سفر کربلا از میدان ولی عصر آغاز می شود

ظهر روز یکشنبه، دیوار سفارت تبدیل شده به تکیه گاه آدم هایی که چشم به پشت سر نفر مقابل خود دارند و هر قدمی که او به جلو بردارد برای شان غنیمت است؛ یک قدم به در سفارت نزدیک تر می شوند.
چیزی تا اربعین نمانده، صدها آدمی که این سو و آن سوی میدان ولی عصر میان گرفتن فرم و سفارت و دفاتر مسافرتی سراسیمه در رفت و آمدند همان هایی هستند که قرار است امسال بخشی از آمار مسافران کربلا در اربعین ٩٤ را تشکیل دهند.
روبه روی ساختمان سفارت عراق گذرنامه ها، عکس ها و فرم ها روی زمین پایین پای ماشین تایپ چیده شده اند، این بخش از پیاده روی ولی عصر در قرق اتباع غیرایرانی است، به عبارت دقیق تر اتباع کشورهای عراق و افغانستان.
نفری دو هزار تومان می دهند تا فرم روادید و کارهای ثبت نام شان در همان گوشه خیابان انجام شود و بعد در صف ورود به سفارت قرار بگیرند. زایر ٤٢ ساله اهل افغانستان است، ٣٥ سال است در ایران سکونت دارد و حالا قرار است برای نخستین بار عازم سفر کربلا شود.
نفری ٤٠ دلار هزینه ویزاست و تا جایی که تخمین زده یک میلیون تومان از پولی را که از طریق کارگری پس انداز کرده، خرج این سفر کند. هنوز نمی داند دقیقا چطور قرار است به مقصد برسد: «چیز زیادی نمی دانم، فقط می دانم از سمت مهران و شلمچه می برند. می دانم پیاده روی هم دارد و خودم را برای آن بخش آماده کرده ام. » هرچند از وضعیت امنیتی عراق اطلاع چندانی ندارد اما می گوید خطرهای احتمالی را می داند، به قول خودش «خطرها را به جان می خرم. »
زهرای ٦٦ ساله یک ساعت است جلوی سفارت ایستاده خودش متولد عراق است و برای همین دیگر هزینه ویزا ندارد. قرار است مدارک را تحویل دهد و بعد از دو ساعت برگردد برای گرفتن ویزا. از سال ٥٠ وارد ایران شده اما لهجه غلیظ عربی اش را در ادای کلمات فارسی همچنان حفظ کرده است.
خواهران و برادرانش ساکن کربلا هستند و او هم ایامی مثل اربعین یا برای تازه کردن دیدارها هر از گاهی عازم سرزمین مادری می شود: «من این بار برای اربعین می روم اما چون خانواده ام در کربلا هستند همیشه به آنجا سفر می کنم. چند وقتی است که وضعیت امنیت آنها هم نامعلوم است. هنوز خطر مستقیمی نیست اما جوان های دوست و آشناهای مان گروه گروه می روند برای جنگ علیه نیروهای داعش، برای همین ناراحتند. » صف کمی جلو می رود و او هم همراهش کشیده می شود و می خندد: «این صف که چیزی نیست. توی ایران برای نان هم باید توی صف بایستیم، اینکه دیگر برای سفر است. »

*همه هزینه ها در ایران است
اتباع ایرانی وقتی شلوغی جلوی سفارت را می بینند کمی می ایستند، این پا و آن پا می شوند، روی بساط گوشه پیاده رو سرک می کشند تا ببینند از کجای این زنجیره شلوغ باید کارشان را شروع کنند.
خیلی ها بعد از چند دقیقه پرس و جو تازه متوجه می شوند که کار پر کردن فرم ها و گذراندن مراحل اخذ روادید ایرانی ها به دفاتر مسافرتی آن سمت خیابان واگذار شده، کدام دفتر؟ پاسخ واردترها به تازه از راه رسیده ها این است: «هر جا شلوغ بود، همانجاست. » یکی از دفترهای مسافرتی داخل خیابان ولدی است.
خیابانی که ازدحام جمعیت پیاده رویش را لبریز کرده. در ورودی آژانس هر بار به زور باز و بسته می شود، دو نفر جلوی هجوم جمعیت را گرفته اند و باقی تا لای در نیمه باز می شود، کله می کشند، ببینند چه خبر است. یکی از داخل داد می زند: «آقای احمدی!» چند نفر نام احمدی را بلندتر فریاد می کشند. شنیدن اسمت در این شلوغی خودش یک پیروزی است، رهایی از صف و نزدیک تر شدن به پایان کار یک روز نفس گیر.
کسانی که تازه به خیابان ولدی رسیده اند قبل از اینکه باور کنند باید در انتهای این صف شلوغ بایستند، سعی می کنند از جلویی ها اطلاعات بیشتری بگیرند.
اطلاعات ضد و نقیض مدام دهان به دهان می چرخد. برخی می روند سراغ دفتر دیگری که شنیده اند خلوت تر است بعضی ها هم نامطمئن می روند توی صف منتظران. تقریبا هیچ کدام از کسانی که در صف ایستاده اند و حرف می زنند اطلاعات بیشتری در مورد سفرشان ندارند، می گویند فقط ویزا لازم است تا پای شان به خاک عراق برسد. خورد و خوراک و جای خواب و... به نظر قرار است مهیا باشد.
«موکب ها توی عراق زیادند. ماشین ها هم از دم مرز همه را تا نجف می برند. مطمئنم که توی راه نمی مانیم. » این را مرد ٥٥ ساله ای می گوید که بازنشسته تامین اجتماعی است و تا به حال چند بار به کربلا سفر کرده. موکب هایی که می گوید حسینیه های اکثرا موقتی هستند شامل یک چادر بزرگ که زایران کربلا را در طول راه جا و غذا می دهند.
کسانی که سابقه سفر به کربلا را دارند می دانند که در چند روز مانده به اربعین بدون پرداخت هزینه می توانند جایی برای خواب و غذایی برای خوردن داشته باشند، همین است که برای سفرشان برنامه ریزی خاصی ندارند، فقط به فکر ویزا هستند و رفتن.
حسن به هوای دوستش حمید که سال قبل هم این مسیر را رفته آمده تا کارهای سفر کربلایش را جور کند. این دو نفر بیشتر از بقیه از طولانی شدن کارها و ناهماهنگی های ویزا گرفتن شکایت دارند.
حسن می گوید: « از هشتم مهر ثبت نام اینترنتی کردم. وقتی آمدیم سفارت گفتند باید گروهی باشید. تنها رفتن ٤٠ دلار خرج ویزا دارد و با گروه ٣٠ دلار. وقتی نتوانستم گروه جور کنم ٢١ آبان خودم رفتم مرز مهران اما دیدم فقط کردها می توانند انفرادی سفر کنند. برگشتم و حالا معطل ویزا هستم. »
حمید می گوید سال قبل هم مشکلات از این دست را زیاد دیده و حالا فکر می کند احتمالا هزینه رسیدن شان تا مرز هم افزایش پیدا کند: «سال قبل من با ٥٠ تومان از ترمینال آزادی تا مهران رفتم. امسال شنیدم بلیت ١٠٠ تومانی و ١٢٠ تومانی هم هست. همه این مخارج توی خاک ایران است، مثلا همین اتوبوس هایی که به مهران می روند چون باید خالی برگردند از مسافران پول اضافه می گیرند؛ آن طرف مرز هم ماشین صلواتی هست هم غذا و جای رایگان برای اقامت. »
کوچه ولدی مدام شلوغ تر می شود. کسانی که توی صف نیستند مشتاقند بدانند توی صف «چه می دهند؟» یکی از راننده های گذری نیش ترمزی می گیرد، کله را کمی از شیشه ماشین بیرون می آورد و می پرسد: «صف یارانه است؟»
آن طرف مرز دیگر دست خداست
«استماره»، فرم درخواست روادید انفرادی است و مانیفست به فرم های گروهی می گویند. مغازه کوچک چاپ و تکثیر در طبقه زیرین پاساژ ایرانیان شده محل دریافت فرم ها و البته مانند هر جای دیگری که ربطی به گرفتن ویزای عراق دارد، مدام از جمعیت پر و خالی می شود.
اکرم ٢٦ ساله بار اول است که قرار است عازم این سفر شود البته همراه با خانواده. هر چه اطلاعات از سفرشان دارد مربوط به تجربه سفر سال قبل مادرش است: «همه کارهای مربوط به سفر سریع انجام می شود. من پنجشنبه برای گرفتن گذرنامه اقدام کردم و یکشنبه به دستم رسید. الان هم فقط مانده گرفتن ویزا. آن طرف مرز که برسیم همه چیز رایگان است. تعداد موکب ها زیاد است و می گویند خرج خورد و خوراک هم نداریم. دم مرز هم پر ماشین است و راحت تا نجف می رسیم» مرد ٤٠ ساله ای که کمی آن طرف تر ایستاده خودش را وارد گفت وگو می کند: « البته دور و بر اربعین خیلی شلوغ می شود. سال پیش ما از ٣٠ کیلومتر مانده به مهران به خاطر ترافیک مجبور شدیم پیاده شویم و تا یک کیلومتر بعد از مرز پیاده برویم تا ماشینی پیدا شود که سوارمان کند. »
اکرم کمی نگران می شود و مدام از روی نگرانی می خندد. درست مثل وقتی که حرف از خطرات سفر پیش می آید. با خنده می گوید: « همه نگران خطراتی مثل داعش هستند، معلوم است که ترس دارد اما الان چون اربعین است امنیت از طرف خود ایران هم تامین می شود و برای همین این موقع رفتن امن تر از باقی ایام سال است. »
حسین باز وارد بحث می شود: « سال پیش که امنیت خوب بود اما خب کلا وقتی از مرز رد شوی دیگر با خداست که چه پیش می آید. » خیلی از دفاتر مسافرتی برای اربعین تور ندارند، شلوغی این موقع از سال قیمت هتل ها را آن چنان بالا می برد که ارایه تورهای سه میلیون تومانی برای مسافران ایرانی چندان جذاب نیست.
یکی از کارمندان آژانس مسافرتی می گوید: « اگر می خواهید بلیت هواپیما برای رفت و برگشت داریم. می شود یک میلیون و ٤٥٠ تومان به اضافه ١٧٠ هزار تومان هزینه ویزا. اگر هم هوایی نمی خواهید که بروید ترمینال آزادی. همه می روند مهران و بعد هم پیاده. دور و بر اربعین تور نمی گذاریم، شما هم پیاده بروید.»
روزنامه اعتماد

9350/1831

انتهای پیام /*

ویدیو مرتبط :
عطش یعنی ... سفر به بهشت...سفر به کربلا