سایر
2 دقیقه پیش | جمهوری آذربایجان با گرجستان و ترکیه مانور مشترک نظامی برگزار می کندایرنا/ جمهوری آذربایجان روز یکشنبه قبل از آغاز مذاکرات وین با حضور نمایندگان منطقه قره باغ کوهستانی، اعلان کرد که قصد دارد تمرین های نظامی با مشارکت گرجستان و ترکیه برگزار ... |
2 دقیقه پیش | ژنرال فراری سوری از رژیم صهیونیستی درخواست کمک کردالعالم/ ژنرال سابق و فراری ارتش سوریه که به صف مخالفان بشار اسد پیوسته، از رژیم صهیونیستی خواست که در مقابله با رییس جمهوری سوریه، مخالفان مسلح (تروریست ها)را یاری کند!.به ... |
تأمّلی بر دکترین اجتماعی امام جواد(ع) از نظر «آیتالله مکارمشیرازی»
امام جواد علیه السلام میفرماید: کسی که از خدا بریده و به غیر خدا بپیوندد، خداوند او را به همان شخص واگذار میکند و کسی که بدون علم و آگاهی عمل کند، خرابکاری او بیش از آباد کردن اوست.
به گزارش گروه دریافت خبر خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، پایگاه اطلاعرسانی دفتر آیتالله مکارمشیرازی یادداشتی از این مرجع تقلید با عنوان «تأمّلی بر دکترین اجتماعی امام جواد (ع)» را منتشر کرده است.
متن کامل این یادداشت به شرح زیر است:
«باید اذعان نمود در مسیر پرفراز و نشیبی که انسان در زندگی در پیش دارد برای اینکه بتواند از خطرات بیشماری که سعادت او را تهدید میکند رهایی یابد و موجودی مفید و مؤثر در اجتماع گردد، در درجه اول نیاز به یک ارتباط معنوی و روحانی به پروردگار دارد که از ذات پاکش مدد گیرد، و سپس وجدانی بیدار و آگاه از درون او را موعظه کند و پس از آن گوشهایی شنوا که از افکار، راهنماییها، اندرزها و مشورتهای دیگران استفاده کند، لذا امام جواد علیهالسلام میفرماید: «المؤمن یحتاج إلی ثلاث خصال: توفیق من الله؛ و واعظ من نفسه وقبول ممن ینصحه؛ افراد با ایمان نیازمند به سه چیزند، توفیق پروردگار، و واعظی از درون جان و دل، و پذیرشی از اندرز دهندگان»، که در ادامه به اهمّ آموزههای اجتماعی آن حضرت اشاره میگردد.
شکوه امامت امام جواد علیه السلام
در سالروز میلاد پرخیر و برکت امام جواد علیه السلام بسیار مناسب است روایتی از یکی از یاران آن حضرت به نام علی بن اسباط را بخوانیم که میگوید به خدمت او رسیدم (در حالی که سن امام کم بود) من درست به قامت او خیره شدم تا به ذهن خویش بسپارم و به هنگامی که به مصر باز میگردم کم و کیف مطلب را برای یاران نقل کنم، درست در همین هنگام که در چنین فکری بودم آن حضرت نشست (گویی تمام فکر مرا خوانده بود) رو به سوی من کرد و گفت: ای علی بن اسباط! خداوند کاری را که در مساله امامت کرده همانند کاری است که در نبوت کرده است، گاه میفرماید: و آتیناه الحکم صبیا (ما به یحیی در کودکی فرمان نبوت و عقل و درایت دادیم) وگاه درباره انسانها میفرماید حتی إذا بلغ أشده و بلغ أربعین سنة... (هنگامی که انسان به حد بلوغ کامل عقل به چهل سال رسید...) بنا بر این همانگونه که ممکن است خداوند حکمت را به انسانی در کودکی بدهد در قدرت او است که آن را در 40 سال بدهد.
خدا محوری؛ مایۀ بیداری جوامع بشری
گاه میشود که در زندگی تمام درها به روی انسان بسته میشود و به هر طرف رو میکند با مشکل یا مشکلاتی روبه رو میشود.
این گونه رویدادها فرصتی است برای بیدار شدن انسانها و بازگشت او به سوی خدا، بازگشتی سازنده و تغییر دهنده سرنوشت، در این هنگام اگر از جان و دل متوجه او گردد و از ذات پاکش مدد گیرد، امدادهای الهی به سراغ او آمده و نسیمهای رحمت پروردگار او را در آغوش میکشند و از راههایی که هرگز باور نداشت درهای بسته گشوده میشود.
از این رو امام محمد تقی (جواد) علیه السلام میفرماید: «لو کانت السماوات والارض رتقا عبد ثم اتقی الله تعالی جعل الله له منها مخترجا؛ اگر درهای آسمان و زمین به روی کسی بسته شود سپس او پرهیزگاری پیشه کند خداوند گشایشی در کار او میدهد».
مراقبت دائمی؛ بزرگترین شاخصۀ پویایی اجتماعی
لازم به ذکر است نخستین اثر ایمان به خداوند بزرگ، احساس یک مراقبت دائمی بر سر تا پا و درون و برون از ناحیه علم و آگاهی اوست، نه تنها هیچ نقطهای از دیدگاه علم او بیرون نیست، بلکه مراقبین او از چهارسو، از همه جا، ما را احاطه کردهاند.
لذا هر قدر پایه ایمان بالاتر برود احساس این مراقبت، بیشتر و عمیقتر میگردد، تا آنجا که انسان خود را به طور دائم در حضور او میبیند، این احساس بزرگترین وسیله اصلاح فرد و اجتماع، و زیباترین جلوههای ایمان است، که احیا کردن آن به مهمترین نابسامانیهای اجتماعی سامان میبخشد، از این رو امام محمد تقی (امام جواد) علیه السلام میفرماید؛ «إعلم أنک لن تخلو من عین الله فانظر کیف تکون؛ بدان که از دیدگاه پروردگار بیرون نخواهی رفت اکنون ببین چگونه خواهی بود؟».
ایجاد بحران اجتماعی در سایۀ هم نشینی با بدان
بیشک تأثیر مجالست و همنشینی غیر قابل انکار است؛ لذا همنشینی با بدان انسان را بدبخت میسازد زیرا همنشینی با بدان و قرار گرفتن در محیطهای فاسد هماهنگی ظاهر و باطن را بر هم میزند بلکه باید به سراغ اصول حاکم بر درمان بیماریهای اخلاقی و رذائل برویم که همان اندیشیدن در آثار نکبت بار آن است. اینگونه است که در حدیثی از امام جواد علیه السلام میخوانیم: «از همنشینی بدان بپرهیز که همچون شمشیر برهنهاند، ظاهرشان زیبا و آثارشان بسیار زشت است»!.
در تبیین این مسأله باید گفت هجرت و دوری از اهل عصیان و گناه و از همنشینی با بدان و ظالمان و آلودگان از جمله منازل سالک الی الله است که وارد عالم خلوص میگردد.
هم چنین همنشینی با بدان باعث آلودگی انسان میشود، همانگونه که نسیم دلنواز اگر از روی مزبلهها و مکانهای بدبو عبور کند، بدبو میشود» از این رو هنگامی که انسان در خانواده یا در شهر و کشوری که فساد بر آن حاکم شده است زندگی کند، نظر او نسبت به همه افراد حتی به نیکان بد میشود. هر چند معاشران او افراد خوبی باشند ولی غلبه فساد بر محیط کار، خود ایجاد سوءظن میکند. بنابراین لازم است از همنشینی با بدان پرهیز گردد.
شهوت؛ عامل سقوط جوامع بشری
در وهلۀ نخست باید گفت «شهوت» نقطه مقابل «عفت» و موجب سقوط فرد و جامعه میشود. مطالعات تاریخی نشان میدهد که اشخاص یا جوامعی که در «شهوت پرستی» غرق شدهاند، نیروهای خود را از دست داده و در معرض سقوط قرار گرفتهاند.
طبق نظر کارشناسان حقوقی، «شهوت جنسی» در ایجاد جرم و جنایت نقش عمده دارد تا جایی که گفته شده است: «در هر جنایتی، شهوت جنسی نیز دخیل بوده است». شاید این تعبیر، مبالغه آمیز باشد، ولی به یقین منشأ بسیاری از جنایات و انحرافات، طغیان «غریزه جنسی» و شهوت پرستی است.
لذا در حدیثی از امام جواد علیه السلام میخوانیم: «راکب الشهوات لاتستقال له عثرة؛ آن کس که بر مرکب شهوات سوار شود لغزشهایش قابل جبران نیست».
اصولاً هنگامی که پای شهوت پرستی به میان آید حجابی بر عقل افتاده و حاکمیت عقل کنار میرود و هنگامی که زمام امور انسان از عقل سلب شود و به دست شهوات بیفتد هرگونه بدبختی یا خطری برای او فراهم شود جای تعجب نیست.
لذا نباید فراموش نمود که اگر همه افراد جامعه جز «الله» را پرستش نکنند و در مقابل انواع هوا و هوسها، و شهوتها، سر تعظیم فرود نیاورند، هیچ گونه نابسامانی در جوامع انسانی وجود نخواهد آمد.
نتیجه اینکه: اولین وظیفه متصدیان جامعه، جلوگیری از عوامل تحریک و برچیدن زمینههای فساد، و نخستین وظیفه جوانان پاکدامن، اجتناب و دوری از این عوامل و زمینههاست. جالب اینکه اجتناب از زمینههای گناه آن قدر مهم است که شخصی همچون حضرت یوسف پیامبر علیه السلام، که دارای مقام عصمت است، نیز برای حفظ پاکدامنی خود از آن استفاده مینماید.
روح پرستش
بدیهی است سخن هرچه باشد و از هرکس باشد اثر دارد؛ و گوش فرادادن به سخنان این و آن معمولا با تأثیر آن در دل آدمی همراه است، لذا امام جواد علیه السلام میفرماید: «کسی که به سخنگویی گوش فرا دهد، او را پرستش کرده است. بنابراین اگر از خدا میگوید، خدا را پرستش کرده، و اگر از زبان ابلیس میگوید، ابلیس را پرستیده است!».
باید اذعان نمود از آنجا که هدف سخنگویان مختلف است، جمعی سخنگوی حقند و جمعی سخنگوی باطل، و خضوع در برابر هریک از این دو گروه یک نوع پرستش است، زیرا روح پرستش چیزی جز تسلیم نیست، بنابراین آنها که به سخنان حق گوش میدهند، پرستندگان حقند و آنها که به سخنگویان باطل گوش فرا میدهند، پرستندگان باطلند، پس باید از رونق دادن به محفل سخنگویان باطل پرهیز کرد و اجازه نداد که سخنان تاریک آنان از مجرای گوش به اعماق جان برسد.
تعجیل در توبه؛ شاخصۀ بنیادین خدا محوری
در بسیاری از روایات توبه آمده است که باید در توبه از گناه، تعجیل کرد و از «تسویف» یعنی به عقب انداختن آن پرهیز نمود؛ مبادا آثار گناه در دل بماند و با گذشت زمان تبدیل به یک خلق و خو شود؛ لذا در حدیثی از امام جواد علیه السلام میخوانیم: «تأخیر التوبة اغترار، و طول التسویف حیرة... و الاصرار علی الذنب امن لمکر الله؛ تأخیر توبه موجب غرور و غفلت، و امروز و فردا کردن سبب حیرت، و اصرار بر گناه موجب بی اعتنایی به مجازات الهی است.»
بیشک گناه آثاری بر قلب میگذارد که تدریجاً به صورت خلق و خوی باطنی در میآید و توبه این آثار را میشوید و اجازه نم®
ویدیو مرتبط :
نظر آیت الله مکارم شیرازی راجع به آیت الله میرزا جواد تبریزی