تفاوت ناشران دولتی و خصوصی از نگاه یک نویسنده


یک نویسنده و مترجم ادبیات کودک و نوجوان وضعیت نشر ادبیات کودک و نوجوان در سال جاری را برای بخش خصوصی موفقیت‌آمیز و برای بخش دولتی - با توجه به غیررقابتی بودن آن - تاسف‌برانگیز توصیف کرد.

آتوسا صالحی در گفت‌وگو با خبرنگار ادبیات و کتاب ایسنا گفت: در حوزه نشر در بخش خصوصی موفقیت‌های زیادی دیده شد و فعالان این بخش کتاب‌های قابل توجهی را چه از نظر کمی و چه از نظر کیفی ارائه کردند. ظاهرا نوعی رقابت بین این ناشران شکل گرفته است؛ رقابتی که بخش دولتی خود را از آن بی‌نیاز می‌داند.

او در ادامه تصریح کرد: در بخش کتاب‌سازی بخش دولتی توانسته است وارد تولید کتاب‌های تالیفی رنگی شود در حالی که پیش از این تولید این نوع کتاب‌ها در انحصار بخش دولتی بود و با توجه به محدودیت‌هایی که در زمینه نشر آن - با توجه به گران شدن هزینه کتاب وجود دارد‌ - کمتر نویسنده‌ای به نوشتن چنین کتاب‌هایی فکر می‌کرد.

این نویسنده تاکید کرد: خرید کپی‌رایت کتاب‌های لاتین توسط بخش خصوصی از دیگر امتیازاتی است که ناشران این بخش نسبت به آن توجه بیشتری را نسبت به سال‌های گذشته نشان می‌دهند و برخی از ناشران بخش خصوصی در قراردادهای خود با مترجمان بندی را هم به خرید کپی‌رایت تخصیص داده‌اند که این از نکات قابل توجه بخش خصوصی ما است.

وی یادآور شد: تصویرگری‌های کتاب‌سازی‌ها که همراه با برش‌های ویژه‌ای است و در اصطلاح به آن‌ها کتاب‌های پاپ آپ گفته می‌شود، از دیگر موضوعاتی است که بخش خصوصی ما به آن علاقه نشان داده است. در حالی که پیش‌تر کتاب‌های پاپ آپ یا اصلا منتشر نمی‌شد یا تقلیدی از ترجمه‌ها بود. ولی در حال حاضر کتاب‌های تالیفی در این زمینه دیده می‌شود که اتفاقا کار کتاب‌سازی سنگینی را هم به دنبال دارد. این کار کاری هزینه‌بر است و کمتر ناشری مایل بود وارد چنین عرصه‌ای شود.

صالحی تولید کتاب‌های ویژه خردسالان صفر تا سه سال و صفر تا هفت سال را از دیگر وجوه ممتاز وضعیت نشر کتاب کودک و نوجوان توصیف کرد که بخش عمده‌ای از آن را بخش خصوصی به خود اختصاص می‌دهد.

این نویسنده گفت: کتاب‌سازی پدیده‌ای است که ناشران بخش خصوصی با نشان دادن علاقه به آن باعث رونق کتاب‌خوانی شده‌اند؛ مثلا کتاب‌های «تام گیتس». من که اصلا فکر نمی‌کردم ناشر بتواند از عهده آن بربیاید چون برای نوشتن کلمات کتاب‌ هم لازم بود ویژگی‌های خاصی رعایت شود اما کتاب توانست به خوبی وارد بازار شود؛ به گونه‌ای که نمونه ایرانی آن عین نمونه خارجی عرضه شد. این موضوع باعث شد کودکان نسبت به آن علاقه نشان دهند و من به عنوان مترجم این اثر، انگیزه بیشتری برای ترجمه آثار نو داشته باشم.

آتوسا صالحی تاکید کرد: اما بخش دولتی در این میان ظاهرا همچنان در میان تارهای عنکبوتی خود گیر کرده است. علی‌رغم اینکه این ناشران از امکانات زیادی برخوردارند، اصلا تمایلی برای تبلیغ و ترویج کتاب‌هایشان ندارند. این موضوع را به خوبی می‌توان در نمایشگاه‌های شهر کتاب دید. در نمایشگاه‌های شهر کتابی که بناست به معرفی کتابی از یک نویسنده بخش دولتی بپردازند‌، نه تخفیفی داده می‌شود و نه پوستری بر روی دیوارها زده می‌شود و نه هیچ تلاش دیگری برای دیده شدن کتاب‌ به عمل می‌آید. در حالی که اگر قرار باشد بخش خصوصی به معرفی کتاب نویسنده‌ای بپردازد پوستر تهیه می‌کند و برنامه‌های جنبی تدارک می‌بیند. کتاب‌ مذکور را با حجم وسیع خریداری می‌کند و در اختیار مخاطب قرار می‌دهد. این یعنی تبلیغات؛ تبلیغاتی که بخش دولتی ما خود را از ان بی‌نیاز می‌داند.

او در ادامه گفت: من به عنوان یک نویسنده و مترجم شاید پیش‌تر کمتر به این مسائل فکر می‌کردم و تصور می‌کردم زمانی وضعیت کتاب و کتاب‌خوانی ما خوب می‌شود که من نویسنده و مترجم اثری ماندگار و خوب از خود ارائه دهم؛ ولی این واقعیتی است که کتاب برای خریداری شدن باید خوب دیده شود، خوب تبلیغ شود و خوب روی آن مانور داده شود. تئاتری بسازند، تصویری بزنند‌، پوستری تهیه کنند؛ در حالی که روابط عمومی‌های ناشران دولتی نه تنها هیچ تلاشی در این زمینه نمی‌کنند، حتی هیچ کاتالوگی هم برای تولیدات خود ندارند.

انتهای پیام


ویدیو مرتبط :
حضور مدیران پروازی در نهادهای دولتی و خصوصی