ادبیات همگرایی بین انسانها را افزایش می‌دهد

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، آئین افتتاحیه هشتمین جشنواره دوسالانه قند پارسی به همت خانه ادبیات افغانستان در حوزه هنری ساعت 19 امروز در حوزه هنری برگزار شد. 

در این مراسم محمدصادق دهقان دبیر جشنواره با ابراز خوشحالی به دلیل حضور در گردهمایی بزرگ ادبیات افغانستان گفت: در روزگار خشونت‌های مهار نشدنی و بحران هویتی، سخن گفتن از کرامت و حقوق انسانی به نظر ساده می‌رسد اما در عمل دشوار است در این میان ادبیات می‌تواند ما را با یکدیگر مهربانتر کند و همگرایی را بیشتر کرده و راه را برای افزایش توجه به اطراف و محیط زیست هموار کند. همچنین ادبیات می‌تواند رویه انتقاد را در کالبد جامعه زنده نگه دارد. 

وی ادامه داد: زندگی در مهاجرت مجال چندانی برای کار باقی نمی‌گذارد و تلاش‌های خانه ادبیات افغانستان طی این سالها بر آفرینش فکری متنوعی استوار بوده است که همگی منادی آموزه‌های مدارا و همبستگی انسانی بوده است. افغانستان بیش از همه به بازسازی فرهنگی احتیاج دارد و این جز با فراهم شدن پیش‌زمینه‌های فکری آن محقق نمی‌شود. در این میان هر از گاه فرصت‌هایی مانند انتخاب شهرهای غزنین و بامیان برای شناسایی تمدن افغانستان به وجود می‌آید. اما به دلیل بی‌توجهی و ناتوانی دولت شاهد نابودی این سرزمین و فرصت‌های طلایی برای حفظ میراث کهن آن هستیم. 

دبیر هشتمین جشنواره دوسالانه قند پارسی درباره برنامه‌های روز نوزدهم و بیستم اسفند عنوان کرد: امروز و فردا با نغمه‌ها، چامه‌ها، و چکامه‌ها یادی از بانیان کهن می‌کنیم و با روایت‌های محمدآصف سلطان‌زاده به عنوان نویسنده نامدار افغانستان همراه می‌شویم. سلطانزاده نویسنده تواناست که در خلوت خود فروتنانه قلم می‌زند و در گوشه‌ای پیوند خود را با سرزمین مادری حفظ می‌کند؛ به همین دلیل فردی شاخص برای نکوداشت است.

وی گفت:‌از یاری‌رسانی همه نهادهای ایرانی و افغانستانی و همچنین دبیرخانه قند پارسی برای برگزاری این همایش بزرگ تشکر می‌کنم. 

در ادامه این مراسم نجمی‌پور معاون سفیر افغانستان درباره اقدامات انجام شده در خانه ادبیات افغانستان گفت: کارهایی که خانه ادبیات افغانستان طی این چند سال انجام داده بسیار است و سفارت افغانستان با تمام توان در بخش فرهنگی، در خدمت شماست. 

وی ادامه داد: امیدوارم جایگاه داستان نیز مانند شعر فارسی در جهان ارتقاء پیدا کند. بدون شک فرهنگ جایگاه خاص خود را در جامعه دارد و از طریق فرهنگسازی می‌توانیم از مدرسه و مکتب شروع کنیم. 

نجمی‌پور با اشاره به صحبت‌های دهقان در خصوص کمبود توجه دولت نسبت به سرزمین بامیان بیان کرد: تلاش دولت افغانستان همواره بر افزایش ظرفیت فرهنگی این کشور بوده است و چاپ 20 عنوان کتاب در غزنین در همین راستاست. دولت افغانستان در خط اول جنگ است و فرهنگیان سربازان فرهنگی ما هستند که کارهایی که انجام می‌‌دهند کمتر از کارهایی نیست که فرزندان ما در خطوط مقدم جنگ انجام می‌‌دهند.

در ادامه این مراسم محمدکاظم کاظمی رئیس شورای فرهنگی مهاجران افغانستان درباره وضعیت کنونی شعر و ادبیات جوان گفت: شعر جوان، شعری است که در 15 سال اخیر از اوایل دهه 80 مطرح شده و با تحولات 11 سپتامبر آمریکا قرابت دارد. در این دوره نسلی از ادبیات داستانی رشد کردند که آن را از دوره‌های دیگر متمایز می‌کند. که می‌تواند هم آسیب و هم مزیت باشد. 

وی با برشمردن شاخصه‌ها و ویژگی‌های ادبیات جدید افغانستان عنوان کرد: طی سه دهه اخیر بسیاری از نابسامانی‌ها را تحمل کردیم که ما را وادار به مهاجرت به کشورهای دیگر کرد و جریان ادبی را دچار انقطاع کرد اما بخت‌هایی را به وجود آورد که یکی از آنها مهاجرت شاعران به کشورهای دیگر، تجربه‌آموزی و گشوده شدن پنجره‌های جدید فکری به روی آنهاست. بسیاری از این شاعران با به دست آوردن تجربه در زمینه آموزه‌های فنی و معیاری شعری و داستانی به کشور خود برگشتند و از این لحاظ یک قدم در راه جهانی شدن برداشتند. 

رئیس شورای فرهنگی مهاجران افغانستان افزود: بارها ایرانیان گفته‌اند که علاقه خاصی به شعر افغان‌ها دارند چرا که در شعر افغان‌ها حس و دردی وجود دارد که جوانان ایرانی ما این حس و درک را ندارند و دچار رفاه‌زدگی و روزمرگی شده‌اند. بنابراین این یک موقعیت برای ادبیات ما محسوب می‌شود. امروز در جایگاهی هستیم که شعر ما از لحاظ تکنیک مدارج صعود را طی کرده است و حس و درون‌مایه نیز باید ارتقاء پیدا کند. 

کاظمی یادآور شد: شعر یا داستان ما نسبت به دهه‌های 60 و 70 شخصی‌تر و متکی بر تجربه‌های عینی اشخاص است بخت ما این است که شعر ایران و افغانستان به سمت خاص شدن می‌روند. این بستر مناسبی برای بیان تجربه‌ها، دردها و رنج‌ها می‌آفریند و باید شعر خود را از تجربه‌ها و لحظات و برش‌های خاص زندگی خود پر کنیم.

وی در خصوص آسیب‌های شخصی شدن شعر نیز توضیح داد: وقتی که ادبیات بیش از حد لازم شخصی شود، ارتباطش با مردم قطع می‌شود. اگر قرار باشد درد و رنج ما شخصی شود، شعر ما به شدت منزوی خواهد شد و شاید یکی ازعلت‌های منزوی شدن شعر ما این باشد که بیش از اندازه شخصی شده است.

کاظمی با اشاره به مزیت یا آسیب دیگری که شعر با آن روبروست، اظهار کرد: یک مزیت یا آسیب دیگر دنیای مجازی است. نباید اجازه دهیم این فضا شاعر را از خلوت و سلوک شاعرانه دور کند. چون شاعر باید با مردم ارتباط برقرار کند و در عین حال برای خود نیز خلوتی داشته باشد. یکی از مزیت‌های فضای مجازی این است که دانش ادبی را بین مردم تقسیم می‌کند و این برای شاعرانی که در سطح متوسطی قرار دارند یک فرصت محسوب می‌شود. از طرفی هم این فضا و رنگارنگی دنیا مانع مطالعه می‌شود.  چون قریحه ادبی با مطالعه تقویت خواهد شد. امروز هم نسل ما و هم نسل جوان از مطالعه عمیق دور مانده‌اند و نیازمند تحقیق و پژوهش بیشتر در این زمینه هستیم. 

وی در توضیح مورد آخری که برای شعر برشمرد، گفت: مطالعه خارج از حوزه ادبیات و شعر از قبیل فلسفه، تاریخ، جامعه‌شناسی و ارتباط با مردم برای تقویت قریحه شعری مهم است و شاعر بیش از حضور در دنیای خود باید با مردم ارتباط مستقیم داشته باشد که موتور محرک شعر و ادبیات داستانی است. 

در ادامه این مراسم ناصر فیض با بیان مزیت‌های کاردر حوزه طنز عنوان کرد: اگر کسانی که طنز کار نمی‌کنند بدانند چه ظرفیتی برای خلق اثر ادبی در این زمینه وجود دارد حتما به این سمت گرایش پیدا خواهند کرد. 

فیض در ادامه شعری را به شرح زیر خواند: 

گل در بر و می در کف و معشوق به کام است

من مانده‌ام اینجا که حرام است یا حلال است

دیدید که دلدار پیامی نفرستاد 

چون شعر مرا دید که دارای پیام است

در ادامه این مراسم محسن سعیدی پژوهشگر و شاعر، احمدعلی فاخر شاعر میهمان از مشهد، مهتاب ساحل شاعر میهمان از افغانستان شعرهای خود را برای حضار قرائت کردند و عارف جعفری قطعه موسیقی را به نام «تا آن سوی سمرقند» با شعر سعید بیابانکی برای حضار اجرا کرد. 

انتهای پیام/