چگونه والدین در گناه فرزندان شریک می شوند

به گزارش «شیعه نیوز»، آیت الله مظاهری در تفسیر آیۀ 12 سورۀ یس در خصوص تجسم اعمال و آثار آن بیان داشتند: اگر كسی مركز فحشایی ساخت و مردم در آنجا رفتند و مرتكب گناه شدند. علاوه بر اینكه برای صاحبش یك طبقه ‌ای جهنم درست می ‌شود، تابوتی، سلولی و خانه ‌ای از جهنم ساخته می ‌شود. به همان اندازه گناهی كه در نامه عمل شركت ‌كنندگان در این مركز فحشاء می ‌نویسند، در نامة عمل سازندة این مركز فحشاء نیز نوشته می ‌شود.   

* تجسّم اعمال

خداوند متعال در آیه 12 سوره یس می فرماید: «إِنَّا نَحْنُ نُحْیِ الْمَوْتى‏ وَ نَكْتُبُ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُمْ وَ كُلَّ شَیْ‏ءٍ أَحْصَیْناهُ فی‏ إِمامٍ مُبینٍ» به ‏یقین ما مردگان را زنده مى ‏كنیم وآنچه را از پیش فرستاده ‏اند و آنچه را از خود باقى گذاشته ‏اند؛ و همه چیز را در كتاب روشنگرى احصا كرده ‏ایم.

عالم آخرت، باطن دنیاست. این دنیا ظاهر و آن دنیا باطن، این دنیا عرض و آن دنیا حقیقت است. اعمال ما، در آن دنیا به تناسب كارهای ما در این دنیا، مجسم می ‌شود. گاهی مار و گرز آتشین می ‌شود و گاهی درخت و سبزه و گل و نهرهای آب و قصرهای با شكوه می‌ گردد. این آیه به همین موضوع اشاره می‌كند كه «نَكْتُبُ ما قَدَّموا» آنچه از پیش فرستاده ‌اند ضبط می ‌كنیم. معمولاً اگر برای كسی پرونده ‌ای تشكیل دهند، آنچه در پرونده می ‌آید كیفر است، خود عمل در پرونده نمی ‌آید، اما در آخرت پرونده این طور نیست. در آنجا پرونده، خود عمل است. یك معنای نامه عمل «میزان»‌ «صراط مستقیم» و «پل صراط» است. اینها همان اعمال ما و این اعمال در آنجا كتاب ماست.

«هُنالِكَ تَبْلُوا كُلُّ نَفْسٍ ما أَسْلَفَتْ وَ رُدُّوا إِلَى اللَّهِ مَوْلاهُمُ الْحَقِّ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما كانُوا یَفْتَرُون‏»[1]

در آن جا، هر كس عملى را كه قبلاً انجام داده است، مى ‏آزماید. و همگى به سوى خداوند یگانه كه مولا و سرپرست حقیقى آنهاست بازگردانده مى ‏شوند؛ و چیزهایى را كه به دروغ همتاى خدا قرار داده بودند، از نظرشان گم و نابود مى ‏شوند.

انسان ممكن است اینجا آنچه در دل دارد مخفی كند اما در آنجا چشم ها حقیقت بین است:

«لَقَدْ كُنْتَ فی‏ غَفْلَةٍ مِنْ هذا فَكَشَفْنا عَنْكَ غِطاءَكَ فَبَصَرُكَ الْیَوْمَ حَدیدٌ»[2]

به او خطاب مى ‏شود تو از این صحنه غافل بودى و ما پرده را از چشم تو كنار زدیم، و امروز چشمت تیزبین است.

چشم ها حقیقت بین و درون ‌نگر است. اعمال و كرداری كه روی نفس ما اثر گذاشته، ظاهر می ‌شود «تَبْلُوا كُلُّ نَفْسٍ ما أَسْلَفَتْ» این معنی فشردة «ما قَدَّمُوا» است.

*معنای آثار هم

اما معنی «وَ آثارَهُمْ» این است كه آثار اعمال هم ضبط می ‌شود. مثل كار خیری كه انجام گرفته و تصویر آن باقی مانده است. مثلاً حسینیه ‌ای ساخته كه به آن باقیات الصالحات می ‌گویند. حسینیه، خودش یك پاداش دارد، به تناسب در بهشت قصری می ‌شود و به همان تناسب در روز قیامت ظاهر می‌گردد. خود حسینیه هم یك آثاری دارد: مثلاً جلسه ‌ای در حسینیه است. اگر این جلسه مورد رضایت و لطف خداوند و حضرت بقیة ‌الله «عج» قرار بگیرد، یعنی یك نفر در آنجا برای شما حدیث و روایت بگوید و شما هم برای خدا و قرآن آنجا بروید تا چیزی از اسلام بفهمید خیلی ثواب دارد. ثواب را به شما می ‌دهند، اما به اندازه ‌ای كه به شما ثواب می‌ دهند به آن كسی هم كه حسینیه را ساخته است، ثواب می ‌دهند «فَلَهُ اَجْرُها وَ اَجْرُ مَنْ عَمِلَ بِها» اجر حسینیه را دارد، اجر آثار حسینیه را هم دارد یعنی همان. «نَكْتُبُ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُمْ».

قَوْلِ النَّبِیِّ (صلی الله علیه وآله) «مَنْ سَنَّ سُنَّةً حَسَنَةً كَانَ لَهُ أَجْرُهَا وَ أَجْرُ مَنْ عَمِلَ بِهَا إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ»

و در ادامه حضرت می فرمایند: «وَ مَنْ سَنَّ سُنَّةً سَیِّئَةً كَانَ عَلَیْهِ وِزْرُهَا وَ وِزْرُ مَنْ عَمِلَ بِهَا إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَة» [3]

اگر كسی به جای حسینیه، مركز فحشایی ساخت و مردم در آنجا رفتند و مرتكب گناه شدند. علاوه بر این كه برای صاحبش یك طبقه ‌ای جهنم درست می ‌شود، تابوتی، سلولی و خانه ‌ای از جهنم ساخته می ‌شود. به همان اندازه گناهی كه در نامه عمل شركت ‌كنندگان در این مركز فحشاء می ‌نویسند، در نامة عمل سازندة این مركز فحشاء نیز نوشته می ‌شود. این را «وَ آثارَهُمْ» می ‌گویند. یعنی علاوه بر اینكه اعمال را ضبط می ‌كنیم، آثارش را هم ضبط می ‌كنیم و این تنها مربوط به مثل حسینیه و مسجد نیست. مثلاً اگر پدر و مادری زحمت كشیده، خون جگر خورده و بچه ‌ای را تربیت اسلامی كرده ‌اند. مادر زحمت كشیده، 9 ماه بچه را در شكمش پرورانده و وقتی كه بچه به دنیا آمده او را شیر داده، او را تربیت اسلامی كرده، یك دختر شوهرداری تحویل جامعه داده، این دختر وقتی كه در خانه خویش شوهرداری می ‌كند ثواب ها دارد، مثل این است كه در خط مقدم جبهه بجنگد.

*اجر و پاداش والدینی که فرزند صالح تربیت کنند

در روایت داریم كه اگر این دختر سفره را پهن كرد یا ظرفی برای رضایت خدا شست تا این كه شوهرش در رفاه باشد و امور زندگی را اداره كند، ثوابش این است كه در خط مقدم جبهه جهاد كند[4]. خوب به اندازه ثواب این دختر، مادر او را هم ثواب می ‌دهند. چون مادرش او را چنین تربیت كرده است.

پدر زحمت كشیده و فرزندش را تربیت اسلامی كرده و یك جوان مسلمان تحویل اجتماع داده، نمازخوان، خدمتگزار، جبهه‌رو و ... این جوان وقتی كه در خط مقدم جبهه می ‌جنگد خیلی ثواب دارد، به همین اندازه ثواب هم به پدر می ‌دهند، به مادر هم می ‌دهند. وقتی فرزند نماز می ‌خواند به او ثواب می‌ دهند و به همین اندازه ثواب به پدر و مادرش هم می ‌دهند.

به عكس اگر مادری در مقابل شوهر، زبان دراز، بی‌ حیا و تنبل بود، خوب خانه ‌داری نكرد، آن طور كه می ‌بایست شوهرداری نكرد، بچه‌ داری نكرد و یك دختر زبان دراز تحویل جامعه داد، وقتی كه دختر به خانة شوهر رفت و در مقابل شوهر زبان درازی كرد. گناه بسیار بزرگی به حسابش می ‌نویسند و به همان اندازه هم به حساب آن مادر می ‌نویسند كه او را بد تربیت كرده است.

حرفی كه اینجا هست این است كه اگر مادر در تربیت این دختر كوتاهی كرده و شوهرداری را یادش نداده باشد، یا عمل خودش در مقابل شوهر، زبان درازی بوده و این دختر از مادر یاد گرفته، خودش خانه ‌دار نبوده، این دختر هم حالا خانه ‌دار نیست، این دختر گناه می ‌كند و به جهنم می ‌رود و به همان اندازه گناه هم به مادرش می ‌دهند، و لو اینكه مادرش حالا زن خوبی باشد.

قرآن می ‌فرماید: «فَاعْبُدُوا ما شِئْتُمْ مِنْ دُونِهِ قُلْ اِنَّ الخاسِرینَ الّذینَ خَسِروا اَنْفُسَهُمْ و اَهْلیهِمْ یَوْمَ القِیامَةَ اَلا ذلِكَ هُوَ الخُسْرانُ المُبینُ»[5]

پس شما هر چه را جز او مى‏ خواهید بپرستید كه زیانكارید. بگو: «زیانكاران واقعى كسانى هستند كه سرمایه وجود خویش و بستگانشان را در روز قیامت از دست داده ‏اند. آگاه باشید زیان آشكار همین است.»

*ورشکسته خیلی آشکار در آخرت

ورشكستة خیلی آشكار كسی است كه به خاطر اولاد باید به جهنم برود و آن كسی است كه در تربیت اولاد كوتاهی كرده و وضعش طوری بوده كه فرزند، لاابالی شده است. یك پدر روزه‌ خوار كه با بی ‌حیائی در منزل و در مقابل بچه ‌هایش روزه می ‌خورد و نماز نمی ‌خواند، بچه ‌‌اش روزه‌ گیر و نمازخوان نمی ‌شود. بسیار خوب كسی كه نماز نمی‌ خواند و روزه نمی ‌گیرد و گناهش خیلی بزرگ است، در سر حد كفر است و گناه آن در نامه اعمالش نوشته می ‌شود، علاوه بر آن اگر پسر هم به تقلید از پدر یا به خاطر تربیت ناصحیح او، نماز نخواند، هم به حساب او گناه می ‌نویسند و هم به حساب پدر؛ و آن وقت گناه روی  گناه قرار می گیرد.

«وَ كُلَّ شَیْیٍ اَحْصَیْناهُ فی اِمامٍ مُبینِ» ما در لوح محفوظ خدا (یا قلب امام خلیفة ‌الله) آشكارا همه را به شماره آورده ‌ایم در اینجا می‌ خواهد بگوید علاوه بر این كه انسان یك نامه عمل دارد و همه اعمال او در آن ضبط می ‌شود، یك لوح محفوظی هم هست كه همه چیز در آن ثبت شده است.

پاورقی:

[1]ـ سوره یونس، آیه 30.

[2]ـ سوره ق، آیه 22.

[3]ـ الفصول المختارة، (شیخ مفید) ص: 136

[4]ـ عَنِ النَبی جِهادُ الْمَرْأةِ حُسْنُ التَّبَعُلِ بحارالانوار علامة مجلسی ج18، ص107، نقل از قصص الانبیاء. و این روایت از حضرت امیرالمؤمنین(ع) هم رسیده است. در بحارالانوار ج10، ص99، نقل از خصال صدوق (ره).

[5]ـ سوره زمر، آیه 15.

منبع: کتاب «معارف اسلام در سوره یس» آیت الله مظاهری

انتهای پیام/654