ضعف رسانه‌ها در تحلیل فاجعه منا و اتفاقات فرانسه/ در انتشار اخبار خارجی در زمین رسانه‌های غربی بازی می کنیم

اکبر نصرالهی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه جامعه خبرگزاری فارس گفت: فاجعه منا و حادثه تروریستی فرانسه از جهاتی با هم وجه اشتراک دارند و از جهاتی هم با هم قابل مقایسه نیستند.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی افزود: از جهت اینکه در هر دو حادثه تعدادی افراد بیگناه در مکانی که محل جنگ و نزاع نبود، کشته شدند از نظر ابعاد انسانی و حقوق بشری مشابه هستند.

این استاد ارتباطات درباره تفاوت‌های این دو حادثه و پوشش خبری این دو حادثه در رسانه‌های داخلی و خارجی گفت: در فاجعه منا رسانه‌های اسلامی و داخلی به دنبال این بودند که به درست بی‌کفایتی، بی‌تدبیری، بی‌مسئولیتی و کم‌کاری آل سعود را به تصویر بکشند و این حس به مخاطبین انتقال یابد، در حالی که رسانه‌های کشور فرانسه، درست عکس هدف رسانه‌های ایران در فاجعه منا را  داشتند. یعنی هدفشان این بود که کفایت و درایت کشور خودشان را در استیلای سریع بر شرایط و تسلط بر اوضاع توسط پلیس و نیروهای امدادی نشان بدهند.

وی ادامه داد: رژیم سعودی با 6 هزار دوربین در منا می‌توانست به‌موقع تمام تحرکات را  رصد و اقدام کند همچنین علاوه بر برخورداری از امکانات نیروی هوایی و تجهیزات امداد هوایی به گفته وزیر بهداشت عربستان 25 هزار کادر پزشکی برای موسم حج  آماده باش بودند به همین دلیل طبیعی است که رسانه‌ها بی‌کفایتی آل سعود را پوشش دهند و آن فاجعه را واقع نمایی کنند اما در مورد فرانسه ماجرا متفاوت است.

نصرالهی با اشاره به اقدام متفاوت رسانه‌های ایرانی و اروپایی در پوشش خبری اتفاقات منا و فرانسه گفت: در بمب‌گذاری‌های فرانسه هیچ رسانه‌ای بویژه رسانه‌های ایرانی نمی‌خواستند بگویند دولت فرانسه بی‌کفایت است بلکه دنبال این بودند تا در مورد اقدامات تروریستی داعش اطلاع‌رسانی کنند.

به گفته نصراللهی رسانه‌های غربی واقعیت فاجعه منا را پوشش ندادند و متناسب با  اهمیت و ارزش خبری آن اقدام نکردند اما با وجود حمایت غربی‌ها از جمله فرانسه در سوریه از داعش، در پوشش خبری اقدام تروریستی پاریس اقدام دوگانه داشتند و حتی برخی از آنها از این اقدام تروریستی به عنوان فرصتی برای پیشبرد راهبرد قدیمی اسلام هراسی  بهره بردند و گروه جعلی و بی‌نسبت داعش به  اسلام را به دین مبین اسلام منسوب کنند.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی  یکی دیگر از تفاوت‌های پوشش اخبار منا و پاریس را سرعت انتشار اقدام تروریستی پاریس در قیاس با منا عنوان کرد و گفت: رسانه‌های ما در انعکاس اخبار فاجعه منا کمی دیر اقدام کردند، هرچند که نسبت به گذشته سرعتشان بیشتر بوده ولی حدود 3 ساعت از زمان وقوع صدا و سیما اخبار آن را انعکاس داد. در عین حال  روزنامه‌ها بعد از دو روز تعطیلی در روز شنبه 4 مهر هیچ اخبار و اطلاعات جدیدی را انتشار ندادند و به وظایف ذاتی خود یعنی تحلیل و تفسیر این فاجعه مهم نپرداخته‌اند.

وی در ادامه تصریح کرد: اما در اتفاقات فرانسه سرعت رسانه‌های داخلی بویژه رسانه ملی بسیار خوب بود. صدا و سیما با حدود یک ساعت تاخیر حادثه پاریس را پخش کرد و خبرگزاری فارس با فاصله  کمتر از 2 ساعت از وقوع حادثه یعنی در ساعت 01.44 دقیقه این اتفاقات را منعکس کرد.

نصرالهی با بیان اینکه در هر دو حادثه، هم رسانه‌های داخلی و هم رسانه‌های خارجی در زمینه تحلیل ضعیف عمل کرده‌اند، گفت: در فاجعه منا با گذشت حدود 2 ماه هنوز ابعاد و زوایای پنهان آن توسط رسانه‌ها تحلیل نشده است و مباحثی که منطبق بر عقل و منطق و مستند باشد به اندازه کافی و متناسب با اهمیت فاجعه منا در رسانه‌ها منتشر نشده است.

وی گفت: در ماجرای پاریس هم تاکنون تحلیل‌ها و زوایای پنهان آن از جمله سناریوهای احتمالی پشت این ماجرا از جمله احتمال ساختگی بودن این حملات برای تقویت اسلام هراسی و مداخله بیشتر و متفاوت در منطقه و سوریه مطرح نشده است.

نصراللهی افزود: رسانه‌های ما باید هم از این حوادث تلخ استفاده آموزشی کنند و هم اینکه قدرت تحلیل مردم را بالا ببرند. غربی‌ها با مقوله تروریسم برخورد دوگانه دارند؛ تروریسم بد و خوب. فرصت خوبی است تا تبیین شود تروریسم در هر شرایط بد و برای امنیت و آرامش همه کشورها خطرناک است.

نویسنده کتاب مدیریت بحران در رسانه‌های حرفه‌ای انتشار تصاویر متفاوت از قربانیان این دو حادثه را از نکات قابل تامل و مهم در مدیریت بحران در رسانه‌های غربی و سایر رسانه‌ها دانست و گفت: در ماجرای پاریس هیچ تصویر فجیعی از جنازه‌ها و خون در رسانه‌های فرانسه و سایر کشورهای غربی انتشار نمی‌یابد و به دلیل وابستگی تصویری و خبری رسانه‌های داخلی به منابع غربی در رسانه‌های ایران نیز از این تصاویر خبری نیست و این نشان‌دهنده این است در این خصوص رسانه‌های ایرانی در زمین غربی‌ها بازی می‌کنند اما شوربختانه در فاجعه منا بی‌محابا انبوهی از تصاویر خشن و فجیع سونامی‌وار بر مخاطبان هجوم می‌آورند و بر ذهن و روان آنها آسیب می‌رسانند.

وی نشان دادن تصاویر دلخراش فاجعه منا و سایر حوادث مشابه را نقض حقوق مخاطبان و شان حجاج و خانواده قربانیان دانست و گفت: رسانه‌ها به لحاظ انسانی و اخلاقی حق نداشتند تصاویری مانند اجساد روی هم افتاده منا را نشان دهند.

نصرالهی در ادامه راحتترین راه برای نشان‌دادن عمق فاجعه را، پخش تصویر اجساد دانست و گفت: نشان دادن پیوسته تصاویر فجیع باعث حساسیت‌زدایی میان مردم می‌شود به گونه‌ای که در دراز مدت اثرگذاری اینگونه تصاویر برای مردم کم و دیدن آن عادی می‌شود.

وی رعایت ملاحظات انتشار تصاویر خشن را در رسانه‌ ضروری دانست و تصریح کرد: انتشار لانگ‌شات و از نمای بالا و دور، مات کردن تصاویر، دادن هشدار قبل از پخش آن  و در نظر داشتن زمان پخش یعنی اجتناب از  پخش آن در ساعات اول صبح و آخر شب جز در مواقع خاص از ملاحظات انتشار تصاویر خشن است.

انتهای پیام/

ویدیو مرتبط :
تحلیل پوشش رسانه ای فاجعه منا - رسانه های داخلی