش کوهنوردی و جذب گردشگران و دوستداران طبیعت است.

** آبشار هندیسآبشار کوچک و فصلی هندیس یکی از جاذبه های طبیعت گردی جنوب ساوه است که در تنگنای دره ای کوهستانی است.منطقه باغستانی و کوچک هندیس فرصت مناسبی برای گذراندن تعطیلات نوروزی برای گردشگران در این منطقه است؛ چراکه این آبشار کوچک 15 متری در فصل بهار و به ویژه فروردین ماه پر از آب می شود.آبشار در ارتفاع یک هزار و 316 متری از سطح دریا قرار دارد.

** دریاچه سد الغدیردریاچه سد الغدیر در 25 کیلومتری شهر ساوه (در محل قدیمی بند شاه عباس در تنگه وفرقان) و بر روی رودخانه قره چای ساخته شده است.این سد به منظور تنظیم آب رودخانه قره چای و کنترل آن در مواقع سیلابی، آبیاری اراضی دشت ساوه، تأمین آب آشامیدنی شهر ساوه و شهر صنعتی کاوه و تولید نیروی برقابی به میزان 15 مگاوات ساخته شده است.دریاچه سد الغدیر با وسعت 850 هکتار، یکی از مناطق گردشگری شهرستان ساوه استبا وجود مناطق بکر گردشگری در حواشی شهر ساوه، بناهای متعدد تاریخی و کهن در شهر ساوه از جمله موزه چهارسوق، مسجد جامع، مسجد سرخ، آرامگاه امامزاده سید اسحاق، امامزاده سید علی اصغر و مجموعه تاریخی بازار ساوه از دیگر جاذبه های گردشگری در این شهر است.شهرستان ساوه در شمال استان مرکزی حدود 30 درصد از مساحت کل استان را در بر گرفته و از شمال به شهرستان زرندیه، از جنوب به تفرش و کمیجان، از شرق به استان قم و از غرب به استان همدان محدود می شود.3075/6012/2007

انتهای پیام /*

ویدیو مرتبط :
جاذبه های گردشگری طبیعی و تاریخی شهرستان خلیل آباد