سرگرمی


2 دقیقه پیش

دانلود بازی اندروید

اندروید (از یونانی: به معنای مَرد، انسان، شبه آدم یا رُبات (آدم آهنی))، (به انگلیسی: Android) یک سیستم عامل همراه است که گوگل برای تلفن‌های همراه و تبلت‌ها عرضه می‌نماید و ...
2 دقیقه پیش

بازی اکشن-ماجرایی اسطوره های کوچک/ Pocket Legends

آخرین خبر/ Pocket Legends یکی از جذاب ترین بازی های آنلاین اکشن و سرگرم کننده برای سیستم عامل اندروید است. باید اشاره کرد که این بازی، اولین و بهترین بازی کمپانی MMO است که موفقیت ...



نگاهی به بازنمایی زنان در صداوسیما/ نویسنده «کیمیا»: چهره‌ای فعال و خطرپذیر از زن ایرانی ترسیم کردیم


نگاهی به بازنمایی زنان در صداوسیما/ نویسنده «کیمیا»: چهره‌ای فعال و خطرپذیر از زن ایرانی ترسیم کردیم

خبرآنلاین/ نویسنده و کارگردان سریال تلویزیونی کیمیا، در نشستی درباره چگونگی بازنمایی مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان در رسانه ملی، تاکید کردند لازم است چهره توانمند زن ایرانی به نمایش درآید.
فهیمه حسن‌میری: یکی از سریال‌های پرطرفداری که اخیرا از شبکه دو صداوسیما پخش می‌شود، «کیمیا» است. این سریال، با محوریت قرار دادن شخصیتی به نام کیمیا، با بازی مهراوه شریفی‌نیا در نقش اصلی، ماجرای خانواده‌ای را در زمان شکل‌گیری انقلاب اسلامی روایت می‌کند و در ادامه، به برهه‌های دیگر تاریخی نیز می‌پردازد. یکی از ویژگی‌هایی که این سریال را از آنچه اغلب در سریال‌ها می‌بینیم متفاوت می‌کند، تاکید بر نقش زنان در پیروزی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است و تصمیم‌گیری درباره آنچه در اطرافشان می‌گذرد.

از سوی دیگر، در شرایطی هستیم که به انتخابات مجلس شورای اسلامی نزدیک می‌شویم و عده زیادی از زنان، ورود به مجلس را یکی از اهدافشان برنامه‌ریزی کرده و برای مشارکت سیاسی بیشتری نسبت به گذشته مصمم هستند. این همزمانی، فرصت خوبی ایجاد کرد تا در نشستی به این موضوع پرداخته شود که رسانه ملی، به عنوان رسانه‌ای که به تمام قشرها تعلق دارد و قرار است پاسخگوی نیاز همه مردم باشد، چقدر و چطور مشارکت زنان را بازنمایی می‌کند، آنها را به حضور در عرصه‌های مختلف ترغیب می‌کند و توانایی آنها را به تصویر می‌کشد؟

به همین منظور، نشست «بازنمایی مشارکت سیاسی - اجتماعی زنان ایرانی در رسانه ملی» به همت حلقه مطالعات مسائل اجتماعی زنان انجمن جامعه‌شناسی ایران و با همکاری موسسه زن، اندیشه، رسانه و کارگروه مدیریت و مشارکت اجتماعی - سیاسی معاونت امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری، در انجمن جامعه‌شناسی ایران برگزار شد. در این نشست،‌ دکتر عبدالکریم خیامی؛ دکترای فرهنگ و ارتباطات و مدرس دانشگاه، دکتر علیرضا حسینی پاکدهی؛ دکترای علوم ارتباطات و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی، دکتر سیده زهرا اجاق؛ دکترای علوم ارتباطات و عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی، مسعود بهبهانی‌نیا؛ فارغ‌التحصیل رشته جامعه‌شناسی و فیلمنامه‌نویس سریال کیمیا و همچنین جواد افشار، کارگردان سریال کیمیا حضور داشتند.

تکنولوژی اجازه نمی‌دهد تمام واقعیت منعکس شود

دکتر عبدالکریم خیامی، با بیان این که مشارکت سیاسی و اجتماعی، وجوه بنیادین و همچنین مراحل تاریخی دارد، تاکید کرد: این نوع مشارکت، در اصل به سهیم شدن در قدرت و وجوه نظارتی از سوی مردم تعبیر می‌شود که قرار است طی آن فرصت‌های پیشرفت یک قشر یا عموم مردم در این زمینه فراهم شود. این مشارکت سطوح مختلفی دارد که از شرکت در انتخابات به صورت عام تا این که افراد به عنوان مثال زنان،‌ به سطوح نخبگان سیاسی راه پیدا کنند را شامل می‌شود که لازم است مراحل خاص خودش را متناسب با جامعه طی کند.

این مدرس دانشگاه همچنین گفت: واژه «بازنمایی» نیز از تفاوت دو واقعیت آغاز می‌شود؛ واقعیتی که پسارسانه‌ای است و اتفاق می‌افتد و آن بخشی از واقعیت که توسط رسانه‌ها به نمایش درمی‌آید. باید دید این دو مساله چه نسبتی با هم دارند. اصولا واقعیتی که رسانه‌ها آن را نمایش می‌دهند، همان واقعیتی نیست که در جهان بیرونی رخ داده است بلکه یک واقعیت دستکاری شده است. این دستکاری هم در موارد زیادی از روی ناچاری اتفاق می‌افتد چرا که از کارگزاران که بگذریم، تکنولوژی هم اجازه نمی‌دهد که تمام واقعیت منعکس شود بلکه تنها می‌تواند بخشی از آن را منعکس کند.

دکتر خیامی اشاره کرد: اگر رسانه‌ای مانند تلویزیون یا رادیو را مد نظر قرار دهیم و بخواهیم ببینیم مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان ایرانی را چطور مورد بازنمایی قرار می‌دهد، با ماتریسی از تصمیم‌گیری مواجه می‌شویم که لازم است به فرهنگ نیز در آن توجه کنیم. در این سمت، پیش از بازنمایی، واقعیتی داریم مبنی بر این که اصلا زنان مشارکت سیاسی و اجتماعی می‌کنند یا خیر، و از سوی دیگر این که رسانه وقتی می‌خواهد این موضوع را منعکس کند، به چه شکلی آن را نشان خواهد داد و در گزینش آنچه می‌خواهد به تصویر بکشد چطور تصمیم‌گیری می‌کند و درواقع جا دارد بررسی شود که جامعه ایران از سویی و رسانه ملی از سوی دیگر، کدام سطح از مشارکت زنان را طلب کرده و منعکس می‌کنند.

تلویزیون، زنان را از لحاظ فکری، کمتر از مردان نمایش می‌دهد

دکتر علیرضا حسینی پاکدهی نیز با بیان این که در ابتدا لازم است به این موضوع بپردازیم که جایگاه زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران چیست و در قانون اساسی و سایر قوانین چه نگاهی به این موضوع شده است، ادامه داد: قانون اساسی به چگونگی جایگاه زنان اشاره کرده و حتی در مقدمه نیز به جایگاه زنان پرداخته است. در قانون اساسی تاکید شده زنان از حالت شی‌ء بودن خارج شوند و همچنین در اصل 21 تاکید شده دولت موظف است حقوق زن را در تمام جهات رعایت کند. بنابراین می‌بینیم که مشارکت زنان مبنای قانونی دارد.

او تاکید کرد: مساله دیگر، اصول سیاست فرهنگی ایران است. در این قوانین، بر اعتلای مقام زن تاکید شده و گفته شده وزارتخانه‌های فرهنگ، آموزش و پرورش، سازمان صدا و سیما و ... لازم است برای رسیدن به اهداف در نظر گرفته شده تمام امکاناتشان را به کار بگیرند که یکی از این اهداف مشخص شده، مشارکت عامه مردم در تعیین سرنوشت است.

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: حالا این سوال مطرح می‌شود که آیا رسانه ملی توانسته به این وظیفه مهم ودشوار تحقق ببخشد؟ آنچه در رسانه ملی، چه در آگهی‌ها و چه در سایر برنامه‌ها، می‌بینیم، این است که به جای این که بازتاب و انعکاسی از واقعیت باشد، برساخت‌گرایی است. در نگاهی به آگهی‌ها به وضوح این را می‌بینیم که در کنار نام‌ محصولات که خارجی هستند و تاکیدی بر هویت ملی در آنها دیده نمی‌شود،‌ در شیوه تبلیغ آنها نیز همانطور که گافمن اشاره کرده، جنسیت‌زدگی دیده می‌شود. این تبلیغات جنسیتی به این شکل است که مناسکی شدن فرمانبری را می‌بینیم به صورتی که زنان در نقش فرمانبر هستند، زنان از لحاظ قد و قامت و همچنین رشد فکری و معنوی، کوتاهتر از مردان نشان داده می‌شوند، در تبلیغات مربوط به آشپزخانه این زنان هستند که در حال کار کردن در این فضا و لمس این اشیا هستند و این موارد را در سایر برنامه‌های تلویزیونی هم می‌توان مشاهده کرد.

او با طرح این پرسش که چرا رسانه ملی این امکان را ندارد که مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان را به طور مساوی با مردان به نمایش بگذارد و چرا به طور کلی، از اهداف و وظایفی که برایش تعیین شده،‌ بازمانده است؟ پاسخ داد: این موضوع، به دلایل درون‌زا و برون‌زا مربوط می‌شود. یکی از دلایل درون‌زا در این زمینه این است که شبکه‌های تلویزیونی به شکل ناگهانی افزایش پیدا کردند، در پی این افزایش که محاسن زیادی وجود داشته، تبعات زیادی هم مشاهده می‌شود چرا که نیاز مالی شدید را دامن زده و حالا رسانه ملی تبدیل شده است به یک سازمان رسانه‌ای - شرکتی که آگهی‌های بازرگانی را آن هم به بدترین شکل پذیرش می‌کند و از اهداف خودش در راستای تولید برنامه‌های مفیدی که برایش تعیین شده، باز مانده است.

برجسته‌ترین نقش کیمیا، این است که مردها دوستش دارند

دکتر سیده‌زهرا اجاق نیز در ادامه این نشست، با اشاره به سریال کیمیا تاکید کرد: سریالی که هر شب 35 دقیقه از وقت مخاطب را می‌گیرد و قرار است در 100 قسمت پخش شود، یعنی حدود 3500 دقیقه از مخاطب زمان می‌گیرد. بنابراین باید چیزی داشته باشد که به مخاطب ارائه کند. سریال کیمیا ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که برای بیننده جذاب است مثلا این که بازیگرهایی دارد که بیشتر آنها را در سینما دیده‌ایم.

این دکترای علوم ارتباطات ادامه داد: این سریال از نظر محتوا، تاریخ معاصر ایران را بازنمایی می‌کند و به چند برهه تاریخی می‌پردازد. عنوان این سریال نیز زنانه است و محور داستان، زنی است که مشارکت سیاسی دارد. یکی از انتقاداتی که می‌توان به این سریال کرد این است که هجمه‌ای از رویدادها را می‌بینیم که مقدمه آن نشان داده نمی‌شود در حالی که این مسائل ناشی از رخدادهای زیادی بوده که پشت سر گذاشته شده است و تنها واکنش به آنها را انتخاب کرده و به تصویر کشیده است.

دکتر اجاق در انتقادهایی به شخصیت‌پردازی در این سریال گفت: اگر بخواهیم از دیدگاه آکادمیک و انتقادی به این سریال نگاه کنیم، می‌بینیم کیمیا دختر معترضی است که قرار است نقش اثرگذاری در خانواده ایفا کند، اما باز هم در اینجا شاهد نظریه فنای نمادین زن هستیم به این صورت که از لحاظ تعداد، مردان غلبه دارند، الگوی والد و کودک در این سریال درباره نقش کیمیا دیده می‌شود، او برای متحول کردن جامعه بلندپروازی دارد اما دائما برای خانواده دردسر درست می‌کند. همانطور که می‌بینیم الگوهای سنتی زن در این سریال نیز بازنمایی می‌شود و برجسته‌ترین نقشی که کیمیا دارد این است که مردها دوستش دارند.

کیمیا، نمونه یک زن ایرانی است

جواد افشار، کارگردان سریال کیمیا نیز گفت: خوشحالم که این مجال پیش آمد که بعد از سال‌ها بتوانیم سریالی با محوریت زنی بسازیم که تعیین‌کننده است نه این که تنها نقش مکمل یا همسر داشته باشد. کیمیا در این سریال، از اطرافش تاثیر می‌گیرد و بر آن تاثیر می‌گذارد. این تلاش را داشتیم که با شخصیت کیمیا، قدرت و تاثیرگذاری زنان و اعتماد به نفس آنها را بازنمایی و گوشزد کنیم. می‌بینیم که بعد از گذشت سال‌ها هنوز یک وزیر زن نداریم و این موضوع، نشان‌دهنده این است که زنان در عرصه تصمیم‌گیری و جایگاه‌های تعیین‌کننده عقب هستند. ما به سهم خودمان سعی کردیم با این سریال، ارزش و جایگاه زن را به نمایش بگذاریم و امیدواریم این سریال یک نقطه شروع در این زمینه باشد.

او در پاسخ به برخی انتقادها گفت: ممکن است گفته شود کیمیا در این فیلم مشارکت سیاسی ندارد؛ اما بحث سیاست تنها شامل این نمی‌شود که افراد مناصب سیاسی را به دست بگیرند بلکه حتی همان مبارزه، مطالبه و ... هم به معنی مشارکت سیاسی است و این واژه، مفهوم وسیعی دارد.

این کارگردان همچنین تاکید کرد: در سریال کیمیا، خانواده به عنوان نمونه کوچکی از جامعه و کیمیا به عنوان نمونه یک زن ایرانی نشان داده می‌شود. نمی‌خواستیم او کاملا از اشتباه مبرا باشد و همین موضوع هم باعث باورپذیری شخصیت‌ها برای مخاطب شده و با این فیلم ارتباط برقرار کرده‌اند.

افشار با بیان این که در اثر نمایشی وقتی با یک شخصیت مواجه می‌شویم یعنی می‌تواند از همه افراد دیگر متمایز باشد، گفت: برخی می‌گویند مگر این زنان در دوران انقلاب چند درصد بودند؟ در پاسخ باید بگویم مهری، کیمیا و ... نمونه‌هایی از زن هستند که در این فضا آنها را ترسیم کرده‌ایم. قرار نیست هر شخصیت، دقیقا عین نمونه‌هایی باشد که به وفور دیده می‌شوند و درواقع به آنها «تیپ» می‌گوییم. زنان در سریال کیمیا، شخصیت هستند. این شخصیت لایه‌های رفتاری دارد که در شرایط مختلف، واکنش‌های مختلفی از خود بروز می‌دهد. در این سریال تلاش نکردیم به وادی‌های فمینیستی یا ضدفمینیسیتی وارد شویم بلکه تمام تلاشمان این بود که فراتر از این دسته‌بندی‌ها عمل کرده و تعادل را حفظ کنیم.

نگاهی که به زنان وجود داشته، جامعه را به خیر نرسانده است

مسعود بهبهانی‌نیا نیز در این نشست، با اشاره به این که چرا اصلا چنین فیلمنامه‌ای را نوشته است، گفت: در فیلمنامه‌هایی که می‌نویسم معمولا تلاش می‌کنم به سوالی پاسخ دهم یا سوالی را در ذهن بیننده ایجاد کنم. مدت‌ها بود این سوال برای من مطرح شده بود که چرا نسل جدید تا این اندازه از ما متفاوت است؟ آنها سوال‌هایی میپرسند مانند این که اصلا چرا انقلاب شد، دفاع مقدس چیست و ... که لازم است به این سوال‌ها پاسخ داده شود. در این فیلمنامه می‌خواستم مروری کنم بر وقایع و دلایل آنچه در سال‌های اخیر در کشورمان اتفاق افتاده است. من در این سریال، ادعای بررسی تاریخی نداشتم. ما یک خانه را مرکز کارمان قرار دادیم و از آن زاویه شروع کردیم به مرور وقایع انقلاب. این کار را هم برای یادآوری به مردم و خصوصا نسل جدید نیاز داشتیم و هم برای مسئولان که به یاد بیاورند خواسته‌های مردم چه بوده است.

این فیلمنامه‌نویس که فارغ‌التحصیل رشته جامعه‌شناسی است، ادامه داد: در سریال کیمیا،‌ دختر پرسشگر خانواده، پدری منضبط و محافظه‌کار دارد که سمبل قانون‌گرایی است. در این فیلم،‌ چند قشر زن داریم؛ زنی که قربانی سیاست شده و پسرش سال‌هاست در زندان است، زنی که برادرش در زندان است، مهتاب که به دلیل وابستگی شوهرش به قدرت، پسرش را از او گرفته‌اند، معصومه که به خانواده‌های سیاسی کمک می‌کند و مهری که هوش و تاثیر زیادی در داستان دارد و کیمیا که نقش مستقیمی در فعالیت‌های سیاسی دارد.

به گفته بهبهانی‌نیا، اخیرا آنچه در فیلم‌ها می‌بینیم این است که زنان یا قربانی هستند یا افسونگر، سست‌عنصر، با بهره هوشی کم، غرولندکنان و ... زنانی نیستند که منشاء خیر و در اطرافشان موثر باشند. این دیدگاه جدید که ایجاد شده و آن را در نگاه‌های تفکیک جنسیتی و ارشادی و ... می‌بینیم، به معنی این است که زنان همیشه یا در خطر هستند یا قرار است خطرآفرینی کنند بنابراین باید همیشه مراقب زنان باشیم که فتنه و فساد ایجاد نشود. این نگاه تاکنون نتوانسته جامعه را به سمت خیر و صلاح ببرد.

او همچنین با تاکید بر این که در سریال کیمیا، شخصیت اصلی زنی جنگجو است که در عین حال حامی است و رفتاری مادرانه دارد، گفت: مهری بسیار باهوشتر از شوهرش به تصویر کشیده شده است که دسیسه‌ها را میشناسد. اما ما می‌خواستیم کاراکتری را تصویر کنیم که باهوش و سیاستگذار است. بیننده هم به درایت و هوش مهری صحه می‌گذارد. ما یک چهره فعال و خطرپذیر از زن در سریال کیمیا ترسیم کردیم که در اتفاقات اطرافش مشارکت می‌کند و حتی وقتی در آشپزخانه است با شوهرش درباره حکومت حرف می‌زند و تحلیل سیاسی دارد.

مسعود بهبهانی‌نیا در پایان به لزوم الگوسازی برای دختران جوان اشاره کرد و گفت: به ما این انتقاد را وارد می‌کنند که چرا این زن اینقدر مسلط است؟ معتقدم در الگوسازی، گاهی لازم است فرار به جلو کنیم. وقتی کیمیایی را می‌سازیم و ویژگی‌هایی را به او نسبت می‌دهیم، یعنی می‌خواهیم چنین الگویی را ترویج دهیم و به زنان، جرات و اعتماد به نفسی که درونشان دارند را گوشزد کنیم. این سریال بخصوص در دختران دبیرستانی مورد استقبال واقع شده و از کیمیا به عنوان یک فرد اثرگذار و مثبت یاد می‌کنند.


ویدیو مرتبط :
زن ایرانی؛ الگوی زنان مسلمان