بهار را باید خنده خدا دانست

آخرین خبر/ در بهار نمادهای بسیاری هست که عارفان را به تأمل وامیدارد
خندیدن گل،
صفایی که در صبح هست،
لطافت و پاکی که در باران و دریا هست،
عطری که در گل هست،
گره گشایی که در نسیم هست،

اینها همه برای عارفان تأمل انگیز بوده اند و از هر یک از اینها درسی گرفته اند و به ما هم درسی آموخته اند.

بهار را باید خنده طبیعت دانست و بالاتر از او خند خداوند دانست و این لبخند خداوند بالاترین هدیه ای است که هنگام عید به آدمیان عرضه می شود و بالاترین مبارکباد و خجسته باشی است که خداوند به عالمیان می گوید.

من همیشه با خود فکر می کردم که خندیدن برای عارفان چه معناها داشته دارد و در آثار عرفانی خودمان یافتم که دست کم برای خنده دو معنای مهم قائل اند:
یکی خنده ای که از سر تمسخر است و دیگری خنده ای که عین شکفتن و جود است.

مولانا این هر دو معنای از خنده را در آثار خود به کار گرفته است. یکی وقتی که می گوید:
"گل خندان که نخندد چه کند؟"
در آنجا اشاره دارد به اینکه وجود گل عین حندیدن است، عین گشادگی است، عین شکفتن است و در جای دیگر وقتی می گوید که:

مست و خندان ز خرابات خدا می آیی
بر شر و خیر جهان همچو شرر می خندی
همچو گل ناف تو بر خنده بریده است خدا
لیک امروز مها نوع دگر می خندی

خنده آتش بر بد و نیک جهان، بر خشک و تر جهان، خنده تمسخر است.

اما خنده گل انفتاح است. خنده ای است که حکایت از گشوده شدن افق تازه ای می کند. علی الخصوص که خنده گل همواره با پخش عطر همراه است و عطر و بوی خوش نشانی از جان دارد، و متعلق به عالم ارواح است، و نسیم که حامل بوی خوش است، پیک ارواح هم هست، و بوی خوش همیشه مقدمه روی خوش است و سالک ابتدا فریفته بو می شود تا آخرالامر به دیدن رو برسد و کمترین مرتبه وصال شنیدن بو و بالاترین مرتبه آن مست شدن از نگاه در چشم و روی محبوب است:

من و باد صبا مسکین دو سرگردان بی حاصل
من از افسون چشمت مست و او از بوی گیسویت...


"غم عاشقی و خنده معشوقی"

دکتر سروش



با کانال تلگرامی «آخرین خبر» همراه شوید

منبع: آخرین خبر