تولید پرتو دارویی برای تسکین دردهای سرطانی پیشرفته در دانشگاه امیرکبیر

خبرگزاری دانشجو/ پژوهشگران دانشگاه صنعتی امیرکبیر موفق به تولید و نشان دار سازی رادیوایزوتوپ اسکاندیوم ۴۷ برای تسکین درد و درمان زخم‌های استخوانی در سرطانهای پیشرفته شدند. فاطمه فتحی، پژوهشگر طرح، دردهای ناشی از انتشار سرطان به استخوان را از رایج ترین نوع دردها در مراحل پیشرفته بیماری سرطان، به ویژه در سرطان های پستان، پروستات و ریه ذکر کرد و گفت: این دردها بر کیفیت زندگی بیش از ۸۵% بیماران در این مرحله به شدت تاثیر گذار هستند.

وی با بیان این که روشهای دیگر درمانی مانند استفاده از مسکن ها، هورمون درمانی و حتی جراحی هم در کاهش دردهای ناشی از انتشار چندکانونی سرطان اثر چندانی ندارد افزود: با توجه به تحقیقات انجام شده در این موارد، پرتودرمانی از خارج بدن نه تنها ممکن است اثر مطلوب را نداشته باشد، بلکه می تواند موجب بر جای گذاشتن اثرات جانبی جدی روی مغز استخوان یا دستگاه گوارش شود.

پژوهشگر طرح، برتری استفاده از پرتوداروهای تزریقی و خوراکی را در اثرات جانبی ملایم و غیر موثر، عدم نیاز به تجهیزات پیشرفته و پیچیده برای ارزیابی و تزریق این پرتوداروها، استفاده آسان، کاهش مهم و موثر درد و بهبود کیفیت زندگی بیماران ذکر کرد و گفت: این پرتوداروها از نظر اقتصادی هم در مقایسه با دیگر روش های درمانی، مقرون به صرفه تر هستند.

وی افزود: در این طرح با طی مراحل بررسی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی این ماده، میزان مناسبی از رادیوایزوتوپ اسکاندیوم برای استفاده به عنوان پرتودارو در رآکتور تحقیقاتی تهران پرتودهی شده و سپس در آزمایشگاه نشاندار سازی گردید.

فتحی با اشاره به تزریق این پرتودارو به موش برای بررسی جذب پرتو دارو در اندام های حیاتی و معین بدن مانند استخوان، مغز استخوان، طحال و کبد گفت: یک پرتودارو زمانی می تواند در تسکین و درمان دردهای استخوانی موثر شمرده شود که جذب استخوانی آن بالا بوده ولی جذب آن در اندام های حیاتی به نسبت ناچیز و پایین باشد.

وی تصریح کرد: آزمایش های ما در این نمونه ها نشان داد که جذب پرتودارو در استخوان ها نسبت به دیگر اندام های حیاتی بدن موش های مورد بررسی مانند طحال و مغز استخوان به شکل چشمگیری بالاتر بود که نشان می دهد می توان از این پرتودارو در درمان و تسکین دردهای استخوانی به طور موثری استفاده نمود.

پژوهشگر طرح گفت: علاوه بر آن با استفاده از مدل های ریاضی موجود، عملکرد این رادیودارو در بدن انسان نیز پیش بینی شد و نشان داد که در انسان هم می تواند اثرات مشابهی داشته باشد، از این رو می توان در مراحل بعدی و با گسترش آزمایش ها و بررسی نتایج، به کاربرد این پرتودارو در درمان دردهای مزمن ناشی از انتشار چند کانونی سرطان امیدوار بود