آمریکا در دالان بحران

به گزارش خبرگزاری تسنیم،  وضعیت اجتماعی آمریکا نشان دهنده بروز بیماری های مزمنی است که به مرور شدت می یابد. اگر به عنوان یک فرض معقول، سرمایه اجتماعی را زیربنای سرمایه سیاسی به شمار آوریم؛ شواهد دال بر آنست که بنیادهای سرمایه اجتماعی و نیز زیرساخت های بنیادین جامعه آمریکا با مشکلات جدی مواجه شده است.

در این نوشتار به نگاهی گذرا به بنیان های اجتماعی آمریکا و آسیب های جدی آن می پردازیم. در عین حال مدعای  این مقال آن نیست که فروپاشی ایالات متحده امری است که در آستانه آن قرار داریم، ولی شواهد حاکی از مشکلاتی است که بر جایگاه بی رقیب آمریکا طی سال های آتی تأثیری غیر قابل انکار نهاده و افول جایگاه این کشور را در هژمونی جهانی در پی خواهد داشت.

1. با مروری بر انتخاب های ریاست جمهوری آمریکا، مشاهده می کنیم که از اولین آماری که در سال 1828 میزان مشارکت را 57 درصد ثبت نموده اند تا آمار انتخابات ریاست جمهوری سال 2012 که مشارکت سیاسی را 53 درصد ارزیابی  کرده اند، مشارکت های سیاسی آمریکاییان در انتخاب ریاست جمهوری در این کشور همواره یا کمتر از 50 درصد یا اندکی بالاتر بوده است. البته در برش های تاریخی خاصی نیز این آمار تا 81 درصد نیز رسیده است ولی در چهار دهه اخیر یعنی از سال 1970 به بعد، هیچ گاه این مشارکت به بالاتر از 56 درصد نرسیده است. این درجه مشارکت به مراتب از بسیاری از کشورهای دیگر جهان کمتر بوده و زاییده نوع نگاه مردم به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است. با در نظر گرفتن این که پرهزینه ترین انتخابات جهان در ایالات متحده صورت گرفته و این کشور خود را به مثابه نمود کامل دموکراسی معرفی می نماید؛ ولی نتایج از عدم مشارکت جدی نزدیک به نیمی از شهروندان در سرنوشت خویش حکایت دارد. ناتوانی در افزایش سرمایه اجتماعی و حتی افول در آن در مقاطعی از تاریخ معاصر آمریکا شدت نیز گرفته است. اهمیت این فاکتور تا حدی بوده است که حتی اندیشمندان آمریکایی نیز به آن اذعان داشته و خطرات آن را گوشزد کرده اند. رابرت پاتنام استاد دانشگاه  هاروارد آمریکا، در کتب و مقاله های خود به مسأله فروپاشی جامعه آمریکا در دامان فردگرایی فزاینده اشاره دارد و معتقد است که آمریکایی ها به تدریج از هرگونه کار اجتماعی که به نوعی نشان دهنده مشارکت اجتماعی است، فاصله گرفته اند.2. یکی از دلایلی که پاتنام برای این فروپاشی ارایه کرده و آن را از عوامل کاهش مشارکت مردم در انتخابات می داند؛ دروغ گویی سیاستمداران آمریکایی است. او در مقالات خود معتقد است که بی اعتمادی مردم آمریکا به سیاست مداران، به دلیل فساد سیاستمداران و برافروختن جنگ های خارجی است. بر اساس آمار، مردم در پاسخ به این پرسش که به سیاستمداران خود اعتماد دارید؟ جواب «هرگز» مردم از 30 درصد در سال 1966 به 75 درصد در سال 1992 افزایش پیدا کرده است. شرایطی که پاتنام در تحلیل خود بدان اشاره کرده است پیش از جنگ عراق و افغانستان بوده است لذا درصد مذکور به طرز قابل پیش بینی می بایست افزایش یافته باشد. از دید او این تنفر مردم از سیاستمداران آمریکایی موجب کاهش اعتماد به دولت و در نهایت کاهش سرمایه اجتماعی دولت در آمریکا شده است.3. امروزه میزان بدهی های دولت آمریکا بیش از 16 هزار میلیارد دلار است. اگر بدهی های مردم آمریکا را هم به این رقم اضافه کنیم که حدود 50 هزار میلیارد دلار است، می شود 65 تریلیون دلار. یعنی این کشور و این اقتصاد را تماماً با قرض اداره می کنند و این بدهی روزبه روز در حال افزایش است. این مقروض شدن از زمانی آغاز گشت که دولت ریگان قرض زیادی از سیستم برای مبارزه با شوروی گرفت. نتیجه اش این شد که شوروی فروپاشید، منتها آمریکا هم از نظر اقتصادی مقروض شد و این قرض ها تا امروز که بیش از 16 تریلیون دلار شده، ادامه یافته است. دولت آقای اوباما در حقیقت بیشترین قرض را در تاریخ آمریکا به بار آورده که این مسأله مورد اعتراض رامنی، نامزد جمهوری خواهان در انتخابات اخیر نیز بود.4. از نظر وضعیت اجتماعی، میزان جرم و جنایت در آمریکا بسیار افزایش یافته و این مسأله البته ریشه در مسائل فرهنگی دارد. طبق آماری که مراکز معتبر آمریکایی ارائه داده اند، از هر سه زن، یک زن در طول عمرش یک بار مورد تجاوز قرار می گیرد. این امر نشان واضحی از سقوط موازین اخلاقی در جامعه آمریکاست. در کنار این واقعیت باید بدانیم که حدود 89 درصد سایت های غیراخلاقی دنیا آمریکایی هستند و این حاکی از تبدیل شدن فساد در نظام اجتماعی - اقتصادی آمریکا به یک صنعت پرسود ولی نابودکننده اخلاق است.5. آمریکا از نظر تعداد زندانیان، رتبه اول در دنیا را دارد، به حدی که تعداد زندانیان آمریکای 300 میلیونی از تعداد زندانیان چین با جمعیت حدود یک میلیارد و سیصد میلیون نفر بیشتر است. در همین حال میزان تبعیض های نژادی  نیز در اینجا خود را به نمایش می گذارد. مثلاً سیاه پوست ها در آمریکا با جمعیتی حدود 15درصد جمعیت کل این کشور، 35 درصد زندانیان را شامل می شوند.6. در دسترس بودن اسلحه در آمریکا، خشونت های زیادی را در این کشور رقم زده است. جدیدترین آمارها نشان می دهد بیش از 30 نفر در طول یک سال به نوعی با اسلحه کشته می شوند. به اعتقاد آمریکایی ها به این قتل عام ها که فرهنگ این کشور را به خون آغشته کرده، بی اعتنا هستند. این رفتار خونسردانه و این اجتناب آگاهانه از پذیرش دامنه این وحشت عمومی، موجب می شود که دیوانگان طرفدار اسلحه، آزاد باشند تا برای قرار دادن اسلحه در دست افراد، بیشتر تلاش کنند.شواهد فوق تنها قسمتی کوچک از ضعف های اجتماعی ایالات متحده است که به اذعان اندیشمندان و پژوهشگران جهانی در دالان بحران گام برمی دارد.

انتهای پیام/