تاریخچه «روز دروغ آوریل» یا «سیزده‌ به‌در ایرانی‌ها»/جالب‌ترین شوخی‌های دروغ آوریل در تاریخ+تصاویر

به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان؛ اولین روز ماه آوریل (12 یا 13 فروردین)، همه‌ساله در بسیاری از کشورهای جهان با گفتن دروغ‌هایی به شوخی، جشن گرفته می‌شود. این روز بخصوص به «روز دروغ آوریل» معروف است. در این روز، میلیون‌ها نفر در سراسر جهان با گفتن دروغ‌هایی جالب یکدیگر را سرِ‌کار گذاشته و لحظاتی شاد در کنار خانواده، همکاران و همکلاسی‌هایشان سپری می‌کنند.

رسانه‌های دیداری و شنیداری و همچنین مطبوعات نیز تلاش می‌کنند با انتشار اخبار تقلبی جالب سهمی در شوخی‌های «روز دروغ آوریل» داشته باشند. افرادی که شوخی‌های دروغین این روز را باور کنند، «احمق آوریل» (April Fool) لقب می‌گیرند. دروغ‌گویی در این روز از صبح تا ظهر ادامه پیدا می‌کند و شخصی که پس از این زمان دروغی بگوید نیز احمق آوریل نامیده می‌شود. روز دروغ آوریل از قرن نوزدهم به بعد دیگر جزء تعطیلات ملی کشورهای غربی محسوب نمی‌شود. با این وجود، مردم این کشورها هر ساله، به طور پرشوری مراسم این روز را برگزار می‌کنند.   

تاریخچه «روز دروغ آوریل»:  

درباره منشأ و دلیل نامگذاری چنین روزی اتفاق نظر وجود ندارد. بسیاری معتقدند تلاش «پاپ گریگوری سیزدهم» در سال 1582 برای جایگزینی «تقویم ژولین» با «تقویم گریگوری» منجر به پیدایش روز دروغ آوریل شد. طبق تقویم جدید، قرار شد آغاز سال نوی میلادی به جای پایان مارس (اوایل فروردین) در اولین روز ماه ژانویه (اوایل دیماه) جشن گرفته شود. برخی بدون آگاهی از قانون جدید، آغاز سال نو را همچنان در اولین روز آوریل جشن می‌گرفتند. گریگوری سیزدهم بین سال‌های 1572 تا1585 یکی از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم بود.

برخی نیز معتقدند منشأ پیدایش روز دروغ آوریل به دورانی بازمی‌گردد که در آن مردم جشنواره‌های بهاری به نشانه پایان زمستان، تاریکی  و ظلم حکومت‌های استبدادی برگزار می‌کردند. در روم باستان نیز مردم با برگزاری جشنواره‌ «شادی» (هیلاریا) رستاخیز «آتیس،» خدای حاصلخیزی رومیان، را با پوشیدن لباس‌های مبدل، جشن می‌گرفتند. این روز در فرهنگ‌های دیگر نیز جشن گرفته می‌شود. قدمت این جشنواره‌ها به سده 16 میلادی بازمی‌گردد. 

آنچه به طور قطع می‌توان گفت این است که تا پیش از قرن 18 میلادی، جشنواره «شادی» در سراسر انگلیس به صورت یک مراسم ملی برگزار می‌شد. جالب اینجاست که در هیچ یک از نمایشنامه‌های «شکسپیر،» شاعر و نامیشنامه‌نویس معروف انگلیسی، اشاره‌ای به «روز دروغ آوریل» نشده است. با این وجود، در بیشتر آن‌ها شخصیت‌های زیرکِ به‌ظاهر احمق ، وجود دارند؛ رعایا و افرادی عامی که برای مقابله با طبقه اشراف، هوش سرشارشان را پشت نقاب بلاهت پنهان می‌کنند. 

مردم بسیاری از کشورهای جهان از جمله لهستان، اسکاتلند و ایران، اولین روز آوریل را جشن می‌گیرند. روز دروغ آوریل در اسکاتلند به «روز شکار فاخته» معروف است. این پرنده در اسکاتلند، سمبل حماقت است.

قدمت شوخی‌های روز اول آوریل در ایران به 536 سال پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد. سیزدهمین روز «سال نوی فارسی» در ایران، «سیزده‌ به‌در» نامیده می‌شود. ایرانیان عصر این روز را در کنار دوستان و خانواده‌هایشان و در طبیعت سپری می‌کنند و بدین‌گونه فصل جدید را جشن می‌گیرند. هندی‌ها روز 31 آوریل، با شوخی کردن، پاشیدن رنگ بر روی دیگران و نقاشی صورت و بدن‌هایشان، به فصل بهار خوش‌آمد می‌گویند. مردم پرتغال نیز در این روز بر سر و صورت یکدیگر «آرد» می‌پاشند.      

روز اول آوریل در فرانسه به روز «ماهی آوریل» معروف است. کودکان فرانسوی در این روز، عکس ماهی را بر پشت دوستان خود - طوری که آن‌ها متوجه نشوند - می‌چسبانند. ایتالیایی‌ها نیز این روز را جشن می‌گیرند. مردم فنلاند، دانمارک، ایسلند، نروژ و سوئد نیز پایان فصل سرما و آغاز بهار را جشن می‌گیرند.  

رسانه‌ها نیز در این میان با انتشار اخبار دروغ و گاهی بسیار جالب، مخاطبان خود را سرِکار می‌گذارند. 

دیلی تلگراف و وب‌سایت «استار» با انتشار گزارشی به مناسبت فرا رسیدن روز دروغ آوریل، فهرستی از جالب‌ترین شوخی‌های رسانه‌ای را در طول تاریخ، منتشر کرده‌اند.  

جالب‌ترین شوخی‌های رسانه‌ای «روز دروغ آوریل»  در تاریخ: 

1- شبکه تلویزیونی «بی‌بی‌سی» سال 1957، فیلمی را  با عنوان «فصل برداشت اسپاگتی» پخش کرد که چند کشاورز سوئیسی را در حال چیدن اسپاگتی‌های تازه از درخت نشان می‌داد. بسیاری از بینندگان پس از پخش این برنامه برای خرید گیاه اسپاگتی با دست‌اندرکاران بی‌بی‌سی تماس گرفتند.  

2- رسانه‌ها از سال 1986، اخبار و گزارش‌های مربوط به راهپیمایی «روز دروغ آوریل» در شهر نیویورک را هر ساله در روز اول آوریل، به طور گسترده‌ای پوشش می‌دهند. این در حالی است که چنین راهپیمایی اصلاً وجود خارجی ندارد. 

3- رستوران زنجیره‌ای «برگر کینگ» سال 1998، با چاپ آگهی تبلیغات دروغین خود درخصوص نوع جدیدی از همبرگرهای مخصوص افراد چپ‌دست در روزنامه «یو‌اِس‌اِی تودی،» مشتریان خود را سرِکار گذاشت. در متن این آگهی ادعا شده بود برگر کینگ با چرخش 180 درجه‌ای محتویات همبرگرهای بزرگ، موفق به تولید همبرگرهای مناسب افراد چپ‌دست شده است. این رستوران زنجیره‌ای سپس در اطلاعیه‌ای با رد چنین ادعایی نوشت: همه می‌دانند که برای نگه داشتن یک همبرگر بزرگ باید از هر دو دست استفاده کرد. 

4- بی‌بی‌سی سال 2008 با پخش ویدیویی از پنگوئن‌هایی که پرواز می‌کردند، مدعی شد این پنگوئن‌ها برای فرار از سرمای طاقت‌فرسای قطب جنوب به جنگل‌های قاره آمریکای جنوبی کوچ می‌کنند.

5- اهالی منطقه‌ای در ایالت «کالیفرنیای جنوبی» یک‌شبه، 50 هزار پرتقال را بر روی شاخه‌های درختان کاج و سدر اطراف یک بزرگراه چسبانیدند که تعجب و شگفتگی رانندگان عبوری از این بزرگراه را در صبح روز اول آوریل به دنبال داشت. کاریکاتوریستی به نام «فرانک آدام» مغز متفکر چنین اقدامی بود. 

6- یک شبکه تلویزیونی سوئیسی با پخش برنامه‌ای در سال 1962، ابتکار جدیدی برای تبدیل فوری تلویزیون‌های سیاه-سفید به تلویزیون‌های رنگی معرفی کرد. در این برنامه ادعا شد با پوشاندن صفحه پخش تلویزیون‌ها با جوراب رنگی می‌توان براحتی تصاویر سیاه-سفید را رنگی کرد. 

7- شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی سال 1965 مصاحبه‌ای با یک استاد دانشگاه لندن پخش کرد. این استاد مدعی شد موفق به ابداع تکنولوژی جدیدی شده است که بوسیله آن می‌توان رایحه‌های موجود در استودیوهای ضبط برنامه‌ها را از طریق مونیتورهای تلویزیونی به منازل مخاطبان انتقال داد. 

8- بی‌بی‌سی سال 1980، با پخش خبر جعلی دیجیتالی کردن ساعت معروف «بیگ بن» در لندن، خشم مخاطبان خود را برانگیخت. کارکنان این شبکه روزهای پس از دروغ آوریل را صرف پاسخگویی به سیل تماس‌های افراد نگران و عذرخواهی بابت این شوخی نامناسب کردند. 

9- سوپرمارکت زنجیره‌ای معروفی در انگلیس سال 2002، با چاپ یک آگهی تیلیغاتی مدعی شد با اصلاح ژنتیکی هویج موفق به تولید هویجی شده است که با سوت کشیدن زمان پخته شدنش را اعلام می‌کند. 

10- گوگل نیز سال 2011 با انتشار خبری دورغین کاربران اینترنتی را سرِکار گذاشت. در این خبر ادعا شده بود گو&

ویدیو مرتبط :
دروغ روز اول آوریل گوگل: جیمیل آبی می شود!