ترجمه قرآن مرا مسلمان کرد

به گزارش «شیعه نیوز»، نشست تخصصی «نگاهی به سیر ترجمه قرآن و متون اسلامی به زبان‌های تركی و اسلاو» به همت این سازمان از ساعت امروز، ۲۱ اردیبهشت‌ماه، در غرفه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در بیست‌ونهمین نمایشگاه بین‌المللی كتاب تهران، برگزار شد.
 
در این نشست تخصصی، رسول اسماعیل‌زاده‌دوزال، مترجم قرآن به زبان تركی و رئیس مركز ترجمه و نشر سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و تسوتان تئوفائف، مترجم قرآن به زبان بلغاری و رئیس سابق دانشكده شرق‌شناسی و زبان‌های خارجی دانشگاه صوفیه، سخنرانی کردند.
 
تسوتان تئوفائف، مترجم قرآن به زبان بلغاری در این نشست، با بیان اینكه ترجمه‌های بسیاری از قرآن به زبان بلغاری وجود ندارد، گفت: ترجمه‌ای كه از قرآن كریم به زبان بلغاری كردم، نخستین ترجمه آكادمیك و علمی است كه از زبان عربی انجام شده است و انتشارات «دارالافتاء مسلمین بلغارستان» آن را منتشر كرد.
 
وی افزود: زمانیكه ترجمه این قرآن را آغاز كردم، یك مرد مسیحی در خانواده‌ای مسیحی و در یك كشور مسیحی بودم و پس از آن اسلام آوردم و مسلمان شدم و برخی از هم‌وطنانم هم با خواندن این ترجمه قرآن، دین اسلام را برای خود انتخاب كردند.
 
این مترجم قرآن در ادامه گفت: ترجمه قرآن كریم از ابتدا تا به امروز با چالش‌های بسیاری مواجه بوده است و این مشكلات زمانیكه یك مترجم مقابل ویژگی‌های زبان خداوندی از لحاظ اسلوب‌ها قرار می‌گیرد، بیشتر می‌شود.
 
وی با تأكید بر اینكه ترجمه قرآن به زبان‌های دیگر در كشورهای اسلامی و غیراسلامی، بسیار ضروری است، گفت: البته ترجمه قرآن به زبان‌های دیگر نیازمند شناخت معانی و حكمت‌هایی است كه در آن وجود دارد.

تسوتان تئوفائف، ادامه داد: با این حال نمی‌توان در ترجمه‌ها، تمامی الفاظ و معانی موجود در قرآن را منتقل كرد.
 
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینكه ترجمه قرآن دو بخش است، اظهار كرد: یكی از این دو بخش، ترجمه واژه به واژه است كه در آن نمی‌توان معانی قرآن را به صورت كامل و عیناً ترجمه كرد. دیگری هم ترجمه تفسیری است كه البته یك ترجمه كامل نیست و تنها تفسیر مفسر از آیات قرآن است كه به زبان دیگری نوشته می‌شود و بدون شك كلمه تفسیر، واژه مناسبی برای ترجمه نیست.
 
فهم قرآن شرط موفقیت مترجمان کلام وحی است

وی ادامه داد: یكی از گام‌های اولیه برای موفقیت مترجم، فهم‌ معانی اصلی قرآن كریم است كه این شناخت معانی، با استفاده از تفسیرهای بسیار زیاد، امكان‌پذیر است.

تسوتان تئوفائف در پایان سخنان خود گفت: دانشمندان بسیاری وجود دارند كه معنای قرآن را می‌فهمند و به آن توجه می‌کنند؛ اما مترجم باید در زبان مادری خود نیز تسلط كافی داشته باشد تا بتواند قرآن را به شایستگی به زبان خودش، ترجمه كند.
 
رسول اسماعیل‌زاده‌دوزال، مترجم قرآن به زبان ترکی نیز در سخنان خود در این نشست، با تشریح ماهیت زبان تركی، گفت: متكلمان به این زبان‌ها عمدتاً مسلمان و بخش اندكی از آنها مسیحی هستند.

وی همچنین در خصوص قدیمی‌ترین كتاب‌های نوشته شده و ترجمه شده به زبان تركی گفت: متن كتاب ترجمه شده «دده قور قوت»، قدیمیترین ترجمه به زبان تركی است. داستان‌های این كتاب پیش از میلاد مسیح(ع)، سینه به سینه در فرهنگ ترك‌ها وجود داشت كه با ورود اسلام، این داستان‌ها، وجه اسلامی گرفتند و ۶۰۰ سال قبل توسط شرق‌شناسان به عالم علم و ادب، معرفی شدند.

نخستین ترجمه قرآن به تركی با كتاب «دده قور قوت» آمیخته شده است

اسماعیل‌زاده‌دوزال افزود: اولین ترجمه قرآن به زبان تركی نیز با كتاب «دده قور قوت» آمیخته شده است. در این كتاب برخی سوره‌ها و آیات قرآن به دو صورت نظم و نثر، به تركی ترجمه شده است.

وی ادامه داد: بعدها و برای نخستین بار، قرآن توسط محمد بن حمزه، به زبان ترکی ترجمه شد. این كتاب به تازگی در كشور تركیه با حروف لاتین، منتشر شده است.

مراحل ترجمه قرآن به ترکی

اسماعیل‌زاده‌دوزال در بخش دیگری از سخنانش درباره انواع ترجمه قرآن به زبان تركی گفت: ترجمه قرآن به زبان تركی چند مرحله را پشت سر گذاشته است. ترجمه‌های نخستین، تحت‌اللفظی بودند و ساختار زبان مقصد رعایت نمی‌شد.
 
وی ادامه داد: بعد از آن ترجمه جمله‌ای به میان آمد و قرآن به صورت جمله به جمله ترجمه شد. مرحله سوم هم شامل ترجمه تفسیری، می‌شود كه مترجم در آن علاوه بر ارائه آكادمیك ترجمه، مبادرت به تفسیر جزئی برخی واژه‌ها و اصطلاحات می‌كرد.

اسماعیل‌زاده‌دوزال، افزود: امروزه حدود ۴۰۰ نوع ترجمه قرآن به زبان‌های تركی داریم كه از آن تعداد حدود ۱۵۰ ترجمه (اصل ترجمه یا كپی ترجمه) در گنجینه مؤسسه ترجمان وحی، گردآوری شده است.
 
وی در پایان این نشست، عدم حمایت‌های مادی و معنوی نهادهای دولتی، خصوصی و مراكز علمی را از جمله مشكلات ترجمه قرآن به زبان‌های دیگر دانست.

بیست‌و‌نهمین نمایشگاه بین‌المللی كتاب تهران در مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب از ۱۵ تا ۲۵ اردیبهشت پذیرای علاقمندان است.

انتهای پیام/ 852