معتدلین و دلواپسان درباره "نفوذ" چه گفتند؟

خبرآنلاین/ متن پیش رو در خبرآنلاین منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.

موضوع "نفوذ" چندی است که کلیدواژه تازه‌ای در فضای سیاسی و رسانه‌ای کشور شده است.
موضوعی که چندی پیش به درستی در سخنان رهبری به آن اشاره و نسبت به نفوذ آمریکا در کشور هشدار داده شد اما حالا با برداشت های یک سویه و سیاسی از این موضوع تبدیل به سوژه جدیدی برای دلواپسی شده است.

تعبیر رهبری از "نفوذ" چه بود؟

هشدار نسبت به "نفوذ" دشمن نخستین بار در سخنان رهبری انقلاب بعد از پذیرش برجام مطرح شد. ایشان 18 شهریورماه در سخنانی گفتند: "ملّت بزرگ ایران این شیطان بزرگ را از کشور بیرون کرد؛ نباید بگذاریم دوباره برگردد؛ نباید بگذاریم از در رفت، از پنجره برگردد؛ نباید اجازه بدهیم نفوذ پیدا کند؛ دشمنی اینها تمام نمیشود. ... دنبال چیزی به نام مذاکره‌ی با ایرانند؛ [امّا] مذاکره بهانه است، مذاکره وسیله برای نفوذ است، مذاکره وسیله برای تحمیل خواستها است.
موضوع نفوذ بعد از آن هم در سخنان ایشان مورد تاکید قرار گرفت. از جمله پانزدهم مهرماه در سخنانی در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی دریایی سپاه گفتند: "مذاکره‌ی آمریکا با جمهوری اسلامی ایران، یعنی نفوذ؛ تعریفی که آنها برای مذاکره کردند این است و آنها میخواهند راه را برای تحمیل باز کنند. امروز غول عظیم تبلیغاتی دنیا در مشت آمریکا است؛ امروز جریان صهیونیستیِ بشدّت دشمن بشریّت و دشمن فضیلت، با آمریکا، هر دو در یک لباسند، دستشان از یک آستین می‌آید بیرون و با هم هستند. مذاکره‌ی با اینها یعنی راه را باز کردن برای اینکه بتوانند، هم در زمینه‌ی اقتصادی، هم در زمینه‌ی فرهنگی، هم در زمینه‌های سیاسی و امنیّتیِ کشور نفوذ کنند. ... در همین مذاکرات مربوط به مسائل انرژی هسته‌ای، هرجا فرصت پیدا کردند و میدان به آنها داده شد -که البتّه طرفهای ایرانی بحمدالله حواسشان جمع بود امّا یک جاهایی بالاخره آنها فرصتهایی پیدا کردند- یک نفوذی کردند، یک حرکت مضرِّ برای منافع ملّی انجام دادند؛ آنچه ممنوع است این است. مذاکره‌ی با آمریکا ممنوع است به‌خاطر ضررهای بی‌شماری که دارد و منفعتی که اصلاً ندارد؛ این فرق میکند با مذاکره با فلان دولتی که نه چنین امکاناتی دارد، نه چنان انگیزه‌ای دارد؛ اینها با همدیگر متفاوت است، این را نمی‌فهمند".

دلواپسان "نفوذ" چه می گویند؟

به رغم روشن بودن معنای نفوذ در تاکید رهبری و هشداری که ایشان نسبت به مذاکره با آمریکا دادند، اما بلافاصله برداشت های تنگ نظرانه و یک سویه‌ای از این تاکید رهبری آغاز شد. از جمله آنکه حسن رحیم پور ازغدی هشتم آبان ماه و در آستانه سالروز 13 آبان وقتی که به عنوان سخنران پیش از خطبه ها در نماز جمعه تهران حاضر شد در تفسیر اشاره رهبری به نفوذ تا آنجا پیش رفت که مدعی شد "آمریکا در همه نهادهای نظام آدم دارد". 

به دنبال این سخنان عجیب رحیم پور ازغدی دیگرانی هم بودند که روایت های مشابهی از موضوع نفوذ ارائه دادند. از جمله آنکه شانزدهم آبان ماه سایت جهان نیوز وابسته به علیرضا زاکانی در مطلبی با اشاره به آیت الله طالقانی نوشت: "با بررسی تاریخی بیت ایشان و افراد نزدیک به ایشان درمی‌یابیم که دشمن اگرچه نتوانست این ابوذر زمان را تحت تأثیر قرار دهد ولی توانست با نفوذ در اطراف ایشان تأثیرات مخربی را بر جریان انقلاب وارد کند.

فردای آن روز هم علیرضا پناهیان در سخنانی گفت که "اولین زمانی که بحث نفوذ مطرح شد در زمان حضرت آدم بود". به گفته پناهیان "آن سوی سکه نفوذ ولایت‌مداری است وگرنه انسانی که ولایت‌مدار نباشد قابل نفوذ است و نفوذ می‌تواند انسان را از مسیر تعالی خود خارج کند". او این را هم گفت که " نفوذ کار ابلیس است و کار او مؤثر واقع می‌شود و هر کسی چیزی از جنس ابلیس داشته باشد نفوذ در آن اثر دارد".

غلامعلی حدادعادل نماینده تهران و رییس فراکسیون اقلیت مجلس هم دراین باره گفت که در تمامی قسمت‌ها باید از ورود "نفوذی‌ها" جلوگیری کرد. رهبری در این زمینه به همه آماده‌باش دادند. همچنین محمدنبی حبیبی دبیر کل حزب موتلفه هم گفت: چرا برخی نسبت به واژه «فتنه» و «نفوذ» حساسیت به خرج ‌می‌دهند و می‌خواهند آن را از ادبیات مبارزه انقلابی ملت با دشمن حذف کنند، با حذف این واژه‌ها که صف حق و باطل و استکبار و استکبارستیزی از بین نمی‌رود.

این اظهارات در حالی بود که یازدهم آبان ماه خبر دستگیری چند خبرنگار توسط اطلاعات سپاه منتشر شد. فردای آن روز هم سپاه بیانیه ای منتشر کرده و در آن درباره ضرورت هوشمندی در برابر نفوذ هشدار داد. (اینجا)

این موضوع اما سوژه جدیدی برای صدا و سیما بود تا در ادامه مخالف خوانی هایش با دولت، سیاست های دولت تدبیر را زیر سوال ببرد. چه آنکه در برنامه گفت و گوی ویژه خبری که دوازدهم آبان ماه از شبکه دو پخش شد، مهمان برنامه حمیدرضا مقدم فر از مدیران ارشد خبری در دولت قبل، در سخنانش به بهانه "نفوذ" به انتقاد از سیاست های دولت فعلی پرداخت. او در سخنانش به قدم زدن ظریف و جان کری و همینطور دست دادن او و اوباما اشاره کرد و گفت که این ها همه در چهارچوب نفوذ است.

مقدم فر با اشاره مذاکرات هسته ای گفت: "نفوذ یک عرصه ملی است و راهبرد جدید آمریکایی هاست. با مذاکره هسته ای از مرحله تحمیل اراده به زور در ظاهر عبور کردیم و آنها راهبرد جدیدی را به نام نفوذ قرار دادند. در ادبیات بین الملل، نفوذ را اینطور معنی می کنند که تحمیل اراده به نقطه هدف از طریق غیر اجبارآمیز مانند رسانه، دیپلماسی عمومی و عرصه های فرهنگی است. بعد از برجام و مذاکرات، با این مواجهیم."(اینجا) جالب آنکه در این برنامه برای نخستین بار یک کارشناس امنیتی سازمان اطلاعات سپاه در یک گفتگوی زنده تلویزیونی حاضر شد و درباره موج جدید بازداشتها در میان روزنامه نگاران توضیح داد و گفت با این کار، با نفوذ فرهنگی بیگانگان مقابله شد. به گفته او سرویس جاسوسی آمریکا این افراد را هدایت می کرد.

اعتدالیون درباره نفوذ چه گفتند؟

با شرایط پیش آمده رییس جمهور اولین کسی بود که به برداشت های تنگ نظرانه از مفهوم "نفوذ" واکنش نشان داد. او در جلسه هیئت دولت در روز 13 آبان ( روز بعد از پخش این برنامه تلویزیونی) تاکید کرد که "نباید عده ای با کلمه "نفوذ" بازی کنند". روحانی این را هم گفت که "اگر رهبری انقلاب کلامی را عنوان می‌کنند به درستی آن را بفهمیم و پیاده کنیم و اجازه ندهیم افرادی از این کلمات در راستای منافع شخصی، گروهی و جناحی خود سوء استفاده کنند". 

اما در شرایطی که صدا و سیما با دعوت از برخی چهره های مخالف دولت سعی کرد تا دامنه موضوع "نفوذ" را به تدابیر دولت در سیاست خارجی تسری دهد؛ این بار روزنامه ایران به عنوان ارگان رسانه ای دولت به میدان آمد و با انتشار مطلبی در شماره روز شانزدهم آبان به کسانی اشاره کرد که "نفوذ" را مصادره به مطلوب می‌کنند. اشاره این روزنامه به همان برنامه گفت و گوی ویژه خبری بود که از شبکه دو سیما پخش شد. روزنامه ایران با انتقاد از سخنان مقدم فر نوشت: "او با تعاریف عجیب و خودساخته ای که از مقوله «نفوذ» ارائه کرد مدعی شد که همه دیدارها و قرارهای اقتصادی و سیاسی و فرهنگی که دولتمردان با طرف های خارجی انجام می دهند می تواند مصداق و محملی برای نفوذ بیگانگان باشد و از این مقدمه چینی این نتیجه عجیب تر را گرفت که هر میدان مذاکره یا امضای توافق با طرف های خارجی ممکن است یک دام سیاسی باشد که قدرت های آن سوی دنیا آن را مهندسی کرده اند. ... تهیه کنندگان برنامه و میهمان ویژه سیما دائم سخن از کشف زوایای تازه در باب نفوذ به میان آوردند اما آنچه در نهایت روی آنتن رفت، مونتاژ و بازنشر مطالبی بود که ظرف دو سال اخیر به صورت بی وقفه در چند بولتن و روزنامه تندروها منتشر شده است. ..." 

رئیس مجلس هم دیگر شخصیتی بود که به این مشی تنگ نظرانه از سوی جناح مخالف دولت واکنش نشان داد. علی لاریجانی گفت:" حرف زدن علیه یکدیگر در جلسات پنهانی و پخش شب نامه باعث انقباض در کشور و ایجاد دشمنی می‌شود. گاهی در کشور مناقشاتی به دلیل اختلاف نظر دیده می‌شود که نباید این اختلاف نظر به دشمنی کشانده شود مثلا فردی راجع به موضوع ملی نظری دارد که باید اجازه دهد دیگری نیز نظرش را بیان کند نه اینکه آن فرد را به خائن تبدیل کند این لسان غلط است. ... ممکن است عده‌ای نظرات متفاوت برای اداره‌ی کشور داشته و حتی با دولت مخالف باشند اما باید اجازه دهند مخالفان نیز نظرشان را بیان کنند نه این که به دلیل مخالفت آنها را منحرف بدانند.

اما علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز کمی بعد از سخنان لاریجانی در برنامه گفت و گوی ویژه خبری در سیما حاضر شد و در ادامه سخنان رییس جمهور گفت که نباید موضوع نفوذ به یک مسئله جناحی برای حذف رقیب تنزل داده شود. آنجا که گفت: "آیا هر تماسی با بیرون به مفهوم نفوذ است؟ ما باید هوشیار باشیم. بدترین راه مقابله با نفوذ، تنزل موضوع نفوذ به یک مساله جناحی برای حذف رقیب است، چیزی که در این ایام برخی اوقات رخ داده است." شمخانی همچنین درباره موج جدید دستگیری روزنامه نگاران گفت که این دستگیری ها با قصد تسویه حساب سیاسی بوده است و در مورد آنها بزرگ نمایی صورت گرفته است. دبیر شورای عالی امنیت ملی این را هم گفت که "می گویند خوش و بش پسرخاله فلانی با عروس فلانی یا نقشه صبحانه فلانی، اینها نفوذ نیست، اینها در حقیقت دق و دلی شخصی خالی کردن است و درست نیست. 
افزون بر آنها سید محمود علوی وزیر اطلاعات هم با انتقاد از فروکاستن مفهوم "نفوذ" به معانی حداقلی گفت: کلمه نفوذ را باید با وزن مناسب خودش بکار ببریم و طوری نشود ارزش و تاثیر آن را کاهش دهیم تا به مطلب پیش پا افتاده‌ای تبدیل شود.

همچنین عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور هم در اظهاراتی گفت که "نباید از نفوذ برای تخریب یکدیگر و اتهام زنی استفاده کنیم؛ اگر از نفوذ سوءاستفاده شود به فرمایش رهبری جفا شده است". او این را هم گفت که "ما نباید راه بیفتیم و انگشت اتهام به سمت هم بگیریم. تعریف نفوذ و جاسوس مشخص است. البته همه باید حساس باشند ولی این مسأله باید از مجاری قانونی پیگیری شود".(اینجا)

همه آنچه گذشت نشان می دهد دلواپسانی که تا چندی پیش دلواپس توافق هسته ای و تصویب برجام بودند حالا نگرانی تازه ای دارند. اگرچه دولت با وجود همه دلواپسی ها! از خان تصویب برجام گذشت حالا اما در مرحله اجرای آن باید آماده مواجهه با "دلواپسان نفوذ" باشد.

*زینب صفری

ویدیو مرتبط :
#27 چرا به AMP نیاز داریم؟