مالاریا، سوغات همسایه های مرزی برای جنوب شرق كشور

در این مطلب آمده است: سیستان و بلوچستان به دلیل هم مرزی با 2 كشور بارها در ابعاد مختلف اجتماعی، امنیتی، فرهنگی و به ویژه سلامت تهدید شده و بهای بسیار سنگینی نیز پرداخت كرده است كه وجود 300 بیمار مبتلا به مالاریا در سال گذشته تنها در شهرستان سرباز یكی از تهدیدات سلامت مردم می باشد.
به گزارش خبرنگار بهداشت و سلامت عصرهامون، مالاریا مهم‌ترین بیماری انگلی بشر است كه حدود 3 میلیارد نفر از جمعیت جهان را تهدید می‌كند از آنجایی كه این بیماری در كشورهای غربی ریشه‌كن شده، ولی در بیش از 100 كشور گرمسیری جهان شیوع دارد كه كشور ما نیز در زمره آن به حساب می آید بگونه ای كه از غرب و شرق در احاطه كشورهای مالاریاخیزی كه مستعد ابتلا به مالاریا هستند(كشورهای عربستان سعودی، عراق، تركیه، آذربایجان، افغانستان و پاكستان) قرار گرفته است.
مالاریا توسط یك تیره از پشه به نام آنوفل به انسان منتقل می‌شود كه به صورت عفونت حاد در بیشتر موارد وخیم بوده و با ویژگی های تب متناوب و لرز، كم‌خونی و بزرگی طحال و گاه با ویژگی های ساده یا كشنده دیگر خودنمایی می‌كند، از اینرو اگر چه نزدیك به 60 سال از آغاز طرح موسوم به ریشه كنی مالاریا در كشور می گذرد اما این بیماری همچنان در استان های جنوب و جنوب شرق كشور وجود دارد كه عزم جدی مسئولان در حمایت از طرح ملی حذف بیماری مالاریا را می طلبد.
از آنجایی كه این بیماری ارمغانی از ورود اتباع بیگانه غیرمجاز به كشور است ساكنان سه استان هرمزگان، سیستان و بلوچستان و كرمان در مناطق جنوب شرقی كشور بیشتر در معرض این بیماری بوده به گونه ای كه معاون بهداشتی وزارت بهداشت این موضوع را خطر بزرگی برای كشور دانسته است.
مالاریا، ارمغانی از ورود اتباع بیگانه غیرمجاز به كشور
محمودرضا میری رئیس دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان در نشست بررسی وضعیت بیماری مالاریا در این استان
با بیان اینكه ‌حفاظت از دستاوردهای نظام سلامت در كنترل بیماری مالاریا نیازمند مشاركت همگانی است، افزود: میزان ابتلاء به بیماری مالاریا یكی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی هر جامعه‌ است و كاهش مستمر موارد ابتلاء به این بیماری در استان نشان‌دهنده به ثمر نشستن طرح‌های توسعه اجتماعی در جنوب شرق كشور است.
وی قطع چرخه انتقال عامل بیماری‌زا از ناقل به فرد حساس را راهبرد اصلی در كنترل بیماری‌های واگیر‌دار عنوان كرد و اظهار داشت: ‌دسترسی به محل زیست مناسب، دسترسی به برق، كاهش آب‌های راكد و افزایش سواد سلامت مردم در كنار اقدامات مدیریتی، اجرایی و نظارتی سامانه بهداشت و درمان مهم‌ترین عامل موثر در كنترل و حذف بیماری مالاریا‌ست.
‌میری با اشاره به كاهش موارد ابتلاء به بیماری مالاریا در سطح استان سیستان و بلوچستان تصریح كرد: ‌در شش ماهه ابتدایی سال 94 تعداد كل موارد ابتلاء به بیماری مالاریا در محدوده زیرپوشش دانشگاه علوم پزشكی زاهدان 157 نفر بود‌ند كه از این تعداد 73 نفر جزء اتباع بیگانه بوده‌اند و این در حالی است كه در شش ماهه اول سال 1393 به تعداد 347 نفر به بیماری مالاریا مبتلا شدند كه از این تعداد 138 نفر غیرایرانی بوده‌اند.
وی با بیان اینكه جمهوری اسلامی ایران حذف مالاریا را به عنوان یك مسئولیت بین‌المللی در حوزه سلامت تقبل كرده است، خاطرنشان كرد: ‌با كاهش موارد ابتلاء و بهبود شاخص‌های مرتبط با مالاریا حركت به سمت هدف حذف و برداشتن گام‌های نهایی دشوارتر از قبل خواهد شد.
سهم 48 درصدی اتباع بیگانه در موارد ابتلاء به مالاریا
رئیس دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان حفاظت از دستاوردهای نظام سلامت جمهوری اسلامی ایران در كنترل و حذف بیماری مالاریا را نیازمند تقویت بیش از پیش مشاركت‌های همگانی مردم و همكاری بین‌بخشی میان سازمان‌های مرتبط با سلامت عنوان كرد و گفت: وقوع پدیده ال‌نینو و افزایش نزولات جوی منجر به افزایش ظرفیت‌های كشاورزی و دامداری خواهد شد، اما به طور همزمان برنامه‌ریزی لازم به منظور پیش‌بینی تاثیرات این پدیده جوی بر سلامت عمومی و كنترل موارد ابتلاء به بیماری‌های عفونی كه مرتبط با اقلیم گرم و مرطوب هستند در دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان انجام شده است.
وی با اشاره به كاهش 12 درصدی كانون‌های فعال بیماری مالاریا در سال جاری و سهم 48 درصدی اتباع بیگانه در موارد ابتلاء به مالاریا گفت: ورود بی‌ضابطه اتباع بیگانه كه عموماً با هدف اشتغال صورت می‌گیرد یكی از تهدیدات سلامت عمومی است و لازم است تا با برنامه‌ریزی علمی و تقویت همكاری بین‌بخشی میان تمامی دستگاه‌های متولی ساماندهی اتباع بیگانه و مشاركت عمومی مردم حركت به سمت هدف حذف مالاریا را استمرار بخشیم.
سیستان و بلوچستان؛ استان مالاریا خیز كشور
رئیس دانشگاه علوم پزشكی ایرانشهر، درباره روند مبارزه با مالاریا در استان سیستان و بلوچستان گفت: آمار مالاریا نسبت به دهه هفتاد و هشتاد كاهش قابل ملاحظه‌ای داشته است.
ایرج ضاربان در گفتگو با یكی از رسانه ها با اشاره به اینكه در حوزه دانشگاه علوم پزشكی ایرانشهر، 6 شهرستان ایرانشهر، دلگان، سرباز، فنوج، قصرقند و نیكشهر مالاریا خیز هستند، افزود: نیمی از مبتلایان به مالاریا در كشور در حوزه این دانشگاه قرار دارد.
وی با اشاره به اینكه خوشبختانه با استقلال دانشگاه علوم پزشكی ایرانشهر و برنامه ریزی منسجم و اجرای برنامه‌ها و نظارت بیشتر تعداد مبتلایان به مالاریا كمتر شده است، تصریح كرد: در سال 93، 374 مورد مالاریا داشتیم و از كشور پاكستان به ایران آمده‌ و انتقال بیماری در كشور پاكستان صورت گرفته است.
دكتر ضاربان در مورد اقدامات صورت گرفته برای جلوگیری از این بیماری اظهار داشت: همه خانه‌های بهداشت و مراكز مراقبت‌های بهداشتی این استان برنامه مراقبت از بیماری را در دستور كار خود دارند و با سركشی‌های خانه به خانه بررسی‌های لازم را انجام می‌دهند. حتی از ظرفیت‌هایی كه در منطقه وجود دارد یعنی علما و معتمدین و اعضای شورا‌ها كمك گرفته می شود تا اگر احیاناً كسی علائم ابتلای به مالاریا را داشته باشد فوراً به مراكز درمانی مراجعه كند.
وی درباره اخرین زمان طرح مبارزه با مالاریا گفت: این طرح به طور مستمر درحال اجراست و هم سمپاشی و هم مراقبت به صورت اكتیو و خانه به خانه صورت می‌گیرد.
رئیس دانشگاه علوم پزشكی ایرانشهر درباره تست از مهاجرین افغان و پاكستانی كه به كشور وارد می‌شوند، افزود: اگر این مهاجرین از مبادی قانونی وارد كشور شوند این تست صورت می‌گیرد اما مشكل این است كه مرز خشكی كشورمان با افغانستان و پاكستان 1200 كیلومتر است و خیلی از این مهاجرین به صورت غیر قانونی از مرز عبور می‌كنند و این افراد اغلب بیماری را با خود به كشور می آورند و مشكل ساز می شوند.
دكترضاربان با بیان اینكه كل داروهای مالاریا به صورت رایگان در اختیار افراد قرار می‌گیرد، اظهار داشت: علاوه بر ارائه پشه بند و سم پاشی، بهسازی محیط نیز برای خانواده‌ها صورت می‌گیرد كه با همكاری خود مردم انجام می‌شود تا مانع از تخم گذاری پشه مالاریا شود.
وی گفت: قرار است تا سال 1404، بیماری مالاریا در كشور ریشه كن شود و امیدواریم برای 9 سال دیگر شاهد این بیماری در كشور نباشیم ؛ از آنجا كه بیشترین بار مسئولیت حذف بیماری بر عهده حوزه دانشگاه علوم پزشكی ایرانشهر قرار دارد ، اگر این بیماری در ایرانشهر حذف شود ما می‌توانیم جشن حذف بیماری مالاریا در ایران را بگیریم.
طرح بیماریابی در تمام مناطق اجرا می شود
مهدی طباطبایی معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان اظهار داشت: عامل مالاریا به عنوان یك بیماری انگلی، انگل های تك سلولی از جنس پلاسمودیوم است كه از طریق گزش پشه های آنوفل انتقال می یابد.
دكتر با تاكید بر اجرای طرح بیماریابی در تمام مناطق فعالیت پشه مالاریا گفت: حداقل سه مرحله در هر ماه علاوه بر مراجعه افراد مشكوك به مراكز درمانی، داوطلبان و رابطان سلامت با حضور در روستاهای پرخطر اقدام به بیماریابی می كنند.
وی افزود: تشخیص این بیماری به دو صورت نمونه گیری خون محیطی از افراد مشكوك و انجام آزمایش تست تشخیص سریع مالاریا انجام می شود.
این مسئول با اشاره به اینكه هر ساله اقدامات پیشگیرانه علیه مالاریا انجام می گیرد، افزود: هر ساله كانون های انتقال فعال مالاریا در استان 2 نوبت سم پاشی می شود.
طباطبایی استقرار آزمایشگاه های مالاریا در نقاط صفر مرزی استان با بیشترین تبادلات را از جمله اقدامات پیشگیرانه در این حوزه عنوان كرد و ادامه داد: توزیع پشه بند آغشته به حشره كش های با دوام زیاد برای مناطقی كه دسترسی مردم به برق و وسایل سرمایشی كمتر است، استفاده از مواد بیولوژیكی به منظو&a