آشپزی و تغذیه


2 دقیقه پیش

غذای ملل/ ریتا ؛ سالاد خاص هندی

دیکاوو/ سالاد ریتا هندی یک سالاد بسیار خوشمزه می باشد. شما می توانید از این سالاد در مهمانی هایتان استفاده کنید. این سالاد طرز تهیه آسانی نیز دارد و شما می توانید به راحتی ...
2 دقیقه پیش

برپایی جشنواره پخت غذاهای محلی به مناسبت هفته میراث فرهنگی درپاوه

مهر/ مسئول اداره میراث فرهنگی شهرستان پاوه از برپایی جشنواره پخت غذاهای محلی به مناسبت هفته میراث فرهنگی در شهر باینگان خبر داد.هادی شریفی اظهار داشت: ۲۸ اردیبهشت تا سوم ...



غذاهای سنتی استان مرکزی (بخش دوم)


غذاهای سنتی استان مرکزی (بخش دوم)کجارو/ استان مرکزی به دلیل حضور کوه‌های مرتفع، نزدیکی با مناطقی همچون دریاچه‌ی نمک و کویر میقان، همسایگی با حاشیه‌ی مرکزی ایرانی و از همه مهم‌تر به دلیل قرار گیری در محل اتصال رشته‌ کوه‌های البرز و زاگرس، از آب و هوایی متنوع برخوردار است که تاثیری شگرف در رویش انواع گیاهان، میوه‌ها و سبزیجات مختلف بومی دارد. همین امر از مهم‌ترین عوامل ایجاد رژیم غذایی جالب و ستودنی است. با کجارو همراه باشید.
در بخش اول غذاهای سنتی استان مرکزی، به معرفی برخی از مشهورترین و رایج‌ترین خوراک‌های بومی و محلی این خطه از کشور پرداخته شد. با ما همراه باشید تا با تعدادی دیگر از غذاهای اصیل استان مرکزی آشنا شوید.
کله جوش (کال جوش یا دوغ گرمه)
همانگونه که پیش‌تر بیان شد، فرآورده‌های لبنی، از پرمصرف‌ترین مواد اولیه در تهیه و طبخ غذاهای سنتی استان مرکزی به شمار می‌آید که در این بین می‌توان شیر و کشک را از مهم‌ترین آن‌ها معرفی کرد. قطعا خواص و ارزش غذایی این مواد مفید، از بارزترین دلایلی است که نقش بسزایی در انتخاب شدن آن‌ها توسط مردم این استان، در طبخ غذاهای بومی و محلی ایفا می‌کند. از خواص کشک می‌توان به مقدار فراوانی از کلسیم، چربی، نمک، پروتئین، نیاسین، کاهش گرسنگی و بهترین گزینه برای لاغری و آب شدن چربی‌های بدن اشاره کرد. در واقع می‌توان از آن به عنوان جایگزین مناسبی برای شیر یاد کرد. کله جوش که به دوغ گرمه نیز شهرت یافته است، از جمله غذاهای سنتی و بومی استان مرکزی و برخی دیگر از مناطق کشور از جمله استان یزد و خراسان به شمار می‌آید که ماده‌ی اصلی آن را کشک تشکیل می‌دهد. بانوان و مادران خوش‌سلیقه‌ی استان مرکزی با ترکیب موادی همچون کشک، نعناع، روغن، مغز گردو، پیاز، زردچوبه، نمک و فلفل به طبخ و تهیه‌ی این غذای مفید و مغذی می‌پردازند. این غذا در زمره‌ی خوراکی‌های آبکی قرار گرفته و در فصول سرد سال، یکی از گزینه‌های مناسب برای وعده‌های اصلی غذایی خواهد بود.
آش اشکنه ی اراک (او گرمه)
اشکنه یکی از غذاهای اصیل ایرانی است که در گذشته معمولا خانواده‌هایی با درآمد کم، از این خوراک بومی استفاده می‌کردند. غذایی سرشار از انرژی و بسیار ساده که در مدت زمانی کم می‌توان آن را تهیه و طبخ کرد. جالب است بدانید که تنوع جالبی از اشکنه در رژیم غذایی مناطق مختلف ایران وجود دارد که می‌توان به اشکنه‌ی سیب‌زمینی، اشکنه‌ی تخم‌مرغ، اشکنه‌ی کشک و اشکنه‌ی سبزی اشاره کرد که هر کدام با توجه به مواد اولیه و سبک طبخ، از طعم و عطری متفاوت برخوردارند. در استان مرکزی اشکنه‌ی تخم‌مرغ، یکی دیگر از غذاهای بومی و سنتی به شمار می‌آید که به دلیل خواص غذایی و مدت زمان کوتاه طبخ، در بین خانواده‌های این استان از محبوبیت و مصرف نسبتا زیادی برخوردار است. آشپزها و بانوان کدبانوی استان مرکزی با استفاده از موادی همچون تخم‌مرغ، آرد، فلفل، روغن، زردچوبه، نمک، پیاز و شوید، این غذای لذیذ و مقوی را تهیه و در کنار اعضای خانواده‌ی خود میل می‌‌کنند.
پتله‌پلو
در گذشته مصرف غلات در تهیه‌ی انواع غذاهای اصیل ایرانی بسیار رایج و متداول بوده است؛ امری که امروزه نیز مصرف آن به دلیل آگاهی مردم نسبت به ارزش غذایی این مواد مغذی، در سطح گسترده و قابل توجهی صورت می‌پذیرد. گندم از جمله پرمصرف‌ترین موادی است که تنوع بی‌نظیر و فوق‌العاده‌ای از آش‌، سوپ، حلیم و پلو را می‌توان در رژیم غذایی مناطق مختلف کشور به وضوح مشاهده کرد. پتله پلو غذایی است بومی و مخصوص استان مرکزی که نشات گرفته از فرهنگ غذایی مردم شهرستان اراک است. آشپزهای این شهرستان زیبا، برای طبخ پتله پلو، دو مرحله‌ی کاملا مجزا را طی می‌کنند. ابتدا به تهیه‌ی پتله (گندم پوست کنده و پخته شده که به صورت خشک مورد مصرف قرار می‌گیرد) پرداخته و پس از آن غذای پرطرفدار دیار خود را طبخ می‌کنند. این غذای اصیل ایرانی با کمک موادی همچون پتله، عدس، سیب‌زمینی، برنج، نمک، زردچوبه و روغن تهیه و طبخ می‌شود. استفاده از غلات و حبوبات در تدارک پتله‌پلو یکی از ویژگی‌های ممتاز و قابل توجه آن محسوب می‌شود که مصرف آن برای سلامتی و شادابی بدن بی‌تاثیر نخواهد بود. این غذا با روش طبخی متفاوت، در مناطق دیگری از ایران از جمله استان همدان به عنوان غذایی محلی مورد مصرف قرار می‌گیرد.
کوفته تفرشی (گندله)
تنوع منحصر به فرد و قابل توجهی از انواع کوفته در رژیم غذایی مردم کشور ایران وجود دارد که با توجه به اقلیم و مواد اولیه‌ی در دسترس نواحی مختلف، از سبک طبخ و طعم و عطری متمایز برخوردار هستند. شاید شکل ظاهری و مصرف آن‌ها همراه با نان، مهم‌ترین وجه تشابه این غذای لذیذ و اصیل ایرانی است که به صورت گلوله‌های توپی بزرگ و کوچک و تا اندازه‌ای آبکی سرو می‌شود. در رژیم غذایی مردم استان همدان نیز کوفته‌های اصیل و بومی خوش‌عطر و فوق‌العاده تهیه و میل می‌شود که در نوع خود بسیار اشتهاآور و پرطرفدار به شمار می‌آید. بانوان شهرستان تفرش، کوفته‌ی مخصوص دیار خود را که به گندله یا کوفته‌ی تفرشی معروف است، با ترکیب موادی همچون گوشت، پتله، آب، سبزی (ریحان، تره، جعفری، مرزه، شوید)، نمک، زردچوبه، مغز گردو، دنبه‌ی سرخ شده، پیاز، کشمش و برگه‌ی زردآلو، به طبخ آن پرداخته و همراه با سبزی خوردن، ماست و برخی از چاشنی‌های بومی، برای اعضای خانواده‌ی خود سرو می‌کنند.
آش گندینه
آش گندینه، یکی دیگر از آش‌های سنتی و بومی استان مرکزی، شهرستان تفرش است که با استفاده از نوعی سبزی محلی و خودرو در صحراست، تهیه و مورد مصرف خانواده‌های تفرشی قرار می‌گیرد. این آش سنتی با استفاده از انواع حبوبات از جمله لوبیا، نخود، عدس و مواد دیگری همچون گوشت، پتله، پرشک (گلوله‌های کوچک که از خمیری با استفاده از آرد و آب تهیه می‌شود)، سبزی گندینه، نمک، فلفل، پیازداغ و زردچوبه تهیه و طبخ می‌شود. حضور حبوبات و غلات به همراه گوشت، از ویژگی‌های غذایی این خوراک لذیذ و بومی استان مرکزی به شمار می‌آید که می‌توان از آن‌ها به عنوان منبع عظیمی از پروتئین گیاهی و حیوانی نام برد. مصرف آش گندینه، به دلیل خواص غذایی ارزشمند، از جمله خوراکی‌های پیشنهادی بسیاری از پزشکان و کارشناسان تغذیه و سلامتی است که می‌تواند گزینه‌ای مناسب به عنوان وعده‌ی غذای اصلی در ماه‌های سرد سال بویژه زمستان در نظر گرفته شود.
رشته پلو
می‌توان برنج را به عنوان رایج‌ترین ماده‌ی غذایی در تهیه‌ی غذاهای ایرانی و بسیاری از کشورهای جهان معرفی کرد. این ماده سرشار از خواص غذایی ارزشمند و مفید است که مصرف آن برای تمامی سنین لازم و ضروری است. متاسفانه در بسیاری از خانواده‌های کشور، بدون توجه به پرهیز غذایی مناسب، این ماده‌‌ی اولیه و پرمصرف را به شیوه‌ای نادرست و در سطح وسیعی تهیه و مصرف می‌کنند که می‌تواند مشکلات جسمی فراوانی از جمله اضافه‌ وزن و چاقی را به همراه داشته باشد. در حالی که استفاده‌ی صحیح از این ماده‌ی غذایی، تاثیر شگرفی در رشد سلول‌های پوست و مو، بهبود عملکرد دستگاه گوارش، تامین انرژی سریع، ماده‌ای مقاوم در برابر فشار خون و مناسب برای اسهال خونی خواهد داشت. رشته‌پلو غذایی محلی و بومی استان مرکزی است که با ترکیب برنج، رشته‌ی پلویی، خرما، گوشت، روغن، کشمش و زعفران تهیه و میل می‌شود. سبزی خوردن و ماست، می‌تواند گزینه‌ی مناسبی در کنار این غذای لذیذ و مغذی ایرانی در نظر گرفته شود.
شفته اراکی (کوفته اراکی)
بسیاری از کارشناسان تغذیه و سلامتی، علاوه بر طعم مطلوب غذا، شکل ظاهری یا به بیانی دیگر، طراحی و تزئین غذای طبخ شده را یکی از مهم‌ترین عوامل تحریک و افزایش اشتهای کودکان و نوجوانان معرفی کرده‌اند. امری که امروزه بسیاری از مادران سراسر جهان، آن را به عنوان راهکاری پیشنهادی از سوی پزشکان اجرا می‌کنند. تنوع فوق‌العاده و ستودنی از غذاهای اصیل ایرانی، در کنار طراحی‌ وسوسه‌انگیز، کمک شایانی به تشویق کودکان و نوجوانان کم‌اشتها خواهد کرد. شفته‌ی مخصوص اراک، یکی از خوراکی‌های بومی و سنتی این خطه از کشور به شمار می‌آید که به دلیل شکل و رنگ فوق‌العاده‌ی آن، بسیار جذب‌کننده و اشتهاآور است. غذایی لذیذ و خوش‌عطر و رنگ که آشپزها و مادران اراکی با ترکیب موادی همچون گوشت چرخ‌کرده، آرد نخودچی، پیاز، جعفری، نمک، فلفل، زردچوبه و رب گوجه‌فرنگی، به طبخ و تهیه‌ی آن پرداخته و پس از آماده شدن، همراه نان، ماست و سبزی خوردن سرو می‌کنند.
گوشتابه ی اراک
گوشتابه غذای سنتی، لذیذ و بسیار پرطرفدار استان مرکزی، شهرستان اراک به شمار می‌آید که با صرف مدت‌ زمانی نسبتا کم، می‌توان آن را تهیه و سرو کرد. این غذا به دلیل حضور تخم‌مرغ و گوشت گوسفند، منبع مناسبی از پروتئین گیاهی و حیوانی محسوب می‌شود که در کنار مصرف با نان، ارزش غذایی آن دو چندان خواهد شد. آشپزها و بانوان کدبانوی استان مرکزی، با ترکیب موادی همچون تخم‌مرغ، گوشت چرخ‌کرده، نمک، فلفل، زردچوبه، رب گوجه‌فرنگی، پیاز و آرد، این غذای اصیل بومی را تهیه و طبخ می‌کنند. هرچند ممکن است در بسیاری از نواحی کشور، این غذا با نام‌های دیگری تهیه و میل شود. مصرف انواع چاشنی‌های محلی مانند ترشی، سالاد، ماست و سبزی‌خوردن، می‌تواند طعمی خاطره‌انگیز را در ذهن ایجاد کند که تا مدت‌ها آن را به خاطر خواهید سپرد.


منبع: کجارو


ویدیو مرتبط :
بخش خبر - همایش روابط عمومی های استان مرکزی 1394