نقدی بر پوستر جشنواره فجر و حاشیه‌ها


تقریبا در بیشتر دوره‌ها، پوستر جشنواره‌های فجر ازجمله فیلم فجر، با حاشیه‌هایی عموما در نقد طرح‌ها مواجه شده است. در پی حاشیه‌های به‌وجود آمده برای پوستر جشنواره فیلم فجر امسال و برخی بحث‌ها و پاسخ‌های مطرح‌شده، علی‌اکبر عبدالعلی‌زاده در نوشتاری، تحلیلی از روند نهایی شدن تصویر خسرو شکیبایی روی این پوستر ارایه کرده است.

در متن این روزنامه‌نگار و فعال هنری که در اختیار سرویس هنرهای تجسمی ایسنا قرار داده شده، آمده است: «متاسفانه این روزها بسیار مشاهده می‌کنیم کسانی که توانایی‌های خود را کنار می‌گذارند و با بلندپروازی پا به عرصه‌های نامربوط با هنر و تخصص و توان خود می‌گذارند، برای رسیدن به جایگاه‌های مسحورکننده، حاضرند اعتبار حرفه‌ای خود را خرج کنند.

به نظر می‌رسد بزرگمهر حسین‌پور با واکنش‌های عجولانه بر برنامه «خندوانه» و سریال «عطسه» مهران مدیری و... مدتی است به این گروه پیوسته است. او که کارتونیست قابلی است، انگار قدر جایگاه حرفه‌ای خود را نمی‌داند و مدت‌هاست به رفتارهای ژورنالیستی و شومنی برای ایجاد شهرت در اتمسفرهای جدید دست زده است.

حسین‌پور امسال به‌عنوان طراح پوستر جشنواره فیلم فجر طرحی از مرحوم خسرو شکیبایی را عرضه کرده و مدعی است 15 روز بر روی این طرح کار کرده است. همچنین در جنجالی رسانه‌ای، مدعی شده طراح و نقاش اصلی پوستر سی‌وچهارمین دوره جشنواره فیلم فجر خود اوست و با لحنی توهینآمیز، انتساب این عنوان را به «مجید برزگر»، اشتباه فاحش رییس جشنواره دانسته است.

عکس امیر عابدی که پوستر از روی آن طراحی شده

پوستر نهایی جشنواره فیلم فجر

حسین‌پور در جایی هم گفته برزگر ایده‌پرداز این طرح بود و این کار را به من سفارش داد اما طراح پوستر من هستم، چون آن را طراحی کرده‌ام!

سوال اینجاست که آیا تبدیل یک عکس به نقاشی به وسیله نرم‌افزار رایانه‌ای را می‌توان طراحی قلمداد کرد؟ عکس گرفته شده توسط امیر عابدی نعل به نعل بدون کوچک‌ترین تغییر، حتی در تعداد تارهای موی سر در پوستر استفاده شده است. حالا او بیشتر صاحب اثر است یا کسی که با یک کلیک و چند دقیقه‌ای صبر، به مرحمت پیشرفت فناوری نرم‌افزاری، عکس را به نقاشی تبدیل کرده است؟

حسین‌پور مدعی شده است که «هنگام طراحی این پوستر تصمیم گرفتم از تمام فیلم‌های مرحوم شکیبایی نشانه‌ای در آن قرار دهم؛ به‌عنوان مثال، فرم شیدایی چهره او و عینکش از فیلم «هامون»، موهای او از فیلم «بانو»، نگاه سه‌رخ او از فیلم «عاشقانه» و شال او از فیلم «پری» برداشته شده است»!

حالا ببینیم پوستر چقدر با ادعاهای حسین‌پور منطبق است؛ همچنان که گفتم و در عکس هم مشهود است، پوستر امسال مشخصا اجرای نرم‌افزاری است با مونتاژ صورت و گردن مرحوم شکیبایی بر روی بدنی جدید که این روش ترفند تازه‌ای در رسانه تلقی نمی‌شود و ایرادی هم ندارد، اما تعجب می‌کنم که حسین پور ادعا کرده طراحی پوستر 15 روز طول کشیده، چون این کار با نرم افزار daynamic auto pinter در کامپیوتر من 20 دقیقه بیشتر طول نمی‌کشد. این نرم‌افزار را همین الان می‌توانید از اینترنت دانلود کنید.

البته براساس تجربه همکاری می‌دانم که بدقولی کار را به دقیقه 90 می‌کشاند. به نظر می‌رسد در این کار هم از سفارش‌دهنده 15 روز وقت گرفته شده، اما همه کارها در دو سه ساعت آخر انجام شده است.

نکته اینجاست که در این نرم‌افزار شما می‌توانید با سبک‌های مطرح تاریخ هنر و یا با روش هنرمندان جهانی (بیش از 20 گزینه) یک عکس را به نقاشی تبدیل کنید و از مراحل مختلف انجام کار عکس تهیه کنید؛ یعنی از بوم سفید و زیرسازی تا نقاشی کامل در هر مرحله‌ای عکس بگیرید و این‌گونه حتی به سفارش‌دهنده بقبولانید که خودتان از روی عکس طراحی کرده‌اید اما این بازی آماتورهاست، چون همه‌ی حرفه‌ای‌ها این نرم‌افزار را می‌شناسند، ولی برایش اعتبار هنری قایل نیستند.

چند پرده از اجرا در مرحله زیرسازی با روش pencel توسط نرم‌افزار که صرفا برای نمونه در 80 هزار حرکت انجام شده را در ادامه مشاهده می‌کنید:

با تطبیق عکس اصلی و پوستر به راحتی می‌توان فهمید ادعاهای مطرح‌شده، توهین به خانواده فرهنگ و هنر و افکار عمومی کشور است، چون تنها کاری که شده این است که شاخه‌های درخت از روی سر و پایین چانه با دقت و بدون آسیب زدن به چهره مرحوم شکیبایی، پاک شده است.

به پارچه یقه لباس مرحوم شکیبایی در عکس نگاه کنید. همان پارچه چارخانه، در یقه پوستر هم دیده می‌شود؛ یعنی حسین پور آنچنان شتابزده این کار را کرده که حتی تغییرات معمول برای آشنایی‌زدایی را هم اعمال نکرده است.

روش طراحی تنه کولاژ شده هم این‌چنین است که دوستی که از نظر آناتومی به سوژه نزدیک است، لباس مورد نظر را می‌پوشد و از او عکس می‌گیرند. در ادامه، سر را جایگزین می‌کنند. بعد از این مرحله، تصویر کولاژ شده به‌دست پرتوان نرم‌افزار سپرده می‌شود.

در این مرحله هم کم‌فروشی شده، زیرا به نظر می‌رسد پارچه دور گردن با توجه به فرم خاص شانه‌های مرحوم شکیبایی، بیشتر کاربرد آسان‌سازی کولاژ و تطبیق اندام مدل با آن مرحوم را دارد. در اجرا اما بیشتر از اینکه به طرح اصلی شبیه باشد، شبیه اتود دقیقه نودی یک ایده است.

حسین‌پور خود به‌خوبی می‌داند این نوع طراحی به درد فضاهای عجله‌ای ژورنالیستی و مخاطب عام می‌خورد و به غیر از موقعیت خبری یا ایده، هیچ‌گونه ارزش هنری ندارد و حتی از سوی هنرمندان طراح مردود است.

شأن جشنواره گسترده‌ای همچون فیلم فجر و شأن استادان گرافیستی که تا امروز مسؤولیت طراحی پوستر جشنواره را داشته‌اند، اجازه نمی‌دهد از روش‌های سهل‌انگارانه ژورنالیستی برای خلق پوستری استفاده شود که جایگاه تاریخی در هنر کشور دارد و سال‌های سال در آرشیو ذهنی جامعه هنری کشور ماندگار می‌شود...».

به گزارش ایسنا، در مراسم رونمایی از پوستر سی‌وچهارمین جشنواره فیلم فجر «مجید برزگر» به‌عنوان طراح این پوستر معرفی شد که این اقدام، اعتراض بزرگمهر حسین‌پور - تصویرگر پوستر جشنواره - را درپی داشت.

انتهای پیام


ویدیو مرتبط :
در حاشیه جشنواره فیلم فجر