استدلال جدید مدافعان سد شفارود؛ جنگل‌های گیلان، هیرکانی نیستند

سلامت نیوز: مدافعان سد شفارود در شبکه‌های اجتماعی ادعا کرده‌اند که جنگل‌های شفارود هیرکانی نیستند و مجوز قطع آن‌ها باید صادر شود اما کارشناسان این استدلال را نادرست، غیرکارشناسی و خنده‌آور می‌دانند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر، مدافعان سد شفارود که پیشتر دلایل گوناگون آن‌ها در دفاع از سدسازی در شفارود مورد نقد کارشناسان واقع شده و حتی یک بار به برخورد فیزیکی با منتقدان منجر شده است به تازگی در شبکه‌های اجتماعی ادعا کرده‌اند که جنگل‌های شفارود بخشی از جنگل‌های هیرکانی نیستند و مجوز قطع آن‌ها باید صادر شود اما کارشناسان این استدلال را نادرست، غیرکارشناسی و خنده‌آور می‌دانند.

عباس محمدی، دیده‌بان کوهستان، با بیان این که «ما هم استدلال تازه مدافعان سدی که در شفارود ساخته می‌شود را شنیده‌ایم» به خبرنگار مهر می‌گوید: ظاهرا این استدلال مستند شده است به نظریه‌ای که از سمت یکی از کارشناسان منابع طبیعی آمده است مبنی بر این که اینجا اساسا جنگل هیرکانی نیست و یک درخت‌زار توسکا است. موضوعی که البته با مشاهده مستقیم من مغایرت دارد.

او درباره انگیزه مدافعان سدسازی از ارائه این استدلال توضیح می‌دهد: توسکا را خیلی جاها به عنوان نهالی که می‌خواهند جایگزین جنگل کنند می‌کارند و فکر می‌کنم که آن آقایان خواسته‌اند استدلال کنند که اینجا جنگل دست کاشت توسکاست. اتفاقا بر اساس مشاهده مستقیمی که من همراه با آقای دکتر آخانی داشتم این دره یک نمونه تیپیک از جنگل هیرکانی کم و بیش دست نخورده است. به این علت که منطقه شیب زیادی دارد و ورود دام به آن کمتر بوده است. در عین حال کم و بیش دور از دسترس بوده و در نزدیکی شهرهای بزرگ نبوده است و به همین دلیل که از مراکز جمعیتی دور است یک نمونه کم و بیش بکر جنگل هیرکانی به شمار می‌رود.

این استدلال یا طنز است یا غیرکارشناسی

رئیس سازمان جنگل‌ها با تأکید بر اینکه نامه‌ای با مضمون هیرکانی نبودن جنگل‌های شفارود از جانب سازمان جنگل‌ها صادر نشده است می‌گوید: اصلاً این چه حرفی است؟ مگر ممکن است فقط آن هیرکانی نباشد؟

بهزاد انگورج در پاسخ به این پرسش خبرنگار مهر که آیا ممکن است نامه‌ای از جانب سازمان صادر شده باشد اما شما مطلع نشده باشید تصریح می‌کند: امکانش هست اما اگر هم چنین چیزی نوشته شده حتماً غلط املایی است.

یک عضو شورای عالی جنگل نیز با اعلام این که «من هم دیده‌ام که فردی در رسانه‌های مجازی چنین صحبتی کرده است» به خبرنگار مهر می‌گوید: این حرف خیلی غیرکارشناسی است. آن قدر که گوینده آن یا اصلا کارشناس نبوده و یا به طور طنز این موضوع را مطرح کرده است.

دکتر مرتضی شریفی با بیان این که احتمالا یک غیرمتخصص جنگل چنین صحبتی کرده است می‌گوید: اصلا یکی از عناصر جنگل‌های هیرکانی همین توسکاست. این‌ها با چند میلیون سابقه آخرین بقایای دوران یخبندان هستند و در دنیا منحصر به فردند.

او در پاسخ به این که آیا با فرض هیرکانی نبودن این جنگل‌ها راه برای صدور مجوز قطع آن‌ها باز می‌شود توضیح می‌دهد: اولا که اصلا نمی‌توانیم حتی چنین فرضی را مطرح بکنیم چرا که اینجا با یک سری مستندات علمی سر و کار داریم. دوم این که اصلا در جنگل هیرکانی‌مان چنین قانونی نداریم و متاسفانه سال‌های سال است که جنگل به کاربری‌های دیگر و حتی مرغداری تبدیل می‌شود!

تامین آب شرب از سدی که لاشه حیوانات در آن می‌افتد

شریفی با تاکید بر ضعف قانون در حفاظت از جنگل‌ها به سخنان مقام معظم رهبری در اسفندماه گذشته اشاره می‌کند و می‌گوید: در سال‌های اخیر به خصوص بعد از فرمایشات مقام معظم رهبری که فرمودند محکم بایستید و جنگل را حتی به حوزه علمیه واگذار نکنید، می‌توانیم از این رهنمودها به عنوان یک دستور حکومتی استفاده کنیم چون در این مورد قانون نقص دارد. در قانون ذخایر حنگلی که خود سازمان جنگل‌ها قانونش را تهیه کرد و در مجلس هم مصوبه شد تغییر کاربری رویشگاه‌ها و گونه‌هایی که ذخیره‌گاهی هستند منع قانونی دارد اما برای کل جنگل‌های هیرکانی‌مان همچین قانونی نداریم و خوب است اگر مصوب بشود. و اکنون نیز به فرمایشات مقام معظم رهبری استناد می کنیم.

او در رابطه با پیشینه سد شفارود نیز می‌گوید: زمانی که آقای دکتر اصیلیان رئیس کمیته ملی ارزیابی پروژه‌ها بودند، خود من هم آن زمان عضو کمیته بودم. پروژه سد شفارود آنجا مطرح شد و رد شد. بعد از آن، بدون این که مجوز بگیرند کار را آغاز کردند. به روایتی هم می‌گویند امضای سه وزیر موید پروژه بوده اما وقتی آیین‌نامه و قانون و چهارچوب و روندی تعریف شده است دیگر امضای سه وزیر نمی‌تواند تعیین کند که مجوز بدهند یا نه.

شریفی با انتقاد از کاربری تامین آب شرب سد شفارود می‌گوید: الان دنیا آب شرب را اصلا به عنوان توجیهی برای سد نمی‌پذیرد به خصوص در آن منطقه جنگلی که مکررا لاشه حیوانات در سد می‌افتد. آن هم در شمال کشور که اصلا با آبخوان‌داری می‌توانیم آب را تامین کنیم.

عضو شورای عالی جنگل با بیان این که «در شبکه‌های اجتماعی و گروه‌های مربوط به کارشناسان و استادان حوزه هم این موضوع نقل شد و من آنجا هم جوابیه‌ای گذاشتم» می‌گوید: آدم اصلا خجالت می‌کشد چنین استدلالی در رسانه‌ها مطرح شود چون این جنگل‌ها تاریخچه مشخص و شفاف دارد. چنین مواضعی اصلا خنده‌آور است.

چنین استدلالی توهین به جامعه جنگل‌بانی ایران است

مدیر بخش حوضه آبخیزداری اسالم نیز با خنده به استدلال سدسازان پاسخ می‌دهد و می‌گوید: من هم اخیرا در یکی از گروه‌ها خواندم. اصلا مطرح کردن چنین چیزی توهین به جامعه جنگل‌بانی ایران است.

بهدوست کلابی با تاکید بر این که کل جنگل‌های شمال ایران از آستارا تا گلی داغی گرگان از نظر تقسیم بندی جنگل‌های هیرکانی هستند به مهر می‌گوید: این که یک قسمتی از این جنگل‌ها را برداریم و بگوییم این هیرکانی نیست مثل این است که یک قسمتی از استان گیلان که از آستارا تا لوشان را شامل می‌شود حذف کنیم و مثلا بگوییم این وسط بندر انزلی در این استان نیست. اصلا مگر چنین چیزی می‌شود؟

این کارشناس ارشد جنگل در پاسخ به این که کسانی که معتقدند این جنگل‌ها توده خالص توسکا هستند صدور ساده‌تر مجوز برای قطع جنگل‌های شفارود را هدف گرفته‌اند یا نه؟ می‌گوید: اصلا ربطی ندارد. اولا تمام جنگل‌های کوهستانی ما جنگل‌های پهن برگ و آمیخته هستند و خیلی به ندرت پیش می‌آید که ما توده خالص داشته باشیم و حالا اصلا بر فرض که این توده خالص باشد. این اصلا دلیلی بر این نمی‌شود که مجوزی صادر کنیم. اصولا کسی که چنین ادعایی بکند مورد تمسخر قرار می‌گیرد.

جنگل‌های مختلط کاسپینی هیرکانی، جنگل‌های مختلط پهن برگ حاشیه جنوبی دریای خزر هستند که با مساحت ۵۵٬۰۰۰ کیلومتر مربع از جمهوری آذربایجان آغاز می‌شوند و تا استان گلستان در ایران امتداد دارند. این جنگل‌های ۴۰ میلیون ساله که در ایران مورد حفاظت مشترک سازمان محیط زیست و سازمان میراث فرهنگی هستند، یکی از ارزشمندترین جنگل‌های جهان به شمار رفته و از آن‌ها به عنوان موزه طبیعی یاد می‌شود.

ثبت جهانی پرونده جنگل‌های هیرکانی در دستور کار قرار گرفت

پرونده جنگل های هیرکانی با همکاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و مسئولان سازمان جنگل ها و مراتع و سازمان محیط زیست در اولویت ثبت در فهرست آثار جهانی قرار گرفت.

جلسه ثبت جهانی پرونده جنگل های هیرکانی با حضور معاون میراث فرهنگی، قائم مقام سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری و معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست و جمعی از کارشناسان و متخصصان مربوط این حوزه برگزار شد. قرار است این پرونده با معرفی مناطق پیشنهادی جدید به سرعت تکمیل و در اولویت ثبت در فهرست آثار جهانی قرار بگیرد.

محمد حسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی کشور درباره ثبت جهانی پرونده مشترک جنگل های هیرکانی با کشور آذربایجان گفت: پرونده جنگل های هیرکانی در حالی از سال 87 به صورت مشترک با کشور آذربایجان برای ثبت در فهرست آثار جهانی یونسکو مطرح شد که این پرونده به دلیل برخی مشکلات معلق و ریفر شد.

او گفت: درحال حاضر با توجه به درخواست نماینده دائم ایران در یونسکو و پیگیری های معاونت میراث فرهنگی، پرونده ثبت جهانی جنگل های هیرکانی با حضور ناصر مقدسی قائم مقام سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری، فرهاد دبیری معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست و جمعی از متخصصان میراث طبیعی کشور دوباره مورد بررسی قرار گرفت.

به گفته طالبیان، در جلسه بررسی پرونده ثبت جهانی جنگل های هیرکانی تصمیم گرفته شد که این پرونده با معرفی مناطق پیشنهادی جدید به سرعت تکمیل و به صورت مشترک با کشور آذربایجان ثبت شود.

طالبیان همچنین تاکید کرد: هیرکانی یکی از جنگل های باقی مانده از دوران سوم زمین شناسی است که همچنان به حیات خود ادامه می دهد. همچنین رویشگاه های وسیع از گونه های گیاهی جنگل های هیرکانی موجود است که در کشورهای اروپایی از بین رفته و هم اکنون فسیل های این گونه ها در آن کشورها باقی مانده است.