در محضر بزرگان/ کلیدواژه امام خمینی(ره) برای تربیت طلاب

حوزه/ مرحوم آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی(ره) اساسی ترین مسئله در توفیق حضرت امام خمینی (ره) را ساده زیستی دانسته و می گویند؛ تربیت امام خمینی مرهون ساده زیستی است.
این شاگرد فقید امام خمینی در سلسله خاطرات خود از محضر حضرت روح الله در جمع طلاب و فضلای تهرانی به مناسبت آغاز سال تحصیلی، با بیان چند خاطره می‌گویند «زی طلبگی را رعایت کنید» همواره ورد زبان امام در جمع طلاب و روحانیون بود.

*روحانیون باید ساده زندگی کنند
حضرت امام خمینی(ره) همواره به محصّلین، مدرسین و حوزه‌ها می‌فرمود: «یکی از امور مهمّه این است که روحانیون باید ساده زندگی کنند.» ایشان می‌فرمودند: «هرچه بروید سراغ اینکه قدمی برای بهتر شدن خانه‌تان بردارید از معنویات و ارزشتان به همان مقدار کاسته می‌شود.» این از جملات حضرت امام است که: «ارزش انسان به خانه نیست، به باغ نیست، به اتومبیل نیست.»

*ساده زیستی رمز توفیق امام خمینی بود
بیش از پنجاه سال پیش قم بودیم. پنج‌شنبه و جمعه‌ها که تعطیل بود، یکی در میان برای دیدار پدر و مادر به تهران می‌آمدم. بلیط گرفته بودم که به تهران بیایم، منتظر سوار شدن بودن. ناگهان امام را دیدم که تنها وارد شدند.. گفتند: شما هم تهران می‌روید.
گفتم: بله حاج آقا!
گفتند: پس با هم برویم.
سوار شدیم. آن موقع مسیر قم – تهران سه یا چهار ساعت طول می‌کشید.
آیا ایشان آن موقع نمی‌توانست ماشینی کرایه کند و به تهران بیاید؟ می‌توانست، امّا نکرد. به چه دلیل؟ برای اینکه می‌خواست با روش‌ و منش خود، من و امثال من را تربیت کند. حواستان جمع باشد! ارزش به آن ماشین‌ها نیست. می‌فرمود: به هر مقدار که از نظر مادیّت نزدیک شوی و آن را بخواهی بهتر کنی از آن طرف کاسته می‌شود.

*مواظب باشیم که مسیرها عوض نشوند
قضیّۀ دیگری را نقل می‌کنم. هر چند این را بسیاری از دوستان وآقایانی که در قم هستند هم می‌دانند. بعد از انقلاب دارالشفا را می‌خواستند خراب کنند و بسازند. به محضر امام آمدند تا برای تخریب اجازه بگیرند؟!
آقا این جمله را فرمودند: «هر یک‌دانه از این خشت‌ها و آجرها که برای تعمیر دارالشفا عوض شود و یک آجر جدید بیاید، به همان مقدار از قداست اینجا کاسته خواهد شد.»
این حرف‌ها در حوزه‌های علمیّۀ ما مسخ و نسخ شدند و مسیرها دارد عوض می‌شود.!

*زیّ طلبگی را حفظ کنید
امام خمینی(ره) می‌فرمود: «زیّ طلبگی‌ات را حفظ کن.»این از قدما و از ائمه(علیهم‌السّلام) به ما رسیده است. ایشان خیلی این تعبیر را داشتند. «زیّ طلبگی را حفظ کن که اگر این را حفظ نکردی لطمه‌ای به روحانیّت می‌خورد. لطمه به روحانیت، لطمه به اسلام است.» این عین جملات ایشان است.
زیّ که گفته می‌شود همۀ شئون زندگی را در برمی‌گیرد؛ از خوراک، پوشاک، مسکن، هیکل، رفتار و گفتار. به خصوص ایشان نسبت به هم‌نوع تکیّه داشتند. که آخوند، طلبه، محصّل و روحانی با روحانی دیگر رفتاری آموزنده داشته باشد. من چیزی نشنیدم و اصلاً کسی هم به یاد نمی‌آورد که امام حتّی یک‌بار در مجلسی غیبت کرده باشند یا اگر هم شده جلویش را نگرفته باشند. این‌قدر مراعات می‌کردند. در میان طلبه‌ها عملاً منش و روششان این بود. نه تنها لفظاً تربیت می‌کردند بلکه عملاً هم این کار را انجام می‌دادند و تأکید هم می‌کردند مراعات جهات ظاهر را بکنید. این‌طور نباشد که در ظاهر از روحانی عمل ناپسندی سر بزند. معمولاً ایشان موقعی که می‌خواست درس تعطیل بشود، چه قبل از ماه رمضان و چه قبل از محرّم نصیحت می‌کردند. به این خاطر که طلبه‌ها به بلاد دیگر کوچ می‌کردند. ایشان خصوصیّات را تذکّر می‌دادند.