سایر


2 دقیقه پیش

جمهوری آذربایجان با گرجستان و ترکیه مانور مشترک نظامی برگزار می کند

ایرنا/ جمهوری آذربایجان روز یکشنبه قبل از آغاز مذاکرات وین با حضور نمایندگان منطقه قره باغ کوهستانی، اعلان کرد که قصد دارد تمرین های نظامی با مشارکت گرجستان و ترکیه برگزار ...
2 دقیقه پیش

ژنرال فراری سوری از رژیم صهیونیستی درخواست کمک کرد

العالم/ ژنرال سابق و فراری ارتش سوریه که به صف مخالفان بشار اسد پیوسته، از رژیم صهیونیستی خواست که در مقابله با رییس جمهوری سوریه، مخالفان مسلح (تروریست ها)را یاری کند!.به ...



بودجه فرهنگی کشور کجا هزینه می‌شود؟


«هر سال در لایحه بودجه‌های سنواتی، ردیف‌هایی به اقدامات فرهنگی در نهادها و ارگان‌های مختلف تعلق می‌گیرد. در کنار این ردیف‌ها، بودجه‌هایی نیز به مؤسسات، شوراها، ستادها، بنیادها و سازمان‌های غیردولتی اختصاص دارد که فعالیت‌های آنها نیز در حوزه فرهنگی تعریف می‌شود.»

به گزارش ایسنا، روزنامه شرق با این مقدمه نوشت: «علاوه بر اینها، سال‌هاست که جدولی جداگانه (قبلا با عنوان جدول ١٢ و در چندسال اخیر با عنوان جدول ١٧) به پیوست لایحه بودجه منتشر می‌شود که در آن بودجه‌هایی به مؤسسات و مراکز فرهنگی خاصی که توانسته‌اند از هر طریق ممکن نامشان را در این جدول بگنجانند، تعلق می‌گیرد. هر چند بودجه تعلق‌یافته به این جدول در دولت یازدهم به لحاظ عددی کاهش یافته اما، بخش د‌ر خور توجهی از این کاهش ناشی از انتقال برخی از این نهادها و مؤسسات به ردیف‌های ثابت بودجه‌ای و خروج از جدول ١٧ بوده است.

به‌ این‌ ترتیب در حالی‌ که مؤسسات و نهادهایی نظیر مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام‌خمینی(ره)، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام‌خمینی (به مدیریت مصباح یزدی) و بنیاد سعدی (به مدیریت حداد عادل)، از جدول ١٧ خارج و به ردیف‌های ثابت بودجه سالانه اضافه شده‌اند؛ همچنان در این جدول که از ابتدا برای سازمان‌های مردم‌نهاد در نظر گرفته شده بود، مؤسساتی که یا مربوط به افراد خاص یا متعلق به نهادها و ارگان‌های خاص هستند، بودجه می‌گیرند. در سال‌های اخیر مهم‌ترین انتقاد برخی از نمایندگان نسبت به این جدول، غیرقابل نظارت‌بودن و شفاف‌نبودن هزینه‌های دریافت‌کنندگان بودجه‌اش بوده است. پیش از این مهدی کوچک‌زاده که هر سال در زمان بررسی لایحه بودجه نسبت به این جدول تذکر می‌دهد، درباره این بودجه‌ها گفته بود: «ملاک و معیار انتخاب این تعداد نهاد برای دریافت کمک‌های مالی نامشخص است کمااینکه‌ هزاران مؤسسه غیردولتی در کشور دایر است. سؤال من این است که این ردیف بودجه، چرا به برخی افراد خاص تعلق می‌گیرد؟ نهاد یا مؤسسه مذبور ممکن است مبالغ دریافتی را برای خرید اتومبیل، خانه یا مواردی از این دست هزینه کند که در این صورت هم قابل‌حسابرسی و نظارت نیستند. بهتر است این بودجه‌ها در قالب یک قرارداد خدمت معین و مشخص به این نهادها پرداخت شود، تا به‌ عنوان‌ مثال روند کاری نهادی که می‌خواهد با این پول مقبره سعدی را مرمت یا نو‌سازی کند، قابل‌نظارت و پیگیری باشد. بهتر است با شفاف‌سازی، از هزینه‌ کردن این مبالغ در جاهای غیرضروری جلو‌گیری کرد.»

احمد بخشایش‌ اردستانی، دیگر نماینده اصولگرای مجلس هم که همواره از منتقدان این بودجه‌هاست در این‌ باره گفته بود: «مگر چشم‌های بعضی‌ها روشن‌تر یا خونشان رنگین‌تر است‌ که شامل بودجه دولتی می‌شوند، بنابراین تقاضا دارم‌ گزارشی شفاف از فعالیت‌هایشان به نمایندگان ارائه کنند.»

همچنین حجت‌الاسلام باقری، دیگر نماینده اصولگرای مجلس نهم، نیز در این‌ باره گفته بود: «دریافت کمک‌های مالی این نهاد‌های غیردولتی «بی‌انضباطی مالی» ایجاد می‌کند،‌ گر چه مبالغ آن کم و اندک باشد اما سبب رشد فزاینده‌ این نهادها در سالیان آینده می‌شود. اگر چه برخی از آنها فعالیت‌های پ‍ژوهشی و کاربردی و فرهنگی خوبی انجام می‌دهند اما صحبت ما با مؤسساتی است که توسط افراد و برخی سیاسیون اداره می‌شوند و بودجه فرهنگی می‌گیرند و صرف فعالیت‌های سیاسی می‌کنند.»

با این پیش‌زمینه امسال هم نگاهی داریم به مؤسساتی که از بودجه‌های جدول ١٧ بهره‌مند می‌شوند. نکته جالب این که با وجود قرار داشتن نهادهایی مانند سازمان تبلیغات اسلامی، بسیج و حوزه علمیه قم و شورای سیاست‌گذاری ائمه‌جمعه، در ردیف‌های ثابت بودجه سنواتی، باز هم بخش‌های متعلق به این نهادها در جدول ١٧ نیز حضور دارند و از این محل نیز بودجه دریافت می‌کنند. از نکات قابل‌تأمل در اختصاص بودجه‌ها به این جدول این است که در بین ٥٩ مؤسسه‌ای که از محل این جدول، بودجه دریافت می‌کنند، در مرحله بررسی لایحه پیشنهادی دولت در کمیسیون تلفیق مجلس، برای ٢١ مؤسسه، افزایش بودجه در نظر گرفته شد که این موارد در جدول زیر در مقابل نام این مؤسسات و روبه‌روی عبارت «پس از افزایش در مجلس» درج شده است. از دیگر نکات جالب در اعطای این بودجه‌ها، اضافه‌ شدن یک مؤسسه جدید به دریافت‌کنندگان این اعتبارات توسط مجلس است. به نحوی که جدول ١٧ در لایحه پیشنهادی دولت شامل ٥٩ مؤسسه است اما در بودجه‌ای که کمیسیون تلفیق مجلس تصویب کرده، این تعداد به ٦٠ مورد رسیده و مؤسسه‌ای که به فهرست دریافت‌کنندگان بودجه اضافه شده، «بنیاد انصارالانصار» نام دارد. بودجه تصویب‌شده برای این مؤسسه در کمیسیون تلفیق یک‌ میلیارد تومان است. این افزایش به‌ همراه سایر افزایش‌هایی که کمیسیون تلفیق مجلس در بودجه برخی از این مؤسسات ایجاد کرده، باعث شده تا مجموع اعتبارات جدول ١٧ (مجموع اعتبارات هزینه‌ای و تملک دارایی‌ها) از رقم ٢٤٤‌میلیارد و ٨٦٦‌میلیون‌تومان با ٣١‌میلیارد و ٦٠٠‌میلیون‌ تومان افزایش به ٢٧٦‌میلیارد و ٤٦٦‌میلیون‌ تومان برسد.

کالبدشکافی مؤسسات جدول ١٧

این که چه مؤسساتی و بنا بر چه سازوکاری می‌توانند در میان ردیف‌های این جدول جا بگیرند، مشخص نیست و از آن نامشخص‌تر این است که این مؤسسات و نهادها در قبال دریافت این بودجه‌ها، موظف به انجام چه‌ کاری هستند و چه مرجع نظارتی‌ای، بر نحوه هزینه‌ کردن این بودجه‌ها نظارت می‌کند. با این‌ حال مروری بر شناسنامه و فعالیت‌های این مؤسسات می‌تواند لااقل در این‌باره که چه مؤسساتی از این بودجه‌ها بهره‌مند می‌شوند، شفاف‌سازی کند. در ادامه نگاهی داریم به شرح وظایف و ترکیب برخی از این مؤسسات.

زیرمجموعه‌های سازمان تبلیغات و حوزه علمیه

سازمان تبلیغات اسلامی علاوه بر بودجه در نظر گرفته‌ شده در ردیف‌های اصلی، از جدول ١٧ هم بودجه می‌گیرد و این بودجه مربوط به هشت زیرمجموعه این سازمان است. اولین زیرمجموعه بنیاد دعبل خزایی است. سازماندهی، آموزش و خدمات رفاهی و تأمین اجتماعی مداحان و فعالان هیات‌های مذهبی و تبلیغات در زمینه گسترش فرهنگ عزاداری و مداحی، وظیفه‌ای است که برای این مؤسسه تعریف شده است. مؤسسه بعدی هم «سازمان مدارس معارف اسلامی» است که به ‌عنوان بخشی از مجموعه سازمان تبلیغات اسلامی به‌ منظور ارتقای سطح علمی، تربیتی و فرهنگی دانش‌آموزان، فعالیت‌ها و برنامه‌های گوناگونی را انجام می‌دهد. ردیف بعدی بودجه سازمان تبلیغات در جدول ١٧، به مؤسسه تسنیم نور تعلق دارد که در سال ٨٤ تأسیس شده و آن‌ گونه که در اساسنامه و سایت این مؤسسه آمده، وظایفش شامل موارد زیر است:

الف) مشارکت در برگزاری همایش و سمینار برای سازمان‌ها و مراکز دولتی و خصوصی

ب) مطالعات و تحقیقات در موضوعات متناسب با اهداف و فعالیت‌های مؤسسه و اجرای طرح‌های پژوهشی

ج) ارائه خدمات پیمان مدیریت برای اجرای پروژه‌های فرهنگی و هنری

د) شناساندن تمدن ایران و فرهنگ انقلاب اسلامی

ه) اجرا و برگزاری همایش‌ها، جشنواره‌ها، مسابقات و نمایشگاه‌های فرهنگی

و) طراحی و برگزاری دوره‌های آموزشی فرهنگی و هنری تک‌مهارتی در زمینه‌های فرهنگی، هنری مطبوعاتی، امور سیاحتی و زیارتی و اردویی.

همچنین به نوشته سایت این مؤسسه، برای اجرای وظایف فوق، در سال‌های گذشته مراکز زیر به مؤسسه فرهنگی تسنیم نور واگذار شده‌اند:

* اردوگاه نور کرج

* اردوگاه و مجموعه رفاهی نور نشتارود

* اردوگاه نور سی‌سخت

* اردوگاه نور فیروزکوه

* مجتمع رفاهی نور کلاردشت

* مجتمع رفاهی نور گلستان مشهد

* مجتمع‌های فرهنگی آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله العالی) شهرستان نجف‌آباد و شهرستان قهدریجان استان اصفهان.

درباره دیگر زیرمجموعه سازمان تبلیغات، یعنی مؤسسه فرهنگی بصیرت و ترکیب اعضا و وظایف آن اطلاعی در دست نیست. پژوهشکده باقرالعلوم هم نهادی علمی- پژوهی است در حوزه دین و مفاهیم دانش روز و درباره مؤسسه تبیان هم در سایت این مؤسسه آمده است: «با توجه به تأثیرات درخور توجهی که ارتقای روزافزون فناوری ارتباطات و اطلاعات (ICT) در دگرگونی مناسبات اجتماعی و توسعه دانش و فرهنگ در سال‌های اخیر ایفا کرده است، تصمیم بر آن شد که مؤسسه مستقلی برای پرداختن به این مقوله مهم تأسیس شود.» مؤسسه دارالحدیث هم در قم به فعالیت مشغول است و در راستای ساماندهی احادیث و ترویج معارف حدیثی به ‌عنوان نخستین مجموعه مستقل حدیث‌پژوهی در جهان تشیع، درباره حدیث و مسائل مربوط به آن، تحت ریاست آیت‌الله ری‌شهری فعالیت می‌کند.

دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم هم به جز اعتباراتی که در بودجه اصلی کشور دارد، برای چهار زیرمجموعه خود از طریق جدول ١٧ تأمین اعتبار می‌کند که عبارت‌اند از دانشگا 


ویدیو مرتبط :
بررسی بخش هزینه ای لایحه بودجه