مامان و نی نی/ روشهای شیر دادن و از شیر گرفتن کودک

تکناز/ از تولد تا سه ماهگی
تغذیه کودک،در واقع عملی سرشار از عشق و محبت است. اولین ارتباط مادر و نوزاد،از طریق تغذیه برقرار می شود. روزهای نخستین (و هفته های اول)نقش و ارزش عمده ای در ارتباط آتی مادر و فرزند دارد.در زمینه تغذیه،روش مشخصی از لحاظ دفعات تغذیه، ساعات تغذیه و برابری غذا درهرنوبت،وجود ندارد. کودک،هر موقعی که احساس نیاز کند،غذا می خواهد و شما باید نیاز او را برآورده کنید.نمی توان از نوزاد انتظار داشت که در ساعاتی معین و به مقداری مشخص غذا بخواهد.شما باید با توجه به فریادها و آشفتگی های او در روز،ساعات و مقدار غذا دادن و دفعات تغذیه ی او را پیدا کرده و رعایت کنید.
روشهای شیر دادن و از شیر گرفتن کودک
روش های شیر دادن....
-تغذیه با شیر مادر
شیر مادر،بهترین و مناسب ترین غذا و مورد تأیید همگان است.اهمیت تغذیه با شیر مادر تنها در انتقال این ماده ی ناب به کودک نیست بلکه حضور مادر،برخورد محبت آمیز مادر،دلپذیری در آغوش کشیدن کودک،نوازش کردن و سخنان مهرآمیز مادردراین مدت، باعث تأمین نیازهای همه جانبه کودک و برقراری رابطه ای ناگسستنی میان مادر و فرزند می شود.
با شیردادن به کودک خود،آن هم بدون هیچ گونه فکر و تصمیم قبلی و صرفاً طبق غریزه ی مادری،رابطه ای پر بار با کودک برقرار می کنید.او شما را می شناسد و شما متوجه او خواهید بود، او به شما عادت می کند و شما نیز در کنار او هستید.کودک به خوبی درک می کند که به شیوه ای مناسب،خواسته ها و نیازهایش را تأمین می کنید.به همین علت، وقتی کودک را از شیر می گیرید (مثلاً در دو و نیم تا سه ماهگی)مشکلاتی به وجود می آید؛شما و فرزندتان کاهش مدت و دفعات با هم بودن را آشکارا احساس خواهید کرد. کودک حاضر به پذیرش نوع دیگری از تغذیه نبوده و نارضایتی خود را با گریه نشان می دهد. برخی مادران که تحمل دیدن این صحنه را ندارند، به رغم تصمیم قبلی خود دوباره او را با شیر خود تغذیه می کنند.
2-تغذیه با شیر خشک
امروزه اکثر مادران به دلایل مختلف نمی توانند فرزندان خود را با شیر خودشان تغذیه کنند.دامنه وسیعی از مشکلات،از نبود وقت کافی تا عدم علاقه مادر به شیر دادن به کودک،باعث می شود که مادران امروزی کودک خود را با شیر خشک و یا انواع دیگر شیر تغذیه کنند.گفتنی است که هیچ مادری را نباید وادار به تغذیه کودک با شیر خود کرد.
در این نوع تغذیه نیز به دلیل عشق و علاقه ای که از خود نشان می دهید، بر قراری رابطه با کودک کمتر از تغذیه با شیر مادر نیست.یک مادر، همواره می تواند بدون زمینه سازی قبلی،با کلمات و رفتارهایی که انجام می دهد، عشق و محبت خود را تقدیم فرزند خویش کند.
انواع مختلف شیر
امروزه شیرهای مختلفی با نام های تجاری گوناگون در بازار به فروش می رسد.اکثر این نوع شیرها با هم مشابه بوده و تفاوت های اندکی با هم دارند.
ناگفته پیداست که شیر مادر حاوی خواص و ویژگی هایی است که هیچ نوع شیر دیگری قادر به جایگزینی با آن نیست.ماده ی اولیه تمام شیرهای خشک، شیرگاو است.در صنعت، تغییراتی در شیر گاو داده و آن را به شیری نزدیک به شیر مادر تبدیل می کنند تا متناسب با نیازهای کودک باشد. دولت فرانسه در سال های 1975 تا 1980، ترکیبات شیرهای خشک را مشخص و محدود کرد.
نوع دیگری از شیرهای موجود در بازار،شیرهایی هستند که در ترکیب پروتئینی آنها تغییراتی ایجاد شده و عوامل آلرژی زای آنها حذف گردیده است. مصرف این نوع شیر به کودکانی توصیه می شود که درخانواده ی آنها سابقه حساسیت یا آلرژی وجود دارد.انواع شیرهایی را که شباهت زیادی به شیر مادر دارد، می توان از بازار تهیه کرد.
به طور کلی،شیرهای موجود در بازار را می توان به دو گروه بزرگ: شیرهای نخستین سنین و شیرهای دومین سنین تقسیم کرد.
شیرهای نخستین سنین(نوزادان کمتر از چهار ماهه):ترکیب این نوع شیرها تفاوت زیادی با شیر مادر ندارد و از نظر سهولت هضم و گوارش،برای نوزادان مناسب هستند.
شیرهای دومین سنین (کودکان بیش از چهارماهه):ترکیب این نوع شیرها از لحاظ برخی مواد معدنی،غنی شده و می توان تا یک سالگی از آنها استفاده کرد.توجه کنید که ترکیب تمام شیرهای این گروه، تفاوت چندانی با هم ندارد و نام ها و بر چسب های تجاری،دلیلی بر برتری یکی بر دیگری نیست. تمام انواع شیرهای این گروه را می توان به نوزادانی داد که ناراحتی خاصی ندارند.
توجه:در مواردی استثنایی:کودکان نارس، کودکان کم وزن، کودکان حساس به پروتئین گاوی و کودکان کم وزن، کودکان حساس به پروتئین گاوی و کودکان مبتلا به بیماری های متابولیت استفاده از شیر و یا هرگونه ماده ی غذایی آلرژی زا و غیره، می بایستی به طور حساب شده و تحت نظر پزشک صورت بگیرد.
3-شیر تازه گاو،شیر پاستوریزه، شیر استرلیزه چرب یا نیمه چرب
تمام این نوع شیرها،از پنج ماهگی و در شرایطی خاص مورد مصرف قرار می گیرند.
در دوره ای که کودک از شیر مادر یا شیرهای دیگر تغذیه می کند،می بایستی فاصله ی زمانی دو وعده شیر خوردن او را شناسایی کرد.برای این کار می توان تا 6 یا 8 هفته اختیار انتخاب زمان شیرخوردن را به کودک داد. برخی کودکان،در هر نوبت مقدار کمی شیر می خورند و به همین دلیل دفعات شیر خوردن آنها افزایش می یابد.این در حالی است که کودکانی که خوابی طولانی دارند،در هر نوبت شیر بیشتری مصرف می کنند.
روند تغذیه ی کودکان متغیر است.به همین علت و بویژه اگر نوزاد اولین فرزند باشد،بهتر است مطابق میل او رفتار شود، حتی اگر زمان و مقدار شیر خوردن او نامنظم باشد.این نامنظمی نباید شما را نگران کند. در چنین شرایطی به جای گوش کردن به نصایح دیگران که باعث آشفتگی بیشتر شما و انتقال آن به کودک می شود،از احساس غریزی خودتان پیروی کنید، چرا که در غیر این صورت، هماهنگی ضروری موجود بین شما و فرزندتان از بین می رود.در چنین شرایطی به شناخت خود از کودکتان مراجعه کنید،چرا که هیچ کس مانند شما کودک شما را نمی شناسد.اگر آنچه را که از ته دل می پسندید،انجام دهید به طور حتم کودکتان نیز راضی خواهد بود.
اگر فرزندان دیگری هم دارید،می بایستی به آنها نیز رسیدگی کنید؛آنها هم به حضور شما نیاز دارند. از سوی دیگر،خودتان نیز با مسائل و مشکلات روزمره ی زندگی درگیر می شوید و برایتان مجالی باقی نمی ماند. با توجه به این شرایط، می بایستی خودتان را با محیط و شرایط آن تطبیق دهید و بر حسب وقتی که در اختیار دیگر فرزندانتان قرار می دهید و یا نوع مسئله ای که با آن روبه رو هستید،تغییراتی در کنش و منش خود بدهید.مطمئن باشید که این امر در روابط شما با کودکتان خللی ایجاد نمی کند،به این شرط که اطرافیانتان کمک کنند تا در این دوران پر مشغله،از دغدغه های فکری دور بمانید.
وزن کردن کودک
وزن کشی کودک،مراقبتی معمولی اما ضروری است.هرگز نباید فکر کنید فرزندتان تنها به این دلیل که خوب می خورد، رفتاری آرام دارد، سرو صدایی نمی کند و یا تمام فعالیت های زیستی او به نحوی متعادل پیش می رود،دیگر نیازی به مراقبت بیشتر ندارد.آیا واقعاً فکر می کنید وزن کشی کودک ضروری نیست؟به عقیده ی من برای بیشتر مادران، داشتن عکسی از فرزندشان جالبتر از داشتن منحنی تغییرات وزنی اوست.مادرانی هم وجود دارند که در وزن کشی فرزندشان زیاده روی می کنند. این در حالی است که وزن کشی هفته ای یک بار،کافی است. گفتنی است که حتی در بهترین شرایط،استاندارد خاصی برای افزایش وزن کودک وجود ندارد.
برای مادرانی که کودکشان را با شیر خودشان تغذیه می کنند،اما از مقدار شیر کافی برای هر وعده اطلاعی ندارند،توصیه ای دارم:در پایان هر نوبت شیر خوردن که معمولاً نیم ساعت طول می کشد،اگر کودکتان آرام وخندان بود و یا به راحتی خوابید،می توانید مطمئن باشید که مقدار شیری که خورده،کافی بوده است.
چگونگی گذران روز توسط نوزاد طی دو تا سه ماه اول
نوزاد،در چند روز اول معمولاً کاملاً آرام است.می خورد،می خوابد و وقتی بیدار می شود،شما و او با هم ارتباط برقرار کرده و درصدد شناسایی یکدیگر هستید.او اکثر ساعات روز را در خواب به سر می برد و وقتی که نیاز به خوردن شیر دارد، بیدار می شود.
روزانه مدتی از وقت شما صرف حمام کردن نوزاد می شود.حمام کردن نوزاد باید در محیطی آرام انجام گیرد (به طوری که نگران صدای سوت دیگ زودپز و یا خواهش فرزندان بزرگتر خود نباشید).ساعت استحمام کودک مهم نیست،بلکه کیفیت مدت زمانی که برای این کار در نظر می گیرید، اهمیت دارد.
بعضی نوزادان در موقع حمام کردن و تعویض لباس گریه می کنند.آیا،این واکنش مربوط به بد پوشاندن لباس و نرم و ملایم نبودن حرکات شماست؟ یا ناشی از خاطره تلخی است که از بد پوشاندن لباس،دمای آب و سرمای حوله دارند؟ احتمال دارد نوزاد شما از حمام کردن خوشش نیاید. در این صورت باید چند روزی او را با حوله ای پاکیزه،تمیز کنید و پس از گذشت چند روز او را حمام کنید.
به گردش بردن نوزاد در این دوره،ضرورتی ندارد. او دراتاقی که کاملاً تهویه شده باشد،آرام و راحت است.در صورتی که می خواهید نوزاد را به خارج از منزل ببرید،باید او را کاملاًبپوشانید. معتقدیم که کودک از این رفت و آمد چیز زیادی درک نمی کند، ولی اگر این کار موجب رضایت مادر و در نهایت کودک می شود،دلیلی ندارد که از آن صرفنظر کنید.
چگونگی گذران روز توسط نوزادی که از شیر مادر تغذیه می کند
اگر مادر وقت کافی و آزادی عمل داشته باشد، می تواند در خوردن شیر به کودک خود آزادی کامل بدهد.در این صورت،مادر، فرزند و تشکیل و تولید شیر به تدریج نسبت به یکدیگر هماهنگ می شوند.
معمولاً در پانزده روز اول،کودک 7 تا 8 بار در 24 ساعت،طلب شیر می کند.(گاهی دو بار در شب).وقتی تدریجاً مرحله تشکیل شیر کامل شد، نوزاد در هر نوبت شیر بیشتری می خورد و به این ترتیب شب ها یک بار و روزها 6 بار شیر می خواهد (از نظر نویسنده، توزیع روزانه شیر از ساعت 6 صبح تا ساعت 23 شیر مصرفی روز به شمار می آید).
این تناوب شیرخواری،حدود یک ماه و نیم طول می کشد.البته برخی نوزادان در این دوره،بیشتر از دیگران می خوابند و در نتیجه،روزانه فقط 5 بار شیر می طلبند.
از دو تا دو و نیم ماهگی،اغلب کودکان سراسر شب را می خوابند و شیر خوردن شبانه آنها کاهش می یابد.البته مقدار شیری که در طول روز می خورند، بیشتر می شود. سعی کنید ویژگی های کودک خود را بشناسید.
بعضی اوقات احساس می کنید که تولید شیر کافی نیست و نوزاد به اندازه کافی تغذیه نمی شود.به همین علت، پی در پی از خواب بیدار می شود و شیر می خواهد. در این مواقع،تا زمانی که کودک به شیر خوردن نیاز دارد، به او شیر بدهید. تناوب طبیعی شیر خوردن، به تدریج برقرار می شود.
عده ای از مادران از خود می پرسند آیا باید در دوران شیردهی رژیم خاصی را رعایت کنند؟ من فکر می کنم آنچه که اهمیت دارد این است که باید ساعات معین و منظمی برای غذا خوردن در نظر گرفت و تغذیه ای متعادل و سالم داشت (شیر و فرآورده های آن فراموش نشود).به نظر می رسد مصرف بعضی سبزی ها نظیر گل کلم و کلم برگ، بوی خاصی به شیر می دهد که ممکن است برای کودک نامطلوب باشد. البته خود شما باید این موضوع را تجربه کنید و جواب آن را از کودک خود بگیرید.
چگونگی گذران روز توسط نوزادی که با شیر خشک تغذیه می شود
زمانی که کودک از زایشگاه خارج می شود،جیره روزانه شیر او معمولاً 2/5 پیمانه شیر خشک و 75 گرم آب است.غالباً به ازای هر پیمانه پودر شیر، 30 گرم آب مصرف می شود.
به محض ورود به منزل،باید کاملاً آماده باشید تا:
*کودک به محیط جدید، عادت کند.
*مادر با تناوب طبیعی شیر دادن و نیاز نوزاد خود آشنا شود.
کودک،ابتدا هر دو ساعت و نیم تا سه ساعت از خواب بیدار می شود و شیر می خواهد.او چون آهسته مک می زند،نمی تواند شیر آماده شده را تمام کند و مقداری از آن در شیشه باقی می ماند. بعدها شدت مکیدن او بیشتر شده و مقدار زیادتری شیر می خورد و چه بسا مقدار اضافه تری بخواهد.
کودکانی که با سرشیشه تغذیه می شوند مانند کودکانی که از شیر مادر تغذیه می کنند، معمولاً هفت تا هشت بار در روز و یک بار در شب شیر می خورند.به تدریج تعداد دفعات شیر خواری به 7 بار(6 بار در روز و یک بار در شب) کاهش می یابد.
در تغذیه کودک با شیر خشک باید سعی کرد فاصله هر بار شیر دادن به سه ساعت محدود شود. اگر کودک زودتر از موعد بیدار شد، باید او را در آغوش گرفته و با نوازش، تعویض لباس و کارهای دیگر او را مشغول کرد تا زمان شیر خوردن فرا برسد. به تدریج نوزاد به این شیوه شیرخواری عادت می کند.
در حدود شش تا هفت هفتگی، تناوب خواب نوزاد تغییر می کند. به این معنی که روزها بسیار کوتاه تر و شبها بدون آنکه شیر بخواهد، طولانی تر می خوابد. به این ترتیب، کودک از ساعت 23 تا 6 صبح فردا می خوابد و به همین علت فقط پنج بار در روز شیر می خورد.
در این موقع می توان جیره غذایی او را بر حسب نیازهایش به شرح زیر انتخاب کرد:
135 گرم آب + 4/5 پیمانه شیر
یا 150 گرم آب + 5 پیمانه شیر
یا حتی گاهی 165 گرم آب + 5/5 پیمانه شیر
سامان یافتن خواب کودک از نظر کمی و کیفی اهمیت دارد.طول مدت بیداری کودک از یک روزه گی تا دوماهگی روندی رو به افزایش دارد (مدت بیداری از 5 ساعت به 8 ساعت می رسد). طول دوره خواب شبانه نیز در طول سه چهار ماه دو برابر می شود. این تغییر،موقعیتی را به وجود می آورد که کودک بتواند با اطرافیان خود آشناتر شده و ارتباطات لازم را با آنها برقرار کند.
سعی کنید همیشه و بخصوص در هفته ها و ماه های اول، به نیازهای کودک خود پاسخ مثبت بدهید تا احساس کند که همیشه فردی وجود دارد که نیازهایش راتأمین کند.
آماده کردن شیر
ضدعفونی شیشه شیر و سرشیشه
کودک در بدو تولد حساسیت زیادی در برابر میکرب ها و انواع آلودگی دارد،
زیرا سیستم ایمنی و دفاعی بدن او هنوز خیلی ضعیف است. به همین علت، تمام وسایل مورد استفاده کودک را می بایستی با دقت کامل ضد عفونی کرد.
کودکانی که از شیر مادر تغذیه می کنند،حساسیت کمتری در برابر میکرب ها دارند.علت این امر، وجود ماده ای به نام «کولوستروم» در شیر مادر است که از روزهای اول شیردهی در پستان مادر ترشح می شود و همراه با شیر،مورد تغذیه کودک قرار می گیرد. به این ترتیب سیستم ایمنی او به طور طبیعی تقویت می شود.
برای ضدعفونی کردن شیشه های شیر می توان از دو روش استفاده کرد:
1-ضد عفونی حرارتی
دستگاه های مخصوصی برای ضد عفونی شیشه های شیر در بازار وجود دارد که معمولاً گنجایش 7 شیشه شیر را دارند (6 عدد شیشه بزرگ و یک عدد شیشه کوچکتر).
برای ضد عفونی کردن شیشه شیر،باید آن را پر از آب کرده و در آن را ببندید.بعد،شیشه را داخل سبد دستگاه ضد عفونی قرار دهید به طوری که کوچکترین شیشه در وسط شیشه های بزرگ قرار بگیرد. این سبد را داخل دستگاه ضد عفونی کننده که حاوی دو لیتر آب است بگذارید و پس از بستن در دستگاه،مدت 20 دقیقه آن را حرارت دهید. در اختیار داشتن چنین دستگاهی موجب سهولت کار و ضد عفونی شیشه های زیادتری خواهد شد.
کسانی که به این دستگاه دسترسی ندارند،می توانند از دیگ های زودپز استفاده کنند.برای این کار، 2/3 ظرفیت دیگ را پر از آب کنید و شیشه های خالی را درون آن قرار داده و حدود 5 تا 7 دقیق حرارت دهید. سپس، شیشه هارا خارج کرده،شیر کودک را در درون آنها آماده کنید.بعد،در شیشه های شیر را محکم ببندید و دوباره آنها را درون دیگ زودپز بگذارید و به مدت 10 دقیقه حرارت دهید. ایراد این روش ضد عفونی این است که شیر نوزاد می بایستی از قبل تهیه شود.
با روش ساده تری نیز می توان تعداد کمتری شیشه را (یک یا دو عدد) درون قابلمه ای پر از آب و حرارت دادن آن به مدت 20 دقیقه، ضد عفونی کرد.این روش ضد عفونی،شما را از خرید شیشه های متعدد راحت می کند، ولی می بایستی عمل ضدعفونی را چندین بار در روز انجام دهید.
2-ضد عفونی غیر حرارتی
در این روش،از آب معمولی و قرص کلر استفاده می شود.ظرفی را پر از آب کرده و قرص کلر را داخل آن بیندازید تا به خوبی حل شود. وقتی شیشه های شیر به مدت یک ساعت و نیم در این محلول قرار گیرند،ضد عفونی می شوند.این محلول را می توان تا 24 ساعت مورد استفاده قرار داد.
مزیت این روش بر روش ضد عفونی حرارتی این است که به مراقبت و سرکشی زیادی نیاز ندارد، ولی ممکن است باقیمانده احتمالی بوی کلر،حتی بعد از آبکشی با آب یا آب معدنی نیز برای کودک ناخوشایند باشد. انتخاب این روش به تجربه مادران بستگی دارد.
پستانک
سه نوع پستانک وجود دارد:
*پستانک های فاقد سوراخ که باید با وسیله بخصوصی آنها را سوراخ کرد.
*پستانک های سوراخ دار با بازده قابل تنظیم. روی این نوع پستانک ها تعداد زیادی سوراخ وجود دارد که با چرخاندن شیشه و سرشیشه به اندازه 1/4 قطر دایره،بازده شیر مورد نیاز را می توان انتخاب کرد.
*پستانک های دارای سوراخ درشت.سوراخ های این نوع پستانک را با توجه به سن کودک می توان زیاد یا کم انتخاب کرد.
خرید تعداد زیادی سرشیشه در یک مرحله ضرورتی ندارد،زیرا کودک هر قدر که بزرگتر شود به سرشیشه های مخصوص سن خود نیاز دارد.
استفاده از پستانک
بعضی از کودکان علاقه و نیاز خاصی به مکیدن دارند و تا وقتی که پستانک در دهان آنهاست آرامش دارند، اما همین که پستانک از دهان شان خارج شود گریه می کنند.این گریه به هیچ وجه نشانه گرسنگی و نیاز او به شیر نیست. این نوزادان حتی وقتی به اندازه کافی تغذیه کرده باشند،باز هم با جویدن پستانک آرام می گیرند.به راستی چه باید کرد؟
، ولی باید از داشتن کلکسیونی از پستانک های جورواجور خودداری کرد،چرا که استفاده مداوم از پستانک تبدیل به یک عادت می شود تا حدی که کودک یکی را در دهان و یکی را در دست می گیرد و یکی را نیز در جیب می گذارد.
آب
برای تهیه شیر و یا نوشیدن ابتدا باید از آب های معدنی دارای املاح کم استفاده شود.در صورت عدم دسترسی به آب معدنی،آب شیر را بجوشانید و پس از خنک شدن آن را با یک همزن خوب هم بزنید تا هوا و اکسیژن بگیرد. این کار باعث سبک شدن آب و زود هضمی آن می شود.
وقتی کودک دو ماه و نیم تا سه ماهه است،معمولاً برای غذا دادن به او از اشیای مختلفی نظیر قاشق،پستانک و غیره استفاده می کنند، بنابراین جوشاندن آب و یا مصرف آب های معدنی ضرورتی ندارد. بعضی مادران به دلیل وسواس زیاد،تا سن 4 ماهگی و حتی بیشتر،از آب جوشیده یا آب معدنی استفاده می کنند.
دمای شیر
دمای مطلوب شیر برای تغذیه کودک، دمای محیط است. اگر شیر قبلاً در یخچال گذاشته نشده باشد،نیازی به گرم کردن ندارد. البته بعضی کودکان شیر نیم گرم و یا کمی گرم را ترجیح می دهند.
برای گرم کردن شیر از دو روش می توان استفاده کرد.
*بن ماری
*دستگاه الکتریکی مخصوص
معمولاً دمای آب مورد استفاده برای تهیه شیر می بایستی حدود 37 درجه سانتی گراد باشد.ناگفته پیداست که شیر سرد بر شیر گرم ترجیح دارد؛ لااقل فاقد خطر سوزاندن دهان کودک است.
ازشیر گرفتن
مواد آردی
از شیرگرفتن به معنای قطع کامل تغذیه با شیر مادر و شروع تغذیه با شیرهای دیگر است.در این روش،از شیرهای خشک، شیرگاو و یا سایر مواد غذایی استفاده می شود.از شیر گرفتن ارتباط زیادی با سطح اجتماعی و اقتصادی جوامع مختلف دارد. امروزه،پزشکان اهمیت زیادی به شیر مادر می دهند و معمولاً توصیه می کنند که کودک به مدتی طولانی از شیر مادر تغذیه کند. در کشورهای اروپایی و آمریکایی،با وجودی که تأکید بیشتری به شیر دادن مادران می شود،عمل از شیر گرفتن بسیار زودتر و آسان تر صورت می پذیرد.
از شیر گرفتن کودک گاهی به طور ناگهانی انجام می گیرد؛به هنگام ظهور یک بیماری، مادر به ناچارتغذیه کودک با شیر خود را به طور کامل قطع می کند. گاهی،تولید شیر مادر تحت شرایطی (شوک های عاطفی،عصبی و غیره) دچار وقفه می شود.به غیر از موارد یاد شده،از شیر گرفتن کودک در اکثر موارد دلایلی مشخص دارد.
از شیرگرفتن باید تدریجی و به کندی انجام گیرد
مادر،برای از شیر گرفتن کودک خود باید آمادگی کافی داشته باشد و قطع شیر توسط مادر سبب کم شدن رابطه بسیار نزدیکی می شود که در لحظات شیر
دادن با کودک داشته است. کاهش و یا قطع کامل این رابطه از نظر روحی کار ساده ای نیست.
نحوه از شیر گرفتن نیز ارتباط زیادی با سن کودک دارد و گاهی تحت شرایطی خاص،قطع شیر ممکن است خیلی سریع اتفاق افتد.
اگر قطع شیر دریک ماه و نیم تا دو ماهگی انجام گیرد،علاوه بر شیر مادرباید از شیرهای دیگر به عنوان جایگزین استفاده کرد.این حالت را «شیرخواری مختلط» می نامند.
اگر قطع شیر بعد از سه تا چهارماهگی باشد،می توان جیره غذایی کودک را با غذاهای دیگری غیر از شیر تکمیل کرد.
قطع شیر دریک ماه و نیم
وقتی کودک از شیر مادر تغذیه می کند،به آن عادت کرده و ترک آن برایش بسیار مشکل است.از آنجا که قطع شیر مادر تغییراتی در سیستم شیر خوردن کودک به وجود می آورد،باید به تدریج او را با شیشه شیر و سرشیشه آشنا کرد.برای این کار،ضمن تغذیه کودک از شیر مادر،می توان یک یا دو بار در روز او را با سایر شیرها توسط شیشه و سرپستانک تغذیه کرد تا کودک ضمن آشنایی با این نوع تغذیه کم کم به آن عادت کند.کودک در سنین پایین، به آسانی این روش تغذیه را قبول می کند.اگر عمل شیر دادن با شیشه و سرپستانک توسط پدر انجام گیرد،کودک خیلی راحت تر عادت می کند، زیرا حضور مادرش را در کنار خود احساس نمی کند.اگر همین کار توسط مادر انجام شود،احتمال زیادی دارد که کودک عصبانی شده و نتواند وضع تازه را تحمل کند.با ایجاد تناوب بین شیر دادن طبیعی و شیر دادن با شیشه و سرپستانک کودک به این روش تغذیه عادت کرده و با علاقه به خوردن شیر می پردازد.
ابتدا مادر باید روزانه یک نوبت شیر دادن طبیعی را با شیر دادن از طریق شیشه و پستانک جایگزین کند. این روش تغییراتی در روند تشکیل شیر مادر
به وجود می آورد،ولی مقدار شیر تشکیل شده اندک اندک با تناوب جدید هماهنگ می شود.وقتی کودک 5 تا 6 روز این گونه تغذیه کرد،دوباره باید نوبت دیگری از شیر خوردن طبیعی را با شیوه جدید جایگزین کرد.
توصیه همیشگی من این است که از قطع ناگهانی شیر دادن به روش طبیعی خودداری کنید.برای گسیخته نشدن رابطه مادر و کودک بهتر است که از شیر گرفتن او خیلی تدریجی و درعرض چندین هفته انجام پذیرد.به مادران سفارش می کنم که شیوه شیر دادن مختلط (پستان+شیشه و سرشیشه) را حتی در صورت بر عهده داشتن مسئولیت خارج از خانه،ادامه دهند. این امر مسلماً به ساعات کاری مادران بستگی دارد.
به هرحال برای هرمادری جالب است که حداقل صبح ها قبل از خروج از خانه و شب ها هنگام ورود به منزل،شخصاً کودکش را تغذیه کند.این دو بار شیر خوردن طبیعی در روز،کم کم اهمیت کمتری پیدا کرده و از شیر گرفتن نهایی کودک به راحتی و با رضایت مادر و کودک انجام می شود.
قطع شیر در سه یا چهار ماهگی
دراین دوران،مادر و کودک خیلی به هم عادت کرده اند و همه چیز به طور دلخواه و طبیعی پیش رفته است.تصمیم به قطع شیر دادن توسط مادر و عرضه شیر با شیشه و سرشیشه،چنان کودک را عصبانی و ناراحت می کند که تعجب آور است!
از شیر گرفتن کودک درچنین سنی به صبر و حوصله ی زیاد نیاز دارد. برای موفقیت در این کار،کودک را باید با مواد غذایی جدیدی آشنا کرد و تغییراتی در روش تغذیه او به وجود آورد.شما می توانید انواع مختلف کمپوت و فراورده های شیر یا پوره سبزی را که تاکنون با شیشه و سرشیشه می خورده،با قاشق به او عرضه کنید.به این ترتیب لذت مک زدن از پستان مادر را با لذت چشایی و مزه های خوش جایگزین می کنید.کنجکاوی کودک برای شناخت
طعم و مزه های جدید،باعث می شود لذت خوردن شیر مادر با لذت شناخت و اکتشاف جایگزین شود. در این روش نیز با توجه به علاقه و فرصتی که دارید،می توانید هرصبح و شب یک بار شیر خود را به کودک بدهید.
مواد غذایی آردی
مواد آردی مورد مصرف کودک،فراوان و متنوع هستند.پزشکان،مصرف این مواد را از چهار تا شش ماهگی توصیه می کنند.دراین زمینه،یک پیمانه آرد (حدود 5 گرم از انواع قابل حل فوری در آب مخصوص سنین اول)را با شیر شب مخلوط کرده به کودک بدهید. این اضافه کالری در شب،سبب می شود کودک مدت 6 ساعت را بدون بیداری و به راحتی بخوابد و هیچ گونه کمبود غذایی را احساس نکند.از دادن مقادیر بیشتر این مواد،جداً باید خودداری کنید.
تا سن چهارماهگی،ارائه انواع بدون گلوتن این مواد به کودک،توصیه می شود. برای تغییر ذائقه کودک می توان طعم و مزه آنها را تغییر داد.به تدریج که کودک بزرگتر می شود،می توانید او را با مزه های متنوعی مانند برنج،انواع میوه،غلات و یا مواد دیگر آشنا سازید.



با کانال تلگرامی «آخرین خبر» همراه شوید

منبع: تکناز