سیاست روز نوشت: مجلسی از جنس مردم یا حامی تمام قد دولت‌ها؟

سیاست روز/ متن پیش رو در سیاست روز منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.

مهم‌ترین آسیب برای تشکیل یک مجلس موفق این است که مجلس از دل دولت به وجود آید.
باید توجه داشت یکی از آفاتی که هر مجلسی را تهدید می‌کند وابستگی به دولت است که ممکن است اصل تفکیک قوا را تحت تاثیر قرار دهد.
تفکیک قوا به مفهوم توزیع قدرت حکومت بین سه قوه مقننه، مجریه و قضائیه، یکی از مفاهیم بنیادی عرصه سیاست است. از اصل تفکیک قوا در قانون اساسی جمهوری اسلامی با عنوان «استقلال قوا» یاد شده است. این قانون در فصل پنجم خود تحت عنوان «حق حاکمیت ملت و قوای ناشی از آن» پس از تأکید اصل پنجاه و ششم بر این که «حق حاکمیت مطلق بر جهان و انسان از آن خداست و هم او، انسان را بر سرنوشت اجتماعی خویش حاکم ساخته است، هیچ‌کس نمی‌تواند این حق الهی را از انسان سلب کند یا در خدمت منافع فرد یا گروه خاص قرار دهد و ملت این حق خداداد را از طرقی که در اصول بعدی می‌آید اعمال می‌کند.»
در اصل پنجاه و هفتم تصریح می‌کند که «قوای حاکم در جمهوری اسلامی ایران عبارتند از: قوه مقننه، قوه مجریه و قوه قضائیه که زیر نظر ولایت مطلقه امر و امامت امت بر طبق اصول آینده این قانون اعمال می‌گردند. این قوا مستقل از یکدیگرند.» همچنین قانون اساسی در اصول پنجاه و هشتم، پنجاه و نهم، شصتم و شصت و یکم نحوه اعمال این قوا را مشخص کرده است.
با توجه به این اصل و همچنین با در نظر گرفتن نزدیک شدن به زمان انتخابات مجلس موضوع مهمی که به آن توجه می‌شود استقلال مجلس است. مجلس همانگونه که در قانون اساسی آمده قوه مستقلی است و وابستگی مجلس به قدرت یکی از آسیب‌های مجلس محسوب می‌شود. در مجلس برآمده از دل دولت جایگاه نمایندگان ملت و جایگاهی که متعلق به مردم است، توسط گروه حاکم و دولت تسخیر می‌شود و این زنگ خطری بزرگ برای کشور است.

وکیل‌الدوله
اگر مجلس از دل دولت‌ها به وجود بیایند و در ‌‌نهایت مهره‌های دولت‌ها به عنوان نمایندگان مجلس چیده شوند، آن موقع مجلس جایگاه واقعی خود را از دست داده و نمایندگان مجلس هم به معنای واقعی وکیل‌الدوله می‌شوند.
در حقیقت مهم‌ترین آسیب برای تشکیل یک مجلس موفق این است که مجلس از دل دولت تشکیل شود. در تمام کشورهای پیشرفته، معمولا دولت‌ها از دل مجلس‌ها بر می‌خیزند، اما اگر خدای ناکرده مجلس‌ها از دل دولت‌ها به وجود بیایند، این مجلس کارکرد خود را از دست داده و فعالیت آن برای مردم نخواهد بود.
حرف نماینده باید از جنس حرف مردم باشد و تا زمانی که نمایندگان در بین مردم حضور نداشته باشند نمی‌توانند بدانند قوانینی که در مجلس تصویب می‌شود مشکلات مردم را حل خواهد کرد یا خیر.
بسیاری در آستانه انتخابات تلاش می‌کنند تا این امر مذموم را تطهیر کرده و نه تنها "وکیل‌الدوله" بودن را مذموم و مغضوب بدانند بلکه آن را افتخار و نشانه اعتدال خود محسوب کنند. در این صورت اگر کسی وکیل‌الدوله نباشد و بخواهد با رای و نظر مستقل خود نسبت به دولت و اعضای کابینه آن انتقاد کند مورد انواع هجمه‌ها و اهانت‌ها از سوی رسانه‌ها و حامیان دولت و حتی "وکیل‌الدوله"‌های حاکم در مجلس قرار می‌گیرد.
درست است که دولت در شرایط سخت و فشار اقتصادی قرار دارد و حمایت از دولت ضروری به نظر می‌رسد اما این امر نباید مانع از انتقاد نمایندگان از دولت شود چراکه دولت‌ها مایلند با جلب نظر نمایندگان مجلس خود را با قدرت و کارآمد نشان دهند اما وظیفه مجلس تصمیم‌گیری‌های کلان و در راستای منافع ملی است.
نظارت بر عملکرد دولت و اخطار و تذکر به دولتمردان وظیفه ای است که با وکیل‌الدوله بودن یک نماینده در تعارض است. بدون شک فلسفه تشکیل مجلس شورای اسلامی و اخذ رای از مردم برای راهیابی نمایندگانشان به بهارستان، نظارت بر عملکرد دولت است و اگر قرار است نماینده ای به تمام آن چه که در دولت می‌گذرد روی خوش نشان دهد و موافق آن باشد، نخواهد توانست به وظیفه ذاتی خود به درستی جامه عمل بپوشاند.
هر چند برخی نمایندگان موافق دولت در مجلس همواره یکی از دلایل خود در حمایت از دولت را لزوم تعامل میان قوا بر می‌شمارند و معتقدند اصل تعامل میان قوای سه‌گانه به عنوان یکی از اساسی‌ترین اصول پیشرفت کشور در راستای دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده است.
در تناقضی که ممکن است در میان حمایت یک نماینده از مواضع دولت در جهت ایجاد تعامل میان قوا از یک‌سو و جامه عمل پوشانیدن به وظیفه نظارتی خود در قبال دولت از سوی دیگر پیش بیاید، بهترین راه و خط مشی مشخص شده توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری است چراکه ایشان نه تنها اختلافات میان مجلس و دولت را بد نمی‌دانند بلکه آن را طبیعی و حتی باعث خیر و برکت می‌شمارند اما می‌فرمایند که نباید این اتفاقات به لایه‌های زیرین برسد و به قولی نهادینه شود چراکه لجبازی در میان نمایندگان و دولت و پافشاری بر سر مواضع سیاسی خود از طریق حمایت بی‌چون چرا و یا مخالفت چشم بسته با دولت می‌تواند یکی از همان راه‌های ناصواب نفوذ اختلافات به لایه‌های زیرین باشد.

تاثیرگذاری در انتخابات
معمولا با فرا رسیدن زمان انتخابات جریان دولتی‌ها و از درون دولتی‌ها، حرکت‌هایی برای تأثیرگذاری در انتخابات شروع شده و این گروه‌ها تلاش می‌کنند تا چهره‌های مورد نظر خود را به مجلس بفرستند که این زنگ خطری برای مملکت است.
این در حالی است که مردم باید مراقب باشند افرادی که خودباخته بوده و سرسپرده سیاسیون و جریان‌های سیاسی هستند و یا کسانی که قصد دارند از قوه مقننه به عنوان یک مهر تاییدی بر عملکرد قوه مجریه استفاده کنند و یا افرادی که با یارکشی در مجلس، مجلس را تبدیل به خانه احزاب و یا جنگ احزاب بکنند وارد مجلس نشوند و قطعا باید جلوی اینگونه افراد گرفته شود تا مجلس ما مجلسی باشد که در ماموریتی که دارد موفق باشد و در راس امور باشد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اخیر خود با مردم قم درباره خصوصیات مجلس خوب تاکید کردند: «مجلس خیلی مهم است. هم از نظر قوانین و ریل‌گذاری برای حرکت دولت‌ها و هم در مسائل بین‌المللی. ملاحظه می‌کنید مجلس کنونی در مسائل بین‌المللی مواضع خوبی می‌گیرد. این کجا و اینکه مجلسی در مقابل دشمنان بین‌المللی حرف آن‌ها را بزند؛ مجلسی که در قضیه‌ی هسته‌ای و... حرف دشمن را تکرار کند. مجلسی مستقل، آزاد، شجاع -همان‌جوری که مردم شعار می‌دهند آن‌جا شعار بدهد و همان‌طور که مردم می‌خواهند موضع‌گیری کند - برای مسائل داخلی و اعتبار بین‌المللی خیلی مهم است.»

با کانال تلگرامی آخرین خبر همراه شوید

منبع: سیاست روز