ریشه ضرب المثل/ خروس بی‌محل

خراسان/ هرگاه کسی غیر از موقع حرف بزند یا میان حرف دیگران بدود، چنین فردی را به اصطلاح «خروس بی‌محل» گویند. کیومرث، سرسلسله پیشدادیان، روزی به اتفاق لشکر خود به نبرد دیوان که فرزند او را کشته بودند، می‌رفت. در این سفر بر سر راه خویش، خروسی سفید رنگ، مرغ و ماری را دید که خروس مرتباً به مار حمله می‌کرد و هر بار که موفق می‌شد با منقارش به شدت بر سر مار نوک بزند، به علامت پیروزی بانگ می‌کرد. کیومرث از این که خروس برای صیانت و دفاع از ناموس تا پای جان فداکاری می‌کند بسیار خوشش آمد، سنگی برداشت و مار را بکشت و بانگ خروس را به فال نیک گرفت. کیومرث پس از غلبه بر دیوان، آن مرغ و خروس را برداشت و دستور داد تا آن‌ها را در خانه نگهداری و تکثیر کنند. معمولاً خروس به هنگام روز بانگ می‌کند و چون شب شد، تا بامدادان که پایان شب و طلایه روز است، بانگ نمی‌کند ولی از قضا آن خروس یک شب بدموقع بانگ برداشت. همه تعجب کردند ولی چون معلوم شد که کیومرث از دنیا رفته، آن خروس را «خروس بی‌محل» خواندند.
برگرفته از کتاب «ریشه‌های تاریخی امثال و حکم»


منبع: خراسان