چرا قانون برچسب گذاری محصولات دستکاری شده ژنتیکی اجرایی نشده است؟

سلامت نیوز:انواع کودهای میکروبی، ذرت، برنج، روغن، پنبه و بسیار دیگر از محصولات کشاورزی و مواد غذایی که خام یا فرآوری شده به مردم فروخته می شود حاوی محصولات کشاورزی GMO است و مردم ندانسته پولی معادل یک محصول طبیعی به این محصول می دهند. در حالی که محصولات تراریخته قیمتی تا کمتر از یک سوم در بازار جهانی دارد.

به گزارش سلامت نیوز ، غلامرضا میرکی-دکترای مدیریت ایمنی و محیط زیست در زمین آنلاین نوشت: موضوع دستکاری ژنتیکی محصولات کشاورزی در دهه 70 میلادی باب شد و در دهه 90 میلادی به تولید انبوه و اقتصادی رسید. این موضوع همیشه با اما اگر همراه بوده است.

دستکاری در ژن عمدتا به منظور اقتصادی تر کردن محصول انجام می شود. از مقاوم سازی در برابر حمله حشرات گرفته تا فراوانی بیشتر محصول و تا مقاومت اقلیمی محصول و... تماما مطلوبیت هایی است که تکنولوژی به کشاورزی افزوده است. اما نکته بسیار مهم که هنوز متخصصین اصطلاحا بیوتکنولوژی نتوانسته اند پاسخی برای آن بیابند ارزیابی چرخه حیات محصولات GMO است.

اصطلاح LCA در برگیرنده مفاد بسیار مهمی است که یک ترکیب یا ماده تولیدی را از ابتدای شکل گیری تولید تا زوال و معدوم شدن دنبال کرده و مسیر معینی از ملاحظات و احیانا مخاطرات و نکات زیست محیطی لازم را در اختیار قرار می دهد. که همان گونه که ذکر آن رفت به لحاظ زمانبر بودن، پاسخگو بودن در خصوص این موارد بسیار پیچیده است.

از دیگر سو بزرگ ترین شرکت حامی تولید و عرضه محصولات کشاورزی GMO در دنیا شرکت MONSANTO در ایالات‌متحده آمریکا است. جایی که هم بذر عرضه می کند و هم محصول و هم میکروب به عنوان کود میکروبی.

به سبب مطلوبیت تولید و فراوانی تولید همواره میزان محصول برداشت شده به این ترتیب چندین برابر محصولات مشابه است؛ پس طبیعتا باید قیمت آن نسبت به محصولات طبیعی تا یک سوم کمتر باشد که در آمریکا و بسیاری از کشورها هست.

عمده محصولات کشاورزی GMO که انبوه فروشی داشته شامل دانه های روغنی، برنج، ذرت و گندم است. پس کالاهای اساسی در دنیا مبنای تولید GMO یافته‌اند.

اما نکته اساسی در تشخیص و اینکه دانستن حق مردم است که پول به چه چیزی می دهند و اینکه کنوانسیون تنوع زیستی پروتکلی را تنظیم کرده و به تائید رسانده که اعضای آن پروتکل ملزم به نصب برچسب GMO بر روی محصولات کشاورزی ایکه به این طریق تولید می شوند، هستند. اما برخی از کشورها مانند آمریکا و کانادا از این مقادیر تبعیت نکرده و برچسب GMO را نصب نمی کنند. این در حالی است که اتحادیه اروپا 9دهم درصد و یا ژاپن 2 درصد را مبنا برای GMO بودن محصول قرارداده اند. به عبارتی چنانچه محصول کشاورزی بیش از 9 دهم درصد از محصول دستکاری ژنی باشد باید برچسب GMO بر روی آن نصب شود.

اما در ایران به تبعیت از پروتکل کارتاهنا قانون ملی ایمنی زیستی در سال 1388 مصوب شد که در این قانون بعضی از الزامات از جمله "نصب برچسب GMO بر محصولات کشاورزی تراریخته" آمده است. اما سوال بزرگ اینجاست که چرا علی رغم قانونی بودن، این اصل اجرایی نشده است؟ جواب این سوال بسیار ساده است؛ اما پیچیدگی های اقتصادی درون آن، مانع از اطلاع رسانی GMO بودن محصول شده است.

انواع کودهای میکروبی، ذرت، برنج، روغن، پنبه و بسیار دیگر از محصولات کشاورزی و مواد غذایی که خام یا فرآوری شده به مردم فروخته می شود حاوی محصولات کشاورزی GMO است و مردم ندانسته پولی معادل یک محصول طبیعی به این محصول می دهند. در حالی که محصولات تراریخته قیمتی تا کمتر از یک سوم در بازار جهانی دارد.

نگارنده در سال های داشتن مسئولیت در موسسه ملی استاندارد به همراه جمعی به ریاست شخص رئیس موسسه، حاضر شده و خواهان تولید نشان ملی GMO برای محصولات کشاورزی تراریخته بودیم. اما متاسفانه با مخالفت جدی "رئیس انجمن ایمنی زیستی" مواجه می شدیم که هر بار بهانه‌ای می آورد که این نشان اجباری نشود و با هنرمندی تمام موضوع به حاشیه می رفت.

بدتر از آن زمانی بود که در دوران آقای محمدی زاده سکان امور به دست کسی در سازمان حفاظت محیط‌زیست افتاد که خود منتفع از مزایای عدم اجرای قانون بود. به همین دلایل ساده محصول کشاورزی غیرطبیعی در کشور عرضه و فروخته می شود بدون اینکه مردم بدانند.

اکنون سوال اینجاست آیا دانستن حق مردم نیست؟!