چرا هنوز «مهران مدیری» برای تلویزیون مهره تاثیرگذاری است؟

صبا/ در هفته‌هایی که تلویزیون با افول مواجه شده و برنامه‌ و سریالی پخش نمی‌شود که مخاطب را میخکوب کند این مهران مدیری و رامبد جوان هستند که توانستند چراغ تلویزیون را روشن نگه دارند.
پس از آن‌که مجموعه «درحاشیه» در دو سری نتوانست مورد اقبال مردم واقع شود، مهران مدیری به «دورهمی» پیوست و در مقام بازیگر با این گروه که به کارگردانی مهراب قاسم‌خانی به شبکه نسیم آمده بودند، همکاری کرد.
«دورهمی» هرچند با حاشیه‌های فراوانی در ابتدای زمان پخشش مواجه بود اما این مهران مدیری است که در طول این قسمت‌ها توانسته با رجوع به توانایی‌ها و شاخصه‌هایی که به‌نظر، بین مردم مقبول واقع شده آن‌ها را جذب این برنامه نمایشی کند. حالا و با جدایی قاسم‌خانی از این گروه او دوباره در مقام کارگردان و بازیگر است و توانسته کاری کند که پلاتوهای او بیشتر از بخش‌های نمایش به چشم بیاید اما این‌که چرا او با استندآپ‌هایی که در این برنامه دارد، موفق شده دلایلی دارد که آن را از زبان منتقدان و برخی از بازیگران با رجوع به برآینده کاری‌اش در طول این‌سال‌ها، جویا شده‌ایم که در پرونده‌ای که پیش روی شماست آن را می‌خوانید.
مدیری همچنان تاثیرگذار است
طهماسب صلح‌جو: یکی از ویژگی‌های کارگردانی می‌تواند بداهه‌پردازی باشد، این‌که چقدر در گفتار و رفتارهای طنز، بازیگر را آزاد بگذارد و از ایده بازیگرها هم استفاده کند. به نظر من مهران مدیری از این روش استفاده می‌کند اما چون در پشت صحنه کارهایش نبودم نمی‌توانم با قطعیت نظر بدهم.
بازیگرهای سریال‌های مهران مدیری کارشان را درست انجام می‌دهند و این به مدیریت کارگردان برمی‌گردد که نشان از هماهنگی بین کار و بازیگران است. کمدی نوعی نمایش است که بسیار به حضور بازیگر وابسته است به خاطر همین بین کمدی و طنز تفاوت می‌گذارند. یک بازیگر اگر کمدین نباشد و نتواند نقش خود را خوب ایفا کند به مقبولیت نمی‌رسد بنابراین این‌که یک کارگردان بتواند از توانایی‌های یک بازیگر کمدین استفاده کند به ذوق خودش بستگی دارد و اگر بهترین کمدین هم در اختیار یک کارگردان کم ذوق و بی ذوق باشد از کمدی تهی می‌شود. آن‌طور که ما می‌بینیم مهران مدیری از مختصات بازیگران کمدی خوب استفاده می‌کند و هرکسی را در تیپ‌هایی قرار می‌دهد و از تیپ‌ها بهره لازم را می‌برد که این از ویژگی‌های مهران مدیری است.
معتقد هستم که کمدی شامل شیوه‌هایی است که به فانتزی مربوط می‌شود و مهم این است که یک فیلمساز یا بازیگر چطور یک اتفاق تلخ را به موقعیت کمیک تبدیل کند. این‌که کسانی می‌گویند سبک کار آقای مدیری فانتزی است و با کارهای عطاران متفاوت است را من نمی‌فهمم. به طور مثال در رابطه با کسی که در خیابان پایش پیچ می‌خورد و به زمین می‌خورد افرادی هستند که می‌دوند تا به او کمک کنند اما در مقابل کسانی هستند که می‌خندند. در واقع کسی که متاثر می‌شود واقعیت را می‌بیند اما کسی که می‌خندد فانتزی این ماجرا را می‌بیند یعنی این اتفاق دو وجه داردکه یکی واقعیت و دیگری فضای فانتزی آن است. غم و تراژدی دیوار به دیوار هم هستند. شما دقت کنید و ببینید کارتن‌های تام و جری سرشار از فانتزی است نه به این دلیل که نقاشی هستند بلکه پرداخت آن فانتزی است. مثل یک سکانس معروف از هارولد روید که از عقربه ساعت یک ساختمان بلندمرتبه آویزان شده و دائم در تهدید سقوط است. تماشاگر به این صحنه می‌خندد در حالی‌که موقعیت این بازیگر که در این اتفاق گرفتار شده است موقعیت خنده‌داری نیست، چرا می‌خندند؟ برای این‌که این موقعیت را فانتزی می‌بینند و می‌دانند این آدم هرگز از آن بالا سقوط نمی‌کند و این بستگی به قراردادی دارد که بازیگر با تماشاگر می‌بندد. عطاران تیپی را در کارهایش نمایش می‌دهد که این تیپ فانتزی است مثلا یک آدم مشنگ را به تصویر می‌کشد که بسیار خونسرد است و در کمال خونسردی درگیر اتفاقات می‌شود. این شخصیت تیپیکی که عطاران نشان می‌دهد باعث خنده می‌شود.
مهران مدیری از توانایی‌های بازیگر در عرصه کمدی خوب استفاده می‌کند. وقتی کارهای پشت صحنه‌اش را در تلویزیون می‌بینیم متوجه می‌شویم یک بخش‌هایی را به عهده بازیگر می‌گذارد. مثلا در دیالوگ‌های بازیگران اگر چیزی به عنوان بداهه به آن اضافه و به جذابیت کمک کند مهران مدیری از آن استفاده می‌کند. کمدی به بداهه وابسته است و کمدین‌ها همیشه بداهه‌گو بودند و مدیری این قابلیت را دارد.
مهران مدیری کمدینی است که ریزه‌کاری کمدی را می‌شناسد و می‌تواند از موقعیت بسیارساده کمدی بسازد. البته همیشه هم موفق نبوده و گاهی دچار نقصان می‌شود اما معتقدم که مهران مدیری و این نسل جوانی که از «ساعت خوش» با او کار کردند نمایش‌های کمدی تلویزیونی و رادیو را دگرگون ساختند و از کلیشه‌ها فاصله گرفتند.
به نظر من او با درخشش سال‌های شروع و دوران جوانی‌اش کمی فاصله گرفته و ضعیف‌تر شده و شور و نشاط کمدی‌های سال‌های اول حضورش در کارهای اخیرش نیست اما اقبال نسبی مردم نشان می‌دهد مدیری همچنان تاثیرگذار است.
سحر ذکریا: پشت صحنه کارهای مدیری همیشه بدون تنش است
سحر زکریا بازیگری است که مردم او را با سریال‌های روتین طنز می‌شناسند اما به گفته خودش کاملا اتفاقی وارد حیطه طنز شده است. او که از سریال«در پناه تو» وارد دنیای بازیگری شده،می‌گوید: نقش جدی بازی کردن برای من همیشه بسیار آسان‌تر بوده است و همیشه از این‌که مردم به نقشم در کارهای طنز نخندند دلهره دارم. او در سریال«پاورچین» به شهرت رسید و به عنوان بازیگر طنز در ذهن مردم ماندگار شد. گرچه خود را بازیگر این ژانر نمی‌داند اما معمولای پای ثابت اکثر کارهای مهران مدیری است و مخاطبان نیز به بودن او اقبال نشان می‌دهند به همین بهانه از حضورش در کارهای مهران مدیری و کاراکتر این کارگردان طنز پرسیدیم که در ادامه خواهید خواند.
*مهران مدیری آدم بسیار باهوشی است،موقعیت طنز را می‌شناسند و آنچه که تماشاگر دوست دارد را می‌داند. او می‌داند مردم در هر زمانی چه می‌خواهند و به نظر من کارهایشان به همین خاطر موفق بوده و هست. مهم‌ترین عامل موفقیت او، خودش است و این‌که مردم دوستش دارند اما به هرحال این دوست داشتن ملزم به فاکتورهایی است. ایشان از معدود کارگردان‌هایی هستند که در تلویزیون با توجه به فضای بسته آن موفق بودند.
*من همیشه می‌گویم مردم ما نمی‌دانند در کار طنز چه محدودیت‌هایی داریم اما در کار تراژیک به‌راحتی می‌توان مردم را گریاند اما برای خنداندن مردم باید دستت بازتر باشد. دیالوگ‌هایی که نوشته می‌شود،گاهی با توجه به محدودیت‌ها اجرا نمی‌شود و گاهی هم اصلا نوشته نمی‌شود. در کارهای سینمایی می‌بینم که چقدر دستشان بازتر است اما باز هم کار خوبی نمی‌شود و ما شاهد فیلم‌های طنزی در سینما هستیم که با بازیگران خوب کمدی هم باز موفق نشدند. این در حالی‌ است که اکثر قریب به اتفاق کارهای آقای مدیری توجه مردم را جلب می‌کند اما نباید مردم این را فراموش کنند که او در حین ساخت یک سریال با فشارهای مختلفی مواجه است که انرژی‌اش را کم می‌کند و این فشارها به خاطر کارگردانی، بازیگری و تدوین است.
*از خصوصیات ایشان این است که به موقع می‌خندند، به موقع جدی هستند و با گروه ارتباط خوبی برقرار می‌کنند. روزهایی است که ایشان در اتاق‌های مختلف بازیگرها یا گریمورها و بچه‌های فنی ناهار می‌خورد و این کارشان به نظر من بسیار درست است و گروهشان همیشه در این سال‌ها بدون تنش بوده و هست؛ گروه‌هایی که معمولا تعدادشان زیاد است مثل گروه سریال «قهوه تلخ» و «در حاشیه».
*مهران مدیری بسیار خوب گروه‌های تولیدش را مدیریت می‌کند، روز اول همه حرف‌هایش را می‌زند و به گروه می‌گوید که چه چیزی می‌خواهد و مثل بعضی از گروه‌های کاری که من تجربه کردم نیست که هر کسی ساز خودش را می‌زند. من در تله فیلمی به مدت 15 روز بودم که هر روزش دعوا و بحث بوده اما چهارسال «قهوه تلخ» را با آقای مدیری کار کردم که یک روز هم به خاطرش تنش نداشتم.
*ایشان به من در خیلی از جاها کمک کردند؛ همیشه با کار طنز مشکل دارم و همه جا می‌گویم که اتفاقی وارد کار طنز شدم. از همان روز اولی که در «پاورچین» کارم را در طنز شروع کردم به من کمک کردند و پارتنری نبودند که کار خودشان را انجام بدهند تا فقط خودشان دیده شوند. واقعا تلاش می‌کردند که کار دیده شود و خدا را شکر هیچ‌گاه با آقای مدیری مشکلی در کار نداشتم.
*«پاورچین» اتفاق عجیبی در زمان خودش بود، خیلی خاطرات خوبی در آن کار دارم و از آن طرف در «قهوه تلخ» هم که سه سال و نیم طول کشید مثل یک خانواده شده بودیم. یادم هست در سریال «پاورچین» به دلیل سفری که در پیش داشتم و نزدیک سال نو بود باید زودتر از بچه‌ها از گروه جدا می‌شدم و ر