اولین مدرسه شتابدهنده‌های ذرات ایران آغاز به کار کرد


اولین دوره تخصصی مدرسه شتابدهنده‌های ذرات ایران با همکاری پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای و انجمن هسته‌ای ایران در پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای برگزار شد.

به گزارش سرویس علمی ایسنا، این دوره بنا به دستور دکتر علی اکبر صالحی، معاون رییس جمهور و رییس سازمان انرژی اتمی ایران و با هدف استفاده از پتانسیل علمی و پژوهشی موجود در پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای در پیشبرد اهداف پژوهشی و آموزشی دانش‌پژوهان هسته‌ای از روز شنبه، 10 بهمن ماه آغاز به کار کرده و تا 20 بهمن ماه ادامه دارد.

مدیر نخستین دوره این مدرسه و عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای در پیامی اظهار کرد: گسترش دانش ساخت و استفاده از شتاب‌دهنده‌های ذرات، هم‌اکنون در سرتاسر جهان از اولویت‌های مسائل آموزشی و پژوهشی است. در حال حاضر مؤسساتی که دارای برنامه‌های مدون در زمینه ساخت و بکارگیری شتاب‌دهنده‌ها هستند، دوره‌های آموزشی گوناگونی با نام مدارس شتاب‌دهنده برگزار می‌کنند و در این زمینه آموزش می‌دهند.

دانش شتابدهنده‌ها، علمی بین رشته‌ای است؛ از دیدگاه فیزیک پیشگان، علم شتابدهنده صرفاً در حوزه فناوری است؛ در حالی‌که از دیدگاه مهندسان، فناوری‌های دیگری مانند نانو و علوم محاسباتی، مقدم بر فناوری شتابدهنده به شمار می‌روند. بنابراین این آموزش معمولاً در دانشگاه‌ها یا ارائه نمی‌شود یا به‌صورتی محدود عرضه می‌شود. این فرصت‌های محدود موجود در دانشگاه‌ها، برای آموزش علاقه‌مندان این رشته، پاسخگوی نیاز آینده نیست. تشکیل مدارس شتابدهنده ذرات در آمریکا، اروپا و ژاپن تلاشی در جهت برطرف کردن این نیاز است.

مدرسه شتاب‌دهنده ذرات ایالات‌متحده امریکا (USPAS)، مدرسه شتاب‌دهنده سرن (CAS) و مدرسه شتاب‌دهنده دانشگاه‌های مشترک اروپا (JUAS)، سه مورد منظم از این مدارس هستند. آموزش افراد جهت دستیابی به ابزارهای ضروری برای بهتر انجام دادن پروژه‌هایی که در آن درگیرند، آموزش افراد برای استفاده از فرصت‌های شغلی که فناوری‌های جدید و آتی ایجاد خواهد کرد و نیز آشنایی دانشجویان مستعد با آزمایشگاه‌های بین‌المللی که در زمینه‌ علوم پرتو و شتاب‌دهی فعالیت می‌کنند و حفظ و انتقال دانش انباشته شده در این آزمایشگاه‌ها، مهمترین هدف‌های این مدارس است.

در ادامه این پیام آمده است: خوشبختانه در یک دهه اخیر در ایران، خیزش مناسبی برای ساخت و توسعه شتابدهنده‌های ذرات آغاز شده است. برگزاری موفق دو دوره کنفرانس ملی شتابدهنده‌های ذرات و کاربرد‌های آن‌ها و استقبال مناسب از آن، آینده روشن این حوزه را در کشور نوید می‌دهد. از طرفی رصد برنامه آموزشی این حوزه در رشته‌های مختلف دانشگاهی ایران، فقدان برنامه درسی مدون (به‌غیر از دو دوره دکتری برگزار شده در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی) در این زمینه را نشان می‌دهد.

پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای سازمان انرژی اتمی و انجمن هسته‌ای ایران با همکاری طرح چشمه نور ایران، مرکز مطالعات و همکاری‌های علمی و بین‌المللی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، انجمن فیزیک پزشکی ایران و نیز چند شرکت دیگر مرتبط، اولین دوره مدرسه شتابدهنده‌های ایران را برگزار می‌کنند.

در این زمینه سعی شده است تا با مطالعه دقیق سرفصل‌های آموزشی مدارس موفق دنیا و نیز انطباق آن با امکانات موجود در ایران، برگزاری مدرسه‌ای کامل با دو بخش نظری و عملی برنامه‌ریزی شود. در بخش نظری عناوین الکترومغناطیس و نسبیت، معرفی مقدماتی شتابدهنده‏‌ها و تقسیم بندی آن‏ها، انواع تفنگ‏های الکترونی و چشمه‏‌های یونی پرکاربرد، شتابدهنده‏‌های الکترواستاتیک و اساس عملکرد آن‏ها، شتابدهنده‌های خطی و غیر خطی رادیوفرکانسی یونی، شتابدهنده‌های خطی و غیر خطی رادیوفرکانسی الکترون، اصول عملکرد مولدهای توان بالای رادیوفرکانسی، سینکروترون الکترون (چشمه نور)، تولید پرتوهای غیر باردار با استفاده از شتابدهنده‌‏های ذرات، اصول عملکرد و انواع مگنت‏های بکار رفته در شتابدهنده‏‌ها، مبانی خلاء در شتابدهنده‏‌های ذرات، ابزارهای تشخیص باریکه، دینامیک طولی و عرضی باریکه در شتابدهنده‌ها و روش‌های غیر متعارف شتابدهی ذرات، در نظر گرفته‌شده که در طول حدود 30 جلسه ارائه می‌شوند.

برای بخش عملی نیز برنامه‌ریزی برای عناوین آزمایش‌های پایه با شتابدهنده واندوگراف، نحوه عملکرد یک شتابدهنده الکترواستاتیک، اصول عملکرد یک شتابدهنده خطی پزشکی، مرور اجزای یک شتابدهنده خطی الکترون موج رونده، اصول ساخت آهن‌ربا و اندازه‌گیری میدان مغناطیسی، اصول طراحی کاواک و آزمایش عملی اندازه‌گیری مختلف، بازدید از مرکز تولید رادیو دارو با استفاده از سیکلوترون و بازدید از آزمایشگاه ساخت یک چشمه یونی، برنامه‌ریزی شده است.

در این مدرسه بیش از 15 متخصص زبده و دانش‌آموخته در بهترین دانشگاه‌های دنیا و ایران برای تدریس دعوت شده‌اند. در پایان دوره با اختصاص وقت مناسب و کافی، آزمونی به صورت اینترنتی برگزار و برای افراد قبول شده در آن، گواهی‌نامه قبولی در دوره از طرف پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای و انجمن هسته‌ای ایران صادر می‌شود.

انتهای پیام


ویدیو مرتبط :
شبیه سازی از مرکز شتابدهنده ی ذرات(سرن)