مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در گفت وگو با "ایران": در مقابل پدیده "ال نینو" آمادگی داریم

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در گفت وگو با "ایران": در مقابل پدیده "ال نینو" آمادگی داریم

ایران/ متن پیش رو در ایران منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست

در حالی که سازمان هواشناسی احتمال بروز پدیده «ال نینو» در سال جاری را رد کرده است، چندی پیش بارش‌های سیل آسا در مناطقی از جمله استان ایلام رخ داد و در برخی از نقاط کشور دمای هوا بشدت کاهش یافت؛ تا جایی که مصرف گاز طبیعی بویژه در بخش خانگی به طور غیرمترقبه‌ای با یک جهش چشمگیر در آبان ماه رو به رو شد. معاون وزیر نفت در امور گاز و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران این اتفاق را بی‌سابقه می‌خواند و معتقد است که تحولات جوی دو هفته اخیر طبیعی نیست و به طور دقیق نشانه‌های وقوع پدیده ال نینو است. به هر حال این پدیده که به دلیل افزایش دمای آب اقیانوس نسبت به حالت عادی رخ می‌دهد و باعث ناهنجاری‌های اقلیمی خواهد شد، مسئولان کشورمان را نیز نگران کرده است. به‌طوری که حمیدرضا عراقی سال گذشته در گفت‌و‌گو با ما عنوان کرده بود: زمستان سال 94 با به تولید رسیدن فازهای اولویتدار میدان گازی پارس جنوبی هیچ دغدغه‌ای از بابت تأمین گاز کشور وجود ندارد اما اکنون با پیش‌بینی وقوع پدیده ال نینو و کاهش بیش از انتظار دمای هوا از دغدغه‌های جدید برای تأمین سوخت زمستانی سال‌جاری می‌گوید. او در حالی که یقین دارد امسال در هر شرایطی و با کمک همکاران خود تأمین پایدار گاز را فراهم خواهد کرد، عنوان می‌کند که اگر به هر دلیل از جمله وقوع پدیده ال نینو مشکلی در روند گازرسانی کشور رخ دهد خود را مسئول می‌داند و برای این اتفاق پاسخگو خواهد بود. در خصوص نحوه تأمین گاز زمستان امسال، گفت‌و‌گوی عراقی با «ایران» را در می‌خوانید:

از دو سال گذشته تاکنون شاهد افزایش پر شتاب تولید گاز از میدان پارس جنوبی هستیم و شما در سال گذشته پیش‌بینی کردید که با به تولید رسیدن فازهای اولویت دار این میدان دیگر در زمستان سال 94 دغدغه برای تأمین پایدار گاز وجود ندارد اما امسال پدیده‌ای به نام «ال نینو» در راه است که ممکن است سرمای هوا بیش از حد انتظار شود و به دنبال آن مصرف گاز کشور بیش از حد انتظار افزایش یابد. آیا با وجود این پدیده همان طور که سال گذشته پیش‌بینی کردید بازهم شاهد تأمین پدیدار گاز مصرفی خواهیم بود؟
خوشبختانه امسال با به تولید رسیدن فازهای اولویت دار پارس جنوبی آمادگی تزریق روزانه 700 میلیون متر مکعب گاز طبیعی به شبکه سراسری گاز را داریم که نسبت به سال گذشته این ظرفیت افزایش یافته و تقریباً این رقم در طول تاریخ صنعت گاز کشور بی‌سابقه است. از طرفی در طول یک سال گذشته با فعالیت‌های انجام شده، امکان انتقال این 700 میلیون متر مکعب در روز نیز فراهم شده است. به نوعی که تعمیرات اساسی کل تأسیسات پالایشگاهی کشور بموقع انجام شد و اکنون تمام اقدامات مربوطه به اتمام رسیده، ایستگاه‌های تقویت فشاری که در سال‌های قبل نیز از آنها بهره‌برداری می‌شد اکنون آماده هستند که تقریباً 70 ایستگاه می‌شود. از طرفی امسال تعدادی ایستگاه جدید نیز به بهره‌برداری رسانده‌ایم و تعدادی نیز تا پایان سال به بهره‌برداری می‌رسد.
همچنین الان خطوط انتقال گاز کشور نیز توان انتقال پایدار این 700 میلیون متر مکعب را دارند. به این منظور اتصالات میان خطوط لوله انتقال را افزایش داده‌ایم به طوری که بین خطوط لوله انتقال سوم، ششم و دهم، خطوط لوله انتقال دهم و دوم و سوم و خطوط لوله انتقال دهم و چهارم و همین‌طور خط انتقال سوم سراسری کشور با خط سوم آذربایجان ارتباط برقرار است. از طرفی خط لوله خروجی ایستگاه تقویت فشار قم را به صورت مستقیم به خط لوله غرب کشور اتصال داده‌ایم که این اتصالات توان مانور شرکت ملی گاز را افزایش می‌دهد. از این نظر امسال بهترین سال برای شبکه سراسری گاز کشور است که شبکه، انشعاب، ایستگاه‌ها و پالایشگاه‌ها همگی آمادگی صد درصد برای تأمین پایدار گاز دارند و اگر مشکلی رخ ندهد قطعاً گاز مورد نیاز کشور بدون وقفه و قطعی تأمین خواهد شد اما با وجود این امسال دغدغه جدیدی در تأمین گاز طبیعی وبرق کشور شکل گرفته که جنس آن متفاوت از سال‌های گذشته است.
زمستان امسال زمستان خاصی است چراکه پدیده خاصی به نام ال نینو در راه است و قرار است که نه تنها بر شرایط جوی ایران بلکه بر شرایط جوی جهان اثر بگذارد. در حال حاضر نمی‌دانیم که این پدیده چه اتفاقاتی را برای ایران رقم خواهد زد اما مطمئن هستیم که این پدیده عجیب رخ خواهد داد و زمستان امسال را متفاوت از سال‌های قبل خواهد کرد. البته عده‌ای معتقدند که شرایط آب و هوای کشور چندان تغییری نخواهد کرد و سرمای بی‌سابقه‌ای که کشور در انتظار آن است رخ نخواهد داد. عده‌ای دیگر نیز منتظر این تغییرات هستند و پیش‌بینی می‌کنند که امسال سردترین سال در طی چند سال اخیر خواهد بود. به هر حال اکنون نمی‌توان در این خصوص با اطمینان نظر داد اما همگی قبول داریم اتفاقی در راه است که قابل پیش‌بینی نیست و ازبابت آن ممکن است یک هفته طوفان رخ دهد و هفته دیگر بارش شدید برف و باران و هفته بعد آفتابی باشد. به هر حال من معتقدم که ال‌نینو از همین الان شروع شده است. علائم آن را می‌توان در بارندگی‌های بی‌سابقه ایلام طی 100 سال اخیر و سیل مناطق شمالی کشور ملاحظه کرد. از طرفی در هفته گذشته دمای تهران برای نخستین بار در سال‌های گذشته در آبان ماه به صفر درجه سانتیگراد رسید که قطعاً این موارد نشانه‌های پدیده جهانی ال نینو است. اکنون دغدغه اصلی ما رویارویی با اتفاقاتی غیرمنتظره است که امیدواریم در این سال عجیب هم بتوانیم آرامش نسبی داشته باشیم.
پیش‌بینی می‌کنید که تقاضا برای گاز طبیعی در پیک امسال به چقدر برسد؟
بر اساس پیش‌بینی انجام شده، مصرف امسال به ٧٠٠ میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید که ما آمادگی مدیریت این میزان مصرف را داریم.
مصرف گاز بخش خانگی در فصل زمستان بین چهار تا پنج برابر افزایش می‌یابد. به عنوان مثال اگر در تابستان بخش خانگی روزانه 120 میلیون متر مکعب گاز مصرف می‌کند در زمستان این میزان به 500 میلیون متر مکعب افزایش می‌یابد و بر این اساس پیش‌بینی کرده‌ایم که امسال مصرف کل کشور به 700 میلیون متر مکعب گاز در روز برسد و بر اساس این پیش‌بینی خودمان را برای انتقال 700 میلیون متر مکعب گاز در روز آماده کرده‌ایم که این میزان هم از نظر تقاضا و هم عرضه تقریباً بی‌سابقه است.
اشاره کردید که تعدادی ایستگاه تقویت فشار به فهرست فعلی ایستگاه‌های کشور اضافه خواهد شد که این ایستگاه‌ها بر اساس رسالت خود یعنی افزایش فشار گاز به منظور جلوگیری از قطع گاز در روزهای سرد و پر مصرف سال بسیار مهم تلقی می‌شوند. این ایستگاه‌ها کدامند؟
بله. در طول یک سال گذشته، ایستگاه‌های تقویت فشار گاز پتاوه، دهق، دشت، همدان، بیجار و ایستگاه تبریز با سه واحد الکتروکمپرسور به بهره‌برداری رسیده است. ایستگاه‌های تقویت فشار گاز اصفهان ٤ روی خط چهارم سراسری، خیرگو، خنج و نایین نیز از جمله تأسیسات تقویت فشار گازی به شمار می‌رود که امسال به بهره‌برداری می‌رسد. البته بدون احتساب ایستگاه‌های در حال اجرا ما توان انتقال پایدار این 700 میلیون متر مکعب گاز در روز را به نقاط انتهایی شبکه و بدون کاهش فشار یا قطع گاز داریم که امیدواریم شرایط ناگواری رخ ندهد و همه چیز مطابق پیش‌بینی‌ها باشد.
گازرسانی به روستاها در چه مرحله‌ای است و تا پایان سال به چند روستای دیگر گاز طبیعی انتقال داده خواهد شد؟
امسال برای نخستین بار در طول فعالیت شرکت ملی گاز از بیشترین تعداد طرح گازرسانی به روستاها بهره‌برداری خواهد شد، به طوری به 3 هزار روستا گاز‌رسانی می‌شود که از این تعداد تاکنون 1200 طرح عملیاتی شده و این تعداد در هفته دولت افتتاح شد و تا پایان سال نیز 1800 روستای دیگر مجهز به گاز طبیعی می‌شوند. گازرسانی به این تعداد مشترکان روستانشین کاری استثنایی و ویژه است.
به این ترتیب بخشی از افزایش مصرف گاز کشور نسبت به سال گذشته مربوط به افزایش تعداد مشترکان خواهد بود.
اولویت گازرسانی برای زمستان امسال را چگونه در نظــــــر گرفته اید؟ اگر پدیده ال نینو شرایط آب و هوایی را به گونه‌ای رقم بزند که مصرف بیش از پیش‌بینی‌ها افزایش یابد اولویت تأمین گاز با کدام بخش است؟
امسال برنامه خوبی اتخاذ کرده‌ایم که توان تأمین مطمئن گاز مصرفی مردم و نیروگاه‌ها و سایر صنایع را داشته باشیم. اما ممکن است که مصرف بیش از انتظار باشد و در این شرایط مانند چند سال اخیر مجبور به اولویت‌بندی میان بخش‌های مصرف باشیم. در این حالت اولویت اول ما بخش خانگی خواهد بود. به این ترتیب مردم نگران قطع گاز نباشند اما این به معنی بی‌نیازی از صرفه‌جویی در مصرف نیست. حتی امسال باید بیش از سال‌های گذشته مراقبت و مصرف را اصلاح کنیم. از طرفی رعایت مسائل ایمنی نیز یک اصل است که نباید فراموش شود. بخصوص اینکه 3 هزار روستا امسال برای نخستین بار گازرسانی می‌شود و مشترکان جدیدی خواهیم داشت که این مشترکان باید دقت بیشتری کنند تا شاهد اتفاق ناگوار و مرگ خاموش نباشیم.
اولویت دوم ما صادرات است. ما در هر شرایط امسال به تعهد بین‌المللی خود پایبند خواهیم بود و صادرات اصل است. آن هم در شرایطی که ال نینو یک پدیده جهانی است و ممکن است برای کشور وارد‌کننده گاز (که در شرایط فعلی ترکیه است) نیز رخ دهد.
اولویت بعدی ما تأمین سوخت نیروگاه‌ها است تا خاموشی رخ ندهد. البته اگر گاز به نیروگاه‌ها ارسال نشود امکان استفاده از سوخت‌های جایگزین وجود دارد و نیروگاه‌ها از نظر تأمین سوخت به مشکل برنمی‌خورند اما از طریق ارسال گاز به نیروگاه می‌توانیم صرفه‌جویی ارزی برای کشور و کاهش آلودگی محیط زیست را رقم بزنیم. نیروگاه‌ها در سال گذشته روزانه 50 میلیارد متر مکعب گاز مصرف کردند که نسبت به مدت مشابه در سال قبل 15 میلیارد متر مکعب بیشتر بود. این موضوع ضمن حفاظت از محیط زیست حدود 6 الی 7 میلیارد دلار صرفه‌جویی برای کشور به همراه داشت.
امسال برنامه‌ریزی کرده‌ایم که 58 میلیارد متر مکعب گاز در سال به نیروگاه تحویل دهیم که 8 میلیارد متر مکعب از سال گذشته بیشتر است و حسن آن جلوگیری از استفاده از سوخت میان تقطیری، صرفه‌جویی ارزی و حفاظت از محیط زیست است. از این‌رو امیدواریم امسال در کشور هم گاز پایدار و هم برق پایدار داشته باشیم.
اولویت چهارم صنایع هستند و در اولویت‌های بعدی ما گاز جایگاه‌های سی ان جی و صنایع کوچک قرار دارند. خوشبختانه برنامه‌ریزی کرده‌ایم که تا جای ممکن نیاز این بخش‌ها را تأمین کنیم اما شبکه توزیع گاز کشور نیز به نحوی است که امکان انتخاب هر کدام را داریم و مشکلی رخ نخواهد داد.
پیش بینی شما از مصرف هر بخش چقدر است؟
پیش‌بینی کرده‌ایم که امسال به طور میانگین 500 میلیون متر مکعب در روز به بخش خانگی و 100 میلیون متر مکعب در روز به نیروگاه‌ها تحویل دهیم. همچنین 30 میلیون متر مکعب در روز صادر خواهیم کرد و 85 میلیون متر مکعب در روز به صنایع و حدود 20 میلیون متر مکعب در روز به جایگاه‌های سی ان جی تحویل خواهیم داد.
این موضوع با احتساب افزایش تقاضای بخش‌های مصرفی است. در حال حاضر مصرف بخش خانگی کشور نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود 100 میلیون متر مکعب بیشتر است و معتقدم این افزایش بی‌سابقه نشان دهنده وقوع پدیده ال نینو است. به هر حال اگر مردم صرفه‌جویی کنند ما می‌توانیم گاز بیشتری را به صنایع بدهیم و به تأمین پایدار گاز پایبند باشیم.
ذخیره‌سازی گاز در چه مرحله‌ای است؟ آیا به میزان کافی ذخیره داریم؟
هم‌اکنون حجم ذخیره‌سازی گاز در مخازن شوریجه و سراجه مطلوب است و در صورت نیاز با ارسال این گاز به شبکه سراسری، شاهد افزایش پایداری انتقال گاز خواهیم بود. در هفته گذشته تزریق به این مخازن قطع شد و اکنون برای قرار‌گیری در مدار توزیع گاز کشور آماده هستند. تأکید می‌کنم که در حال حاضر هیچ نگرانی مبنی بر پایداری شبکه نداریم و امیدواریم که مشکل حادی به وجود نیاید اما نباید فراموش کرد که تمام این‌ها وابسته به تأسیسات هستند؛ مشکلات خارجی نظیر رعد و برق می‌تواند بر هر یک از تأسیسات از جمله شبکه، مکانیک ایستگاه‌های تقویت فشار و پالایشگاه اثر بگذارد. فرض کنید در بارش‌های چند وقت اخیر ایلام هیچ قطعی گازی رخ نداد اما سیل رخ داده بود و لوله‌ها در آب شناور شده بودند و ممکن بود در این شرایط اتصالات لوله جدا وگاز قطع شود اما خوشبختانه شناور ماند و مشکلی رخ نداد و الان در حال تعمیرات آن هستیم. به طور کلی لوله‌های ما اغلب در زیر زمین است و زمانی که سیل که می‌آید زمین را می‌شوید و جاده را تخریب می‌کند در این حالت ممکن است لوله هم دچار مشکل شود.
واردات گاز از ترکمنستان چطور؟ آیا امسال ادامه خواهد داشت؟
قطعاً واردات گاز از ترکمنستان هم در سال‌جاری و هم در سال‌های آینده خواهیم داشت. اساساً سیاست و استراتژی ما صادرات و واردات است. واردات گاز ترکمنستان یک بحث استراتژیک برای ماست و به عنوان یک تجارت هم به دنبال صادرات و هم واردات خواهیم بود حتی ممکن است در آینده با وجود بی‌نیازی از گاز وارداتی بازهم گاز بیشتری وارد کنیم. البته در این تجارت بحث اصلی اقتصادی بودن و نفع ماست. به هر حال برنامه داریم صادرات و واردات گاز را به بهترین شیوه گسترش دهیم. در این زمینه قرارداد صادرات گاز به عراق نهایی شده است و قراردادهای دیگری نیز در شرف بسته شدن هستند تا به صورت ال ان جی، مینی ال ان جی و سی ان جی گاز به جهان صادر کنیم.
روند جذب سرمایه‌گذار خارجی در پساتحریم برای طرح‌های شرکت ملی گاز چگونه است؟
در این مدت بسیاری ازشرکت‌ها از کشورهای مختلف نظیر چین، فرانسه، آلمان و روسیه برای بررسی شرایط سرمایه‌گذاری به ایران آمده‌اند و مذاکراتی انجام شده است. ما در ارتباط با پالایشگاه، خطوط انتقال نهم و یازدهم، ذخیره‌سازی و... طرح تعریف کرده‌ایم و ارزش دلاری این طرح‌ها بیش از 20 میلیارد دلار است که طی 2 الی 3 سال آینده باید جذب شود واساس مذاکرات و جلب سرمایه‌گذار در این طرح‌ها انتقال تکنولوژی است.

ویدیو مرتبط :
#27 چرا به AMP نیاز داریم؟