زندگی و آثار رومن رولان به مناسبت سالگرد تولدش

برترین ها:

نام: رومن رولان

زادروز: ۲۶ ژانویهٔ ۱۸۶۶ - کلامسی، بورگونی

مرگ: ۳۰ دسامبر ۱۹۴۴ میلادی (۷۸ سال) - وزله

ملیت: فرانسوی

پیشه: رمان‌نویس، نمایش‌نامه‌نویس، مقاله‌نویس، مورخ هنر

سال‌های نویسندگی: ۱۹۰۲ تا ۱۹۴۴

سبک نوشتاری: صلح‌جویی

کتاب‌ها: ژان کریستف (۱۲-۱۹۰۴) - جان شیفته

همسر(ها): کلوتیلد برئال ۱۸۹۲ تا ۱۹۰۱ - ماری کوادچف ۱۹۳۴ تا ۱۹۴۴

دانشگاه: اکول نرمال

رومن رولان رمان نویس و نویسنده مبارز ومتفکر، و همچنین یک رجل سیاسی آزادیخواه فرانسوی، در خانواده جمهوریخواه و پروتستاننواحی مرکزی فرانسه، در شهرستان کلماسی) به دنیا آمد.بود. او نوجوانی بود که خانواده اش از شهرستان به پاریس منتقلشدند. رومن نوجوان، در دبیرستان با شیفتگی فراوان تاریخ هنر را مطالعه کرد و آثار نویسندگانبزرگ مانند شکسپیر و ویکتور هوگو را شناخت. در 1886 در دانشسرای عالی پذیرفته شد ودر همین زمان با آندره سوارسsuares آشنا شد. سپس در رشته تاریخ از دانشسرای عالی فارغ التحصیل شد. او همچنینتاریخ موسیقی را در دانشگاه سوربن مطالعه کرد. در 1889 به ایتالیا رفت و در رشته باستانشناسیتحت تاثیر شاهکارهای هنری دوره رنسانس و شاهکارهای میکل آنژ قرار گرفت. مجموعه اینمطالعات از او انسانی فرهیخته با روحی تعالی جوی و عارفانه و قلبی انسان دوست ساخت.

شاید تلقی عامه مردم از موسیقی، وسیله ییبرای آرامش روح و التذاذ روحی بدانند، و از این رو وقت بسیاری برای مطالعه حول آن صرفنکنند. اما رومن رولان موسیقی را به عنوان یک علم به دقت مطالعه کرد و چنان شیفه موسیقیشد که بخشی از فعالیتهای نویسندگی خود را به موسیقی اختصاص داد. و موضوع پایان نامهتحصیلی خود را تاریخ اوپرا دراروپا قرارداد و مدتها درباره این موضوع تحقیق کرد. روماناز طریق یک خانواده هنردوست آلمانی، با آثار موسیقی ریچارد واگنر، متفکر بزرگ آلمانی آشنا شد. رومن رولانپس از آشنایی با آثار واگنر، به تاثیر موسیقی به عنوان یک هنر انگیزنده، بیش از پیشواقف شد و بی اندازه شیفته اندیشه و هنر آلمان گردید..

رومن رولان چنان شیفته آثار موسیقی و بهویژه آثار واگنر شده بود که پس از بازگشت به فرانسه در 1895 از متخصصان موسیقی واگنربه شمار می آمد. تحت تاثیر موسیقی و اپرای آلمان بود که رولان به فکر خلق تئاتری بهسبک تئاترهای یونان افتاد.

اینگونه، هنر موسیقی و مطالعه تاریخ آن،در پیوند با مطالعه نمایشنامه های بزرگانی مثل شکسپیر و آثار معماری میکل آنژ، از آنجوان پژوهشگر فرانسوی، یک هنرمند خلاق در رمان و نمایشنامه آفرید. البته باید به همهاین عناصر، قلبی دوستدار مردم و آزادی آنان را نیز افزود تا بتوان به راز پیدایش یکنویسنده و متفکر تاثیرگذار بر فرهنگ یک ملت را شناخت. ازین پس بود که رومن رولان بهنوشتن آغاز کرد. اولین آثار او نمایشنامه هایی سیاسی بودند. رومن رولان در 1898 نمایشنامهگرگها و در 1900 نمایشنامه دانتون، یکی از متفکران انقلاب کبیر فرانسه، و در 1904 نمایشنامهچهاردهم ژوئیه را بر صحنه آورد که هر سه در مجموعه یی به نام تئاتر انقلاب، بچاپ رسید.

نمایشنامه گرگها از سرگذشت مردی حکایت میکند که در دوران انقلاب به اتهام جنایت محکوم به مرگ است و پس از بررسی دقیق بی گناهیاو به اثبات می رسد و فاش می شود که دشمنی شخصیت برجسته یی از سیاستمداران موجب صدورحکم اعدام مرد بیگناه شده است. در جریان این داستان، مبارزه و کشمکش سیاستمدار مزبور،با مرد بیگناه بسیار دقیق وصف می شود. سر انجام قاضی برای حفظ آبروی شخصیت اتهام زننده،که از افسران مهم انقلاب فرانسه بوده است، مرد بیگناه را فدا می کند و حکم اعدام مردبیگناه را تأیید می نماید.

اما نمایشنامه دانتون از حیث مطلب غنی ترو عمیق تر از دو نمایشنامه دیگر رومن رولان بود. در نمایشنامه دانتون، اختلاف نظر روبسپیرو دانتون، این دو شخصیت مهم انقلاب کبیرفرانسه موضوع نمایشنامه است، اختلافی که به اعدام دانتون منجر شده بود.

موضوع نمایشنامه چهاردهم ژوئیه، نیز بهانقلاب کبیر فرانسه برمی گردد و حوادث روزهای دوازدهم تا چهاردهم ژوئیه 1789 را دربرمی گیرد. این نمایشنامه و پرده نقاشی وسیعی است از تسخیر زندان باستیل و وقایع گوناگوناولین تظاهرات انقلاب.

رومن رولان مدتی نیز مدیریت مجله یی بانام«دفاتر دو هفته یکبار» را به عهده گرفت. و در آن به تحریر و نشر مقاله ها و کتابهاییدر شناخت موسیقی و تاریخ موسیقی پرداخت. آثاری که بعدها به چاپ نیز رسید و از آن جمله،کتاب هندل، و یا کتاب موسیقی دانان گذشته، و کتاب موسیقیدانانمعاصر، و و زندگی بتهوون را می توان نام برد. تحریر کتاب زندگی بتهوون موفقیت و شهرت بسیار بیشتریبرای رومن رولان آورد. چرا که در آن اثر تحقیقی، رولان به محتوای آثار موسیقی بتهوون،و به اندیشه های بتهوون پرداخته بود.

به این ترتیب، تفکر، و اندیشه به آنچه بشریترا به تعالی می رساند و آنچه می توان آن اندیشه های بشردوستانه نامید، رومن رولان رامحبوب نسل جوان کرد. رولان در پی این آثار خود، کتاب زندگی میکل آنژ را در 1905، و زندگی لئو تولستوی را در1911 انتشار داد. در این دو اثر نیز او تنها به شرح بیوگرافی این بزرگان هنر نمی پرداخت.بلکه آنچه مورد توجه او بود، اندیشه ها و آرمانهای این هنرمندان و تموجات روحی آناندر طول زندگیشان بود. او همیشه از چیزهایی که روح جویای حقیقت هنرمندان بزرگ را متلاطممی سازد سخن می گفت.

رومن رولان مدتی نیز به گوشه گیری روی آوردو در حاشیه زندگی ادبی و اجتماعی، در عزلتی آمیخته با فقر به سر برد. در واقع او دراندیشهآن بود که همه وقت خود را به نوشتن اثر بزرگی که سالها قبل آغاز کرده بود صرف کند.اولین جلد این اثر ده جلدی معروف یعنی ژان کریستوف در 1904 منتشر شده بود و انتشار جلدهای دیگر آنتا 1912 ادامه یافت.

داستان ژان کریستوف پرده نقاشی گسترده ایاست از زندگی موسیقیدانی جوان که پس از گذراندن دوره کودکی، در شهر کوچک رنانیبه پاریس می رود. جلدهای اول تا چهارم کتاب،شامل وصف احساسهای مبهم کودکانه، چهره های اطرافیان، کشف استعداد موسیقی درخود، نوآموزی،جوانی، و اولین اندوه های یک جوان به نام ژان است. سپس کتاب به موضوعات شورش این جوانبر ضد قوانین و سنتهای اجتماع و آرزوی آزادی، و یافتن افقی بسیار وسیع در برابر دید،و پناه بردن او به پاریس می پردازد. جلدهای دیگر کتاب، به زندگی در پاریس و مبارزهو سرخوردگیهای ژان کریستوف اختصاص دارد که می خواهد به محافل هنری راه یابد. پس همفکریپیدا می کند که پیوسته با او به سر می برد. بعدها مرگ این دوست، قهرمان کتاب را بهناامیدی و کناره گیری از جامعه می کشاند، اوبه سویس می رود و از شدت اندوه و ناامیدی،یک دوره عذاب روحی را می گذراند و بعدها به خودکشی متمایل می شود که به سبب نیروی جسمانیاز آن می رهد و به زندگی در آرامش کوهستان تن می دهد. و سپس تعادل روحی خود را بازمی یابد.

رومن رولان این کتاب را سرگذشت غم انگیزنسل جوان رو به زوال می داند. نسلی که نماینده شخصیت خود اوست.

کتاب ژان کریستوف شهرت عظیمی برای رومنرولان آورد.

رولان در سویس کتاب کولا برونیون  را در آغاز جنگ جهانی اول انتشار داد. ایناثر قصه ای، با فرهنگ روستایی است که در آن قدرت نویسندگی، بیش از زیبایی احساس، کهدر ژان کریستوف وجود داشت، به چشم می خورد.

رولان هنگام جنگ جهانی اول مقالاتی دربارهصلح انتشارداد که در سال 1905 در مجموعه یی به نام (ماورای جدالها ) به چاپ رسید. رولان در این کتاب، روشنفکرانفرانسه و آلمان را به آشتی دعوت می کند و با تعصب افراطی و میهن پرستانه به مخالفتبرمی خیزد. به همین سبب این اثر در فرانسه و آلمان، هردو با مخالفت بسیار روبه رو گشتو موجد مشاجره های قلمی غم انگیزی گردید و باعث شد که بسیاری از دوستان و طرفدارانرولان به صف مخالفان او بپیوندند. اما پس از پایان جنگ، همین کتاب به منزله بیانیهطرفداران پرشور صلح به شمار آمد.

رولان پس از جنگ وقت خود را میان ادبیاتو سیاست تقسیم کرد. در 1916 به دریافت جایزهادبی نوبل نایل آمد. در 1919 به فرانسهبازگشت و روش نویسنده متعهدی را پیش گرفت که در عالم سیاست احساس مسئولیت می کند. در1920 او کتابی به نام کلرامبو را انتشار داد.

رولان هنگامی که بازار سیاست در اروپا ازنو رونق یافت، به اصول کمونیسم متمایل شد و کوشید در میان اندیشه های فیلسوفان هندو مبانی سیاست روسیه شوروی توفقی برقرارسازد.. درعین حال، دنباله کار ادبی را رها نکردو میان سالهای 1924 و 1934 رمان جان شیفته را در هفت جلد منتشر کرد. جان شیفته رمانی بزرگ بود اما مانند ژانکریستوف مورد استقبال قرارنگرفت.

رولان همچنین به تحقیقات خود درباره شناختموسیقی ادامه داد و چندین کتاب در این زمینه منتشر کرد. در 1939 نمایشنامه روبسپیررا انتشار داد. رولان با وجود اغتشاشهای روحی که بر اثر شکست و اشغال فرانسه پدید آمدهبود، سالهای آخر زندگی را به نوشتن زندگینامه پرشور دوستش پگی مصروف داشت که در سال 1944 انتشار یافت.این نمایشنامه شامل گفت و شنودهای پرهیجان و درددلهای معنوی رولان، و مشابه با کتابسفر درونی او بود رولان کتاب سفر دورنی را در 1936 نوشته بود و این کتاب در حقیقتزندگینامه شخصی او به شمار می رفت.

رومن رولان چند ماه پس از آزادی کشور فرانسهاز اشغال آلمانها در سال 1944 درگذشت. در حالی که یادداشتهای روزانه و مکاتپاتش زیرچاپ بود.

رولان از نادرترین نویسندگان فرانسه استکه در فرهنگ فرانسه در رشته شناخت موسیقی تاثیر فراوانی داشته است. علاقه وافرش بهآزادی، و بشردوستی او را برآن داشته بود که از زمان جنگ جهانی اول به بعد همهکوشش خودرا در راه صلح و منافع مشترک مردم دنیا به کار برد. از نظر ادبی نباید از یاد برد کهژان کریستوف، نوع رمانهای متوالی و چند جلدی را در ادبیات فرانسه وارد کرد و راه رابر نویسندگانی چون ژول رومن و روژه مارتن دوگار گشود. بسیاری از آثار رومن رولان بهفارسی ترجمه شده است. برخی از این آثار عبارتند از: زندگی میکل آنژ، زندگی بتهوون،برلیوز BERLIEUSE، ژانکریستوف، موتزارت، مهاتما گاندی، واگنر، یادداشتهای ایام جنگ، گرگ ها، جان شیفته، وروبسپیر