احترام رمز ماندگاری عشق در خانواده است

قدس آنلاین/ روزگاری زیبا در اوج کمال و احترام پیمان عشق می‌بندیم و در خانه‌ای آکنده از عطر دلنواز گل‌های امید، چشمانمان را به روی دنیایی جدید می‌گشاییم.
دنیای جدیدی که قرار است سال‌های سال در آن همزیستی مسالمت‌آمیز داشته باشیم و در آرامش زندگی کنیم، گاهی به خاطر اشتباه‌هایی کوچک تبدیل به کارزاری می‌شود تحمل نکردنی. شاید اگر تنها کمی بیشتر مراقب حرف‌ها، رفتارها و احساسات همسرمان باشیم؛ روزگاری شیرین‌تر را تجربه می‌کنیم.
دکتر سیما فردوسی‌پور، عضو هیأت علمی گروه روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران در گفت و گو با «خط زندگی» از احترام متقابل می‌گوید و نقش آن در عاشقانه‌های ناتمام همسران.
احترام؛ پایۀ زندگی مشترک
دکتر فردوسی‌پور با بیان اینکه یکی از نکات اساسی یک زندگی مشترک که به استحکام و دوام خانواده و محبت بین زن و شوهر منتهی خواهد شد، داشتن احترام متقابل است، یادآور می‌شود: احترام متقابل فقط این نیست که در کلاممان از عبارات احترام آمیز استفاده کنیم، بلکه احترام در همۀ ابعاد مد نظر است. احترام به شخصیت طرف مقابل، احترام به تفکر و اندیشه‌اش، احترام به تصمیم‌گیری‌هایش، احترام به نوع مدیریتش و... در کل باید نسبت به همسرمان احترامی همه جانبه داشته
باشیم.
به نظر وی، این احترام گذاشتن فقط مربوط به زن و شوهر نمی‌شود، بلکه باید برای فرزندان و خانواده‌های همسران هم رعایت شود. یعنی احترام به مادرشوهر، برادرشوهر، خواهرشوهر و یا مادرزن، خواهر و برادر زن و سایر اعضای فامیل نیز باید رعایت شود.
بهترین ثمره احترام این روان‌شناس تأکید می‌کند، احترام متقابل ابعاد زیادی را در بر می‌گیرد و تأثیرات زیادی نیز در زندگی دارد. بهترین اثر آن، این است که فرزندان نیز از والدین، نوع گفتمان برتر را یاد می‌گیرند. یاد می‌گیرند که وقتی با هم صحبت می‌کنند، برای هم ارزش قایل شوند و از کلمات و واژه‌هایی استفاده کنند که نشان دهد فرد مقابلشان را با ارزش تلقی می‌کنند. علاوه بر اینکه آن‌ها باید احترام گذاشتن را یاد بگیرند تا بتوانند در مدرسه به معلمان و دوستان خود احترام بگذارند.
احترام در ارتباطات کلامی و غیرکلامی
دکتر فردوسی‌پور می افزاید: نه تنها ارتباط کلامی بین دو نفر باید احترام آمیز باشد، بلکه ارتباطات غیرکلامی نیز در بین دو نفر باید توأم با احترام باشد. گاهی اوقات افراد از ایما، اشاره و حرکات دست و بدن برای غنای بیشتر به ارتباط و صحبت‌هایشان استفاده می‌کنند، که این اشاره‌های غیرکلامی در ارتباطات غیرکلامی و ارتباطات بین فرد و همسر مهم است و آن هم باید محترمانه باشد، ارتباطاتی که می‌تواند در نوع خود احترام‌آمیز و یا غیر احترام‌آمیز باشد. مثلاً وقتی فردی با ما صحبت می کند، برگرداندن روی‌مان از او، یا گفت‌وگو با فرد دیگری، یا توجه نکردن به گفته‌هایش یا حتی واکنش مناسب نشان ندادن، بی‌احترامی است که در قالب احترام‌های غیرکلامی می‌گنجد.
احترام، ملاک ازدواج
عضو هیأت علمی گروه روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران تصریح می‌کند: یکی از مؤلفه‌هایی که همسران باید به آن توجه کنند و حتی یکی از معیارهای قبل از ازدواج همین میزان احترام است. یعنی باید در نظر گرفته شود که آیا طرف، آدم محترمی هست؟ آیا آن را در رفتار و واکنشش نسبت به ما و خانواده ما نشان می‌دهد؟ احترام باید جزو شخصیت فرد باشد و در او نهادینه شده باشد، چون موردی نیست که به یکباره و یکشبه در فرد به وجود بیاید. طرف مقابل ما باید انسانی باشد که احساس کند فرد مقابلش یک موجود باارزش است.
رابطه احترام و هوش هیجانی
دکتر فردوسی‌پور اضافه می‌کند: بحث احترام به دیگران، در مقوله هوش هیجانی هم معنا پیدا می‌کند. اینکه تا چه حد ما می‌توانیم احساسات دیگران را درک کنیم و به آن احترام بگذاریم، آیا اگر یکی از همسران مریض شود، دیگری به احساس او احترام می‌گذارد، یا از او پرستاری می‌کند، به او توجه کافی می‌کند، او را دکتر می‌برد و... این‌ها همه در مقوله‌ای به نام هوش هیجانی و عاطفی است. اینکه ما تا چه اندازه به احساسات دیگران اهمیت می‌دهیم، تا چه اندازه احساسات دیگران را می‌شناسیم و احساسات طرف مقابل را در نظر می‌گیریم؛ این مقوله‌ها خود نوعی از مهارت‌های زندگی است. اگر فردی بخواهد در زندگی فردی و اجتماعی خود موفق شود، باید مهارت‌های زندگی را بلد باشد که یکی از آن‌ها همین مسأله است.
به نظر این روان‌شناس؛ اینکه فردی هوش هیجانی بالایی داشته باشد و احساسات طرف مقابل را درک کند؛ ارزش‌ها، عقاید، علایق، سلایق، نوع‌تفکر، احساسش را شناخته و برای آن احترام قایل شود؛ به مفهوم داشتن مهارت اجتماعی است. البته ممکن است برخی افراد در خانواده‌هایی زندگی و رشد پیدا کرده باشند که آن خانواده فاقد این مهارت‌ها بوده و آن را یاد نگرفته باشد. البته ایشان اضافه می‌کند: خوشبختانه چون احترام گذاشتن اکتسابی است، افراد می‌توانند در هر سنی آن را یاد بگیرند. اگر خودشان هم نمی‌توانند از طریق مطالعه ‌کردن یاد بگیرند و تجربیات لازم را کسب کنند؛ می‌توانند از طریق مشاوران آموزش‌های لازم را ببینند. امروزه خوشبختانه در بسیاری از مراکز، برای افراد کارگاه‌ها و کلاس‌های آموزشی گذاشته می‌شود که این مقوله‌ها را یاد گرفته و در زندگی‌شان به کار بگیرند.
عزمی همگانی برای احترام آموزی
به نظر این عضو هیأت علمی گروه روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران؛ باید همه کسانی که در رأس کار هستند، تریبونی در اختیار دارند و می توانند صدایشان را به گوش افراد برسانند؛ صحبت کنند و تلاش کنند تا دانش و آگاهی افراد بالا برود و افراد به باور برسند که اگر می‌خواهند زندگی و روابط بهتری داشته باشند و اگر می‌خواهند خانواده‌شان استحکام بیشتری داشته باشد؛ باید رعایت احترام را بکنند.
متأسفانه در زندگی‌های امروزی، کم نیستند افرادی که با هم بد حرف می‌زنند، به همدیگر توهین می‌کنند، حتی در موارد شدیدتر از روش‌های حمله‌وری استفاده می‌کنند و یا در اوج آن بحث حمله‌وری یا حمله‌های فیزیکی و کتک‌کاری پیش می‌آید؛ این‌ها همه بی‌احترامی شدید محسوب می‌شود که هم خود و هم دیگران از این رفتار آزار می‌بینند. این نشان از آن است که افراد احترام گذاشتن را یاد نگرفته‌اند و باید آموزش ببینند.

منبع: قدس آنلاین