اشعاری که ناشر صلاح ندانست منتشر شود/ علیپور: جای شیطنت‌های نوجوانانه در این شعر خالی است

به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، پنجاه و هفتمین عصرانه ادبی فارس ویژه نقد و بررسی کتاب «چهارشنبه‌های بستنی» سروده انسیه موسویان با حضور اهالی شعر و ادبیات در خبرگزاری فارس برگزار شد.

*شاعر باید نوجوانانگی را در شعرش بیاورد

آسیه حیدری شاهی در ابتدای این مراسم گفت: برخی اشعار این مجموعه جای پرداخت بهتری داشت و به نظر می‌رسد که گاهی به سادگی از کنار آنها عبور شده، اشعار این مجموعه ساده و روان هستند و شاعر به دنبال پیچیده گفتن نیست و سعی داشته نوجوانی را در خود زنده نگه دارد و این مسئله شگفت‌انگیز است.

وی افزود: رشد نوجوانی در رشد تکنولوژیک امروز بسیار متفاوت است و نوجوان امروز با نوجوان یک نسل قبل تفاوت دارد. برای همین شاعر باید به این نکته توجه کند و نوجوانانگی را در شعرش بیاورد و آن را متبلور کند. مثلاً پیامک یا مانند آن المانی است که در شعر نوجوان امروز کمتر دیده می‌شود. مؤلفه‌های طبیعت و امثال آن در این شعر به خوبی استفاده شده اما گاهی به نظر می‌رسد که گاهی شاعر همان نگاه همیشگی را دارد و کشف تازه‌ای در آن نیست.

*شاعر نوجوان باید به تنهایی‌ها و عاشقانه‌های نوجوان توجه کند

حامد محقق با اشاره به اینکه نگاه شاعران نیمایی‌سرای کودک و نوجوان به شعر نیما بحث اصلی صحبت‌هایش است، گفت: نیما می‌‌گوید که شاعر باید در اجتماع باشد اما شعر در خلوت رخ می‌دهد، تنهایی‌ها، غصه‌ها و عاشقانه‌هایی است که نوجوان در حوزه مسائل اجتماعی دارد و نیما به آن اشاره کرده است و از این رو شاعر نوجوان که نیمایی می‌سراید باید به آن توجه کند.

وی افزود: چگونگی استفاده از قافیه در شعر نیمایی بسیار مهم است و شاعر باید آن را مورد توجه قرار دهد مثلاً‌ حذف دو قرینه معنایی و یا آوردن ردیف به تنهایی از جمله آن نکات است. استفاده از کلمات هموزن به جای قافیه یکی دیگر از نکات شعر نیمایی است. در این شعر شاهدیم که قافیه‌ها و ردیف‌ها به خوبی در هم تنیده شده و کلمات خنده و غصه برای مثال در شعر فضاسازی کرده، همچنین در تکرار قافیه‌ها شاهدیم که شاعر از آنها به جا و مناسب استفاده کرده است.

*موسویان شعر نیمایی را درست می‌سراید

محقق در پایان گفت: موسویان از جمله شاعرانی است که شعر نیمایی را درست می‌سراید و صحیح می‌نویسد و با توجه به نقدهایی که بر کتب نیمایی نوشته در این کتاب ما شاهد درستی شعرش هستیم همچنین او در انتخاب وزن نیز بسیار خوب عمل کرده است.

*شعر نوجوان باید طوری باشد که نوجوان خودش را در آن پیدا کند

حسین تولایی در بخش دیگری از این عصرانه گفت: شعر نوجوان باید شعری باشد که نوجوان خودش را در آن پیدا کند این سخن درستی است و حداقل باید طوری باشد که نوجوان را به خود بکشد، آن زمان که نوجوان حس عدم درک از طرف دیگران دارد باید این شعر او را به خود بخواند.

وی افزود: نوجوان امروز از نصیحت کردن بیزار است. از شعار شنیدن فرار می‌کند و به نظرم باید در شعر نوجوان فضایی به واسطه شاعر فراهم شود که نوجوان به یک کشف برسد و این موجب می‌شود که نوجوان حس کند جدی گرفته شده است. بسیاری از شاعران برای خودشان شعر می‌گویند و همین موجب می‌شود که مخاطب در شعر او جا نشود. شعری که احساس صرف باشد شعر خوبی نیست و در این مجموعه ما شاهد دو شعر به این شکل هستیم. اشعاری که نرم است و فقط احساس دارد. همچنین برخی اشعار هم شعارگونه هستند.

*تشبیه‌های بکر در کنار تشبیه‌های دم‌دستی

تولایی اضافه کرد: من در این مجموعه هیچ شعری ندیدم که فقط عنصر خیال در آن پررنگ باشد که البته جای خوشبختی دارد یعنی هم حس و هم خیال در آنها وجود دارد. در 4 شعر هم عنصر اندیشه و احساس پررنگ بود البته در این مجموعه دو کار ضعیف هم وجود دارد که البته بر اساس نظر خودم است. در این دو شعر، من شخصی شاعر گسترده نشده و نوجوان چیزی در آن برای خود پیدا نخواهد کرد. این دو شعر برای شعر سروده شده و نوجوان با آنها ارتباط برقرار نمی‌کند.

وی گفت: در این مجموعه 14 کار خوب است، 5 کار عالی، 5 اثر متوسط و 2 شعر نیز ضعیف است. در یکی از اشعار این مجموع برخی تشبیه‌ها دم دستی است و به نظر می‌رسد شاعر از قبل به آنها فکر کرده اما در مقابل در برخی اشعار نیز تشبیه‌های بکری وجود دارد که به شدت بدیع است.

*با وارد کردن فضای زندگی امروز شعر نوجوان امروزی می‌شود

این منتقد ادبی گفت: یکی از نکاتی که در شعر نوجوان امروز ما کم است،‌فضای امید، پویایی‌، حرکت و ... است و در 5 شعر موسویان این مسائل وجود دارد. اگر می‌خواهیم فضای امروز را در شعر وارد کنیم با وارد کردن اشیاء این اتفاق نمی‌افتد بلکه باید فضای زندگی امروز را در شعر بیاوریم.

تولایی در پایان گفت: فضای سرعت حال و هوای زندگی امروز است و نوجوانان از بزرگترها هم سرعت بیشتری دارند و به نظرم باید این فضا را در شعر ساخت. شعرهای کوتاه هوشمندی است که موسویان در این کتاب از آن بهره برده، کتاب‌سازی‌های این مجموعه بسیار بی‌سلیقه است که این به ناشر برمی‌گردد و می‌شد این کار با کاغذ و تصویرگری بهتری چاپ کرد.

*جای شیطنت‌های نوجوانانه در این شعر خالی است

علیپور در حاشیه این مراسم گفت: شیطنت‌های نوجوانانه در اشعار این مجموعه دیده نمی‌شود و منظورم از این شادی‌ها، شادی‌های واقعی است و به نظر می‌رسد شاعر در این مجموعه غمگین است. من و اشعار این مجموعه سایه قیصر، فروغ و سلمان هراتی را دیدم که این مسئله نکته منفی نیست.

وی افزود:شعر نوجوان نمی‌تواند از موسیقی فاصله بگیرد در بعضی از اشعار این مجموعه شاعر فرصت دارد که موسیقایی‌تر کار کند برخی اشعار این مجموعه را متوجه نشدم و به نظرم رسید بزرگسال است و برای مخاطب نوجوان سروده نشده است از نظر من این کتاب اثر ارزشمندی است که کانون آن را چاپ کرده است.

*اشعاری که ناشر صلاح ندانست منتشر شود

انسیه موسویان شاعر مجموعه «چهارشنبه‌های بستنی»، در پایان این مراسم با اشاره به اینکه شاعر بعد از ارائه اثرش به مخاطب در انتظار واکنش او است، گفت: مخاطب کودکان و نوجوانان، مخاطب اصلی این کتاب هستند و باید نظر آنها را در مورد آن جویا شد. قبل از این کتاب 3 کتاب دیگر داشتم که دو مجموعه بزرگسال و یک مجموعه از شعر جوان بود که البته اشعار نوجوان من در نشریات به چاپ رسیده بود اما از آنها در این مجموعه چیزی نیامده است.

وی افزود: بعد از اینکه کانون در نظر گرفت طرح شعر نوجوان امروز را آغاز کند من هم آثار خود را فرستادم و سعی کردم اشعاری باشد که به علائق و دغدغه‌هایمان نزدیک باشد. هر کاری یک ضعف و قدرتی دارد و همین که در فضای کمبود مطالعه کاری چاپ شده جای امیدواری است.

شاعر مجموعه «چهارشنبه‌های بستنی»، گفت: این کتاب در دو قالب نیمایی و سپید سروده شده که قرار بود در دو دفتر چاپ شود اما به پیشنهاد ناشر پشت هم قرار گرفت. 7 شعر از این مجموعه حذف شد زیرا آنها دغدغه‌های عاشقانه را مطرح کرده بود اما ناشر صلاح ندانست که منتشر شود من چون پیش از این کار نقد انجام داده بودم با وسواس بیشتری سمت کار رفتم تا کار کیفی عرضه کنم.

*در مجموع از ظاهر کتاب راضی نیستم

موسویان در پایان گفت:‌ با این دیدگاه که خودم منتقد بودم از این جلسه استقبال کردم در مورد ظاهر کتاب هم شاعر چندان دخیل نیست و من شانس آورده‌ام که تصاویر این مجموعه با اشعار آن تناسب دارد  اما در مجموع زیاد راضی نیستم برای من جای شکر دارد اگر نوجوانی با یک یا دو شعر با آن ارتباط برقرار کند. رشد همپای نوجوان امروز اهمیت دارد و به روز بودن شاعر نکته مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

انتهای پیام/و

 

http://fna.ir/TTGMP5

ویدیو مرتبط :
دکلمه شعر علیپور