اسامی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی برتر کشور در حوزه دیپلماسی علمی اعلام شد

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری فارس به نقل از اداره روابط عمومی و همکاری‌های علمی بین المللی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)،  محمدجواد دهقانی سرپرست ISC اعلام کرد: دیپلماسی علمی و فناوری یکی از مهم‌ترین سیاست‌های آموزش عالی کشور بویژه در سال‌های اخیر است. سند سیاست‌های کلان علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری نیز جایگاه ویژه‌ای را به دیپلماسی علم و فناوری اختصاص داده است. از همین رو دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور در تلاشند تا به توسعه روابط با سایر دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی دنیا بپردازند.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) اظهار داشت: توجه به دیپلماسی علم و فناوری فقط مختص به جمهوری اسلامی ایران نبوده بلکه هم اکنون کشورهای پیشرو در حوزه علم و فناوری نیز به اهمیت این موضوع واقف و شدیدا در این زمینه فعال شده‌اند. از آنجائیکه پژوهش سنگ زیرین فناوری است، این دسته از کشورها انجام پژوهش‌های مشارکتی را در صدر فعالیت‌هایشان قرار داده‌اند. این سیاست و پشتیبانی‌های مختلف مالی باعث شده تا شبکه تعاملات علمی این گروه از کشورها به صورت وسیعی گسترش یابد، همچنین تعاملات فناوری بین آنها نیز در طول یک دهه گذشته گسترش قابل ملاحظه‌ای یافته است.

وی افزود: انجام پژوهش‌های مشترک فراملی، یکی از مهمترین روش‌های تعیین میزان فعالیت و موفقیت دانشگاه ها در حوزه دیپلماسی علمی است، این روش در سطح بین المللی نیز از مقبولیت زیادی برخوردار است. در این روش دو یا چندین پژوهشگر از دو یا چند کشور به انجام تحقیق یا تحقیقات مشترک می‌پردازند و هنگامی که نتایج در مجلات بین المللی منتشر می شود، امکان سنجش میزان فعالیت هر کشور در حوزه دیپلماسی علمی میسر می‌شود.

به گفته دهقانی، بررسی سه کشور سوئیس، سوئد و ترکیه در فاصله سال های 2012 تا 2014 در پایگاه استنادی آی.اس.آی در بخش مجلات نشان می دهد که  69 درصد از پژوهش بین المللی کشور سوئیس حاصل مشارکت با یک یا چند کشور دیگر است. این رقم برای سوئد 61 درصد است. ترکیه یکی از ضعیف‌ترین کشورهای دنیا در حوزه دیپلماسی علمی است به نحوی که تنها یک پنجم تولیدات علمی این کشور به صورت مشارکتی با سایر کشورهای دنیا تولید شده است.

دهقانی تصریح کرد: بررسی تولیدات علمی کشور در فاصله سال‌های 2014-2012 در معتبرین مجلات بین المللی در پایگاه استنادی آی.اس.آی نشان می دهد که  22 درصد تولیدات علمی کشور به صورت مشارکتی با سایر کشورهای جهان تولید شده است. در بین دانشگاه‌های صنعتی به ترتیب دانشگاه صنعتی اصفهان، صنعتی شریف، صنعتی بابل، خواجه نصرالدین طوسی و صنعتی امیرکبیر بیشترین میزان پژوهش‌های مشترک بین المللی را تولید کرده‌اند.

وی گفت: تقریبا یک سوم پژوهش‌هایی که در دانشگاه صنعتی اصفهان صورت می پذیرد با مشارکت سایر کشورهای دنیا انجام می‌شود. دانشگاه صنعتی شریف نیز تقریبا از وضعیت مشابهی برخوردار است. سه دانشگاه بعدی هر کدام به طور متوسط یک پنجم از پژوهش‌های خود را با مشارکت بین المللی تالیف کرده‌اند.

سرپرست ISC ادامه داد: در بین دانشگاه‌های جامع، دانشگاه گلستان، زابل، تهران، زنجان و شیراز دانشگاه‌های برتری هستند که سهم پژوهش‌های مشترک بین المللی آن‌ها از کل پژوهش‌هایشان، بیش از سایر دانشگاه‌های جامع کشور است. در بین دانشگاه‌های علوم پزشکی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، علوم پزشکی گلستان، مشهد، تهران و تبریز در همکاری‌های علمی بین المللی برتر از سایر دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور عمل کرده‌اند. این دانشگاه‌ها به ترتیب از یک سوم تا یک پنجم تولیدات علمی‌شان را با مشارکت بین المللی انجام داده اند.

رئیس مرکز منطقه‌ای اطلاع رسانی علوم و فناوری (RICeST) گفت: به طور متوسط پژوهشگاه های کشور بهتر از مراکز دانشگاهی در همکاری‌ها و تعاملات بین المللی عمل کرده‌اند. به عنوان مثال 42 درصد تولیدات علمی پژوهشگاه دانش‌های بنیادی در فاصله سال‌های 2014-2012 با مشارکت دانشمندانی از سایر کشورهای دنیا به رشته تحریر درآمده است. دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان نیز از وضعیت مشابهی برخوردار است و 40 درصد پژوهش‌هایش را با همکاری سایر کشورهای دنیا به پایان رسانیده است. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله و پژوهشگاه مواد و انرژی به ترتیب 31 درصد، 31 درصد و 25 درصد از پژوهش‌هایشان را با مشارکت سایر کشورها انجام داده‌اند.

دهقانی افزود: اما سهم دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور از کل دیپلماسی علمی کشور یکسان نیست، زیرا میزان کل تولیدات علمی دانشگاه‌ها با یکدیگر برابر نیست. به عنوان مثال حجم تولیدات علمی دانشگاه تهران یا علوم پزشکی تهران بیش از سایر دانشگاه‌ها است و از همین رو تاثیرگذاری این دانشگاه‌ها در دیپلماسی علمی کشور نیز متفاوت است. بطوریکه 11 درصد از کل فعالیت های پژوهشی کشور که با مشارکت بین المللی انجام شده متعلق به دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران 9درصد از کل تولیدات علمی کشور را با مشارکت بین المللی تولید کرده است. دانشگاه صنعتی شریف از این حیث دارای رتبه سوم کشور و حدود 7 درصد از همکاری بین المللی کشور متعلق به این دانشگاه است. دانشگاه‌های صنعتی اصفهان، صنعتی امیرکبیر و تربیت مدرس هر کدام 5 درصد از پژوهش‌های مشارکتی کشور را تولید کرده‌اند. به همین ترتیب دانشگاه‌های شیراز، فردوسی مشهد، تبریز، پژوهشگاه دانش های بنیادی و دانشگاه علم و صنعت در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.

وی گفت: جمهوری اسلامی ایران در زمره کشورهای خاصی قرار دارد که به خوبی به اهمیت دیپلماسی علمی واقف شده است. سند دیپلماسی علمی و فناوری کشور و سند سیاست‌های کلان علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری تاکید ویژه‌ای بر توسعه تعاملات علمی بین المللی دارد.

دهقانی افزود: نقش اصلی در اجرایی کردن دیپلماسی علم و فناوری بر عهده دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی بوده واعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور بیشترین سهم را در فعال سازی دپیلماسی علم و فناوری کشور ایفا کرده و می‌کنند. از آنجا که دیپلماسی علمی و کسب وجهه بین المللی باعث شکوفائی علمی کشور و یکی از شاخص های مهم نظام‌های رتبه بندی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی در دنیاست لازم است هیات امنای دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور این امر را به طور ویژه در برنامه‌های استراتژیک و راهبردی دانشگاه‌ها در نظر بگیرند.

انتهای پیام/

http://fna.ir/BNEEPC

ویدیو مرتبط :
اسامی نفرات برتر کنکور اعلام شد