به راستی کاهش نرخ سود بانکی سرمایه های چه کسانی را از بانک ها خارج می کند؟!

به راستی کاهش نرخ سود بانکی سرمایه های چه کسانی را از بانک ها خارج می کند؟!

شفاف/ متن پیش رو در شفاف منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.

ماجرا هم از این قرار است که در جلسه اخیر مدیران عامل بانک‌های دولتی و خصوصی توافق شد، نرخ سود سپرده‌های بانکی یک ساله از 20 به 18 درصد کاهش پیدا کند. بنا بر این اعلام، مدیران عامل بانک‌های دولتی و خصوصی به‌ صورت دستوری با این کاهش نرخ سود موافقت کردند و قرار است از ابتدای آذرماه امسال آن را اجرایی کنند. در این جلسه اما درباره نرخ دیگر سپرده‌ها از جمله سپرده‌های 3، 6 و 9 ماهه بحثی نشد بنابراین بانک‌ها مجازند درباره نرخ دیگر سپرده‌ها طبق تشخیص خود عمل کنند. مدیران عامل بانک‌های دولتی و خصوصی همچنین در این جلسه توافق کردند، نرخ تسهیلات در بازار بین‌بانکی به حداکثر 24 درصد کاهش پیدا کند.

این اتفاق اما در حالی رخ می دهد که نرخ سود بانکی در واقع نشان دهنده هزینه پولی است که بر اساس آن عرضه و تقاضا برای پول در جامعه شکل می‌گیرد. به بیان دیگر بانک مرکزی با تعیین بهای پول، مقدار کل نقدینگی در جامعه را تعیین می‌کند.

در این میان دولت یازدهم با هدف بازگرداندن سرمایه های مردم به تولید از همان ابتدای آغاز به کار رای به کاهش نرخ سود بانکی داشت.

به این ترتیب بود که هشتم اردیبهشت ماه امسال و به دنبال وعده مدیران بانکی و اقتصادی دولت برای ساماندهی سود بانکی، شورای پول و اعتبار در مصوبه ای ضمن کاهش نرخ سود سپرده از 22 درصد سالانه به 20 درصد، سقف سود تسهیلات را نیز کاهش داده و از معمول 28 به 24 درصد رسانید.

البته همانطور که گفته شد، این مصوبه به تسهیلات دریافتی در قالب عقود مشارکتی یعنی عقدی که معمولا عمده تسهیلات دهی بانکها در قالب آن انجام می شود اختصاص داشت تا راهی برای کاهش هزینه تولیدکنندگان از دریافت منابع بانکی بوده و بتواند در تقویت تولید و رشد اقتصادی اثر گذار باشد. و در این میان هرگز به گلایه هایی مردمی از طبقه متوسط و ضعیف که با سرمایه اندک خود در بانک و سود آن روزگار می گذراندند توجهی نشد.

به این ترتیب بود که نرخ سود بانکی پایین امد اما هرگز نرخ بهره وام بانکی پایین نیامد و هنوز هم مردم مجبورند برای گرفتن وام بهره 24 تا 27 درصدی بپردازند اما نرخ سود روزشمار سپرده انها در بانک 10 درصد و سالیانه 20 درصد است که حالا به 18 درصد کاهش یافته است .

این در حالی است که با سرمایه اندک مثلا 10 میلیونی یا 20 میلیونی که سود آن کمک خرج خانوارهای ضعیف و متوسط بود و امید داشتند که پول و سرمایه اندک آنها در جای مطمئنی است و سود آن هر ماه به حساب آنها واریز می شود، نمی توان کمک چندانی به بخش تولید و صنعت کرد چرا که سرمایه گذاری در این بخش ها در این روزهای پر تنش ریسک بالای اقتصادی به همراه دارد و عملا برای این قشر ممکن نیست چرا که دار و ندار آنها همین سرمایه اندک است.

از سوی دیگر ، دیده شده که بانک ها به سرمایه داران کلان تسهیلات ویژه می دهند و مثلا کسی که 1 میلیارد تومان در یک بانک سپرده دارد می توان همان سود سابقی را که دریافتمی کرد، باز هم دریافت کند و نیازی نیست پول خود را از بانک ها بیرون بکشد و به نظر می رسد این قانون تنها مردم عادی را مورد هدف قرار می دهد!

در این میان بسیاری از بانک های خصوصی و غیر مجاز و حتی برخی بانک های دولتی از این مساله سوء استفاده کرده اند و بر خلاف اعلام بانک مرکزی اقدام به سپرده گیری های غیر مجاز با سود بالا می کنند و معلوم نیست اگر روزی بانک مرکزی تصمیم به برخورد با این بانک ها و موسسات بگیرد سرمایه اندک مردم چه می شود؟!

در هر حال این ماجرا همچنان ادامه دارد و باید دید دولت یازدهمی ها با کاهش نرخ سود بانکی به راستی می توانند چرخ ناسور تولید را واردار به حرکت کنند یا خیر؟

ویدیو مرتبط :
تاثیر کاهش نرخ سود بانکی بر بازار سرمایه