ماجرای چاپ اشتباهی قرآن در عربستان/ نظارت 11 مصحح برای چاپ یک قرآن

خبرگزاری فارس- مریم سادات آجودانی: «سیدعزیزالله مرتضوی» مصحح برتر سال 1394 متولد 1345 در تهران است. وی در رشته مدیریت تحصیل کرده است و هم‌اکنون در سازمان دارالقرآن فعالیت دارد.

مرتضوی از سال 1366 وارد سازمان تبلیغات اسلامی شده است و فعالیت قرآنی خود را از آن‌جا به صورت حرفه‌ای پیگیری می‌کند.

وی که تاکنون بیش از 500 جلد قرآن کریم را تصحیح کرده است،‌ سال گذشته در مراسم تکریم چهره‌های قرآنی به عنوان مصحح برتر قرآن معرفی و تجلیل شد. در ادامه مشروح گفت‌وگوی فارس با «سیدعزیزالله مرتضوی» مصحح برتر سال 1394 را می‌خوانیم؛

 

 

جلسات قرآن پایگاه تبلیغ حکومت اسلامی بود

آقای مرتضوی فعالیت‌های قرآنی را از کجا شروع کردید؟

پدرم کلاس قرآن داشت من هم از حدود 10 سالگی در کلاس‌های قرائت ایشان شرکت می‌کردم. یعنی پدرم اصلی‌ترین مشوق و حامی من برای ورود به فعالیت‌های قرآنی بود.

 

 

پس از آن فعالیتم در امور قرآنی را توسعه دادم و سعی کردم توانمندی‌هایم در عرصه قرآن را ارتقا بدهم، به همین دلیل در دوران خدمت نیز که در عقیدتی سیاسی خدمت می‌کردم به تلاوت قرآن اهتمام ویژه‌ای داشتم و در جلسات مختلف به تدریس قرآن می‌پرداختم.

 

 

کلاس‌های قرآنی در گذشته به چه شکلی برگزار می‌شد؟

کلاس‌های قرآن در آن دوران سیار بود به طوری که هر جلسه در منزل یکی از قرآن‌آموزان برپا می‌شد. در دوران ابتدایی بودم که تظاهرات بسیاری شکل می‌گرفت که منشأ بسیاری از آن‌ها مساجد و جلسات قرآنی بودند. در این جلسات قرآنی علاوه بر آموزش فنون تلاوت و اهمیت یادگیری قرآن کریم به لزوم پیروزی انقلاب اسلامی نیز تأکید می‌شد و اساتید با تبیین آیات الهی افراد را با حکومت اسلامی آشنا و علاقه‌مند می‌کردند.

مسئولان برای تدریس خوب قرآن در پادگان به من مرخصی دادند

چه شد که به سازمان دارالقرآن رفتید؟

همانطور که گفتم در دوران خدمت به فعالیت‌های قرآنی اهتمام داشتم. در پادگان به تدریس قرآن می‌پرداختم و سرهنگ‌های پادگان از شیوه تدریسم استقبال می‌کردند. به یاد دارم حتی به خاطر شیوه تدریس قرآن مرخصی هم به من دادند که خاطره زیبایی برایم رقم زد.

دوران جنگ که در جبهه بودم به عنوان نیروی عقیدتی سیاسی خدمت می‌کردم. البته مهندس رزمی خنثی کردن مین بودم اما بعد تنها به فعالیت‌های تبلیغی پرداختم.

 

 

مصحح برتر قرآن در سال 1367

در آن زمان آقای خدام‌حسینی مسئول ما در پادگان بود که به پیشنهاد ایشان در سال 1366 به سازمان تبلیغات اسلامی رفتم و جذب این نهاد شدم.

بخش قرآن سازمان تبلیغات اسلامی قسمت‌های مختلفی داشت که من سال 1366 وارد بخش نظارت بر چاپ و نشر قرآن شدم و مسئولیت تصحیح متون قرآن کریم را بر عهده داشتم به طوری که اجزاء مختلف قرآن را تصحیح می‌کردم.

پس از گذشت یک سال حس کردم استعداد خوبی در زمینه تصحیح قرآن کریم دارم چرا که علاوه بر دقت بالا به علم قرائت نیز مسلط بودم. همین تلاش و فعالیتم در عرصه تصحیح قرآن کریم موجب شد تا سال 1367 به عنوان مصحح برتر برگزیده و از دست آیت‌الله احمد جنتی رئیس وقت سازمان تبلیغات اسلامی مورد تقدیر قرار بگیرم.

 

 

روند تصحیح قرآن را تا سال 1375 ادامه دادم اما پس از آن فعالیت‌های مدیریتی در بخش‌های غلط نامه‌نویسی قرآن، ارزیابی کیفی مصححان قرآن داشتم و پس از آن مسئول نظارت بر چاپ و نشر قرآن و مسئول تصحیح واحد نظارت شدم و اکنون نیز مدیر نظارت بر چاپ و نشر قرآن کریم هستم.

وجود اشکالات فراوان در قرآن‌های چاپ شده

تصحیح قرآن را چگونه آغاز کردید؟

در آن زمان قرآن‌هایی که برای چاپ به سازمان دارالقرآن می‌آوردند، پر از غلط بود به طوری که شاید در هر صفحه چندین اشتباه پیدا می‌کردیم به همین دلیل تصحیح قرآن خیلی مشکل بود.

اوایل که کار را آغاز کرده بودم برایم سخت بود اما چون به این کار علاقه زیادی داشتم خسته نمی‌شدم بلکه تلاشم را برای توسعه امور بیشتر می‌کردم.

 

 

روند تصحیح قرآن/ نظارت 11 مصحح برای چاپ یک قرآن

شیوه و روند تصحیح یک قرآن به چه شکل است؟

وقتی ناشر، قرآن را صفحه‌بندی می‌کند پیش از چاپ به سازمان دارالقرآن می‌آورد تا اشکالات احتمالی را برطرف سازد. سازمان دارالقرآن نیز در معاونت نظارت بر چاپ و نشر قرآن کریم به تصحیح جزءهای قرآن کریم می‌پردازد و مصححان اغلاط را می‌گیرند. البته عمدتا یک قرآن را حداقل سه نفر و حداکثر 5 نفر تصحیح می‌کنند.

اغلاط مهم گلچین و ثبت می‌شوند و قرآن را با اشکالات به ناشر می‌دهیم تا مشکلات و اغلاط را برطرف کند. ناشر مجدد پس از تصحیح فایل را به سازمان دارالقرآن تحویل می‌دهد و دوباره غلط هایی که گرفته شده بود را تطابق می‌دهیم. یک قرآن حداقل در دو مرحله تصحیح می‌شود که در مرحله دوم مصححان قرآن را تصحیح می‌کنند تا اغلاط به صفر برسد.

 

 

البته این پایان ماجرا نیست بلکه پس از این روند مجوز چاپ قرآن به ناشر اعطا می‌شود یعنی تازه ناشر اجازه دارد قران را به چاپ برساند. پس از چاپ چند نسخه تحویل سازمان دارالقرآن می‌دهد تا دوباره 3 نفر آن را تصحیح کنند و در صورت عدم وجود غلط و اشکال نگارشی و محتوایی برای ناشر مجوز نشر قرآن صادر خواهد شد. در مجموع شاید حدود 11 نفر کار تصحیح یک قرآن را انجام می‌دهند.

درباره شیوه آن نیز باید بگویم که مصححان قرآن را با دو روش تصحیح می‌کنند. یکی استفاده از صوت تلاوت قرآن و دیگری تطابق قرآن اصلاح‌شده با قرآنی که برای تصحیح در دست مصحح است.

در روش شنیدن صوت تلاوت، مصحح می‌تواند از صوت هر کدام از اساتید قرآن استفاده کرده و قرآن صحیح را با قرآنی که برای تصحیح در اختیار دارد با هم تطابق دهد و اشتباهات را شناسایی و در برگه‌ای بنویسد.

البته روش دیگری هم داریم که توصیه نمی‌شود همه افراد از آن استفاده کنند که این روش همان استفاده از محفوظات است. 

کسانی که علاقه‌ به تصحیح قرآن دارند، چگونه می‌توانند وارد این حرفه شوند؟

افرادی که می‌خواهند وارد عرصه تصحیح قرآن کریم شوند باید علاوه بر علاقه‌مندی به این حرفه، توانمندی‌هایی در زمینه‌های قرآنی نیز داشته باشند.

 

در سازمان دارالقرآن از تمامی متقاضیان تصحیح کلام وحی ابتدا آزمون شفاهی گرفته می‌شود تا ببینند که افراد ا چه حد علم این کار را دارند. در این آزمون مباحث تئوری پرسیده می‌شود که بیشتر سؤالات آن از کتاب حلیةالقرآن استاد موسوی‌بلده مطرح می‌شود و پس از آن در صورت موفقیت در این مرحله از افراد آزمون کتبی اخذ می‌شود.

در مرحله کتبی افراد باید سه مرحله را طی کنند؛ در مرحله نخست 2 جزء، مرحله دوم 10 جزء و مرحله سوم 30 جزء از قرآن کریم را به افراد می‌دهیم تا تصحیح کنند. یعنی در مجموع باید 42 جزء قرآن کریم تصحیح شود. البته جزواتی به آن‌ها داده می‌شود که کار تصحیح را آسان می‌کند. پس از موفقیت در این مرحله با افراد قرارداد بسته می‌شود و می‌توانند به عنوان مصحح قرآن کریم کار خود را آغاز کنند.

بهترین روش برای تصحیح قرآن کریم/ ویژگی‌های مصصح برتر

به روش‌های تصحیح قرآن اشاره کردید؛ شما به عنوان یک مصحح برتر از چه روشی برای تصحیح قرآن کریم استفاده کردید؟

من از دو روش اول یعنی تطابق با قرآن مرجع و استفاده از صوت برای تصحیح قرآن استفاده کرده‌ام اما توصیه می‌کنم از روش تطابق استفاده شود چرا که این روش از دقت بیشتری برخوردار است.

 

 

نظر شما یک مصحح قرآن باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟

کار تصحیح قرآن حساسیت زیادی دارد به همین دلیل داشتن تمرکز خیلی مهم است.علاوه بر این یک مصحح خوب باید با علوم قرآنی نیز آشنا باشد یعنی علم قرائت، تجوید، وقت و ابتداء، نحوه اعراب‌گذاری و ... را بداند و با عشق و علاقه به این کار ادامه دهد. به نظر من اگر انگیزه و علاقه وجود نداشته باشد تصحیح قرآن با مشکل مواجه خواهد شد.

برخی از افراد فکر می‌کنند کار تصحیح قرآن مثل ختم قرآن کریم است اما اینگونه نیست چرا که باید در کنار خواندن آیات قران کریم به هزاران کلمه، حرف، علامت و اعراب توجه کنند.

به نظر شما برای رسیدن به تمرکز در تصحیح قرآن کریم باید چه کرد؟

نور اتاق، زمان مناسب و نبود صدای مزاحم در دقت عمل مصحح قرآن بسیار تأثیرگذار است اما آنچه مهم‌تر به نظر می‌رسید انگیزه و علاقه فرد برای حرکت در مسیر تصحیح کلام وحی است که اگر این انگیزه وجود داشته باشد سایر امکانات نیز فراهم می‌شود.

ماجرای اشتباهی که در قرآن چاپ عربستان بود

از خاطرات خود در دوران تصحیح قرآن برایمان بگویید.

دوران تصحیح قرآ

ویدیو مرتبط :
چاپ قرآن فارسی ممنوع شد