ناتو در دریای اژه بدنبال چیست؟

خبرآنلاین/ متن پیش رو در خبرانلاین منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.

بر اساس تصمیم تازه ناتو از این پس ترکیه از توانایی لازم برای برخورد مؤثرتر با باندهای قاچاق برخوردار می‌شود. ترکیه در واقع یک نقطه عبور برای بیش از یک میلیون آواره‌ای است که در سال 2015 وارد اروپا شدند.

طبق اعلام «ینس استولتنبرک» دبیرکل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در جریان اجلاس دو روزه وزرای دفاع 28 کشور عضو این سازمان در 11 فوریه سرانجام این سازمان به درخواست آلمان، یونان و ترکیه تصمیم به همکاری جهت مقابله با مهاجرت غیرقانونی و قاچاق مهاجران و حل این بحران گرفت. طبق این تصمیم چنانچه سرنشینان کشتی‌های ناتو، پناهجویانی را که در دریا دچار سانحه شده‌اند، پیدا کنند، موظفند آن‌ها را نجات دهند و به ترکیه بازگردانند. مسیر دریایی ترکیه به یونان یکی از پررفت و آمدترین مسیرها برای هزاران پناهجویانی است که قصد دارند وارد کشورهای اروپایی شوند.

به گفته دبیر کل ناتو«در راستای همکاری ناتو برای رفع بحران پناهجویان و مهاجرت قانونی تصمیم گرفتیم. در همین راستا ناو آلمانی واقع در دریای مدیترانه جهت مقابله با مهاجرت غیرقانونی مأموریت نظارت بر دریای اژه و برقراری ارتباط مستقیم با آژانس «فرونتکس» خواهد شد. بر اساس این توافق نیروهای نظامی ترکیه و یونان به حریم هوایی و دریایی هم وارد نخواهند شد. به جای آن کشتی‌های ناتو بنا به درخواست کشورهای مذکور در دریای اژه بین کشورهای یونان و ترکیه فعالیت کرده و از تحولات جاری مسئولین دو کشور را مطلع خواهند کرد. این سازمان قرار است با مداخله در دریای اژه به امر جمع آوری اطلاعاتی برای اروپاییان و ترکها کمک کنند.

کشورهای عضو ناتو پیشتر نیز کشتی‌هایی در بخش شرقی دریای مدیترانه به عنوان بخشی از تلاش‌ها برای تقویت دفاع هوایی ترکیه مستقر کرده بودند. اما درپی تصمیم جدید، ناوگان ناتو در این عملیات متشکل از سه ناو خواهد بود و بلافاصله نخستین گروه از ناوهای پیمان نظامی ناتو برای مقابله با ورود پناهجویان به اروپا با واسطه قاچاقچیان انسان وارد سواحل ترکیه در دریای اژه شد. هر چند این حضور ناتو ابتدا ارزش نمادین دارد و به جمع آوری اطلاعات و نظارات و کنترل محدود می‌شود، ولی از این جهت که نشانگر حضور ناتو در قائله مهاجرین است، حائز اهمیت است. کشتی سوخت‌رسان «اف. جی. بی بن»، (FGB Bonn)،‌ و ناوچه‌های ترکیه‌ای «تی سی جی بارباروس» (TCG Barbaros) و کانادایی «ان سی اس ام فردیریکتون» (NCSM Fredericton)‌‌ در دریای اژه و در مأموریت به سر می‌برند. این سه کشتی بخشی از ناو گروه دریایی ناتو مستقر در دریای اژه،‌ و تحت فرماندهی نیروهای آلمانی است.

طبق تصمیم ناتو از این پس ترکیه از توانایی لازم برای برخورد مؤثرتر با باندهای قاچاق برخوردار می‌شود. ترکیه در واقع یک نقطه عبور برای بیش از یک میلیون آواره‌ای است که در سال 2015 وارد اروپا شدند. اروپا بدترین بحران پناهجو را از جنگ جهانی دوم تاکنون تجربه کرده است. این آوارگان وقتی به یونان می‌رسند، به آلمان، فرانسه و اسکاندیناوی سفر می‌کنند اما برای رسیدن به یونان مجبورند از دریای اژه عبور کنند. طبق اعلام سازمان بین‌المللی مهاجرت،‌ سال گذشته بیش از 847 هزار تن از مهاجران و پناه‌جویان سوری و دیگر کشورها،‌ از طریق دریا از ترکیه به یونان عبور کردند. بیش از 800 تن از این پناه‌جویان در دریای اژه غرق شده و جان خودشان را از دست دادند. حدود 70 هزار نفر از آنها تنها در ماه ژانویه وارد یونان شدند و 400 نفر از آنها در حین انجام چنین کاری جان خود را از دست دادند.

این تصمیم ناتو با استقبال کمیسیون اروپا نیز روبرو شده است. آقای اسخیناس سخنگوی این کمیسیون از تصمیم ناتو مبنی بر اعزام نیروی دریایی به دریای اژه جهت مقابله با فعالیت باندهای قاچاق انسان استقبال و ابراز امیدواری نمود مداخله ناتو به نجات جان پناهجویان و تقویت نظارت مرزی کمک کند. وی تاکید دارد نیروی اروپایی Frontex با فرماندهی ناتو در دریای اژه همکاری خواهد کرد. «اشتون کارتر» وزیر دفاع آمریکا در نشست وزرای دفاع در مقر ناتو از این تصمیم استقبال و مدعی شد «ناتو و تمامی طرفین مذاکره امروز به تمایل ناتو برای پشتیبانی و بخشی از این عملیات بودن، تاکید کردند. هر سه کشور بر لزوم اقدام فوری ناتو تاکید دارند و آمریکا نیز به شدت با آن موافق است زیرا زندگی افراد و سرنوشت آنها در معرض خطر قرار دارد».

خانم «اورزولا فون در لاین» وزیر دفاع آلمان که کشورش در ماموریت سازمان پیمان آتلانتیک شمالی «ناتو» برای کمک به جلوگیری ورود پناهجویان که از مسیر دریای اژه وارد اروپا می‌شوند، مشارکت خواهد کرد، اعتقاد دارد نیروهای ناتو در صورت برخورد با پناهجویان غیرقانونی، فقط نیروهای مرزبانی ترکیه را خبر می‌کنند و البته اگر قایق آنها با مشکل روبرو شده باشد، به آنها کمک خواهد کرد. پناهجویانی را که به دست نیروهای ناتو می‌افتند را به ترکیه بازمی‌گردانیم تا این پیام جدی به قاچاقچیان برسد که اروپا با تجارت غیرقانونی آنها مقابله می‌کند. باندهای قاچاق شبکه‌های خلافکاری هستند که میلیون‌ها دلار از این انسان‌ها باج می‌گیرند و در عوض غرق شدن هزاران نفر را به آسانی می‌پذیرند. بیش از این نمی‌توان چنین روندی را تحمل کرد. گروه دوم ناوگان دریایی ناتو به فرماندهی آلمان در چارچوب مقابله با بزرگترین بحران پناهجویی اروپا از زمان جنگ جهانی دوم به دریای اژه اعزام شده تا ماموریت شناسایی و نظارت در مرز دریایی یونان و ترکیه انجام دهد».

در این میان آقای فرانک والتر اشتاین‌مایر درباره امکان کمک گرفتن از ناتو برای کنترل بحران پناهندگان ابراز تردید داشته و معتقد است «ناتو نمی‌تواند در کنترل مهاجرت پناهندگان به ایفای نقش بپردازد. اما می‌توان از ناتو در مأموریت شناسایی به منظور مبارزه بهتر با قاچاقچیان انسان کمک گرفت». اما در آلمان این امر با مخالفت‌هایی در میان اپوزیسیون روبرو است. یک کارشناس امنیتی حزب سبز آلمان این عملیات را گامی نادرست دانسته و معتقد است این یک مسیر کاملا غلط است که برخورد با پناهندگان در دریای مدیترانه را حالا به وظیفه‌ای برای ناتو اعلام کنیم و آن را نظامی کنیم. می‌بایستی جلوی دروازه اروپا که هر هفته انسان‌های ناامیدی در حال فرار از بدبختی غرق می‌شوند، گرفته شود. به گفته رئیس فراکسیون چپ‌ها در پارلمان آلمان احتمال می‌رود که نیت دیگری در پس این عملیات ناتو نهفته باشد و مسئله، بیشتر عملیات علیه کشتی‌های حامل پناهندگان است. به عقب راندن پناهجویان با چنین ابزاری غیر مسئولانه است. بخصوص چنین عملیاتی این خطر را افزایش می‌دهد که ناتو به صورت قدرتمندانه تر در بحران پناهندگان درگیر شود و هیچ کس خواهان این مسئله نیست. این کار فقط باعث خواهد شد تا پناهجویان مسیرهای خطرناک‌تری را برای فرار در پیش گیرند. عملیات ناتو قطعاً به بهبود حال پناهجویان کمکی نخواهد کرد».

وزیر دفاع یونان رضایت کشورش از تصمیم اعزام نیروی ناتویی به دریای اژه را اعلام و تاکید دارد بر اساس توافق انجام شده نیروی ناتویی در مرز دریایی یونان و ترکیه حضور داشته و بازگرداندن مهاجرین دستگیر شده به ترکیه را تضمین خواهد کرد. حاکمیت یونان در انجام عملیات تجسس و نجات به رسمیت شناخته شده است». به دلیل روابط نه چندان دوستانه یونان و ترکیه، آتن پیشنهاد کرده است فرماندهی این نیرو بر عهده کشورهای عضو سازمان منهای یونان و ترکیه باشد. وی همچنین مدعی شده است مسئولین گارد ساحلی یونان این امکان را دارند که موقعیت قایق‌های قاچاق حامل مهاجران را به هنگام ترک ساحل ترکیه، شناسایی کرده و به فرونتکس و گارد ساحلی ترکیه اطلاع دهند. همراهی یونان با ناتو در دریای اژه با مخالفت تند حزب کمونیست این کشور روبرو شده است.

*محمود فاضلی

با کانال تلگرامی آخرین خبر همراه شوید

منبع: خبرآنلاین