سایر


2 دقیقه پیش

جمهوری آذربایجان با گرجستان و ترکیه مانور مشترک نظامی برگزار می کند

ایرنا/ جمهوری آذربایجان روز یکشنبه قبل از آغاز مذاکرات وین با حضور نمایندگان منطقه قره باغ کوهستانی، اعلان کرد که قصد دارد تمرین های نظامی با مشارکت گرجستان و ترکیه برگزار ...
2 دقیقه پیش

ژنرال فراری سوری از رژیم صهیونیستی درخواست کمک کرد

العالم/ ژنرال سابق و فراری ارتش سوریه که به صف مخالفان بشار اسد پیوسته، از رژیم صهیونیستی خواست که در مقابله با رییس جمهوری سوریه، مخالفان مسلح (تروریست ها)را یاری کند!.به ...



روسیه دوستی قدیمی با طالبان را احیا می‌کند/داعش مزاحم جنگ طالبان و آمریکاست


به گزارش خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، چندی است که زمزمه‌های نزدیکی روابط بین مسکو با شبه‌نظامیان طالبان شنیده می‌شود و گمان می‌رود که روس‌ها بیشتر از افغانستانی‌‌ها به طالبان؛ گروهی که سال‌ها برای نابودی آن تلاش‌های زیادی از سوی افغانستان، هند و ایران شده بود، نزدیک شده است.

این زمزمه‌ها و شایعات در حالی خاتمه پیدا کرد که «ضمیر کابلوف» مسئله روابط مسکو با طالبان را تأیید کرد و این آشکار شد که دوستی و دشمنی همیشگی در سیاست خارجی معنا ندارد، بلکه پایه روابط و سیاست خارجی بر اساس منافع است.

از نگاه کارشناسان سیاسی، طالبان با حمایت مالی عربستان سعودی، با مدیریت آمریکا، طرح انگلیس در خاک پاکستان برای ناامن کردن افغانستان طرح ریزی شده است، اما سوال این است که طالبان که با این فرمول ساخته شده چرا به سمت روسیه یا همان کشوری که برای نابودی این گروه از هیچ تلاشی دریغ نمی‌ورزید، تمایل پیدا کرده است؟

با حضور پُررنگ گروه تروریستی داعش در سوریه و عراق و ایجاد سایه وحشت در چندین کشور منطقه و جهان، افغانستان نیز شاهد حضور تروریست‌های داعشی در خاک خود بوده و دست کم توانسته در ولایت «ننگرهار» برای خود پایگاه و شبکه رادیویی ایجاد کند.

در مورد حامیان داعش کارشناسان افغانستانی و اکثر کشورهای دنیا معتقدند که این گروه برای خوش‌خدمتی به برخی کشورهای عربی مانند عربستان سعودی و قطر و همچنین ترکیه از سوی آمریکا ایجاد شده تا اهداف منطقه‌ای و بین‌المللی واشنگتن را در افغانستان اجرایی شود.

افغانستان با موقعیت جغرافیایی خود که همواره شاهد استعمار و استثمار قدرت‌های جهان بوده اکنون شاهد حضور داعش، گروهی که گفته می‌شود دلیل حضور آن نفوذ در کشورهای مشترک‌المنافع روسیه است، می‌باشد.

این موضوع سبب شده تا مسکو برای حفظ منافع و امنیت کشورهای مشترک‌المنافع خود در تلاش برای نزدیکی با «طالبان» گروهی که به دلیل نداشتن برنامه بین‌المللی از چشم آمریکا در حال افتادن است، شود.

در همین راستا خبرنگار ما برای شفافیت موضوع با «وحید مژده» کارشناس مسائل سیاسی افغانستان گفت‌وگو داشته و تمام جنبه‌ها، دلایل و موضع افغانستان در قبال این نزدیکی بررسی کرده است.

 

***متن کامل این مصاحبه به شرح ذیل است***

فارس: خبرهای پراکنده مبنی بر تماس روس‌ها با طالبان گزارش شده و ضمیر کابلوف هم به طور ضمنی از ارتباط با طالبان سخن گفته است، تمایل برای چنین دیدارهایی، از سوی طالبان بوده یا روسیه؟ هدف از این دیدارها چیست؟ و چه ثمرات یا همکاری‌هایی را می‌تواند در پی داشته باشد؟

مژده: در سال 2006 اولین تماس روس‌ها با طالبان برقرار شد که هدف از این تماس براساس 2 موضوع بود. اولاً در مورد جنگجویان ازبک در منطقه وزیرستان و موضوع بعدی مواد مخدر افغانستان است که در این دیدار طالبان در مورد جنگجویان ازبکستان به روس‌ها اطمینان داده و متعهد شدند که اجازه نخواهند داد از خاک افغانستان علیه کشور دیگری استفاده شود و در رابطه با مواد مخدر نیز گفتند که طالبان از انتقال مواد مخدر به روسیه جلوگیری کند.

موضع طالبان در این خصوص که به روسیه اعلام کردند این بود که مرزهای شمالی افغانستان در اختیار ما نیست و هر زمانی که این مرزها در اختیار ما قرار گرفت، در این مورد صحبت خواهیم کرد و پس از این زمانی که روس‌ها اطمینان حاصل کردند که جنگجویان ازبکستانی بدون دستور طالبان اقدامی علیه روسیه انجام نمی‌دهند، دیگر ارتباط خود را با طالبان قطع کرد اما 2 سال قبل زمانی که یک خلبان اوکراینی تبار با گذرنامه روسی با یک فروند هلی‌کوپتر روسی در ولایت لوگر فرود آمده بود، توسط طالبان دستگیر شد، بار دیگر تماس‌ها بین روس‌ها و طالبان برقرار شد که پس از یک سال مذاکره این خلبان از سوی طالبان آزاد شد که در این مدت کابلوف حدوداً 3 بار با مدیر دفتر طالبان در قطر تماس گرفت و بعد از اینکه طالبان برای مذاکره با برخی کشورها به قطر رفت مذاکرات بین این دو شکل گرفت.

فارس: هدف دیدارهای اخیر آنان چه بوده و احتمالاً چه همکاری‌هایی از طرف طلبان با روس‌ها وجود دارد؟

مژده: زمانی که طالبان به شمال افغانستان دست یافت و خبر اینکه طالبان و داعش یکی هستند از طرف دولت افغانستان منتشر شد سبب نگرانی روس‌ها شد، زمانی که طالبان فرمانداری «درقد» که یکی از فرمانداری‌های نزدیک به تاجیکستان است را تصرف کردند، روس‌ها برای بار دیگر با رهبران طالبان دیداری داشته و صحبت‌هایی بین این 2 طرف صورت گرفت اما باید یادآور شوم که این دیدارها هنوز به حدی نیست که روس‌ها طالبان را تجهیز کنند و هنوز به این مرحله نرسیده است. ضمن اینکه این دیدارها تنها برای دریافت اطمینان روس‌ها از طرف طالبان است و روس‌ها می‌خواستند بفهمند که آیا داعش با طالبان هم پیمان است و حرکت اسلامی ازبکستانی در چه موقعیتی است. 

فارس: شما فکر نمی‌کنید مذاکره روس‌ها با طالبان نوعی تغییر موقعیت روس‌ها در برابر افغانستان است؟

مژده: بله در طول این 14 سال که از حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان گذشته روس‌ها در خیلی از مسائل تحمل کردند. مثلاً افزایش مواد مخدر در زمان حضور نیروهای خارجی که روس‌ها از این مسئله انتقاد کردند. در کنار این شایعاتی که در مورد به وجود آمدن گروه‌های تروریستی و اینکه توسط دست‌های مرموزی این گروه‌ها تقویت می‌شوند و توسط هلی‌کوپترها انتقال داده شده و مسلح می‌شوند که این‌ها همه سبب نگرانی کشورهای منطقه به خصوص روسیه شد. اساساً این رویکرد جدید روس‌ها را باید با این معیارها که ذکر کردم سنجید.

فارس: در زمان قبل، روسیه در کنار هند و ایران علیه طالبان در افغانستان فعالیت می‌کردند، آیا 2 طرف این دشمنی را کنار گذاشته‌اند و نیاز به دوستی در 2 طرف احساس می‌شود؟

مژده: هر چند در سیاست دوستی و دشمنی همیشگی وجود ندارد و منافع ملی حرف اول و آخر را می‌زند و هر 2 طرف در جستجوی آن هستند. در این مورد هم در گذشته اختلافاتی وجود داشت و نگرانی‌هایی که روس‌ها از طالبان داشتند تا حدودی نزدیک به هم بود به دلیل اینکه در زمان تسلط طالبان بر افغانستان، نیروهای مخالف کشورهای آسیای مرکزی مثل حرکت اسلامی ازبکستان و بعضی از گروه‌های دیگر مانند چچنی‌ها که روسیه آنان را دشمن می‌دانست و احساس خطر می‌کرد تا مبادا این گروه‌ها از طریق افغانستان برای روسیه مشکل ایجاد کند.

اما اینکه طالبان بارها اعلام کردند که برنامه‎ بین‌المللی ندارند و می‌خواهند تنها در افغانستان به فعالیت‌های خود ادامه دهند یکی از عواملی است که نگرانی روس‌ها را بابت این گروه کاهش داده است. نگرانی از اینکه داعش در شمال افغانستان نفوذ کند هم از جمله عواملی است که روسیه تصمیم گرفت تا برای جلوگیری از یک دشمن جدید با دشمن قدیمی خود دوست شده و می‌کوشد تا دشمنی‌ها را به دوستی‌ها تغییر دهند.

فارس: گفته می‌شود که نگرانی روس‌ها از نفوذ داعش در افغانستان و ولایت‌های شمالی، سبب نزدیکی مسکو به این گروه باشد، از دید شما غیر از این عامل، چه محورهایی برای تعامل بین 2 طرف وجود دارد؟

‌مژده: زمانی که برای اولین بار در سال 2006 روس‌ها با 2 هدف با طالبان مذاکره کرده و پس از اطمینان از هدفشان ارتباط طالبان با روس‌ها قطع شد اما زمانی که خلبان روسی از سوی طالبان دستگیر شد، مجدداً روس‌ها با طالبان تماس برقرار کردند.

روابط روس‌ها با طالبان در همین حد بود اما زمانی که طالبان در ولایت تخار به فرمانداری «درقد» در مرز تاجیکستان نزدیک شد، این مسئله سبب شد که روس‌ها برای بار دیگر تماس‌های نزدیکی با طالبان داشته باشند.

فارس: آیا این نزدیکی روسیه به طالبان تاکتیکی و کوتاه مدت است یا روسیه بنای روابط بلند مدت با این گروه را دارد؟

مژده: این مسئله مستقیماً به دولت افغانستان و نیروهای خارجی در این کشور بر می‌گردد، تا زمانی که دولت افغانستان نگرانی‌های روس‌ها را در مورد عدم حمایت دولت افغانستان از داعش برطرف نکند روس‌ها مجبور خواهند شد تا با طالبان ارتباط داشته باشد، خصوصاً زمانی که در رسانه‌های روسیه خبرهایی منتشر شده که گویا دولت افغانستان با داعش همکاری دارد و حتی نامی از برخی افغانستانی‌ها نیز برده شده است که این مسئله سبب نگرانی مردم افغانستان نیز شده است به دلیل اینکه دشمن دشمن می‌تواند دوست باشد.

فارس: به نظر شما روسیه با استقرار طالبان در ولایت‌های شمالی، مشکلی دارد؟ اگر طالبان به روسیه تضمین دهد که مانع نفوذ شبه نظامیان داعش به درون آسیای مرکزی خواهد شد، آیا روسیه طالبان را کمک تسلیحاتی و مالی خواهد کرد؟

مژده: روسیه پس از دست‌یابی طالبان به ولایت‌های شمالی به ویژه قندوز نگرانی‌ داشته است. همچنین پس از انتشار اخبار اشتباه در مورد همدستی طالبان با داعش که بعداً این خبر تکذیب شد، تبعاً نگرانی روس‌ها را برانگیخت و روس‌ها هم به جای اینکه با دولت افغانستان برای نابودی داعش همکاری کند با طالبان تماس گرفت و جزئیات را در این مورد جویا شد و طالبان نیز به روس‌ها گفتند که ما با داعش هیچ ارتباطی نداریم چرا که با آمریکا در حال نبرد هستیم.

داعش اکنون مزاحم جنگ طالبان و آمریکاست و حتی این مسئله سبب شد تا روس‌ها اعلام کنند که اگر این تقاضای روس‌ها از طرف طالبان پذیرفته شود ما از خارج شدن نام رهبران طالبان از لیست سیاه سازمان ملل متحد نیز حمایت خواهیم کرد و این اولین قدم‌های گذاشته شده از طرف روس‌ها برای همکاری‌های بیشتر با طالبان است و این نمایانگر آن است که احتمال برداشتن گام‌های دیگر حتی کمک‌های مالی و تسلیحاتی به دور از انتظار نیست.

فارس: به نظر شما کدام ولایت‌ها برای استقرار طالبان در شمال برای جلوگیری از نفوذ داعش به درون آسیای مرکزی مناسب‌تر به نظر می‌رسند؟

مژده: اولاً این نکته را باید در نظر گرفت که داعش در افغانستان بیشتر از کدام عناصر تشکیل شده است. تا جایی که اطلاع داریم تعداد اندکی از داعشی‌های افغانستان از داخل این کشور به داعش پیوسته‌اند که دلیل آن هم بیشتر مسائل مالی بوده است و در کنار این «عبدالرحیم مسلم‌دوست» اولین کسی که با «ابوبکر بغدادی» بیعت کرد و بعداً از داعش رویگردان شد و اعلام کرد که داعش یک گروه جنایتکار است که با اسلام مطابقتی ندارد.

این مسئله نشان می‌دهد که داعش از نظر ایدئولوژیک در افغانستان با مشکل مواجه است. اما در شمال افغانستان گروهایی مانند حرکت اسلامی ازبکستان که حالا بعضی از این گروه خود را کماندوهای اسلامی نیز یاد کرده‌اند، من اطلاع دارم تعداد این گروه در شمال اندک است تا جایی که جرات ندارند که صدای خود را بلند کنند و از سویی دیگر هم طالبان آنان را زیر نظر داشته و با آنان اتمام حجت کرده‌ که اگر دست به کاری بزنند با سرنوشتی دچار خواهند شد که دیگر دوستان‌ آنان در ولایت زابل فرمانداری «خاک افغان» مواجه شدند.

فارس: برقراری ارتباط از طرف روسیه با طالبان برای آمریکا چه پیامدی می‌تواند داشته باشد؟

مژده: یقیناً در ظهور گروه‌هایی همچون داعش دست‌های خارجی دخیل است. زمانی که طالبان اعلام کردند برنامه بین‌المللی ندارند آمریکا درصدد برآمد تا گروهی را به وجود آورده تا برنامه بین‌المللی را دنبال کند. رقابتی که آمریکا در آسیای مرکزی با روسیه دارد، به نفع آمریکا در منطقه شکل گرفته و جایی که می‌تواند از آنجا این برنامه شکل گیرد یقیناً افغانستان است، جایی که یک دولت ضعیف دارد و یک پشتیبان قوی از ناامنی‌ها و زیر بنای قوی از جلب و جذب نیروهایی که آماد‌ه‌ پیوستن با گروه‌های مسلح هستند.

در این صورت باید افغانستان به روس‌ها این اطمینان را دهد که در افغانستان مشکلی وجود ندارد که در نتیجه روس‌ها بابت افغانستان مطمئن شده و اگر این رقابت تشدید شود باز هم به نفع افغانستان نخواهد بود زیرا افغانستان درگیر یک جنگ نیابتی خطرناک دیگری خواهد شد که با ظهور گروه‌های جدید در کشور آغاز شده است.

فارس: ورود مجدد روس‌ها به افغانستان آیا به معنای تقابل قدرت‌ها نیست و امکان تکرار بازی بزرگ جنگ نیابتی بین افغانستانی‌ها بیشتر نخواهد شد؟

مژده: همان طور که قبلاً نیز یادآور شدم این مسئله می‌تواند سبب نگرانی‌های زیاد و جنگ نیابتی شود. اکنون بیش از این روسیه نمی‌تواند نظار‎ه‌گر اعمالی باشد که علیه خودش است، به این دلیل برای حفظ منافع خودش دست به کار خواهد شد.

انتهای پیام/

http://fna.ir/FHW1RU


ویدیو مرتبط :
داعش در افغانستان و احتمال جنگ قدرت با طالبان