فرهنگی


2 دقیقه پیش

تشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالس

تشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالس | برگزاری مراسم عروسی | باغ عروسی تشریفات ۵ ستاره بهبود با مدیریت بهبود اصلانی صاحب سبک در اجرای دیزاین های ژورنالی و فانتزی ، اجرا ...
2 دقیقه پیش

استاندار حلبچه عراق وارد ایلام شد

به گزارش ایرنا، عبدالله محمد به همراه ارکان حسن مشاور وی عصر امروز یکشنبه 26 اردیبهشت وارد استان شده و با مقامات استانداری ایلام دیدار کرد.قرار است استاندار میسان، واسط، ...



قصهء شهر سوخته


عده ای بخشی از هویت تمدنی بشر را به آن نسبت می دهند و افسانه وار از شگفتی های آن حکایت ها می کنند و عده ای دیگر اینگونه ستایش ها را اغراق آمیز و خارج از قواعد علمی می خوانند. به راستی قصه سرگذشت و ماهیت واقعی و رازآلود شهر سوخته چیست؟!!
به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایرنا، درگذشته ای نه چندان دور، باستان شناسان در نزدیکی شهر زابل در استان سیستان و بلوچستان، اشیایی پیدا کردند و با مطالعه بر روی آنها حدس زدند که حدود پنج هزار سال پیش تمدن بزرگی در این منطقه وجود داشته است. آنها با مطالعه و کاوش بیشتر دریافتند که این تمدن بعدها به طرز نامعلوم و عجیبی از بین رفته است و به همین علت آنها این منطقه را «شهر سوخته » به معنی نابود شده، نام گذاشتند.
این شهر در 56 کیلومتری زابل و در حاشیه جاده ترانزیت زابل - زاهدان در شرق ایران و در استان سیستان و بلوچستان واقع شده است. شهر مزبور در روی آبرفت های مصب رودخانه هیرمند به دریاچه هامون و زمانی در ساحل آن رودخانه بنا شده بود. دورهٔ بنای این شهر بزرگ با دوره برنز تمدن جیرفت مقارن است.
مهدی مرتضوی، باستان شناس به روزنامه ایران درباره نامگذار ی این شهر بعلت آتش سوزی وسیع در آن گفته :
به هیچ عنوان آتش سوزی در کار نبوده و حتی شواهدی بر وجود جنگ افزار هم در شهر سوخته ندیده ایم، اینکه موضوع آتش سوزی به میان می آید به دوره چهارم استقرار برمی گردد آنجایی که شهر دچار فروپاشی شده و مردم به عنوان دامدار از جایی به جای دیگر حرکت می کنند، این مردم هم به علت خشکسالی و محدود شدن منابع آب تنها از دام ها و محصولاتی که از آن ها تولید می شود، استفاده می کنند. همین مردم در استقرارهایشان از بقایای شهر سوخته استفاده می کنند، چون شهر معماری داشته و مردم بیشتر در آنجا ساکن می شدند. از طرفی این مردم برای درست کردن غذا، زمین را می شکافتند و آتش روشن می کردند، پس تداخلی بین لایه های فرهنگی گذشته ایجاد می شود. با این شرایط نخستین باستان شناسان وقتی از این منطقه بازدید داشتند مشاهده کردند که یک سطح وسیع خاکستر وجود دارد، پس نخستین لقبی که به آن دادند، شهر سوخته (The Burnt City) بود.
این در حالی است که این موضوع در مناطق تاریخی مختلف نیز وجود دارد. برای نمونه باستان شناسان در خطه آذربایجان در نگاه اولیه خود به منطقه حسن لو (در شهر نقده آذربایجان غربی)آن را تپه سوخته نامیدند، در حالی که این مساله بر اثر آتش سوزی رخ نداده بود.
سید منصورسجادی آبانماه سال جاری به بهانه کاوش پانزدهم این محوطه به خبرنگارمیراث فرهنگی ایرنا گفته بود: شهر سوخته برای نخسین بار در سال 1324(1945میلادی ) توسط باستان شناسی به نام اشتاین شناسایی شد و در سال های 1346و 1358(1967تا 1979میلادی )به تناوب توسط گروه باستان شناسان ایتالیایی مورد کاوش قرار گرفت .
وی خاطرنشان کرده بود: پس از پیروزی انقلاب اسلامی کار حفاری دراین محوطه تاریخی به مدت 18سال متوقف شد تا اینکه در سال 1376در زمان ریاست سید محمد بهشتی بر سازمان میراث فرهنگی کاوش در شهر سوخته شروع وتاسال 1388ادامه یافت. در سالهای 1389تا 1392به مدت 4سال کار کاوش در شهر سوخته انجام نگرفت تا مجددا از سال گذشته با حمایت های پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و پژوهشکده باستان شناسی کاوش در این محوطه تاریخی در حال انجام است .
اما سید منصور سجادی باستان شناس و سرپرست هیات باستان شناسی شهر سوخته در خصوص علت شهرت زیاد شهر سوخته نسبت به سایر محوطه های باستانی ایران، اخیرا به خبرنگاران گفته بود : امثال شهر سوخته در ایران بسیار زیادند، اما یک باستان شناس، باید بداند در کار خود چطور به درستی جنسش را بفروشد و محوطه در دست کاوش خود را معرفی کند.
وی که در ادوار مختلفی سرپرستی کاوش های شهرسوخته را به عهده داشته تصریح کرده بود که در حال حاضر با 14 فصل حفاری در این محوطه جهانی ، 100 مقاله و 7کتاب در باره کاوش های انجام شده از این محوطه جهانی داریم که در واقع این انتشارات بود که باعث شد شهر سوخته در میان مردم معمولی جایگاه پیدا کند.
کشفیات و عجایب شهر سوخته در طول 14 فصل حفاری و چند دهه تحقیقات باستان شناسان فراوان هستند اما متاسفانه تاکنون این کشفیات و مطالعات به طور جامع یا دقیق در اختیار مردم و رسانه ها قرار نگرفته است امابرخی از مهم ترین این کشفیات در حفاری های گذشته را می توان، ساخت نخستین پویانمایی (انیمیشن) در دنیا ؛ انجام نخستین جراحی جمجمه ؛ استفاده از چشم مصنوعی ؛ تولید پارچه و وجود تاسیسات دفع فاضلاب نام برد که اهمیت این محوطه را برای باستان شناسان سراسر دنیا بیش از پیش مطرح کرده است.
کاوش های انجام شده در این شهر باستانی نشان داده که شهروندان شهر سوخته افرادی پویا و سختکوش بوده اند، گروه انسان شناسی سازمان میراث فرهنگی از نتایج بررسی 250 اسکلت این شهر پی برده اند که تعداد زیادی از مردان و زنان قدیمی از عارضه مهره های کمر، چسبندگی مهره های گردن و کمر رنج می برده اند و این موضوع نشان دهنده اشتغال مردم آن منطقه به مشاغل سخت بوده است.
نخستین فیلم مستند باستان شناسی ساخته شده از شهر سوخته ،مربوط به سال 1979 میلادی است و نخستین اطلاعات و مستندات مکتوب در باره مجموعه مطالعات انجام شده از این محوطه جهانی در اولین شماره مجله «باستان شناسی و تاریخ» که در سال 1365 به چاپ رسید، ارائه شده است.
این شهر که یکی از آثار تاریخی و باستانی عصر برنز منطقه تمدن جیرفت در استان سیستان و بلوچستان ایران به شمار می آید برای اولین بار توسط باستان شناسان ایتالیایی مورد بررسی و کاوش قرار گرفت و پس از آن سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تا به امروز مسئولیت کاوشگری در آن را بر عهده داشته که تاکنون 15فصل حفاری در آن صورت گرفته است.
در مورد وسعت شهر سوخته بین باستان شناسان، آراء متفاوتی بین 150 تا 280 هکتار وجود دارد هرچند بیشتر تاکید بر روی 150 هکتار است.
بقایای این شهرنشان می دهد که این شهر در زمان حیاتش دارای پنج قسمت اساسی بوده که شامل بخش مسکونی واقع در شمال شرقی شهر سوخته؛ بخش های مرکزی؛ منطقه صنعتی؛ بناهای یادمانی و گورستان است که به صورت تپه های متوالی و چسبیده به هم واقع شده اند.
فراهنگ**3079** 1568

انتهای پیام /*


ویدیو مرتبط :
شهر سوخته