سالگرد درگذشت یکی از بزرگترین نویسندگان علمی-تخیلی جهان/آسیموفی که دوستش داشتیم!

دانش > دانش‌های بنیادی - ۶ آوریل سالگرد درگذشت یکی از بزرگترین نویسندگان ژانر علمی-تخیلی جهان است. کسی که خیلی‌ها با خواندن کتاب‌های او به علم و دانش علاقه‌مند شده‌اند یا به دنبال نجوم و رصد کهکشان‌ها رفته‌اند.

به کتابخانه مدرسه‌تان اگر رفته باشید یا درباره آثار علمی-تخیلی کنجکاو بوده باشید حتما چشم‌تان به آثاری از آیزاک آسیموف خورده است. آیزاک اَزیموف که به اشتباه در ایران با نام آیزاک آسیموف شناخته می شود ۶ آوریل سال ۱۹۹۲ در سن ۷۲ سالگی از دنیا رفت تا علاقه‌مندان به علم و نجوم یک نویسنده بسیار پرکار را از دست بدهند. نقش او آن قدر مهم بود که سیارک ازیموف ۵۰۲۰ به افتخار وی نامگذاری شد.

بسیاری از کسانی که اکنون دستی در علم و دانش دارند در زمان نوجوانی خود با اولین مفاهیم علمی  از میان خطوط آثار آسیموف آشنا شدند. در زمانی که خبری از کامیپوتر و اینترنت به شکل امروز نبود آثار آسیموف نقش طلا را برای علاقه‌مندان به علم داشتند.  

آزیموف که دکترای بیوشیمی داشت بیش از ۵۰۰عنوان کتاب در رده‌بندی‌های مختلف نوشته اما شاید بیشتر به خاطر سری بنیاد که در ایران به نام سری امپراتوری کهکشانی ترجمه شده شناخته می‌شود. او را در کنار کلارک و هاین‌لاین به عنوان سه نویسندهٔ بزرگ ژانر علمی-تخیلی جهان می‌شناسند.

بیشترین شهرت او شاید به خاطر داستان‌های علمی - تخیلی است اما آزیموف کتاب‌های بسیاری در موضوعات دیگر از فیزیک و شیمی گرفته تا زیست‌شناسی و نجوم دارد. او اما نقش پیشتازانه‌ای در بالا بردن داستان‌های علمی - تخیلی از سطح تنها سرگرم‌کننده در مجله‌ها به سطح فکری مربوط به جامعه‌شناسی و تاریخ و ریاضیات و علم داشت.
شاید هنوز در جهان برخی وجود داشته باشند که خواندن آثار علمی-تخیلی را کاری بیهوده بدانند اما بسیاری می‌دانند که کتابهای خوب در این ژانر چه تاثیری در پیشرفت دانش داشته است.

خود آسیموف در این باره می‌گوید: نخستین پژوهشگران تکنولوژی ساخت و پرتاب موشک از «رابرت گادرد» گرفته تا «ویلی لِی» همگی بدون استثناء با خواندن آثار ه. ج. ولز برانگیخته شده و در این راه گام گذاشتند. وضعیت مشابهی درباره دانشمندان رباتیک وجود دارد.
قوانین سه‌گانهٔ رباتیک آزیموف از شهرت جهانی برخوردار است و دائرةالمعارف بریتانیکا وی را واضع واژه رباتیک در زبان انگلیسی می‌شناسد.
نخستین کتاب آسیموف یک داستان علمی-تخیلی به نام «سنگریزه‌ای در آسمان» بود که در سال ۱۹۵۰ انتشار یافت. ۲۳۷ ماه یا تقریباً ۲۰ سال طول کشید تا او صد کتاب بنویسد که تا اکتبر ۱۹۶۹ به طول انجامید. صد کتاب بعدی، مرحله مهمی از زندگی او بود که در مارس ۱۹۷۹یعنی در عرض ۱۱۳ ماه یا در حدود ۹ سال و نیم به پایان رسید یعنی چیزی بیش از ۱۰ کتاب در سال. در دسامبر ۱۹۸۴، فقط پس از گذشت ۶۹ ماه یا کمتر از ۶ سال دیگر وی سیصدمین کتابش را نیز منتشر کرد.

داستان‌های علمی - تخیلی ازیموف جایزه‌های متعددی برد: ۵ جایزه «هوگو» که با انتخاب خوانندگان اعطا می‌شود و سه جایزه «نیبولا» که از طرف نویسندگان علمی - تخیلی اعطا می‌شود. تریلوژی یا داستان‌های سه‌گانه او که داستان یک امپراتوری کهکشانی در آینده‌است و از کتاب‌های «بنیاد» (۱۹۵۱)، «بنیاد امپراتوری» (۱۹۵۲)، و «بنیاد دوم» (۱۹۵۳) تشکیل یافته‌است جایزه هوگو سال ۱۹۶۶ را به عنوان بهترین مجموعه داستان علمی - تخیلی برای او به ارمغان آورد. او همچنین جایزه‌استاد بزرگ را که انجمن نویسندگان علمی‌تخیلی آمریکا به پاس یک عمر فعالیت موفقیت‌آمیز در زمینه داستان نویسی علمی-تخیلی اعطا می‌کرد در سال ۱۹۸۷ به دست آورد.

پیش‌بینی‌های آسیموف که ۵۰ سال بعد محقق شد
آسیموف در سال ۱۹۶۴ پیش‌بینی‌های خود را در مورد جهان در ۵۰ سال آینده یعنی سال ۲۰۱۴ تشریح کرده بود. او این مطالب را به مناسبت افتتاح نمایشگاه بین‌المللی سال ۱۹۶۴ در نیویورک نوشته بود.
۱- ارتباطات، صوتی - تصویری خواهد شد و با استفاده از تلفن علاوه بر صدای طرف دیگر می‌توان تصویر او را هم دید.
۲- برقراری تماس مستقیم تلفنی با هر نقطه ای در جهان، حتی مرکز هواشناسی در قطب جنوب، میسر خواهد شد.
۳- ربات ها در سال ۲۰۱۴ نه عمومیت خواهند یافت و نه کارشان عالی خواهد بود، ولی وجود خواهند داشت.
۴- صفحات قابل آویختن به دیوار جای تلویزیون های معمولی را خواهند گرفت ولی مکعب های شفاف که امکان دیدن تصویر به شکل سه بعدی را فراهم خواهد کرد به مرور عرضه خواهند شد.
۵- مکالمه و تماس با کره ماه دیگر چندان دشوار نخواهد بود.
۶- وسایلی برای آشپزخانه طراحی و ساخته خواهند شد که "غذاهای آماده" را مهیا خواهند کرد، آب را گرم کرده و با آن قهوه درست خواهند کرد.
۷ - حداقل یک یا دو مورد گیاه آزمایشگاهی که از انرژی نهفته در ستاره ها تغذیه می کنند وجود خواهد داشت.
۸- برای ساختن خودروهایی که توسط یک ربات هدایت خواهند شد، تلاش های زیادی صورت خواهد گرفت.
۹- تمام جمعیت جهان به طور یکسان و کامل از تمام وسایل و تکنولوژی جدید در آینده بهره مند نخواهند شد. درصد بیشتری به نسبت امروزه از به کارگیری این وسایل محروم خواهند بود. هر چند از نظر امکانات مادی زندگی آنها ممکن است به نسبت امروز وضعیت بهتری داشته باشند ولی از تازه ترین امکانات خلق شده توسط تکنولوژی عقب خواهند ماند.

کتابهای آسیموف که باید بشناسید

در میان آثار او کتاب «رهنمود آسیموف به علم» یکی از بهترین کتاب‌هایی است که دربارهٔ علم برای مردم عامه نوشته شده‌است. این کتاب با عنوان «رهبر علم» و در دو جلد با ترجمه « احمد بیرشک» توسط انتشارات خوارزمی و نیز با عنوان «در جهان علم» با ترجمه «هوشنگ شریف زاده» توسط انتشارات فاطمی به فارسی منتشر شده‌است.

اگر علاقه‌مند به علم و دانش هستید نباید آثار آسیموف را از دست بدهید. این فهرستی جمع و جور از کتابهای این نویسنده مشهور است.

ژانر علمی-تخیلی
مجموعه‌ها
سری بنیاد، که سه‌گانهٔ اول آن در ایران به نام سری امپراتوری کهکشانی توسط انتشارات شقایق چاپ شده‌است.
سری روباتها:شامل غارهای پولادی، خورشید عریان، روباتهای سپیده‌دم و رباتها و امپراتوری
سری لاکی استار: شن‌های مریخ، اقیانوسهای زهره، خورشید بزرگ عطارد، راهزنان سیارک‌ها، حلقه‌های زحل و...

کتابهای تکی
خدایان هم The Gods Themselve/سفر شگفت‌انگیز/پایان ابدیت (The End of Eternity)/شبانگاه/فرزند زمان/نمسیس/آزمایش مرگ/ماموریت فراموش شده/قلوه سنگی در آسمان

مجموعه داستان‌های کوتاه
بهترین‌های آسیموف/دنیای رباتها/رویای رباتها/ربات خواب می‌بیند/من، روبات/المپیک کهکشانی/سؤال آخر/اولین‌های آسیموف

علم به زبان ساده

جهان چگونه زاده شد؟،تولد و مرگ ستارگان،راه شیری و سایر کهکشانها،منظومه شمسی ما،خورشید،زمین:خانه ما،ماه زمین،عطارد:سیاره بادپا،زهره:رازی سر به مهر،مریخ:همسایه اسرارآمیز ما،مشتری غول لکه دار،زحل:سیاره‌ای با حلقه‌های زیبا،اورانوس:سیاره‌ای که به پهلو خوابیده‌است،نپتون:دورترین غول،پلوتون:سیاره‌ای دوگانه،سیارکها،ستاره‌های دنباله دار و شهاب‌ها
کوازار ها٬تپ اخترها و سیاهچاله‌ها،آیا در سیارهای دیگر حیات وجود دارد؟،بشقاب پرنده،آیا ستاره‌های دنیاله دار دایناسورها را کشته اند؟،موشکها، کاوشگر‌ها و ماهواره‌ها،راهنمای آسمان شب،سیزده برنامه اختر شناسی،پرواز سفینه‌های سرنشین دار به فضا،مسکونی کردن ستاره‌ها و سیاره‌ها،برنامه‌ها فضایی جهان،آشغالدانی فضایی،اساطیر و فضا،داستان علمی، واقعیت علمی،
اخترشناسی باستان،اختر شناسی نوین،

تاریخ علم

قطب جنوب،میکروبها،دینوزوها،شکل زمین،اتم،انرژی،نفت،انرژی هسته‌ای،انسان در فضا،ویتامینها،الکتریسته،روباتها،ژنها و ژنتیک،مغز آدمی،اتمسفر،ابررسانایی،زندگی در اقیانوس،زغال سنگ،میکروموجها،خون،پیدایش زندگی،آتشفشانها،انرژی خورشیدی،کیهان
نورخورشید،سرعت نور،فتو سنتز.

۵۴۵۴

ویدیو مرتبط :
‫33 بنای عجیب در جهان که بیشتر به فیلم‌های علمی-تخیلی شبیه‌اند، تا واقعیت..‬‎