دکتر وحید عارفی جراح و متخصص بیماری های لثه

     علم پزشكی تاكنون قادر به ایجاد عضوی مصنوعی در بدن انسان نبوده است تا بتواند جایگزینی واقعی و یا برتر از عضو طبیعی باشد. ایمپلنت یا كاشت دندان یك معجزه نیست و هرگز توانایی های دندان طبیعی را ندارد. پس با پیشگیری از دست دادن دندان ها باید این اعضای گرانب ها را كه در تغذیه ، تكلم و مهاوره همیشه یاریگر ما هستند حفظ كنیم تا مجبور به جایگزینی عضوی مصنوعی بجای آنها نگردیم.

علل از دست دادن دندان های دائمی عبارتند از :

بیماری های لثه ، استخوان و انساج در برگیرنده ریشه دندان اعمال روش های اشتباه در ترمیم و پروتز و روت كانال ها توسط دندانپزشكانحوادث (مانند ضربه های ناگهانی به دهان در تصادفات ، مسابقات ورزشی و حتی جویدن)بیماری های خاص و مادرزادی (از قبیل دیابت) و یا مصرف داروهای خاص از قبیل استرویدها و داروی ضد صرع و غیره بیماری های لثه و انساج اطراف دندان ها (پریودنتال) از مهمترین عوامل از دست رفتن دندان هاست. این بیماری ها اغلب با ژنژویت یا التهاب لثه آغاز می گردد و طبق آمار در جوامع پیشرفته بین 60% تا 80 % از مردم مبتلا به ژنژویت هستند و خود از آن بی خبرند.یكی از علائم مشخص ژنژویت یا همان التهاب لثه، خونریزی های بی قاعده و یا هنگام مسواك زدن است كه اغلب با بی ملاحظه گی در روش مسواك زدن و نخ دندان نمودن اشتباه می گردد. اینگونه خونریزی ها ناگهانی و با اندكی درد یا سوزش در اثر خراشیدگی یا صدمه به لثه اتفاق می افتد و همیشگی نیست.

اما اگر شخصی با كمی فشار به مسواك خود (كه البته تا حدودی برای پاكسازی شیار لثه و بین دندان ها لازم است) متوجه شد كه رنگ برس‌های مسواك قرمز شده است. این نشانه ژنژویت لثه است و با افزایش آن میكروب های محیط دهان (كه بطور عادی در همه افراد بصورت غیر فعال وجود دارند) فرصتی خواهند یافت تا شروع یك بیماری جدی و عفونی  لثه ای را رقم زده و به مرور زمان عمق این التهاب و عفونت بیشتر شده و بدلیل اینكه بیماری های پریودنتال اصولا دارای روند آهسته و پیوسته ای هستند، شخص بیمار متوجه تغییرات زیر بافتی نمی گردد و در مراحل بالاتر بیماری علائم جدی تر نمایان خواهد شد و آن زمانی است كه خسارات زیادی رخ داده و درمان جهت بازگرداندن انساج به حالت طبیعی و سلامت بسیار مشكل و گاهی غیر ممكن است.

طبق آخرین مطالعات مؤسسات معتبر علمی، آمار چشم گیری از اشخاص مبتلا به نارسایی های قلبی و عروقی و حتی سكته های قلبی ناشی از بیماریهای عفونی و دراز مدت لثه تشخیص داده شده اند كه آمار رسمی آن موجود است.

علائم هشدار دهنده بیماری‌های عفونی لثه (پریودنتیت) عبارتند از:

تورم و تغییر رنگ لثه خونریزی لثه هنگام مسواك زدن یا جویدن و یا بخودی خود. بوی نامطبوع و مزه بد دهان تحلیل لثه و نمایان شدن ریشه دندان ها و حساس شدن دندان ها كند شدن یا سست شدن دندان ها و عدم توانایی در جویدن لق شدن دندان ها ترشح عفونی از شیار لثه جا به جا شدن و تغییر جهت دندان ها بدون لقی بیماری های عفونی لثه منتج از فعالیت گروهی از میكروب های هوازی و بی هوازیست.با نفوذ این میكروب ها به شیار بین دندان و لثه، این شیار كه بطور طبیعی، یبن 0/5 تا 1 میلی متر عمق دارد افزایش عمق می دهد و می تواند تا 8 الی 10 میلیمتر عمیق تر شود كه به آن پاكت پریودنتال اطلاق می گردد. هر چه عمق این پاكت های لثه ای بیشتر باشد میكروب های بی هوازی كه مخرب ترین گروه از میكروب های لثه ای هستند فعالتر و خسارت زننده تر می شوند.

بطور كلی این بیماری در بالغین دارای 4 مرحله است كه معمولا در مرحله اول و ابتدای مرحله دوم دارای هیچ علائمی نیست و یا علائم بسیار ضعیفی دارد كه شخص بیمار آن را جدی نمی گیرد، ولی از انتهای مرحله دوم و ابتدای مرحله سوم علائم بیشتر می شود و دیگر شخص بیمار احساس راحتی در محیط دهان نمی كند.

خونریزی با كوچكترین فشاری ممكن است رخ دهد، حساسیت دندان ها بالا می رود و بوی نامطبوعی در محیط دهان می پیچد و دندان ها، مخصوصا دندان های تك ریشه كمی سست می گردند. اما از انتهای مرحله سوم و شروع مرحله چهارم بیماری، خونریزی ها بی دلیل و خود به خود اتفاق می افتد، لثه ها ورم می كند و عمق پاكت های لثه ای به حداكثر می رسد و معمولا در این زمان خسارات استخوانی گسترش چشمگیری دارد كه با پیشرفت در مرحله چهارم لقی دندان‌ها به حداكثر رسیده و حتی با زبان شخص بیمار دندان ها جا به جا می گردند.

در مقایسه بین خانم ها و آقایان ، خانم ها اندكی بیشتر از آقایان در ریسك ابتلا به بیماریهای لثه هستند.

بر اساس مراحل ذكر شده این بیماری، درمان در مرحله اول بیماری بدون روش جراحی امكان‌پذیر است، در مرحله دوم بیماری بستگی به ابتدا یا انتهای این مرحله دارد. در ابتدای مرحله دوم نیز امكان درمان و پیگیری بدون روش جراحی وجود دارد. ولی در انتهای مرحله دوم و مرحله سوم بیماری اغلب روش جراحی تنها راه درمان است كه در آن بازسازی استخوان های از دست رفته و همینطور بازگرداندن بافت نرم لثه از طریق پیوند روش های مداوا می باشند و معمولا در مرحله چهارم بیماری جز بازسازی استخوان جهت حفظ ابعاد استخوانی برای دندان ها امیدی به نگهداری وجود ندارد. لازم به ذكر است كه در پاره ای موارد تظاهرات ظاهری لثه از قبیل تغییر رنگ و خونریزی  هم رویت نمی گردد و شخص گمان به سلامت لثه دارد.

مشاوره با متخصص پریودنتیكس یا بیماری های لثه كه پریودنتیست نیز نامیده می شود، بخوبی می تواند از ابتلا و پیشرفت این بیماری جلوگیری كند.

این نكته بسیار مهم است كه اگر به هردلیل دندانی از دست می رود، حتما شیوه ای كه به دور از آسیب به دیگر اعضای مجاور آن دندان در محیط دهان اعمال شود، تا آن دندان جایگزین گردد.

ایمپلیت

امروزه تنها روشی كه بدون آسیب به دندان های دیگر، دندان از دست رفته را جایگزین می كند عمل كاشت پایه دندانی یا ایمپلنت است. كاشت دندان زمانی انجام می گردد كه یا دندانی از دست رفته و جای خالی آن باقی مانده است و یا امیدی برای نگهداری و مداوای دندانی وجود ندارد.

در واقع ایمپلنت آخرین گزینه محسوب می گردد كه البته امروزه می تواند در صورتی كه به نكات تخصصی در كارگزاری آن دقت شود و خود شخص در حفظ و نگهداری آن دقیق عمل كند، طول عمری بیش از 10 تا 15 سال داشته باشد. طبق آخرین روش ها ، امروزه می توان تنها در یك جلسه دندانی از بین رفته و غیر قابل نگهداری را جایگزین نمود و شخص را در همان جلسه با دندانی جدید و بدون تغییر ظاهری برای ادامه زندگی مهیا نمود.

ایمپلنت ها یا پایه های دندانی از جنس تیتانیوم هستند كه از سازگارترین فلزات در محیط بدن انسان است. انواع مختلف این پایه های تیتانیومی امروزه در جهان تولید می گردد كه از نظرجنس یكی هستند و فقط طرح، تكنولوژی و سابقه كمپانی های مختلف با هم فرق دارند. بدون شك ایمپلنت هایی كه دارای سوابق طولانی تا حد 30 سال در برخی از آنها هستند، در دراز مدت نتایج خوبی را به اثبات رسانده و قابل قبول ترند.

اگر چه كه كمپانی های جدیدی كه سوابقی در حد 5 تا 10 سال دارند هم دارای استانداردهای جهانی از قبیل FDA امریكا و CE اروپا می باشند. و استفاده از آنها فاقد اشكال است. من پس از بیست و سه سال آشنایی با نمونه های مختلف ایمپلنت دندانی و یازده سال سابقه كاشت این قطعات در بیماران متعدد و استفاده از مارك های مختلف ایمپلنت بر این باورم كه این روش درمانی نیاز به تخصص ، تجربه و مهارت لازم دارد و در صورتی كه یك ایمپلنت با استاندارد جهانی و با هر مقدار سابقه توسط جراحی با تجربه و آشنا به اصول انجام گیرد ، شانس موفقیت بسیار زیاد است.

پایه تیتانیومی ایمپلنت در بدنه استخوان بجای ریشه دندان قرار می گیرد. با این تفاوت كه ریشه دندان طبیعی دارای یك بافت زنده در اطراف خود می باشد بنام پریودنتال لیگامنت یا PDL اما ایمپلنت كاملا به استخوان جوش می خورد. پس از مدتی قطعه تاجی روی این پایه كار گذارده شده نصب می گردد و تاج اصلی كه از نظر ظاهر مشابه با دندان است روی آن متصل می گردد. امروزه مدت زمان لازم جهت دندان های قدامی بین صفر تا 50 روز و در دندان های خلفی جهت جلوگیری از ریسك آسیب به ایمپلنت حدود 10 هفته است.

ایمپلنت ها می توانند بجای تك دندان ، چند دندان مانند بریج و یا تمام فك بصورت ثابت و یا با پروتز جدا شونده متكی بر ایمپلنت طراحی شوند و این بستگی به نیاز شخص و هزینه های آن دارد.

چند سالیست كه روش های لیزری با استفاده از دستگاه لیزر وارد درمان و شیوه های عمل دندانپزشكی تخصصی شده است.

لیزرها ابتدا تنها بعنوان یك چاقو یا تیغ جراحی عمل می كردند،  كه در بعضی موارد بدون درد، خونریزی و اتلاف زمان، ضایعات و مشكلات لثه ای را می شود با آنها برطرف نمود. امروزه، نسل جدید لیزرها و درمان های لیزری در دندانپزشكی تحولی ایجاد نموده و كار روی ریشه، استخوان و دندان هم با آنها عملی است.

با استفاده از لیزرهای جدید غیر از درد و خونریزی كمتر و محدود، می توان درمان های بسیاری را با استرس پایین و زمان خیلی خیلی كمتر به انجام رساند.

لیزرهای با طول موج های مختلف امروزه دارای ضریب امنیت بیشتری نسبت به گذشته می باشند و چون مثل ابزار و وسایل فلزی به انساج دهان آسیب نمی رسانند، شرایطی را برای بافت های نرم و سخت دهان ایجاد می كنند كه با سرعت بیشتر و التهابات كمتر بتوانند ترمیم گردند و با این شرایط هم برای جراح و شخص درمان كننده و هم بیمار تحت درمان رفاه و آرامشی ایده آل فراهم می نمایند.

 آدرس مطب : خیابان شریعتی جنب حسینه ارشاد کوچه ارشاد پلاک 3 طبقه 2 واحد 25  تلفن :  22894247 - 22894246   ساعت حضور در مطب : روزهای زوج  9:30 الی 13:30 صبح و 15 الی 19 عصر  

روزهای فرد : 15 الی 19 عصر به غیر از پنج شنبه ها

برای مشاهده کاتالوگ کلیک کنید

ویدیو مرتبط :
دکتر نیما شفیعی جراح لثه