یک سال از درگذشت استاد فخرایی گذشت

مراسم گرامیداشت نخستین سالگرد درگذشت مرحوم دکتر سید مهدی فخرایی، استاد فقید دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران، امروز شانزدهم آذر از ساعت 15 تا 16:30 در مسجدالنبی - واقع در خیابان کارگر شمالی - برگزار می‌شود.

به گزارش سرویس علمی ایسنا، دکتر سید مهدی فخرایی، استاد دانشکده مهندسی برق دانشگاه تهران و معاون پژوهش و برنامه ریزی بنیاد ملی نخبگان در بدو تاسیس، 16 آذرماه سال گذشته در پی ابتلا به بیماری سرطان خون درگذشت.

مرحوم فخرایی به رغم ابتلا به نوع نادری از سرطان خون و با وجود توصیه برخی پزشکان و نزدیکان برای پیگیری روند درمان در خارج کشور ترجیح داد، روند درمان خود را در یکی از بیمارستان‌های دولتی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه دهد و بیماری خود را نیز فرصتی برای تجربه‌اندوزی پزشکان ایرانی تلقی می‌کرد.

وی در پاسخ به نزدیکانش که از او می‌خواستند برای درمان بیماری سختش به خارج کشور یا لااقل به بیمارستانی خصوصی مراجعه کند گفت: من معلم دانشگاه تهرانم و درمانم را هم در بیمارستان دانشگاه پیگیری می‌کنم.

برادر استاد تعریف می‌کرد: در زمان بستری شدن وی در بیمارستان، برخی نزدیکان با توصیه پزشک معالج که به دلیل نادر بودن و خطر شدید بیماری وی بر اعزام ایشان به خارج تاکید داشت، بدون اطلاع دکتر فخرایی، مقدمات اعزام وی را پیگیری می کردند. وی به محض اطلاع از این مساله بسیار عصبانی شد. گفتیم با این که بیمارستان شریعتی بسیار خوب است ولی با توجه به جدید و نادر بودن بیماری شما بهتر است به خارج بروید. دکتر فخرایی گفت من پزشکان داخلی را تحقیر نمی‌کنم. گفتیم خود پزشک شما توصیه کرده که اگر امروز که روز دوم بستری است به کانادا بروید بهتر از فرداست چون آنجا تجربه بیشتری در خصوص این بیماری دارند. دکتر فخرایی گفت پزشکان ما هم باید تجربه کنند. گفتیم این مساله به مرگ شما منجر می‌شود، پاسخ داد «خب بمیرم پس پزشکان ما کجا باید یاد بگیرند و تجربه کنند!؟»

برادر دکتر فخرایی در مراسم تشییع استاد گفت: بهمن ماه پارسال که ایشان این حرف را زدند پیش خود فکر کردم شاید شعار می‌دهند و بالاخره راضی می‌شوند ولی تا آخر پای این حرف که برآمده از اعتقاد عمیق‌شان بود، ماندند و جان خود را هم سر همین عقیده گذاشتند.

دکتر سید مهدی فخرایی در سال 1339 در دزفول متولد شد. وی تحصیلات دوره دبیرستان را در مدرسه ای وابسته به دانشگاه شیراز گذراند و سپس در رشته مهندسی برق و الکترونیک موفق به اخذ مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد از دانشگاه تهران شد. مرحوم فخرایی دوره دکتری خود را در سال 1995 در همان رشته در دانشگاه تورنتوی کانادا به پایان برد و از همان سال به هیات علمی دانشگاه تهران پیوست.

یافته های رساله دکتری زنده یاد استاد فخرائی که زیرنظر پرفسور «کنت سی. اسمیت» تدوین شده در سال 1997 در قالب کتابی با عنوان VLSI-Compatible Implementations for Artificial Neural Networks (پیاده‌سازی سازگار با VLSI برای شبکه‌های عصبی مصنوعی) توسط انتشارات دانشگاهی Kluwer منتشر شده است.

وی که طی سالهای 1998 تا 2000 به عنوان استاد مهمان در دانشگاه تورنتو تدریس می کرد، پایه گذار آزمایشگاه هوش سیلیکونی و پردازش مجتمع سیگنال در دانشکده مهندسی برق دانشگاه تهران بود که عمده فعالیت های آن بر طراحی و ساخت سیستم ها و مدارهای مجتمع خیلی فشرده متمرکز شده است.

فعالیت های تحقیقاتی آزمایشگاه به بخش های متنوعی تقسیم می شوند از آن جمله می توان به طراحی و پیاده سازی سیستم های DSP، طراحی مدارهای الکترونیکی در ناحیه زیر آستانه، طراحی و پیاده سازی سیستم ها و الگوریتمهای هوشمند و هم چنین مطالعه و طراحی سیستم های مقاوم در برابر خطا اشاره کرد.

استاد فخرایی که دارای 220 مقاله علمی ملی و بین‌المللی در رشته تخصصی خود بود در بدو تاسیس بنیاد ملی نخبگان به عنوان معاون پژوهش و برنامه ریزی بنیاد فعالیت داشت.

زنده یاد دکتر مهدی فخرایی

وی در سال‌های اخیر نیز در کنار فعالیتهای آموزشی پژوهشی در دانشگاه، همکاری نزدیکی با مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت داشت که ماموریت آن تدوین و نظارت بر اجرای عالی ترین سند بالادستی پیشرفت کشور است.

وی همچنین پروژه های صنعتی مختلفی را در زمینه طراحی مدارات مجتمع (IC) از قبیل طراحی پروسسورهای شبکه و مودم‌های DSL، پیجرها و سیستم‌های پیام‌رسانی بی سیم یک و دو مسیره، پروسسورهای سیگنال دیجیتال مورد استفاده در تجهیزات ارتباطی شخصی، طراحی مدارات دیجیتال پرسرعت سیستم‌های کارآمد VLSI اجرا کرده است.

پیکر دکتر فخرایی پس از تشییع باشکوه در دانشگاه تهران به زادگاه استاد منتقل شد و 19 آذر با حضور پرشور مردم، دانشگاهیان و جمعی از مسوولان محلی در بقعه شاه سید رکن الدین دزفول به خاک سپرده شد.

استاد فخرایی از پیشگامان حوزه ابر رایانه و میکروالکترونیک در کشور بود

دکتر صادق واعظ زاده، استاد دانشکده مهندسی برق دانشگاه تهران در سخنان خود در مراسم تشییع فخرایی از وی به عنوان مدیری فروتن، پرتلاش و در صحنه یاد کرد که در صحنه عمل با بر عهده گرفتن سخت‌ترین کارها در خط مقدم فعالیت‌ها همکاران را به تلاش بیشتر وا می‌داشت.

وی که هم در دوران فعالیت در دانشکده و هم در زمان تصدی معاونت علمی و فناوری رییس جمهور و ریاست مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت از دوستان و همکاران مرحوم دکتر فخرایی بوده است با اشاره به این که آن مرحوم در بعد علمی از پیشگامان حوزه ابر رایانه و میکروالکترونیک در کشور بوده است اظهار داشت: فروتنی دکتر فخرایی زبانزد بود او هیچ‌گاه دنبال نام و عنوان نبود و برعکس هر بار به بهانه‌ای از طرح نام خود سرباز می‌زد.

رییس اسبق بنیاد ملی نخبگان در ادامه به بیان خاطره ای از پاکدستی و تعهد عمیق دکتر فخرایی به بیت‌المال پرداخت و خاطرنشان کرد: در بدو فعالیت بنیاد، دکتر فخرایی برنامه‌ای برای برگزاری نشستی با حضور نخبگان در کیش طراحی کرده بود که گفتم صلاح نیست نخبگان را به کیش ببریم و بهتر است نخبگان را به مناطق محروم ببریم.

دکتر فخرایی با این تصمیم موافقت کرد ولی چون یک هواپیمای چارتر برای این برنامه رزرو شده بود، کل خسارت آن را از حقوق خود پرداخت کرد در حالی که هیچ دلیلی نداشت.

بخش مالی بنیاد مبلغ پرداختی را به حساب ایشان برگرداند ولی دکتر فخرایی هیچ وقت این مبلغ را نگرفت.

واعظ‌زاده تصریح کرد: دکتر فخرایی به واقع از ابرار بود. او به مبانی انقلاب بسیار پایبند بود و در عین حال مستقل و استوار طبق تحلیل خود عمل می‌کرد. وی در عین حال بسیار اهل مشورت و تعامل بود.

استاد فخرایی یک اسطوره برای جوان دانشجوی ایرانی است

دبیر کنگره پیشگامان پیشرفت در پی درگذشت مرحوم دکتر سید مهدی فخرایی، استاد تمام الکترونیک دانشگاه تهران و دبیر سابق این کنگره، وی را فردی دانست که اعتقاد راسخ به نقش‌آفرینی جوانان در پیشرفت کشور داشت.

علی متقیان، مدیرعامل خبرگزاری دانشجویان ایران و از دوستان و همکاران دیرین استاد خاطرنشان کرد: هریک از ما در کنار شخصیت اصلی و حقیقی خود، ممکن است در مراحل مختلف زندگی، نقش‌های ویژه‌ای بپذیریم و یا شخصیت‌های دیگری دور یا نزدیک به شخصیت اصلی‌مان، به نمایش بگذاریم؛ مثلا دانشجویی نمونه، جوانی متواضع، پدری دلسوز، شهروندی مطلوب، مادری فداکار، عضوی فعال از یک گروه یا یک سازمان، مدیری شایسته، مسوولی لایق و یا ... باشیم. چنین صفاتی، در حقیقت حاصل و نتیجه تصویر و نمایشی است که از خود در جامعه و در اطرافیان خود برجای گذاشته و می‌گذاریم.

وی افزود: به نظر می‌رسد به غیر از آثار واقعی و پیدا و پنهان حضور و بروز هریک از ما در جامعه، نمایشی که از صفات نیک و بد خود ارائه می‌کنیم و تصویری که به واسطه گفتار و کردار خود در ذهن اطرافیان برجای می‌گذاریم، نقش و آثاری تعیین‌کننده در جامعه و در محیط پیرامونی و در نزدیکانمان می‌تواند داشته باشد.

متقیان گفت: به تجربه ثابت شده که در فعالیت‌های تربیتی و ترویجی این‌طور نیست که آثار و نتایج مثبت، صرفا به واسطه و به تبع اجرای برنامه‌های از پیش تعیین شده و یا صرف هزینه‌های مستقیم در این زمینه حاصل شود. گاهی یک رفتار مناسب، واکنش حساب شده، گفتار دقیق و ... می‌تواند آثار مثبت و ماندگاری در اطرافیان و در محیط اطراف ایجاد کند و به اندازه ساعت‌ها کار برنامه‌ریزی شده مدیریتی یا فرهنگی اثر‌گذاری داشته باشد. از طرف دیگر یکی از مقدمات بسیار اساسی، در مباحث تربیتی، آموزشی و فرهنگ‌سازی، حضور و وجود الگوها و مصداق‌های قابل لمس و در دسترس است.

وی افزود: گاهی شنیدن یک جمله از یکی از نزدیکان و افراد در دسترس که از وجاهت لازم هم برخوردارند و یا دیدن رفتار و کردار ایشان در مواجهه با مسائل گوناگون و روزمره، به اندازه ساعتها مطالعه، بررسی و تجارب شخصی بر مخاطب اثر‌گذار است.

مدیرعامل ایسنا گفت: اساسا کارکرد ذاتی الگو و اسطوره نیز همین است که آدمی می‌تواند بخشی از ویژگی‌های ایشان را در خود مشابهت سازی کند، چون او بیندیشد، از دریچه نگاه او به جهان پیرامون بنگرد و از رفتار و کردارش الگوبرداری نماید.

متقیان با ذکر این مقدمه با گرامیداشت یاد استاد فقید مهدی فخرایی وی را از جمله کسانی دانست که از روزهای اول شکل‌گیری دبیرخانه کنگره پیشگامان پیشرفت، همراه و همکار مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و از اعضای شناخته شده این مرکز بود.

وی تصریح کرد: استاد فخرایی فردی بود که اغلب ویژگی‌های الگو و اسطوره مدنظر و مورد نیاز جوان دانشجوی ایرانی را در خود دارد و می‌تواند به‌طور عملی و ملموس از او کسب فیض کند.

متقیان،‌ استاد فخرایی را چراغ، راهنما و راهبر همکاران جوان در دبیرخانه کنگره پیشگامان پیشرفت توصیف کرد و گفت: برای آنها که از نزدیک با دکتر فخرایی همکار بوده و او را به درستی درک کرده باشند، می‌توان دهها ویژگی بارز مثبت برشمرد که وجود حتی یکی از آن ویژگی در ما کافی است که بتوانیم در محیط پیرامون خود تحولی مثبت ایجاد کنیم.

رفتار و کردار دکتر فخرایی، بازتابی از باورهای عمیق وی بود

وی گفت: رفتار و کردار دکتر فخرایی بازتابی از باورهای عمیق وی بود و صفا و صمیمیت، خیرخواهی، مهربانی و اخلاق‌مداری، دین‌محوری، مسوولیت‌پذیری و ولایت‌پذیری، اعتقاد راسخ و واقعی به جوانان و نقش آنان در پیشرفت کشور، تواضع در برابر دیگران، دلسوزی و تعصب نسبت به انجام کار درست، توکل به خدا، پشتکار دائمی و انجام با دقت امور، لحن کلام زیبا و دلنشین، هوش و ذکاوت بالا و ... از جمله ویژگی‌های آن مرحوم به شمار می‌رفت.

دکتر نیلی احمدآبادی، استاد پردیس دانشکده‌های فنی و سرپرست وقت دانشگاه تهران، دکتر فخرایی را پایه‌گذار دانش بومی درحوزه پدافند هوایی در دوران جنگ عنوان و خاطرنشان کرد: در اوج حملات بیرحمانه رژیم بعثی به شهرهای ایران، دکتر فخرایی تمام توان علمی خود را برای مقابله با دشمن قرار داد.

وی در مراسم تشییع زنده یاد دکتر سید مهدی فخرایی، استاد دانشکده برق دانشگاه تهران سخن می‌گفت با تسلیت درگذشت استاد به خانواده ایشان و خانواده بزرگ دانشگاه تهران، فقدان وی را ضایعه‌ای جبران ناپذیر خواند و گفت: درگذشت ایشان به شدت همه ما را در بهت و حیرت و اندوه برده است.

سرپرست وقت دانشگاه تهران با اشاره به زندگی کوتاه ولی پرافتخار استاد فخرایی گفت: اگر زندگی پر افتخار استاد را بازنگری کنیم شاهد خواهیم بود که ایشان در تمام دورانی که در دانشگاه و بیرون دانشگاه خدمت می‌کرد با نگاه کارآفرینی و حل مشکلات بر اساس دانش عمل می‌کرد و همواره با این نگاه در خدمت دانشگاه و انقلاب و کشور بود.

وی با اشاره به نقش دکتر فخرایی در دفاع از کشور در جنگ تحمیلی گفت: بدون شک خدمات دکتر فخرایی یکی از عوامل مهم و موثر در دفع تجاوز دشمن بعثی بود.

نیلی احمد آبادی، دکتر فخرایی را پایه گذار دانش بومی در حوزه پدافند هوایی کشور در زمان جنگ تحمیلی علیه ایران دانست و افزود: قطعا بخشی از این دانش مدیون خدمات دکتر فخرایی بود.

وی تصریح کرد: وی لحظه‌ای از خدمت به نظام و کشور و دانشگاه کوتاه نیامد و هرجا که احساس می‌کرد باید خدمت کند حاضر می‌شد، چه در عملیات‌ جنگی علیه دشمن بعثی و چه در عرصه علمی و فناوری و همواره هم همین مسیر را دنبال کرد.

نیلی احمد آبادی دلیل دیگر محبوبیت دکتر فخرایی را اخلاق مداری و حریت و آزادی خواهی دانست و گفت: اگر چه در موقع ناملایمات صبر می‌کرد ولی بسیار هم حساس و متعهد بود. به عنوان یک فرد متعهد همواره در میدان عمل بود و هراسی از مشکلات نداشت و با تمام توان در خدمت کشور و نظام بود.

وی همچین به نقش دکتر فخرایی در ارتباطات علمی بین المللی اشاره کرد و گفت: ایشان نه تنها در داخل کشور فردی موثر بودند بلکه به طور فعال در حوزه تحقیقات بین المللی نیز حضور موثر داشتند.

استاد دانشگاه تهران افزود: توان بالای دکتر فخرایی فقط منحصر به عرصه‌های علمی نبود بلکه ایشان در عرصه مدیریتی نیز فردی بسیار موفق و عمل‌گرا بود.

دکتر کمره‌ای، استاد دانشگاه تهران نیز در این مراسم با ابراز تأسف عمیق از درگذشت استاد فخرایی، ایشان را فردی استثنایی دانست و گفت: مثل دکتر فخرایی شاید زیاد نداشته باشیم چرا که ایشان فردی بسیار متواضع با اخلاق و دانشمند و در واقع یکی از ابرار بودند.

رئیس پردیس دانشکده های فنی اظهار امیدواری کرد که دانشجویان استاد روش علمی و اخلاقی استاد را سر لوحه کارهای خود قرار دهند.

انتهای پیام

ویدیو مرتبط :
صحبت جنجالی کارشناس تاریخ دشتستان ، استاد فخرایی