«سور ازبکیه» بازارچه صدساله فروش کتاب‌های مستعمل و ارزان قاهره

به گزارش خبرنگار فرهنگی فارس، «سور ازبکیه» محلی قدیمی در شهر قاهره است؛ محلی برای فروش کتاب‌های قدیمی و مستعمل در قلب قاهره که شمایلی معرفتی، فرهنگی و تاریخی نادری دارد و بیش از یک قرن است که اهل فرهنگ و تحقیق، اهل ادب و خواندن کتاب آن را می‌شناسند.

این بازارچه کتاب عرضه آثار ارزان و نادری است که همه نوع کتابی در آن دیده می‌شود، کتاب‌هایی که صاحبان آن پس از خواندن می‌فروشند یا وارثان آن را به حراج می‌گذارند و فرصتی ایجاد می‌شود تا شهروندان مصری که پولی ندارند کتابی ابتیاع کنند.

این بازارچه اوایل قرن 20 و هنگامی که دستفروشان کتاب‌ها را از این قهوه‌خانه به آن قهوه‌خانه می‌برند شکل گرفت؛ این افراد پس از گذر از بازار قدیمی قاهره و تلاش برای فروش کتاب‌های‌شان برای ناهار در کنار دیوارهای باغ‌های ازبکیه در میانه قاهره استراحت می‌کردند؛ دیواری که پایین آن آجر قرمز داشت و بالای آن آهنین و مشبک‌کاری شده بود.

 

باغ ازبکیه را «خدیو اسماعیل پاشا» در دهه 70 قرن 19 در نزدیکی اپرای پادشاهی در منطقه «العتبه» ساخت و برای آن درختان و گیاهان زینتی نادری را از کشورهای مختلف اروپایی به مصر آورد تا این باغ محلی برای گردش سیاحان اروپایی شود و حضور کتاب‌فروشان دست‌فروش در کنار این باغ بر شهرت آن افزود تا آنکه در دهه 40 قرن 20 دولت حزب وفد مصر به ریاست «پاشا علی» به این دست‌فروشان مجوزهایی داد تا دیگر از شهرداری‌چی‌های قاهره فرار نکنند.

سورازبکیه اما این روزها رو به افول و نابودی است؛ چه اینکه با آتشی که در سال 1981 به جان اپرای مصر افتاد، استانداری قاهره تصمیم گرفت تا بنایی چند طبقه برای ماشین‌ها بسازد و پس از آن در دهه 90 متروی قاهره از زیر این منطقه رد شد تا جایی که بازارچه تعطیل شد و کتابفروشی‌های این بازارچه برای مدتی بسته شد.

مدتی است اهل فرهنگ و رسانه کمپین رسانه‌ای ایجاد کردند تا دولت مصر به کتابفروشی‌های «سور ازبکیه» به عنوان یک نماد فرهنگی قاهره توجه کند؛ از پی این کمپین است که از دهه 90 بخشی از نمایشگاه بین‌المللی کتاب قاهره به عنوان مهمترین نمایشگاه کتاب جهان عرب به عرضه کتب ویژه «سور ازبکیه» اختصاص یافت.

 

همچنین استانداری قاهره 132 محل و سکوی کوچک را در مکان بازارچه به فروش کتاب اختصاص داد اما این محل‌ها به فروش دیگر وسائل مثل لباس و غذا می‌پردازد و دیگر این بازارچه مختص کتاب نیست.

پس از انقلاب 25 ژانویه 2011 اهمیت این بازارچه دیده شد به نوعی که کسانی که به دنبال خواندن کتاب درباره آنچه که در مصر می‌گذرد و نظر طرف‌های فکری انقلاب به سراغ این بازارچه آمدند اما به دلایل مشکلات امنیتی آرام آرام کتابفروشان این بازارچه به دیگر مکان‌ها چون دانشگاه قاهره و مسجد الازهر نقل مکان کردند.

 

به نوشته پایگاه خبری الجزیره، پیشگامان «سورازبکیه» دوستداران خواندن، دانشجویان، پژوهشگران، روزنامه‌نگاران و ادبایی بودند که دوست داشتند مردم به راحتی به بازارچه بیایند و هر کتاب یا مجله‌ای ولو نادر و کمیاب را به ارزانترین قیمت بخرند.

این پیشگامان بعضا از مشاهیر ادبیات و شعر مصر و حتی سیاستمداران مصری چون نجیب محفوظ، عباس محمد العقاد و حتی انور سادات بودند.

بنابر این گزارش این روزها، «سور ازبکیه» با تغییر در عرصه نشر، تغییر کرده و در آن کتاب‌های جدید نیز دیده می‌شود و حتی برخی کتابفروشی‌ها خدمات میکروفیلم برای خوانندگان در نظر گرفته‌اند؛ باید دید «سور ازبکیه» خواهد توانست جایگاه فرهنگی خود را ادامه دهد یا رو به نابودی خواهد رفت.

انتهای پیام/س

ویدیو مرتبط :
اعضای باشگاه وکیل من - اتحادیه فروش لوازم مستعمل